İşlem Yönergeleri Kanun

TANIMLAR VE GENEL HÜKÜMLER

Vergi Sicili
Madde 1- Vergi sicili; sürekli yükümlülüğü gerektiren vergilerden dolayı yükümlü ya da sorumlu durumunda bulunan gerçek ve tüzel kişilerin yükümlülüğe giriş, değişiklik ve çıkışlarının izlenmesini sağlayan kayıtlardır.
Sürekli Yükümlülükler
Madde 2- Sürekli yükümlülükler; vergiyi doğuran olayın tekrarlanması veya sürdürülmesi dolayısıyla, birden fazla dönemde devam eden yükümlülüklerdir.
Süreklilik niteliği tarhiyat usulüne bağlı değildir. Vergiden muaf olunması süreklilik niteliğini değiştirmez.
Kanunda öngörülen dönemlerde sürekli olarak harç ödemekle yükümlü olan mükellefler de sürekli yükümlü sayılır.
Süreksiz Yükümlülükler
Madde 3- Süreksiz yükümlülükler; tek olay dolayısıyla doğan yükümlülüklerdir. Aynı mükellefin aynı vergiden, başka bir olay dolayısıyla tekrar yükümlü olması süreksizlik niteliğini değiştirmez.
Vergi ve Gelir Türleri ile Kodları
Madde 4- Vergi türü kodu; sürekli ve süreksiz yükümlülüklerde vergi ve gelir türleri itibariyle "0001" ile "9999" rakamları arasında verilen sayısal değerlerdir.
Vergi türleri yapılacak işlemler ve içerikleri itibariyle beş gruba ayrılmıştır.
1) 00 ile başlayan kodlar, sürekli yükümlülükten dolayı mükellefiyet tesis edilmesi gerekli ana vergi türleridir.
2) 10 ile başlayan kodlar, ana vergi türlerine bağlı olarak işlem yapılacak bağımlı vergiler olup mükellefiyet tesisi işlemi yapılmaz.
3) 30 ile başlayan kodlar, cezalara ilişkin vergi türleri olup mükellefiyet tesisi işlemi yapılmaz.
4) 40 ile başlayan kodlar, ana vergi türlerine bağlı olarak işlem yapılan ve mükellefiyet tesis edilmeyen vergi türleridir.
5) 90 ile başlayan kodlar, süreksiz yükümlülüklere ilişkin vergi türleri olup mükellefiyet tesisi işlemi yapılmaz. Ancak aynı vergi dairesinde mükellefin sürekli yükümlülüğü gerektiren vergilerden dolayı vergi kimlik numarasının olması halinde bu vergi türleri ile ilgili işlemler mükellefin vergi kimlik numarası ile takip edilir.
Vergi Kimlik Numarası ve Özel İşlem Numarası
Madde 5- Vergi kimlik numarası; sürekli yükümlülüğe tabi her gerçek kişi, tüzel kişi ve adi ortaklıklar ile sürekli yükümlülüğe tabi olmamakla birlikte ekonomik faaliyetlerinde kullanmak zorunda olan gerçek ve tüzel kişilere, nüfus ve kimlik bilgilerine dayanılarak merkezi mükellef sicil kütüğünden verilen numaradır.
Özel işlem numarası; tek olay dolayısıyla doğan yükümlülüklerde, süreksiz vergilerin tahsilat işlemlerinin yapılması ve bunların izlenmesi amacıyla süreksiz vergi türü esas alınarak verilen numaradır.
Bildirimde Bulunma Zorunluluğu
Madde 6- Bir iş veya teşebbüs ile servet veya servet unsurları dolayısıyla mükellefiyeti olan yükümlüler, yükümlülüğe giriş, değişiklik ve çıkışları nedeniyle bildirimde bulunmak zorundadırlar.
Bu gruba; Gelir Vergisi (ticari ve mesleki kazançlar ile gerçek usulde vergilendirilen zirai kazançlar), Kurumlar Vergisi, Katma Değer Vergisi, Damga Vergisi, Noter Harçları, Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi ve Akaryakıt Tüketim Vergisi mükellefleri girer.
Gelirleri; Ücret, Gayrimenkul Sermaye İradı, Menkul Sermaye İradı, Diğer Kazanç ve İratlar veya bunların bir kaçından ibaret olanlar yükümlülüğe giriş, değişiklik ve çıkışları bildirmek zorunda değildirler.
Defter tutmaya mecbur olmayan mükelleflerden, okuma yazması olmayanlar bildirmeleri sözle yapabilirler. Sözle yapılan bildirmeler tutanakla tespit edilir ve işe başlama/bırakma bildirimi ilgili memur tarafından düzenlenir.
İşe Başlamada Aranacak Belgeler
Madde 7- Bildirimler "İŞE BAŞLAMA/BIRAKMA BİLDİRİMİ" ile yapılır.
Bildirim;
a)Gerçek kişilerde mükellef ,
b)Tüzel kişiler ile tüzel kişiliği olmayanlarda bunları temsile yetkili kişiler, tarafından imzalanır.
c)İşe başlama/bırakma bildiriminin serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir veya yeminli mali müşavirler aracılığıyla düzenlenmesi halinde, bildirim bu kişiler tarafından da ayrıca kaşe/mühür basılmak suretiyle imzalanır.
İşe başlama bildirimi ekinde;
1-Noter onaylı imza sirküleri (basit usulde vergilendirilenler hariç),
2-Onaylı nüfus cüzdanı sureti (mükellefin vergi dairesine bizzat başvurması halinde nüfus cüzdanının fotokopisi müdür yardımcısı, şef veya görevlendirilecek bir memur tarafından aslı ile karşılaştırılarak "Aslının Aynıdır" şeklinde tasdik edilir),
3-İkametgah ilmühaberi,
4-Basit usulde vergilendirme talebeden yükümlülerden;

• İşyerinin kendisine ait olması halinde emlak vergisine esas olan vergi değerini gösterir belediyeden alınacak onaylı bir belge,
• İşyerinin kiralanmış olması halinde ise kira kontratının bir örneği,

5-Ticari plakalı nakil vasıtaları sahiplerinden bu taşıtlara ilişkin fatura veya noter senedinin tasdikli bir örneği (fatura veya noter senedi örneğinin aslı ile birlikte ibraz edilmesi halinde müdür yardımcısı veya şef tarafından tasdik edilir),

6-Tüzel kişilerden şirketin ana sözleşmesinin noter onaylı bir örneği ile Ticaret Siciline müracaatına ait belgenin bir örneği,

7-Tüzel kişilerden, şirketi temsile yetkili kişilerin onaylı nüfus cüzdanı sureti, ikametgah ilmühaberi, noter onaylı imza sirküleri,

8-Kooperatiflerden varsa üst birliğe kayıtlı olduklarına dair yazı istenir.

Farklı vergi daireleri yetki alanı içinde ilave işyeri açılması veya adres değişikliği nedeniyle yeni mükellefiyet tesisinde yukarıda sayılan belgeler istenir.

Ayrıca, tüzel kişilerden bu hususlarla ilgili yönetim kurulu kararının noter tasdikli bir örneği alınır. Bu değişikliklerle ilgili Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi aranmaz.

Gelirleri; Ücret, Gayrimenkul Sermaye İradı, Menkul Sermaye İradı ile Diğer Kazanç ve İratlardan veya bunların bir kaçından ibaret olanların mükellefiyete giriş işlemleri verdikleri ilk beyannameler üzerine yapılır.

Diğer ücret kapsamına giren hizmet erbabının mükellefiyet tesisi işverenden alacakları iş bildirimi üzerine yapılır ve kendilerine vergi karnesi verilir. İş bildiriminde işverenin adı soyadı, bağlı olduğu vergi dairesi, vergi kimlik numarası, adresi ve imzasının bulunmasına dikkat edilir.

İşe Başlama Bildirimi Üzerine Yapılacak Kontrol ve Sicil İşlemleri
Madde 8- Yükümlülerce elden getirilen ya da posta ile gönderilen işe başlama/bırakma bildirimi üzerine müdür yardımcısı veya servis şefi tarafından;

• Bildirim elden getirilmiş ise, varsa eksiklikleri tamamlattırılır ve yükümlüye imzalattırılır. Vergi dairesi tarha yetkili değilse durum mükellefe açıklanır ve bildirim geri verilir.
• Bildirim posta ile gönderilmiş ise, varsa noksan bilgiler ve diğer hususlar not edilir. Yapılan kontrol sonucuna göre bildirim havale edilir.

Mükellefin işe başlamayı dilekçe ile bildirmesi halinde işe başlama/ bırakma bildirimi mükellefe posta ile gönderilmek veya yoklama memuru vasıtasıyla ya da bizzat vergi dairesine çağrılmak suretiyle doldurulması sağlanır.

Bildirim üzerine aşağıdaki işlemler yapılır:

1-Posta ile gönderilen ve vergi dairesi tarh yetkisine girmeyen bildirimler, mükellefin bağlı olduğu vergi dairesine bir yazı ekinde gönderilir ve durum mükellefe bildirilir.

2-Eksik belge ve bilgilerin tamamlattırılması amacıyla mükellefe bir yazı yazılır.

3-Bildirimde belirtilen hususlar birden fazla vergi türüne ilişkin yükümlülüğün aynı vergi dairesi siciline geçirilmesini gerektiriyorsa, bunların vergi türü kodları bildirime yazılır. Ancak bildirimdeki hususlar başka vergi dairesi siciline geçirilecek yükümlülükleri de kapsıyorsa her vergi türü kodu karşısına yetkili vergi dairesi ve bulunduğu yer belirtilir. Ayrıca bu durum yetkili vergi dairesine bir yazı ile bildirilir.

4-Bildirim incelenip eksiklikler tamamlandıktan sonra ilgili memur tarafından bireysel yoklama istemi ortak formu düzenlenerek, işe başlama bildirimi ile birlikte servis şefine teslim edilir.

Servis şefi tarafından, gerekli kontrol yapıldıktan sonra ortak formun bireysel yoklama istemi yazılı yaprağına ilgili yoklama memurun imzası alınmak suretiyle yoklama fişi teslim edilir. Servis şefi tarafından, yoklama istemi yazılı yaprak ile işe başlama bildirimi birleştirilerek yoklama sonucunu alıncaya kadar memurlar itibariyle açılacak klasörde saklanır.

İşe başlama/bırakma bildirimi, serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir tarafından imzalanmış veya yeminli mali müşavir tarafından tasdik edilmiş ise yoklama sonucu beklenmeksizin vergi kimlik numarası alınmak üzere ilgili memura verilir.

5-Yoklama memurlarınca düzenlenen yoklama fişlerini, tahsildar /icra/yoklama memurları günlük çalışma raporları ekinde teslim alan servis şefi, işe başlama bildirimi ile birleştirerek gerekli kontrolleri yapar.

Mükellefiyet tesisini gerektirmeyen durumlarda; bildirim, yoklama fişi ile birlikte saklıya (hıfza) alınmak üzere müdür yardımcısı ve müdürün görüşüne sunulur. Saklıya alınan bu belgeler servis şefi tarafından bir klasörde saklanır.

Mükellefiyet tesisini gerektiren durumlarda; servis şefi, yoklama fişini ve bildirimi, merkezi mükellef sicil kütüğünden vergi kimlik numarası almak üzere ilgili memura verir.

İlgili memur tarafından mükellefin daha önce vergi kimlik numarası alıp almadığı merkezi mükellef sicil kütüğünden araştırılır. Yapılan araştırma sonucunda;

• Mükellefin potansiyel olarak vergi kimlik numarası aldığı veya başka bir vergi dairesi kayıtlarında terk olarak mükellefiyetinin olduğu tespit edildiğinde mükellefe ait vergi kimlik numarası ile mükellefiyet tesisi işlemi yapılmak üzere,
• Mükellefin işlem yapılan vergi dairesi kayıtlarında terk olarak mükellefiyetinin tespit edilmesi üzerine, mükellefiyeti tekrar faal duruma geçirmek üzere,
• Mükellefin vergi kimlik numarasının olmadığının tespit edilmesi üzerine vergi kimlik numarası almak ve ilk mükellefiyet tesisi işlemini yapmak üzere

mükellefiyet durumuna göre;

"GERÇEK KİŞİLER İÇİN SİCİL FORMU",

"ADİ ORTAKLIKLAR İÇİN SİCİL FORMU",

"TÜZEL KİŞİLER İÇİN SİCİL FORMU"

düzenlenerek, bilgisayara bilgi girişleri yapılır. İlk mükellefiyet tesislerinde alınan vergi kimlik numarası form üzerine yazılır.

6-Vergi kimlik numarasını gösteren bir yazı mükellefe verilir veya adresine posta ile gönderilir.

7-Basit usulde mükellefiyet tesisi işleminde; mükelleflerin işyerinin emsal kira bedeli veya yıllık kira bedeli toplamının basit usulde mükellefiyet şartına uygun olup olmadığına bakılır. Basit usulde vergilendirme şartlarını taşımıyorsa gerçek usulde vergilendirilir.

8-Vergi kimlik numarası alınacak mükellefin reşit olmaması veya kısıtlı olması durumunda, bildirim çocuk veya kısıtlı adına düzenlenerek veli veya vasi tarafından imzalanır. Vergi kimlik numarası çocuk veya kısıtlı adına alınır.

9-Adi Ortaklıklarda, ortakların her birinin vergi kimlik numarasının olması gerektiğinden, vergi kimlik numarası bulunmayan ortaklar için gelir vergisi yönünden mükellefiyet tesis edilerek vergi kimlik numarası alınır. Potansiyel mükellef olarak vergi kimlik numarası alanlara ayrıca gelir veya kurumlar vergisi yönünden mükellefiyet tesis ettirilmesi gerekir. Ortaklık numaraları tamamlanan adi ortaklık için gelir stopaj, katma değer vergisi ve diğer vergi türleri için mükellefiyet tesisi yapılarak ortaklık adına vergi kimlik numarası alınır.

10-Kollektif şirketler ile adi komandit şirketlerde, şirket adına gelir stopaj, katma değer vergisi ve diğer vergi türleri yönünden "Tüzel Kişiler İçin Sicil Formu" doldurulur. Bu şirketlerin gelir vergisine tabi ortakları için ise ayrı ayrı "Gerçek Kişiler İçin Sicil Formu" doldurularak vergi kimlik numarası alınır.

11-Kooperatiflerin kanunlardaki şartları taşımaları ve varsa üst birliğe kayıtlı olduklarını belgelendirmeleri halinde, kurumlar vergisi yükümlülükleri tesis edilmez.

12-Bildirimde, başka vergi dairesi yetki alanı içinde şube açıldığının bildirilmesi halinde, şubenin açıldığı yer vergi dairesince yükümlülük tesis edilmesi için, merkezi mükellef sicil kütüğünden alınan vergi kimlik numarası bildirime yazılarak bildirimin bir örneği bir yazı ekinde şubenin bulunduğu yer vergi dairesine faks aracılığıyla gönderilir.

Bildirimin örneğini alan vergi dairesince kendi yetki alanına giren yükümlülüğün merkez kayıtlarına aktarılması için ilgili sicil formları doldurulur.

13-Adi ortaklıklarda ortakların, komandit şirketlerde komandite ortakların bu ortaklıklardaki ortaklığı ve hisse oranı, bir yazı ile gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı bulundukları vergi dairelerine bildirilir. Aynı vergi dairesinde ise durum bir servis notu ile ilgili servise bildirilir.

14-Sermaye şirketlerine vergi kimlik numarası verilmesi sırasında; ortakların (ortak sayısının beşten fazla olması halinde, hisse nispeti en yüksek beş ortağın), yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile genel müdürlerinin (limited şirketlerde müdürlerin), yönetim kurulu kararına göre ticaret siciline bildirilen şirketi temsile yetkili kişilerin, dar mükelleflerde ise şirketin daimi temsilcisinin vergi kimlik numarası olup olmadığı, merkezi mükellef sicil kütüğünden araştırılır. Vergi kimlik numarası olmayanlara, ilgili sicil formları doldurularak vergi kimlik numarası alınır.

Beyanname Verilmesi Suretiyle İlk Defa Mükellefiyet Tesislerindeki Kontrol ve Sicil İşlemleri

Madde 9- Beyanname verilmesi suretiyle ilk defa mükellefiyet tesis edilmesi halinde;

1- İşe başlamayı ayrıca bildirmek zorunda olmayanların verdikleri ilk beyannameler üzerine bu mükelleflerden sadece onaylı nüfus cüzdanı örneği istenir. Ayrıca 7 nci maddede sayılan diğer belgeler aranmaz.

2- Posta ile gönderilen ve Yazışma ve Arşiv Servisinden "BELGE DAĞITIM VE İZLEME BORDROSU" ekinde gelen vergi kimlik numarası bulunmayan beyannameler servis şefi tarafından imza karşılığı alınır. Sicil kayıtları araştırılarak daha önce söz konusu vergiden veya başka bir vergiden işlem yapılan vergi dairesinde sicil kaydı olup olmadığına bakılır. Sicil kaydı varsa vergi kimlik numarası beyannameye yazılır.

Sicil kaydı yoksa beyannamenin üzerinde bulunan adresin işlem yapılan vergi dairesi yetki sınırları içinde olup olmadığı araştırılır.

Beyannamede bulunan adres vergi dairesi yetki sınırları içinde ise 8 inci maddeye göre merkezi mükellef sicil kütüğünden vergi kimlik numarası alınır ve beyanname, belge dağıtım ve izleme bordrosu ekinde beyanname kabul masasından sorumlu servis şefine teslim edilir.

Söz konusu beyannamede bulunan adres vergi dairesi yetki sınırları dışında ise beyanname ve ekleri bir yazı ekinde bekletilmeksizin yetkili vergi dairesine gönderilir ve durum mükellefe bir yazı ile bildirilir.

3- Elden verilen ve vergi kimlik numarası bulunmayan beyannameler için bu maddenin 2 numaralı bendinde belirtilen işlemler yapılır ve beyanname mükellefe verilerek ilgili servise gönderilir.

Diğer Belge ve Bilgilere Göre Yapılacak Sicil İşlemleri

Madde 10- Mükellef ya da sorumlu durumunda bulunan kişilerin bağlı bulundukları vergi dairesi dışında, başka vergi dairesine yaptıkları bildirimler ya da başka vergi dairesinin tespit ettiği hususlara ilişkin tutanak veya yazılar, ihbar dilekçeleri, inceleme raporları, tutanaklar ile vergi dairesince düzenlenen yoklama tutanağı veya toplu yoklama cetvellerinin alınması üzerine 8 inci maddede belirtilen işlemler yapılır.

Sicil işlemleri tamamlanan yoklama fişi, ihbar dilekçesi, inceleme raporu ve vergilendirmeye ilişkin diğer belgeler, gereği yapılmak üzere değerlendirme masasından sorumlu servis şefine belge dağıtım ve izleme bordrosu ekinde verilir. Toplu yoklama cetvelleri dosyalanarak servis şefi tarafından muhafaza edilir.

Yükümlülüğe giriş, değişiklik ve çıkış olaylarından ilk haberdar olan servis, durumu mutlaka Sicil-Yoklama Servisine servis notu ile bildirir.

Potansiyel Mükelleflerle İlgili Yapılacak İşlemler

Madde 11- Vergi Usul Kanunu veya 4358 sayılı Vergi Kimlik Numarası Kullanımının Yaygınlaştırılması Hakkında Kanuna göre ekonomik faaliyetlerde kullanmak için vergi kimlik numarası almak üzere adreslerini içeren dilekçe ile başvuran gerçek kişilerin nüfus cüzdanlarını, tüzel kişilerin ise kimlik bilgilerini ibraz etmeleri halinde vergi dairelerince yetki alanına girip girmediğine bakılmaksızın aşağıda belirtilen esaslara göre vergi kimlik numarası verilir.

İlgili memur tarafından, mükellefin kimlik bilgilerindeki değişiklikler de dikkate alınarak merkezi mükellef sicil kütüğünden, vergi kimlik numarası olup olmadığı araştırılır.

Yapılan araştırma sonucunda, vergi kimlik numarası tespit edilmesi halinde, bu numaranın mükellefe ait olup olmadığı kontrol edilir. Bulunan vergi kimlik numarası mükellefe ait ise bu numara, dilekçe ve nüfus cüzdanı örneği üzerine yazılır.

Mükellefin daha önceden vergi kimlik numarası almadığının tespit edilmesi halinde, vergi kimlik numarası almak üzere ilgili sicil formaları düzenlenerek, bilgi girişi yapılır. Alınan vergi kimlik numarası form üzerine yazılır.

Potansiyel vergi kimlik numarası verilen mükellefler için bilgisayardan iki nüsha yazı alınır. Yazının bir örneği mükellefe verilir. Diğer örneği mükelleflerin kimlik bilgilerine ilişkin belgeleriyle birlikte tarih sırasına göre serviste açılan klasörde saklanır.

Potansiyel mükelleflerin nüfus/kimlik bilgilerinde daha sonra meydana gelen değişikliklerin veya kimlik bilgilerinin hatalı girildiğinin tespit edilmesi halinde merkezi mükellef sicil kütüğüne aktarma işlemi, vergi kimlik numarasının verildiği vergi dairesi ayrımı yapılmaksızın mükellefin müracaat ettiği vergi dairesince 12 nci maddenin 1 inci bendine göre yapılır.

Değişiklik Bildiriminde Aranılacak Hususlar ve Yapılacak İşlemler

Madde 12- Vergi kimlik numarası sürekli olarak kullanılacağından, mükellefe ilişkin bilgilerdeki değişiklikler hiçbir şekilde vergi kimlik numarasını etkilemeyecektir. Ancak bu bilgilerde meydana gelen bütün değişikliklerin mutlaka merkez kayıtlarına aktarılması gerekir.

Değişiklik bildirimlerinde;

• Hangi iş konusunun nereye nakledildiği (açık adresi),
• Değişiklik tarihi,
• İş nev'i değişikliği,
• İşyeri sayısındaki değişiklikler,
• Değişikliğin başka vergi dairesini ilgilendirip ilgilendirmediği,
• İşyeri adresindeki değişikliğin aynı vergi dairesi yetki alanına veya başka vergi dairesi yetki alanına girip girmediği,

hususları aranır.

Mükellefin nüfus bilgilerinde (tüzel kişilerde kimlik bilgilerinde) meydana gelen değişikliklerin bir belgeye dayandırılması esastır.

1- Mükellefin Nüfus Bilgilerinde (tüzel kişilerde kimlik bilgilerinde, adi ortaklıklarda ortaklık bilgilerinde) Meydana Gelen Değişiklikler Üzerine Yapılacak İşlemler

Mükellefin Soyadı (Unvanı), Adı, Baba adı, Doğum Yeri (Kuruluş Yeri), Doğum Tarihi (Kuruluş Tarihi) ile diğer nüfus (kimlik, ortaklık) bilgilerinde meydana gelen değişikliklere ilişkin bildirimlerin ve değişikliğe dayanak teşkil eden belgenin alınması üzerine mükellefiyet durumuna göre;

"GERÇEK KİŞİLER İÇİN NÜFUS BİLGİLERİ DEĞİŞİKLİK FORMU"

"ADİ ORTAKLIKLAR İÇİN ORTAKLIK BİLGİLERİ DEĞİŞİKLİK FORMU"

"TÜZEL KİŞİLER İÇİN KİMLİK BİLGİLERİ DEĞİŞİKLİK FORMU"

doldurularak ilgili memur, servis şefi ve müdür yardımcısı tarafından imzalanıp bilgi girişi yapılır.

2- Mükellefin Adres Bilgilerinde Meydana Gelen Değişiklikler Üzerine Yapılacak İşlemler

Adres değişikliklerine ilişkin bildirimin alınması üzerine;

• Yeni adres, mükellefin bağlı olduğu vergi dairesinin yetki alanı içinde ise ilgili sicil formları doldurularak, bilgi girişi yapılır.
• Yeni adres, başka bir vergi dairesinin yetki alanına giriyorsa, bu durum vergilendirme yönünden adres değişikliği sayılır. Sicil işlemleri yönünden eski vergi dairesince sicil kayıtlarından nakil nedeniyle terk işlemi yapılır. Gittiği yer vergi dairesince ise mükellefiyet tesisi işlemleri yapılır.

a) Mükellefin adres değişikliğine ilişkin bildirimini eski vergi dairesine vermesi halinde; mükellefin bildirim tarihine kadar bastırmış olduğu belgelere ilişkin olarak anlaşmalı matbaalar veya noterlerden gelen bilgi formlarına göre, bastırılan belgelerin türü, miktarı, seri ve sıra numarası, basım tarihi, belgeyi basan matbaanın adı (unvanı), vergi kimlik numarası veya belgeyi tasdik eden noterin adı, soyadı ve vergi kimlik numarasını ihtiva eden bir yazı düzenlenerek ilgili vergi dairesine faks aracılığıyla gönderilir.

Bildirim yapıldıktan sonra matbaalardan veya noterlerden yeni bilgi formlarının alınması halinde yukarıda belirtilen bilgileri içeren ek bir yazı ile ilgili vergi dairesine derhal bilgi verilir. Mükellefin daha önce başka vergi dairesinden nakil gelmesi halinde nakile ilişkin tutanak veya yazının bir örneği de ilgili vergi dairesine gönderilir.

Yazıyı alan yeni vergi dairesince, yoklama işlemleri yapılarak yoklama sonucu eski vergi dairesine bildirilir.

Yeni vergi dairesince yapılan yoklama sonucuna göre, eski vergi dairesince mükellefiyetin nakil nedeniyle terk işlemi ve adres değişikliği için ilgili sicil formları doldurulur ve bilgi girişi yapılır.

Adres değişikliği halinde vergi levhası eski vergi dairesince geri alınmaz. Değişen bilgilerin üzeri okunacak şekilde çizilmek ve yenisi yazılmak suretiyle yeni levha, onaylatma dönemine kadar kullanılmaya devam edilir.

b) Mükellefin, adres değişikliğine ilişkin bildirimini yeni vergi dairesine vermesi halinde; yeni vergi dairesince gerçek kişilerden onaylı nüfus cüzdanı örneği, tüzel kişilerden adres değişikliğine ilişkin karar örneği ile Ticaret Siciline müracaatına ilişkin belge istenir ve yoklama işlemi yapılır. Yoklama fişinin bir örneği mükellefin eski vergi dairesindeki kaydının silinmesini sağlamak amacıyla bir yazı ekinde faks aracılığıyla gönderilir ve mükellefin belge basımına ilişkin bilgileri istenir.

İstenilen bilgilerin gönderilmesi ve terk işleminin yapıldığının bildirilmesi üzerine yeni vergi dairesince ilgili sicil formları doldurularak mükellefiyet tesisi için bilgi girişi yapılır.

3- Sadece "Mükellefiyet Bilgileri" Bölümünde Meydana Gelen Değişiklikler Üzerine Yapılacak İşlemler

Mükellefiyet bilgilerine ilişkin değişiklik bildiriminin alınması üzerine, ilgili sicil formları doldurularak bilgi girişi yapılır.

4- "Diğer Bilgiler" Bölümünde Meydana Gelen Değişiklikler Üzerine Yapılacak İşlemler

Mükellefin faaliyet alanlarında (meslek kodu), vergi sorumlusu, hukuki durum gibi bilgilerinde meydana gelen değişikliklere ilişkin bildirimin alınması üzerine ilgili sicil formları doldurularak bilgi girişi yapılır.

Sicilde Kayıtlı Mükelleflerin Aynı Vergi Dairesinde Yeni Yükümlülüklerinin Sicile Geçirilmesi

Madde 13- Sürekli yükümlülüğü gerektiren herhangi bir vergi türüne ilişkin yükümlülüğü dolayısıyla vergi siciline geçirilmiş ve kendisine vergi kimlik numarası verilmiş bulunanlar, yeni yükümlülüklerine ilişkin bildirimlerinde vergi kimlik numarasını belirtmemişlerse vergi kimlik numarası, merkezi mükellef sicil kütüğünden araştırılır.

Sicilde kayıtlı mükelleflerin yeni yükümlülüklerinin tesisi için ilgili sicil formları doldurulur. İlgili memur, servis şefi ve müdür yardımcısı tarafından imzalandıktan sonra, bilgi girişi yapılır.

Mükellefin vergi kimlik numarası ile yeni tesis edilen mükellefiyetin vergi türü kodu bildirime işaretlenir ve ilgili memurca paraf edilir. Bildirim ve diğer formlar gereğinin yapılması için değerlendirme masasından sorumlu servis şefine belge dağıtım ve izleme bordrosu ekinde verilir.

İşi Bırakma Bildirimlerinde Aranılacak Hususlar ve Yapılacak İşlemler

Madde 14- İşi bırakmalar, işe başlama/bırakma bildirimi ile veya dilekçe ile yapılır.

İşi bırakan mükelleflerden kullanılan belgelerin en son ciltleri ile kullanılmamış olarak ellerinde kalan belgelerin ciltleri ve vergi levhası ile ödeme kaydedici cihazlara ait levha istenir.

Ayrıca, bilgisayardan şubelerin kayıtlı olduğu vergi dairelerinin listesi alınarak gerekli yoklama işlemi yapılır.

Bildirim/dilekçe ve ekleri ile yoklama fişi ve bilgisayardan alınan liste derhal bir servis notu ekinde Sürekli Yükümlülükler Vergilendirme Servisi şefine verilir.

Sürekli Yükümlülükler Vergilendirme Servisinden mükellefin sicil kaydının silinmesine engel olmadığının bildirilmesi üzerine ilgili sicil formları doldurularak terk işleminin bilgi girişi yapılır.

Bilgi giriş formu ve diğer belgeler Sürekli Yükümlülükler Vergilendirme Servis şefine belge dağıtım ve izleme bordrosu ekinde verilir.

Ölüm Halinde Mirasçıların Bildirimleri Üzerine Yapılacak İşlemler ile Fesih, Tasfiye ve İflasla İlgili Bildirimler Üzerine Yapılacak İşlemler

Madde 15- Yükümlünün ölümü, mirası kabullenmiş mirasçıları tarafından ölüm tarihinden itibaren bir ay içinde vergi dairelerine bildirilir. Mirasçılardan herhangi birinin ölümü bildirmesi diğer mirasçıları bu ödevden kurtarır.

Mirası kabullenmiş mirasçıların vergi dairesine yaptıkları bildirimler üzerine, ölüm olaylarını vergi dairesine bildirmek zorunda bulunan resmi kuruluşlarla, diğer kişilerin bildirimleri ölüm olayını doğruluyorsa, ölenin yükümlülükten çıkışı sicil kayıtlarına işlenir. Mükellefiyetin ölüm nedeniyle sona erdirilmesi için ilgili sicil formları doldurulur. Ayrıca, varislerden birinin adresi formun ilgili alanına yazılır. Bilgi girişi yapılarak, bilgisayardan "BAĞLI OLDUĞU VERGİ DAİRELERİ LİSTESİ" ve "MÜKELLEF GÖRÜNTÜLEME EKRANI" çıktısı alınır ve bu mükellefin daha önce kayıtlı olduğu vergi daireleri tespit edilir. Tespit edilen vergi dairelerine ölüm olayı bildirilir.

Ayrıca, veraset ve intikal vergisi işlemleri ile ilgili olarak, murisin ikametgahının bulunduğu yer vergi dairesine bilgi verilir.

İşi bırakmaya yönelik diğer işlemler 14 üncü maddede belirtilen esaslara göre yapılır.

Fesih, tasfiye ve iflas hallerinde yükümlülük, vergiye ilişkin olay ve işlemlerin tamamen sona erdirilmesine kadar devam eder. Bu nedenle, yükümlülükten çıkış kayıtları tasfiye memurları veya iflas dairesinin gönderdiği tasfiye veya iflasın kapandığına ilişkin karar ya da bildirimlerine dayanılarak fesih, tasfiye ve iflasın kapanması gibi mükellefiyetin sona erdirilmesi için ilgili sicil formları doldurularak bilgi girişi yapılır.

Fesih veya iflas nedeniyle terk söz konusu ise şirketten sorumlu kişinin adresi, tasfiye nedeniyle terk ise tasfiye memurunun adresi, formun ilgili alanına yazılır. Diğer işlemler ise 14 üncü maddede belirtilen esaslara göre yapılır.

Mükellefiyet Kayıtlarının Re'sen Terkin Edilmesi Gerektiği Bildirilenler ile İlgili İşlemler

Madde 16- Sürekli Yükümlülükler Vergilendirme Servisinden beyanname vermeyen mükelleflerden gayri faal olanların sicil kayıtlarının silinmesi gerektiğinin bildirilmesi üzerine ilgili sicil formları doldurularak terk işleminin bilgi girişi yapılır.

Sicil Kayıtları Sonunda Yapılacak İşlemler

Madde 17- Sicil kaydı yapılan mükellef ile ilgili olarak "BAĞLI OLDUĞU VERGİ DAİRELERİ LİSTESİ" ve "MÜKELLEF GÖRÜNTÜLEME EKRANI" çıktısı alınır. Bu çıktılarla mükellefin verdiği bildirim ve ekleri karşılaştırılır. Karşılaştırma sırasında bildirim ve ekleri ile bilgisayara yüklenen bilgiler arasında farklılık tespit edilmesi halinde farklılık giderilerek yeniden yukarıda adı geçen çıktılar alınır.

İlk defa mükellefiyet tesis edilen mükellefin adı, soyadı (unvanı), vergi kimlik numarası ile vergi türü ve kodu yazılmak suretiyle "TARH DOSYASI" açılır ve sicil formları diğer belgelerle birlikte dosyaya konulur. Tarh dosyası, belge dağıtım ve izleme bordrosu ekinde değerlendirme masasına verilmek üzere ilgili servis şefine teslim edilir.

Bildirimlerin (işe başlama, bırakma ve değişiklik) süresinde yapılmadığının anlaşılması halinde, ceza kesilmesi gerektiği servis notu ile Sürekli Yükümlülükler Vergilendirme Servisine bildirilir.

Sicil değişiklikleri için kullanılan formlar ile bu değişikliklerin dayanağı olan belgeler aynı gün belge dağıtım ve izleme bordrosu ekinde değerlendirme masasına verilmek üzere ilgili servis şefine teslim edilir.

Gün sonunda bilgisayar işletmeni tarafından "GÜNLÜK SİCİL BORDROSU", "GÜNLÜK SİCİL İCMALİ", "GÜNLÜK SİCİL PROTOKOLÜ" ve "POTANSİYEL MÜKELLEFLER LİSTESİ" bilgisayardan alınarak Sicil-Yoklama Servisine verilir.

Bordrodaki bilgiler ile işe başlama/bırakma bildirimleri ve doldurulan sicil formları tek tek karşılaştırılarak kontrol edilir. Eksiklik yoksa müdür yardımcısı tarafından onaylanarak imzalanan bu bordrolar aylar itibariyle bir klasörde saklanır.

Madde 30- Bu kısımdaki açıklamalar;

• Yıllık Gelir Vergisi (basit usul dahil) ve Münferit,
• Kurumlar Vergisi ve Özel,
• Muhtasar,
• Katma Değer Vergisi,
• Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi,
• Akaryakıt Tüketim Vergisi

beyannamelerinin alınması üzerine yapılacak işlemleri kapsar.

Beyannameli yükümlülüklerden sayılmamakla beraber;

a) Damga vergisinde istihkaktan kesilen vergilerin yatırılması için yapılan bildirimler,

b) Damga vergisinden devamlı olarak belirli kağıtlar için makbuz mukabili ödeme yapmalarına izin verilen ya da gerek gösterilenlerce yapılan bildirimler,

c) Noterlik Kanunu gereğince tahsil edilen damga vergisi, harçlar ve değerli kağıtlar bedelinin yatırılması için yapılan bildirimler,

d) Sürekli yükümlülük grubuna giren ancak yukarıdakiler dışında kalan beyanname ve bildirimler

hakkında da bu kısım hükümlerine göre işlem yapılır.

Bireysel Yoklama İstemi Ortak Formu Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 18- Bireysel yoklama, bireysel yoklama istemi ortak formu ile yapılır. Bireysel yoklama istemi ortak formu; "BİREYSEL YOKLAMA İSTEMİ" ve "YOKLAMA FİŞİ" nden oluşur.
Diğer servislerden belge dağıtım ve izleme bordrosu ekinde servis şefi tarafından alınan yoklama fişleri, bordroya ilgili yoklama memurlarının imzası alınmak suretiyle teslim edilir.
Yoklama memuru kendisine verilen yoklama fişlerini, "TAHSİLDAR/İCRA/YOKLAMA MEMURLARI GÜNLÜK ÇALIŞMA RAPORU" nun denkleştirme tablosuna adet olarak giriş kaydettikten sonra inceler ve çalışma programına dahil eder.
Yoklama memurları;

• İşe başlama ve özellikli durumlarda yapılacak yoklamaları aynı gün, aynı gün yapılmasının mümkün olmaması halinde ertesi gün,
• İşe başlama bildirimlerinin serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir tarafından imzalanmış veya yeminli mali müşavirlerce tasdik edilmiş olması halinde 30 gün,
• Diğer yoklamaları en geç 15 gün,

içinde sonuçlandırmak zorundadır.

Bireysel Yoklamanın Yapılması

Madde 19- Yoklama memuru, yoklama esnasında yetki belgesini göstererek kendisini tanıtır ve görüşülen kişinin kimliğini ve adresini tespit eder.

Yoklama konusunu açıklar, yoklamaya konu olan olay ve kayıtları araştırır; tespit ettiği hususlar ile işi bırakmalarda, mükellefin işyerini fiilen tasfiye edip etmediğini yoklama fişine yazar. Nezdinde yoklama yapılana veya yetkili adamına okutup imzalattırır ve kendisi de imzalar. Bu şahıslar bulunmaz veya imzadan çekinirlerse, durumu tutanağa yazar. Tutanağı, polis, Jandarma, muhtar veya ihtiyar meclisi üyelerinden birine, ismini yazmak suretiyle imzalattırır.

Yoklama fişinin mükellef yazılı nüshası, yoklaması yapılan şahıs veya yetkili adamına bırakılır. Bunlar bulunamazsa bilinen adresine 7 gün içinde posta ile alma haberli olarak gönderilir.

Ödeme Kaydedici Cihazlara Ait Yoklama işlemleri

Madde 20- Ödeme kaydedici cihazların el değiştirmesi sırasında veya işini bırakan, ödeme kaydedici cihaz kullanmayı gerektiren bir işle uğraşmayan ve cihazını bir başkasına satmayan mükelleflerin vergi dairesine müracaatı üzerine, daha önce cihaz kullanılmak suretiyle elde edilen hasılatı, tahsil edilen katma değer vergisi, "Z" raporu sayısı, en son verilen müteselsil fiş numarası ve tarihi, cihaza yapılan teknik müdahaleleri ve mali yönden gerekli olabilecek diğer tüm bilgiler, mali hafızadan ve gerektiğinde işletmede kalan kayıt ruloları ile cihaz ruhsatnamesinden yararlanılmak suretiyle ayrıntılı bir tutanakla tespit edilir. Tutanağın bir örneği ruhsatnameye eklenir, diğer örneği ise dosyasına konulur.

Yapılan bu tespiti müteakip işini bırakan, ödeme kaydedici cihaz kullanmayı gerektiren bir işle uğraşmayan ve cihazını bir başkasına satmayan mükelleflerin ödeme kaydedici cihazı, kullanma kılavuzu ve ruhsatname ile birlikte bir torbanın içine konulup torbanın ağzı mühürlenerek mükellefe teslim edilir.

Yoklama Fişlerinin Geri Verilmesi

Madde 21- Yoklama memurunca tamamlanan veya çeşitli sebeplerle gereği yapılmayan yoklama fişleri, iki nüsha düzenlenecek tahsildar/icra/ yoklama memurları günlük çalışma raporunun denkleştirme tablosu ve ekler kısımlarına kaydedildikten sonra, "Şef" yazılı nüsha ekinde servis şefine geri verilir. Diğer nüsha yoklama memuru tarafından saklanır.

Servis şefi yoklama memurlarının geri verdikleri yoklama fişlerini istemde bulunan servisin talep ettiği hususların karşılanıp karşılanmadığı yönünden inceler ve tamamlanmış olanları, gerekiyorsa düşüncesini özetleyerek belge dağıtım ve izleme bordrosunun ilgili sütununa ilgili servis şefinin imzasını almak suretiyle teslim eder.

Servis şefi çeşitli sebeplerle sonuçlandırılmayan yoklamanın yapılamama nedenlerini inceler ve gerekli görürse yoklamanın aynı veya başka bir memur tarafından hemen veya bir süre sonra tekrar yapılmasını ister. Buna rağmen tamamlanamayan yoklama fişleri yoklamanın yapılamama nedeni açıklanarak yukarıda olduğu gibi yoklama isteminde bulunan servise geri verilir.

Toplu Yoklamanın Yapılması

Madde 22- Gelirler Genel Müdürlüğünün belirleyeceği genel esas ve hedeflere uygun olarak 3 yılda bir Defterdarlıklarca toplu yoklama planı hazırlanır.

Toplu yoklama planında; vergi dairesinin yetki alanı içindeki iş yeri esasına göre çalışan sürekli yükümlülüğe tabi mükelleflerin, vergi nev'ileri itibariyle adedi, mahalle ve köylerin isimleri ve her mahalle veya köye isabet eden mükelleflerin sayısı (yaklaşık olarak) toplu yoklamaya tabi tutulacak mahalle veya köylerin hangileri olduğu, toplu yoklama için kaç memurun ayrılacağı ve yoklamanın ne kadar süreceği gibi hususlar yer alır.

Toplu yoklamaya katılacak memurlar, yoklama başlamadan bir hafta önce yoklamanın amacı, şekli, mükelleflerle ve ilgili kimselerle görüşme usulleri vb. konularında kısa bir eğitime tabi tutulur.

Toplu yoklamada "TOPLU YOKLAMA CETVELİ" kullanılır. İş yeri bulunan her yoklama kesimi için (cadde,sokak,han,pasaj vb.) bir veya birkaç sayfa açılır. Kapı numarası esasına göre o kesimde bulunan her iş yeri teker teker gezilir. İş yeri sahibi veya iş yerinde bulunan müdür, tezgahtar, işçi vb. kimselerle görüşülerek yoklama cetvelinde istenen bilgiler bu şahısların ifadelerinden veya defter ve belgelerden faydalanmak suretiyle tespit edilir. Bilgiyi veren kimseye yoklama cetvelinin ilgili sütunu imzalattırılır.

Toplu yoklama cetveline geçirilmesi mümkün olmayan hususlar için, ayrı bir yoklama fişi düzenlenir ve yoklama fişinin tarih ve numarası cetvelde mükellefe ait bölüme kaydedilir.

Yoklama sırasında iş yeri kapalı ise veya iş yeri sahibi bulunmaz ve diğer kimselerden yeterli bilgi alınamazsa, bu iş yeri için yoklama cetvelinde bir satır ayrılır. Yoklama, programı aksatmayacak şekilde daha sonra aynı memur tarafından tamamlanır.

Belirlenen toplu yoklama süresinde, nezdinde yoklama yapılamayan mükellefler için sonradan bireysel yoklama yapılır.

Toplu yoklama ile görevlendirilen memurlar, sabahları daireye gelerek servis şefine bir evvelki günün çalışma sonuçları hakkında bilgi verirler ve işi biten yoklama kesimine ait cetvelleri kendisine teslim ederler. Cetveller servis şefi tarafından incelenir ve son sayfanın altına "GÖRÜLMÜŞTÜR" kelimesi yazılarak imzalanır.

Servis şefi, yoklama yapan her memurun bir evvelki gün yaptığı çalışmaları "GÜNLÜK ÇALIŞMALARI İZLEME CETVELİ"ne özet olarak kaydeder.

Toplu Yoklama Cetvellerinin Sürekli Yükümlülükler Vergilendirme Servisine Verilmesi

Madde 23- Servis şefi, toplu yoklamayı yapan memurlardan gelen toplu yoklama cetvellerinin yoklama kesimleri itibariyle ayrılmasını ve ciltler haline getirilmesini sağlar.

Bu şekilde meydana gelen her cilde takvim yılı itibariyle bir cilt numarası verilir ve her ciltte bulunan cetvellere birden başlayarak sıra numarası konulur.

Bu ciltler, cildin hangi yoklama kesimine ait olduğunu ve kaç yapraktan ibaret bulunduğunu gösterir bir tutanak düzenlenerek Sürekli Yükümlülükler Vergilendirme Servisine verilir.

Tebliğ Yapacak Memurlar ve Tebliği Gerektiren Haller

Madde 24- Tebliğin posta ile yapılması asıldır. Ancak, vergi dairesi müdürünün uygun görmesi halinde tebliğ posta yerine memur eliyle yapılır.

Posta ve ilan yoluyla yapılacak tebliğlere ilişkin işlemler ilgili servisler tarafından yürütülür.

Tebliğ Edilecek Evrakın Alınması Üzerine Yapılacak İşlemler

Madde 25- Memur eliyle tebliği istenen evrak, ilgili servis tarafından düzenlenerek gönderilen belge dağıtım ve izleme bordrosu ekinde teslim alınır. Bordronun bir nüshası servis şefi tarafından imzalandıktan sonra ilgili servise geri verilir. Diğer nüshası servisler itibariyle ve tarih sırasına göre dosyalanır.

Servis şefi, memur eliyle tebliğ edilmek üzere gelen evrakı mahiyeti, önemi, ivedilik derecesi ve muhatabın adresi yönünden inceleyerek;

1- Adresinin müphem, eksik, yanlış olması, aynı adreste daha önce yapılan tebliğlerin iade edilmiş bulunması gibi hallerde, daire içinde adres araştırması yaptırır.

2- Memur eliyle yapılacak tebliğ evrakının hangi memura verileceğini tayin eder.

3- Belge dağıtım ve izleme bordrosuna ilgili memurların imzasını almak suretiyle tebliğ evrakını teslim eder.

İlgili memur kendisine verilen evrakı l8 inci maddede belirtilen esaslara göre çalışma programına dahil eder.

Tebliğ ile ilgili Yapılacak İşlemler

Madde 26- Tebliğ işlemleri Vergi Usul Kanununun tebliğ ile ilgili hükümleri de göz önüne alınarak aşağıda belirtilen şekilde yapılır:

1- Tebliğ olunacak evrak, muhatap ile tebliğ memuru tarafından tebliğ alındısına tarih, ad, soyad ve unvan yazılıp imzalandıktan sonra muhatabına verilir.

2- Muhatap imza edecek kadar yazı bilmiyorsa veya herhangi bir sebeple imza edemeyecek durumda bulunuyorsa, sol elinin baş parmağı imza yerine bastırılır.

3- Muhatap tebellüğ etmek istemezse, tebliğ edilecek evrak önüne bırakılmak suretiyle tebliğ olunur. Bu işlem komşularından bir kişi veya muhtar veya ihtiyar heyeti üyelerinden biri veyahut bir zabıta memuru huzurunda yapılır. Bu durum tebliğ alındısına yazılarak tarih ve imza konulmak ve hazır bulunanların da ismi yazılmak ve imzalattırılmak suretiyle tespit olunur.

Geçici ayrılmalarda tebliğ evrakı ilgili servise geri verilmez, dönüş süresi dikkate alınarak evrakın tebliğ edilmesi için tekrar belirtilen adrese gidilir.

4- Muhatabın bulunduğu şehir, kasaba veya köyden seyahat, iş, hastalık veya benzeri sebeplerle geçici olarak veya adresten kesin olarak ayrıldığı, adreste bulunanlar veya komşuları tarafından ifade edildiği takdirde, "ADRES TESPİT TUTANAĞI" düzenlenerek bilgiyi verene imzalattırılır. Bu şahıslar, imzadan kaçındıkları takdirde isimleri tutanağa kaydedilir ve çekinme sebepleri belirtilerek açıklamanın altı yalnız memur tarafından imzalanır.

5- Adreste yapılan araştırmalardan netice alınmazsa veya alınan bilgiler yetersiz olursa mahalle veya köy muhtarlığına başvurularak alınan bilgiler adres tespit tutanağı ile tespit edilir.

6- Tebliğ memuru aradığı anda muhatap yerinde bulunmazsa ve dönüş saati belli olmaz veya uzun süreceği anlaşılırsa "GÖRÜŞME MEKTUBU" düzenlenerek orada bulunanlara verilir veya münasip bir yere bırakılır. Görüşme mektubu üzerine, daireye gelen ilgililer ile tebliğ belgelerinin düzenlenmesi sırasında hazır olan mükellef veya yetkililerine imzası alınmak suretiyle tebliğ yapılır.

Tebliğ Sonucuna Göre Yapılacak İşlemler

Madde 27- Evrak tebliğ edilmiş ise tebliğ alındısı, tebliğ edilmemiş ise tebliğ evrakı ile tespit tutanakları ilgili memur tarafından düzenlenen tahsildar/icra/yoklama memurları günlük çalışma raporuna servis şefinin imzası alınmak suretiyle teslim edilir. Diğer nüsha yoklama memuru tarafından saklanır.

Servis şefi, tebliğe konu olan evrakı, ilgili servisten gelen belge dağıtım ve izleme bordrosunun ilgili sütununa imzasını almak suretiyle ilgili servis şefine teslim eder.

Başka Vergi Dairelerine Memur Eliyle Yaptırılacak Tebliğler

Madde 28- Bulundukları il veya ilçe dışındaki (büyükşehir belediye sınırları içindeki ilçeler hariç) vergi dairelerinin yetki alanı içinde bulunduğu tespit edilen mükelleflere ilişkin kovuşturma, yoklama, tebliğ gibi işlemler, ilgili servisler tarafından "SEVK PUSULASI" (Diğer Vergi Dairelerinde Yapılacak Tebliğ ve Takipler İçin) düzenlenmek suretiyle mükellefin adresinin bulunduğu yer vergi dairesine gönderilir. Sevk pusulasının bir örneği ayrı bir dosyada saklanır.

İlgili vergi dairesinden alınan sonuç üzerine, sevk pusulasının kalan örneği, dosyasından çıkartılarak tebliğ veya iade şekline göre gerekli işlemler yapılır.

Başka Vergi Dairelerinden Gelen Belgelerin Tebliği

Madde 29- Başka vergi daireleri adına yapılacak tebliğ işlemleri, en geç 15 gün içinde sonuçlandırılarak ilgili vergi dairesine geri gönderilir. Acele ve zamanaşımlı belgeler ise zamanaşımı süresi dolmadan derhal ilgililere tebliğ edilir.

Yapılan işlemin sonucu, gönderilen sevk pusulasında işaretlenerek sevk pusulasının bir örneği tebliğ veya iade olmak üzere ayrı ayrı dosyalanır. Bir örneği ise tebliğe ilişkin belge ile birlikte ilgili vergi dairesine gönderilir.

Beyannamelerin Alınması

Madde 31- Beyanname, mükellef ya da adamı tarafından elden verilebileceği gibi posta ile de gönderilebilir.

Beyannameler, vergi kanunlarında belirlenen tarha yetkili vergi dairesi tarafından alınır.

Vergi dairesine elden verilen beyannameler doğrudan doğruya ilgili memurlarca alınır. Posta ile gelen beyannameler ise Yazışma ve Arşiv Servisinden gönderilen belge dağıtım ve izleme bordrosu ekinde servis şefi tarafından imza karşılığında alınır ve ilgili memurlara verilir.

Beyannamelerin Verildiği Günün Tespiti

Madde 32- Beyanname;

1- Elden verilmişse, tahakkuk fişinin düzenlendiği tarihte,

2- Posta ile taahhütlü veya acele posta servisi (APS) ile gönderilmiş ise zarfın (pulun) üzerindeki damga tarihinde,

3- Posta ile adi olarak gönderilmiş veya özel dağıtım şirketleri tarafından getirilmiş ise gelen evrak giriş kayıt tarihinde, vergi dairesine verilmiş sayılır.

Beyannamelerin postayla taahhütlü veya acele posta servisi (APS) ile gönderilmesi ve zarftan birden fazla mükellefe ait beyannamenin çıkması halinde zarf üzerinde kimlerin isimleri yazılı ise bu zarf o mükelleflere ait beyannamelerin posta ile gönderildiğini ifade eder. Bu beyannameler için Yazışma ve Arşiv Servisince düzenlenen ve beyannameye eklenen tutanakta belirtilen damga tarihi esas alınır. Zarf üzerinde ismi yazılı olmayan mükelleflerin beyannameleri ise vergi dairesi kayıtlarına giriş tarihleri esas alınarak işleme tabi tutulur.

Tarha yetkili olmayan vergi dairelerine verilen veya gönderilen beyannamelerin vergi dairesince alındığı gün, yukarıdaki fıkra hükümlerine göre beyannamenin tarha yetkili vergi dairesine verildiği gün olarak kabul edilir.

Beyanname ve eklerindeki eksikliklerin sonradan tamamlatılmış olması beyannamenin veriliş tarihini değiştirmez.

Beyannamelerin Verilmesi veya Gönderilmesi

Madde 33- Beyannamelerin kanuni süresinde verilmesi esastır. Ancak beyannameler;

1-Kanuni süresinden önce,

2-Kanuni süresinde,

3-Kanuni süresinden sonra,

4-Pişmanlık ve ıslah hükümlerine göre,

5-Kanuni süresinde verilen beyannameye ek olarak kanuni süre içinde matrah ve/veya vergiyi artırıcı nitelikte,

6-Kanuni süresi içinde verilen beyannameye ek olarak, kanuni süre geçtikten sonra matrah ve /veya vergiyi artırıcı nitelikte,

7-Kanuni süresi içinde verilen beyannameye ek olarak pişmanlık ve ıslah hükümlerine göre,

8-Kanuni süresi içinde verilen beyannameye ek olarak gerek kanuni süre içinde gerekse kanuni süre geçtikten sonra matrah ve/veya vergi azaltıcı nitelikte verilebilir/gönderilebilir.

Beyannamelerin Kabulünde İstenmeyecek Bilgi ve Belgeler

Madde 34- Beyannameler üzerine yapılacak ön araştırmalar sonucu tespit edilen ve vergilendirmeye mani olmayan şekil ve ek noksanlıklarının anında giderilememiş olması beyannamenin kabulüne engel teşkil etmez.

Mükelleflerin vergi beyannamelerinde gösterecekleri bilgiler ve beyannamelere ekleyecekleri belgeler; beyanname formları, beyanname düzenleme rehberleri ve tebliğler ile belirlenir.

Beyannamelerin kabulünde, bu belirlemelerin dışında mükelleflerden hiç bir şekilde bilgi ve belge istenmez.

Tahakkuk Fişi Kuralı

Madde 35- Vergi kanunlarına göre, beyan üzerinden alınan vergiler "TAHAKKUK FİŞİ" ile tarh ve tahakkuk ettirilir.

Bu kurala göre, vergi dairesince alınan her beyanname için "Mükellef" ve "Dosya" nüshalarından oluşan iki nüsha tahakkuk fişi düzenlenir.

Tarha Yetkili Vergi Dairesi

Madde 36- Tarha yetkili vergi dairesi, vergi kanunlarında belirtilen yer vergi dairesidir.

• Kurumlar vergisinde tam mükellefiyette, kurumun kanuni veya iş merkezinin,
• Gelir vergisinde, mükellefin kanuni ikametgahının,

bulunduğu yer vergi dairesidir.

Ancak;

1- Bakanlığımıza tanınan yetkiye istinaden, bütün il ve ilçelerde bulunan gelir vergisi mükelleflerinin yıllık beyannameleri işyerinin veya işyeri merkezinin bulunduğu,

2- Gelirleri; sadece zirai kazanç, ücret, gayrimenkul sermaye iradı, menkul sermaye iradı ve diğer kazanç ve iratlardan veya bunların bir kaçından veyahut tamamından ibaret olan mükellefler ile belli bir işyeri bulunmaksızın çalışan ticaret ve serbest meslek erbabının beyannameleri ikametgahının bulunduğu,

3- Mükelleflerin işyerini veya iş merkezini veyahut ikametgahını bağlı bulundukları vergi dairesinin yetki alanından başka bir vergi dairesi yetki alanına nakletmesi (il ve ilçeler arası dahil) halinde beyannameleri gidilen yer vergi dairesince alınarak tarhiyat ve tahakkuk işlemi yapılır.

Ancak, beyanname verme süresi içinde nakil olması ve beyannamenin, nakil tarihinden önce eski vergi dairesine verilmiş olması halinde tahakkuk işlemi eski vergi dairesince yapılır. Durum bir yazı ile yeni vergi dairesine bildirilir.

B- BEYANNAMELERİN ALINMASI SIRASINDA ARANACAK HUSUSLAR VE YAPILACAK İŞLEMLER

Alınan Beyannamelerde Aranacak Hususlar

Madde 37- Gerek elden verilen gerekse posta ile gönderilen beyannamelerin alınması sırasında;

• Vergi dairesinin tarha yetkili olup olmadığı,
• Vergi kimlik numarasının doğru olarak yazılıp yazılmadığı ve beyan edilen vergi türünden mükellefiyetinin olup olmadığı,
• Vergilendirme döneminin yazılıp yazılmadığı,
• Beyanname ve eklerinin tamam olup olmadığı,
• Beyanname ve eklerindeki imzaların tamam olup olmadığı,
• Beyanname ve eklerine damga pullarının yapıştırılıp yapıştırılmadığı veya damga vergisinin ilgili tabloya yazılıp yazılmadığı,
• Beyannamenin vergi tarhına esas olan tablolarında açık maddi hata bulunup bulunmadığı,
• Eklerdeki bilgilerin beyannameye ve iki örnek olarak verilen beyannamelerde suretin aslına uygun olup olmadığı,
• Beyannamenin kanuni süresi içinde verilip verilmediği,
• Karakter tanıma tekniğine göre hazırlanmış olan beyanname, bildirim ve formların üzerinde silinti ve kazıntı olup olmadığı hususları aranır.

Beyannamelerde Tespit Edilen Hususlarla İlgili Yapılacak İşlemler

Madde 38- Alınan beyannamelerde tespit edilen hususlar üzerine aşağıdaki işlemler yapılır.

1- Vergi Dairesinin Tarha Yetkili Olmaması Halinde Yapılacak İşlemler

Beyannamelerde yazılı iş ve ikametgah adreslerine veya görev konusuna göre tarh yetkisinin başka vergi dairesine ait olduğu tespit edildiğinde;

a) Beyanname elden getirilmiş ise mükellefe veya adamına geri verilerek yetkili vergi dairesine verilmesi veya gönderilmesi gerektiği sözlü olarak anlatılır.

b) Beyanname posta ile gönderilmiş ise herhangi bir işleme tabi tutulmaksızın 32 nci maddedeki hususlar dikkate alınarak derhal bir yazı ekinde yetkili vergi dairesine gönderilir. Ayrıca durum bir yazı ile mükellefe de bildirilir.

2- Vergi Kimlik Numarasının Yanlış Olması veya Beyan Edilen Vergi Türünden Mükellefiyet Kaydı Olmaması Halinde Yapılacak İşlemler

Elden verilen veya posta ile gönderilen beyanname üzerindeki vergi kimlik numarasının doğru olup olmadığı bilgisayardan araştırılır. Bulunan vergi kimlik numarası ve sicile ilişkin bilgiler beyanname nüshaları üzerine yazılır. Bu araştırmaya rağmen vergi kimlik numarası bulunamaz ise beyanname Sicil-Yoklama Servisine gönderilir.

Beyan edilen vergi türünden mükellefiyet kaydının olup olmadığı bilgisayardan araştırılır. Yapılan araştırma sonucunda beyan edilen vergi türünden mükellefiyet kaydı olmaması halinde, yükümlülüğün sicile geçirilmesi için beyanname Sicil-Yoklama Servisine gönderilir.

3- Vergilendirme Döneminin Tam ve Doğru Olarak Yazılmaması Halinde Yapılacak İşlemler

a) Beyanname elden getirilmiş ise beyanname üzerindeki vergilendirme döneminin geçerli olup olmadığı bilgisayardan kontrol edilir. Beyannamede yazılı vergilendirme döneminin bilgisayardaki kayıtlara uygun olmaması halinde, mükellefe düzelttirilir ve düzeltmenin mükellef tarafından yapıldığını belirtmek üzere düzeltilen kısım imzalattırılır. Beyanname mükellef yerine adamı tarafından getirilmiş ise gerekli düzeltmelerin mükellef tarafından yapılıp imzalanması için geri verilir.

b) Posta ile gönderilen beyannamelerde ise beyanname son vergilendirme dönemine ait olarak kabul edilir. Bu dönemin beyannamesinin verilmiş olduğunun tespit edilmesi halinde beyannamenin hangi döneme ait olduğu belirlenmek ve gerekli işlemler yapılmak üzere değerlendirme masasına verilir.

4-Beyanname ve Eklerindeki Eksikliklerin Tamamlattırılması ile İlgili Yapılacak İşlemler

a) Elden verilen beyannamelerde;

• Beyanname ve eklerindeki bilgilerin,
• Beyannameye bağlanması gereken eklerin eksik olması halinde, bu eksikliklerin beyannamenin alınması sırasında, mükellefe tamamlattırılması yoluna gidilir.

b)Beyannamelerin alınması sırasında tamamlattırılamayan veya posta ile gönderilen beyannamelerdeki eksiklikler;

• Verginin tahakkukuna engel değilse beyanname tahakkuk işlemine tabi tutulur. Tespit edilen eksiklikler beyanname üzerine not edilerek tamamlattırılmak üzere değerlendirme masasına verilir.
• Verginin tahakkukuna engel bir durumun mevcut olması halinde tespit edilen eksiklikler beyanname üzerine not edilerek beyanname, değerlendirme masasına verilir.

5- Beyanname ve Eklerindeki İmzaların Eksik Olması Halinde Yapılacak İşlemler

Beyannamenin kabulünde asıl olan, beyannamenin mükellef tarafından imzalanmış olmasıdır. Vekaletname ile verilen ve vekil tarafından imzalanan beyannameler kabul edilmez.

a) Beyannamede imzanın bulunmaması halinde beyanname bizzat mükellef tarafından getirilmiş ise dairede imzalattırılır. Adamı tarafından getirilmiş ise kabul edilmez.

b) Beyanname posta ile gönderilmiş ise tahakkuk işlemine tabi tutulmaz. İmza eksikliği tamamlattırılmak üzere beyanname, değerlendirme masasına verilir.

c) Eklerdeki imzaların eksikliği beyannamenin kabulüne engel olmaz, ancak imzalattırılması yoluna gidilir.

6- Damga Pulunun Eksik Olması Halinde Yapılacak İşlemler

Beyanname ve eklerinin tabi olduğu damga vergisi miktarları Damga Vergisi Kanunu'na bağlı tabloda gösterilmiştir.

İki örnek olarak alınacak beyanname ve eklerinin sadece birer örneği damga vergisine tabidir.

Alınan beyannameler ile eklerine ait damga vergisi, damga pulu yapıştırılmak suretiyle ödenmemiş ise bu beyannameler için düzenlenecek tahakkuk fişi ile tarh ve tahakkuk ettirilir.

7- Beyannamenin Tablolarında Maddi Hata Bulunması, Eklerin Beyannameye, Suretin Aslına Uygun Olmaması Halinde Yapılacak İşlemler

Beyannamenin tablolarında maddi hata bulunduğunun tespit edilmesi veya eklerdeki bilgilerin beyannameye veya suretin aslına uygun olmaması halinde;

a) Elden getirilen beyannamelerde; düzeltilmesi mümkün olanlar, mükellefe düzelttirilir ve düzeltmenin mükellef tarafından yapıldığını belirtmek üzere, düzeltme yapılan kısmın imzalanması sağlanır. Düzeltilmesi mümkün olmayan beyannameler, yeniden düzenlenmesi için geri verilir.

b) Posta ile gönderilen beyannamelerde; tahakkuka engel bir durum söz konusu değil ise tahakkuk işlemine tabi tutulur. Tahakkuka engel bir durum söz konusu ise beyanname değerlendirme masasına verilir.

8- Beyannamelerin Kanuni Süresinde Verilip Verilmediğinin Tespiti Üzerine Yapılacak İşlemler

Beyannamelerin kanuni süresi içinde verilip verilmediği araştırılır. Veriliş tarihi ve şekli göz önüne alınarak 39 uncu maddede belirtilen esaslara göre gerekli işlemler yapılır.

9- Karakter Tanıma Tekniğine Uygun Olarak Hazırlanmış Olan Beyanname, Bildirim ve Formlar Üzerinde Silinti, Kazıntı Olması Halinde Yapılacak İşlemler

Karakter tanıma tekniğine göre hazırlanmış beyanname, bildirim ve formların BİM'e gönderilecek nüshalarında silinti, kazıntı olması halinde bunların yeniden doldurulması sağlanır.

Beyanname, bildirim ve formların posta ile gönderilmesi halinde bu belgelerin BİM'e gönderilecek nüshası ilgili memur tarafından yeniden düzenlenir.

C- BEYANNAMELER ÜZERİNE YAPILACAK TARH VE TAHAKKUK İŞLEMLERİ

Beyannamelerin Veriliş Tarihi ve Şekline Göre Yapılacak İşlemler

Madde 39- Alınan beyannameler veriliş tarihi ve şekline göre aşağıda belirtilen işlemlere tabi tutulur.

1- Kanuni Süresinden Önce Verilen Beyannameler Üzerine Yapılacak İşlemler

Beyannameler kanunlarında belirtilen beyanname verme sürelerinden önce;

·         Elden getirilmiş ise kabul edilmez, mükellef veya adamına beyanname verme süresi bildirilir.

• Posta ile gönderilmiş ise geri gönderilmez, beyanname verme süresine kadar bekletilir ve süresi geldiğinde bu maddenin ikinci bendine göre gerekli işlemler yapılır.

2- Kanuni Süresinde Verilen Beyannameler Üzerine Yapılacak İşlemler

Beyannamelerin kanuni süresinde verilmesi halinde; beyanname üzerinde 38 inci maddede belirtilen esaslara göre gerekli kontroller yapıldıktan sonra tahakkuk fişi düzenlenir.

3- İhtirazi Kayıtla Verilen Beyannameler Üzerine Yapılacak İşlemler

Mükelleflerce kanuni gerekçe gösterilerek beyan edilen matrah veya matrah kısmı üzerinden tarh edilen vergiye dava hakkının saklı tutulması yolunda beyannameye yazılı nota ihtirazi kayıt adı verilir.

Bu şekilde verilen beyannameler üzerine süresinde verilen beyannameler için yapılan işlemler aynen yapılır. İhtirazi kayıtla verildiği şerhi düşülen tahakkuk fişi, beyanname ile birlikte değerlendirme masasına verilir.

4- Kanuni Süresinden Sonra Verilen Beyannameler Üzerine Yapılacak İşlemler

a) Beyana göre tarh edilecek vergi ile fonlar için tahakkuk fişi düzenlenir. 32 nci maddeye göre beyannamenin vergi dairesine verildiği veya verilmiş sayıldığı tarih tahakkuk tarihi olarak kabul edilerek, Vergi Usul Kanununun 112 nci maddesine göre gecikme faizi hesaplanır. Hesaplanan gecikme faizi ile 1 aylık ödeme süresinin son günü, vade tarihi olarak tahakkuk fişinde yer alır. Beyanname ceza kesilmek üzere diğer tarh işlemleri masasına verilir.

Ancak bu tahakkuka ilişkin olarak daha önce kısmen veya tamamen ödeme yapılmış olması halinde gecikme faizi ödeme tarihi ve ödenen miktar esas alınarak hesaplanır.

b) Beyannamenin elden getirilmesi halinde düzenlenen tahakkuk fişinin "Mükellef" nüshası, "Dosya" nüshasına mükellef ya da adamının imzası alınarak verilir.

Beyannamenin posta ile gönderilmesi halinde düzenlenen tahakkuk fişinin "Mükellef " nüshası posta ile beyannamede yazılı adrese gönderilir.

c) Verilen beyannamede zarar beyanı veya mahsuplar gibi nedenlerle ödenecek verginin bulunmaması veya matraha ilişkin bilgilerin gösterilmemesi halinde, tahakkuk fişi düzenlenerek beyanname, diğer tarh işlemleri masasına verilir.

5- Kanuni Süresinden Sonra Pişmanlık ve Islah Hükümlerine Göre Verilen Beyannameler Üzerine Yapılacak İşlemler

a) Beyannamenin ön kontrol işlemleri yapılır.

b) Pişmanlık ve ıslah hükümlerinin uygulanmasına engel bir durum olup olmadığı değerlendirme masasından sorulur.

c) Pişmanlık talebiyle verilen beyannamede zarar beyanı veya mahsuplar gibi nedenlerle ödenecek verginin bulunmaması veya matraha ilişkin bilgilerin olmaması ya da pişmanlık ve ıslah hükümlerinin uygulanmasına engel bir durumun mevcut olması hallerinde pişmanlık talebi kabul edilmez. Beyanname kanuni süreden sonra verilen beyanname olarak işleme tabi tutulmak üzere tahakkuk fişi düzenlenerek diğer tarh işlemleri masasına verilir.

d) Pişmanlık ve ıslah hükümlerinin uygulanmasına engel bir durumun mevcut olmaması halinde vergi, fon ve hesaplanan pişmanlık zammı tahakkuk fişi ile tahakkuk ettirilir.

Haber verme tarihinden itibaren (bu tarih hariç) 15 günlük ödeme müddetinin son günü vade tarihi olarak tahakkuk fişinde yer alır.

Beyanname ile tahakkuk fişi diğer tarh işlemleri masasına verilir.

e) Pişmanlık talebi ayrı bir dilekçe ile yapılmasa dahi, beyanname üzerinde pişmanlık talebi olduğunu belirten bir ifade olması halinde, bu beyannameler de pişmanlık talepli beyanname olarak dikkate alınarak; dilekçe şartı dışındaki şartları taşıyıp taşımadığı hususları değerlendirme masasından sorulur.

f) Vergisi kanuni sürede ödenmiş ancak, beyanname kanuni süreden sonra pişmanlık talebi ile verilmiş ise pişmanlık zammı tahakkuk ettirilmez. Beyanname, diğer tarh işlemleri masasına verilir.

6- Kanuni Süresinde Verilen Beyannameye Ek Olarak Verilen Düzeltme Beyannameleri Üzerine Yapılacak İşlemler

a)Daha önce verilen beyannameye ek olarak verilen düzeltme beyannamesi önceki beyannamedeki matrah ve/veya vergiyi kapsayacak şekilde verilmiş ise bu durumda evvelce düzenlenen tahakkuk fişinin mahsup ve ödenecek sütunlarındaki toplam tutar yeni düzenlenecek tahakkuk fişinde mahsup edilir.

b)Daha önce verilen beyannameye ek olarak verilen düzeltme beyannamesi önceki beyannamedeki matrah ve/veya vergiye ilave niteliğinde verilmiş ise bu durumda artırılan tutar için ek tahakkuk fişi düzenlenir.

c)Kanuni süre geçtikten sonra verilen ek beyannameler için usulsüzlük cezası kesilmez. Bu beyanname üzerine tarh ettirilen vergi için Vergi Usul Kanununun 112 nci maddesine göre gecikme faizi hesaplanır ve beyanname, diğer tarh işlemleri masasına verilir.

7- Kanuni Süresi İçinde Verilen Beyannameye Ek Olarak Pişmanlık ve Islah Hükümlerine Göre Verilen Beyannameler Üzerine Yapılacak İşlemler

Bu tür beyannameler üzerine bu maddenin 5 numaralı bendinde belirtilen işlemler yapılarak ek tahakkuk fişi düzenlenir. Bu beyanname için usulsüzlük cezası kesilmesi gerekmez.

8- Kanuni Süresi İçinde Verilen Beyannameye Ek Olarak Gerek Kanuni Süresi İçinde Gerekse Kanuni Süre Geçtikten Sonra Matrah ve/veya Vergi Azaltıcı Nitelikte Dilekçe Ekinde Verilen Düzeltme Beyannameleri Üzerine Yapılacak İşlemler

Bu tür beyannameler üzerine vergi tahakkuk ettirilmez ve gerekli işlemler yapılmak üzere değerlendirme masasına verilir.

Ancak beyannameye ilişkin olarak alınması gereken vergi, fon vb. bulunması halinde bunlar için tahakkuk fişi düzenlenir.

Tahakkuk Fişinin Düzenlenmesi

Madde 40- Tahakkuk fişi beyannamedeki bilgilere dayanılarak bilgisayarda iki nüsha olarak düzenlenir.

Bilgisayarın çalışmaması durumunda, tahakkuk fişi el ile düzenlenir ve daha sonra bilgisayar kayıtlarına aktarılır.

Tahakkuk fişi;

1- Elden verilen beyannameler için aynı günde,

2- Posta ile gönderilen beyannameler için vergi dairesi kayıtlarına girdiği günden itibaren kanunlarında yazılı süreler içinde (kanunlarında süre belirtilmemiş ise 7 gün içinde),

3- Kanuni süresinden önce verilen beyannameler için kanuni sürenin başladığı günde düzenlenir.

Tahakkuka esas belgelerde yazılı bilgilerin herhangi birinin, tahakkuk fişine yanlış aktarılması sonucu yanlış tahakkuk yapılmış ve hata aynı gün tespit edilmiş ise tahakkuk fişinin iki nüshası da iptal edilir. Yeniden tahakkuk fişi düzenlenir. İptal edilen tahakkuk fişi (iki nüsha) ve yeni düzenlenen tahakkuk fişinin "Dosya" nüshası beyannameye eklenir.

Tahakkuk Fişi Nüshaları ile İlgili İşlemler

Madde 41- Tahakkuk fişi nüshalarından;

"Mükellef" yazılı nüsha, mükellef veya beyannameyi mükellef adına vergi dairesine getirene verilir.

Beyannamenin posta ile gönderilmesi halinde düzenlenen tahakkuk fişinin "Mükellef" nüshası adi posta ile beyannamede yazılı adrese gönderilir.

İhtirazi kayıtla verilen beyanname için düzenlenen tahakkuk fişinin "Mükellef" nüshası, "Dosya" nüshasına mükellefin veya beyannameyi mükellef adına getirenin imzası alınarak verilir.

İhtirazi kayıtla verilen beyannamenin posta ile gönderilmesi halinde düzenlenen tahakkuk fişinin "Mükellef" nüshası, alma haberli olarak beyannamede yazılı adrese gönderilir.

"Dosya" yazılı nüsha alınan beyannameye eklenir.

Tahakkuk Bordrolarının Düzenlenmesi

Madde 42- Gün sonunda bilgisayar işletmeni tarafından bilgisayardan "GÜNLÜK TAHAKKUK BORDROSU", "GÜNLÜK TAHAKKUK İCMALİ" ve "GÜNLÜK TAHAKKUK BORDROSU PROTOKOLU" alınır. Tahakkuk bordrosunun tahakkuk fişi ile uygun olup olmadığı ilgili memurlarla birlikte şef tarafından kontrol edilir.

Müdür yardımcısı tarafından, tahakkuk bordrosu protokolü ile ertesi gün, gün başında alınan protokol karşılaştırılarak imzalanır.

İmzalanan bordro, icmal ve protokol bilgisayar işletmeni tarafından saklanır.

Günlük tahakkuk bordrosunun müdür yardımcısı tarafından imzalanmasından sonra servis bazında da tahakkuk bordrosu alınır.

Tahakkuk Tutanağının Düzenlenmesi

Madde 43- Beyanname verme süresinin son gününde bilgisayarların çalışmaması durumunda el ile düzenlenen tahakkuk fişleri için mesai saati bitiminde tahakkuk tutanağı düzenlenir.

Tahakkuk tutanağına, kabul edilen beyannameler için el ile düzenlenen tahakkuk fişlerinden memurlar itibariyle cilt olarak tamamlananların başlangıç, tamamlanmamış olanların ise en son cilt ve sıra numaraları yazılır.

Tahakkuk tutanağı üç nüsha olarak düzenlenerek ilgili memur, servis şefi ve müdür yardımcısı tarafından imzalanır. Tutanağın birer nüshası imzalayanlarca saklanır.

Beyannamelerin İkinci Nüshalarının Ayrılması ve Gönderilmesi ile İlgili İşlemler

Madde 44- Gelirler Genel Müdürlüğünce gönderilmesi uygun görülen beyanname ve eklerinin gerekli kontrolü yapıldıktan ve vergi dairesi kodu yazıldıktan sonra (Kanuni süreden sonra verilen veya pişmanlık talebiyle verilen beyannameler dahil) birer nüshası ayrılır. Bu nüshalar, alındıkları ayı izleyen ayın on beşine kadar, türleri ve ait oldukları dönemler itibariyle ayrı ayrı gruplandırılarak servis notu ekinde Tarama ve Kontrol Bölümüne teslim edilir.

Beyannamelerin Değerlendirme Masasına Verilmesi

Madde 45- İşlemleri tamamlanan beyannameler, vergi kimlik numarası sırasına göre dizilerek tahakkuk fişinin düzenlendiği günü izleyen ilk iş günü, servis bazında alınan günlük tahakkuk bordrosu ile değerlendirme masasına teslim edilir.

BEYANNAMELERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE YERİNE KONULMASI

Beyanname Kabul Masasından Alınan Beyannameler Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 46- Alınan beyannameler aşağıda belirtilen hususlar dikkate alınarak değerlendirilir.
1-Ceza kesilmesini gerektiren bir husus varsa beyanname, ihbarname düzenlenmesi için diğer tarh işlemleri masasına verilir.
2-Gerek elden verilen gerekse posta ile gönderilen beyannamelerin, beyanname kabul masasınca alınması sırasında giderilemeyen eksiklikler için aşağıda belirtilen işlemler yapılır.
a)Posta ile gönderilen ve vergilendirme dönemi yazılmamış beyannameler için gerekli araştırmalar yapılarak beyanname verilmemiş dönemler tespit edilir. Birden fazla döneme ait beyanname verilmemiş ise mükellefe alma haberli bir yazı ile süre verilerek vergilendirme döneminin belirlenmesi istenir.
b)Beyannamelerin eksik olan veya imzalanmamış olan ekleri için alma haberli bir yazı ile süre verilerek mükelleften tamamlaması istenir. Verilen süre içinde eksik olan ekin tamamlanması veya imzalanması halinde usulsüzlük cezası kesilmez.
Eklerin verilen süre içinde tamamlanmaması veya ekteki imza eksikliğinin giderilmemesi halinde usulsüzlük cezası kesilmesi için beyanname diğer tarh işlemleri masasına verilir.
c)Beyannamenin imza eksikliğinin giderilmesi için mükellefe alma haberli bir yazı ile süre verilir. Verilen süreye rağmen imza eksikliğinin giderilmemesi halinde beyanname verilmemiş sayılarak beyanname vermeyen mükelleflere ait işlemler yapılır.
d)Tahakkuk işlemine tabi tutulmuş olan beyannamenin imzalanmadığının tespit edilmesi halinde, imzanın tamamlattırılması için mükellef alma haberli bir yazı ile belirlenen süre içinde daireye çağırılır. Mükellef, verilen süre içinde daireye gelir ve beyannameyi imzalarsa herhangi bir işlem yapılmaz. Mükellef verilen süre içinde daireye gelmez veya geldiği halde imza etmezse beyanname verilmemiş sayılır. Tahakkuk terkin edilir ve beyanname vermeyen mükelleflere ait işlemler yapılır.
e) Beyanname ve eklerine yapıştırılması veya tahakkuk fişi kuralı ile tahakkuk ettirilmesi gereken damga vergisinin eksik ödendiği veya eksik tahakkuk ettirildiği tespit edildiğinde eksik yapıştırılan damga pulu veya tahakkuk eden damga vergisi tutarı cezalı olarak aranacağından beyanname, ihbarname düzenlenmesi için diğer tarh işlemleri masasına verilir.
3- İdareden kaynaklanan hata sonucu verginin eksik tahakkuk ettirilmesi halinde vergi, cezasız olarak, tablolarda ve eklerde mükelleften kaynaklanan ve vergi miktarını etkileyen bir hatanın bulunması halinde tespit edilen vergi farkı cezalı olarak mükelleften aranır.
Her iki halde de gecikme faizi hesaplanır. Beyanname, 57 nci ve takip eden maddelerde belirtildiği şekilde düzeltme işlemi yapılarak, ikmalen tarhiyat için ihbarname düzenlenmek üzere diğer tarh işlemleri masasına verilir.
4- İhtirazi kayıtla verilen beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilere dava açılmaz ise tahakkuk kesinleşir. İhtirazi kayıtla verilen beyannameler üzerine yapılan işlemlerle ilgili açılan davalar tahsilatı durdurmaz.
Matrah ve/veya Vergi Azaltıcı Nitelikte Verilen Düzeltme Beyannameleri Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 47- Daha önce verilen bir beyannameye ilişkin olarak;
a) Matrah ve/veya vergiyi azaltıcı ya da sonraki döneme devredilen vergiyi artırıcı mahiyetteki beyannameler; yapılan düzeltmenin mükellef tarafından haklı bir nedene veya bir hataya dayandığının belgelendirilmesi ya da mükellefçe verilen yazılı izahatın vergi dairesi müdürünce yeterli görülmesi halinde miktarına bakılmaksızın kabul edilir ve bu beyannameler incelemeye sevk edilmez.
b) İade hakkı doğuran düzeltici nitelikteki gelir, kurumlar ve katma değer vergisi beyannameleri için Bakanlıkça bu konuda belirlenen düzenleme ve limitlere göre işlem yapılır.
Pişmanlık ve Islah Hükümlerine Göre Verilen Beyannameler Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 48- Pişmanlık ve ıslah hükümlerine göre alınan beyannamelerin, Vergi Usul Kanununun 371 inci maddesinde yazılı koşulları taşıyıp taşımadığı araştırılır. Pişmanlık hükümlerinin uygulanmasına engel bir durumun olup olmadığı dilekçeye yazılıp imzalandıktan sonra tahakkuk işlemi yapılmak üzere beyanname kabul masasına geri verilir.

• Pişmanlık hükümlerine göre tahakkuk ettirilen vergi ile pişmanlık zammının süresi içinde ödenmediğinin veya kısmen ödendiğinin bilgisayar kayıtlarından tespit edilmesi halinde, tahakkuk ve tahsilat işleminin düzeltilmesinde, tahakkuk işlem türünün değiştirilmesi, vadenin bir aya tamamlanması ve pişmanlık zammının gecikme faizine dönüştürülmesi işlemi yapılır.

Bu beyannameler kanuni süreden sonra verilen beyanname olarak kabul edileceğinden ceza kesilmek üzere diğer tarh işlemleri masasına bilgi verilir.

• Dilekçe ile pişmanlık isteminde bulunulduğu halde 15 günlük süre içinde beyanname verilmemiş ise bu dilekçeler Tarama ve Kontrol Bölümüne gönderilir.
• Mükellefin vade tarihinden önce ödemede bulunması ve erken ödemenin hesaplanan ve tahakkuk ettirilen pişmanlık zammını etkilemesi durumunda fazla hesaplanmış olan pişmanlık zammı düzeltme hükümlerine göre düzeltilir.

Vergi İadesi Gerektiren Beyannameler Üzerine Yapılacak Düzeltme İşlemleri

Madde 49- Beyan edilen matraha isabet eden vergiden, daha önce ödenmiş bulunan verginin mahsubu sonunda iadesi gereken verginin bulunması halinde beyannamenin ilgili tablosunda yazılmış olması düzeltme talebi yerine geçer. İade işlemi, talep tarihi önceliği dikkate alınarak yapılır.

Belli vergi türleri için inceleme yapılarak veya kanıtlayıcı belge ibrazı istenerek iade işlemleri yapılır. Bakanlıkça belirlenen miktarın altında kalan iadelere ilişkin düzeltme işlemleri, mükellefin ibraz edeceği kanıtlayıcı belgelere dayanılarak, belirlenen miktarın üzerinde olanların düzeltme işlemleri ise inceleme sonucuna göre veya teminat alınmak şartıyla yapılır.

Yukarıdaki birinci fıkra gereğince veya dilekçe ile iade isteminde bulunan mükelleflerin düzeltme talepleri mükellef tarafından tamamlanması gereken bilgi ve belgelerin tamamlandığı tarihi takip eden üç ay içinde sonuçlandırılır. Üç ay içinde düzeltme işlemi yapılmaması halinde, üç aylık sürenin sonundan düzeltme fişinin mükellefe tebliğ edildiği tarihe kadar geçen süre için, iade edilecek miktar üzerinden tecil faizi oranında hesaplanan faiz, iadesi gereken vergi ile birlikte mükellefe ödenir.

Gerek görülen durumlarda düzeltme işleminden sonra bu konuda inceleme isteminde bulunulabileceği gibi diğer nedenlerle de inceleme yapılması istenebilir.

Düzeltmenin yapılmasından sonra, mükellefin gerçeğe aykırı beyanı nedeniyle, verginin eksik tahakkuk ettirildiği veya haksız yere geri verildiği tespit edildiğinde, Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca düzeltme fişi düzenlenerek ikmalen tarhiyat yapılmak üzere ihbarname düzenlenmesi için diğer tarh işlemleri masasına verilir.

Beyannamelerin Yerine Konulması

Madde 50- Beyannameler, ilgili işlemler tamamlandıktan ve tablo incelemesine tabi tutulduktan sonra servis şefi tarafından görevlendirilecek memurlarca tarh dosyalarına konulur.

Tarh Dosyasındaki Beyannamelerin Arşive Kaldırılması

Madde 51- Yıllık beyannameli yükümlülüklere ilişkin tarh dosyalarında, son üç yılın beyannameleri bulundurulur. Üç yılını dolduran beyannameler, her yılın Ocak ayında dosyalarından çıkarılır.

Aylık beyannameli yükümlülüklere ilişkin tarh dosyalarında (aylık bildirime tabi yükümlülükler dahil) cari yıl ile bir önceki yıla ait olan aylık beyannameler bulundurulur. Her yılın Ocak ayında daha önceki takvim yılına ait beyannameler dosyalarından çıkartılır.

Dosyalarından çıkarılarak belge dağıtım ve izleme bordrosu ekinde gönderilen yıllık ve aylık beyannameler Tarama ve Kontrol Bölümünce kontrol edilir. Arşive kaldırılmasında sakınca olmayanlar vergi kimlik numaralarına göre sıralanarak dizi pusulası ekinde ilgili memur tarafından arşivdeki sorumlu memurla birlikte dosyasına takılır.

Yıllık ve aylık beyannamelerden herhangi bir nedenle işlemleri devam edenler, yukarıda belirlenen süreleri tamamlanmış olsa bile işlemleri sonuçlanıncaya kadar arşive gönderilmez.

BEYANNAME VERMEYEN MÜKELLEFLER VE TAKDİR İLE İLGİLİ İŞLEMLER

Beyanname Vermeyen Mükelleflere İlişkin Yapılacak İşlemler
Madde 52- Beyanname vermeyen mükellefler ile ilgili olarak aşağıda belirtilen işlemler yapılır.
1-Bilgisayar işletmeni tarafından bilgisayar kayıtlarından yıllık beyanname vermeyen mükelleflerin listesi her yıl mayıs ayı sonuna kadar alınır. Liste, tarh dosyası ile karşılaştırılarak belirtilen vergi türü ve vergilendirme dönemi için beyanname verilmemesini haklı gösterecek bir neden olup olmadığı araştırılır. Bu araştırma sonucunda, beyanname vermesi gerektiği halde vermemiş olan, yıllık gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri için takdir komisyonuna sevk işlemi yapılır.
Ancak yıllık gelir vergisi mükellefi olup bildirimde bulunma zorunluluğu olmayan mükelleflerin bilinen adreslerine, takdire sevk işleminden önce adi posta ile "BEYANA ÇAĞRI MEKTUBU" gönderilir.
2-Beyana çağrı mektubunun postaya veriliş tarihinden itibaren 1 ay beklenir.
3-Beyana çağrı mektubunun gönderilmiş olması (olayın takdire sevk edilmemiş veya vergi incelemesine yetkili olanlar tarafından vergi incelemesine başlanılmamış olması şartıyla) beyannamenin pişmanlık ve ıslah hükümlerine göre kabul edilmesine engel değildir.
4-Beyana çağrı mektubuna mükellef tarafından verilen yazılı cevapta belirtilen hususların yeterli görülmemesi halinde, durumun araştırılması için Sicil-Yoklama Servisinden yoklama isteminde bulunulur ve alınan sonuca göre aşağıda belirtilen işlemler yapılır.
a) Yoklama fişinde, mükellefin yükümlülüğünün halen devam ettiği veya dönem içinde kalktığı tespit edilmiş ise beyanname verilmesi gereken dönem için takdire sevk işlemi yapılır.
b) Yoklama fişinde, mükellefin yükümlülüğünün beyanname verilmemiş olan vergilendirme dönemlerinden evvel kalktığı anlaşılırsa, sicil kayıtlarında gerekli düzeltmelerin yapılması sağlanır.
c) Yoklama sonucunda, mükellefin adres değişikliği nedeniyle vergi dairesi yetki alanı dışına çıktığı tespit edilmiş ise; yoklama fişinin bir nüshası yazı ekinde tarha yetkili vergi dairesine gönderilerek mükellefin beyanname verip vermediğinin izlenmesi sağlanır.

• Söz konusu beyannamenin başka vergi dairesine verilmiş olduğunun tespit edilmesi halinde, durum ilgili vergi dairesinden sorulur ve alınacak cevaba göre gerekli işlemler yapılır.
• Beyannamenin tarha yetkili vergi dairesine verilmemiş olması halinde takdire sevk işlemi tarha yetkili vergi dairesince yapılır.

5- Yıllık beyanname dışındaki beyannameler için 2 ayda bir beyanname vermeyen mükellefler listesi alınır. Liste tarh dosyası ile karşılaştırılarak belirtilen vergi türü ve dönemi için beyanname verilmemesini haklı gösterecek bir neden olup olmadığı araştırılır. Yapılan araştırma sonucunda gerek görülmesi halinde mükellef nezdinde yoklama yaptırılır veya dönem matrahı takdir edilmek üzere takdir komisyonuna sevk edilir.

Beyanname Vermeyen Mükelleflerden Gayri Faal Olanlar Hakkında Yapılacak İşlemler

Madde 53- Beyanname vermeyen mükelleflerden gayri faal olanlar ile ilgili olarak aşağıda belirtilen işlemler yapılır.

1-Ticari, zirai veya mesleki kazanç sahibi gerçek kişiler ve ortaklıklar ile tüzel kişi mükelleflerden birbirini izleyen iki döneme ait katma değer vergisi beyannamesini vermeyenler hakkında yapılan araştırma ve yoklamalar sonucunda işini terk ettiği tespit edilen, bilinen adreslerinde bulunamayan ve başka bir adreste faaliyetine devam ettiğine dair bilgi edinilemeyenler ile,

2-Gayrimenkul sermaye iradı, menkul sermaye iradı, ücret ve diğer kazanç ve irat sahiplerinin beyanname verme süresini izleyen 3 ay içerisinde bilinen adreslerinde yapılan araştırma ve yoklama sonucunda kazanç ve iradın elde edildiği kaynağı elden çıkarmış olduğu tespit edilenlerin mükellefiyet kayıtlarının silinmesi için Sicil-Yoklama Servisine bilgi verilir.

Sicil kayıtları silinen mükellefler için "KAYITLARI SİLİNEN MÜKELLEFLERE İLİŞKİN BİLGİ FORMU" doldurulur. Söz konusu form, düzenleyen memur, servis şefi ve müdür yardımcısı tarafından imzalanıp vergi dairesi müdürünce onaylandıktan sonra Bakanlığa gönderilir.

Vergi Daireleri Arasında Haberleşme ve İşbirliği

Madde 54- Birden fazla faaliyet veya kaynaktan gelir sağlayan mükelleflerin, tüm kazanç ve iratlarını bir beyannamede toplamalarını sağlamak için bu faaliyet ve kaynakların bulunduğu yer vergi daireleri birbirleri ile haberleşerek işbirliği yaparlar.

Beyannamesini başka vergi dairesine verdiği tespit edilen mükelleflerin, belirtilen vergi dairelerine beyannamelerini verip vermedikleri, beyanname verilmiş ise bilgi isteyen vergi dairesi yetki alanı içindeki faaliyetlerinden elde edilmiş olan gelirin beyannameye dahil edilip edilmediği yazılı olarak sorulur.

Ayrıca beyanname verme süresi içinde nakil olunması ve bu döneme ilişkin beyannamenin gidilen yer vergi dairesine verilmemiş olması halinde, söz konusu beyannamenin eski vergi dairesine verilip verilmediği yazılı olarak sorulur.

Alınan bilgilerden, gelirin beyan edilmediği anlaşıldığında, beyanname vermeyen mükelleflere ilişkin işlemler yapılır.

İşyeri merkezinin bulunduğu yer vergi dairesince kabul edilen beyannamelerde, mükellefin diğer vergi daireleri yetki alanı içindeki faaliyetleri nedeni ile elde ettiği gelirleri varsa bu gelirler ilgili vergi dairelerine herhangi bir istem beklenmeden bir yazı ile bildirilir.

Alınan beyannamelerde ve mükellefin tarh dosyasındaki diğer bilgilerde başka vergi dairesine ait mükelleflerin vergilendirilmelerine yönelik tespit edilen hususlar yazı ile ilgili vergi dairelerine bildirilir.

Takdire ve İncelemeye Sevk İşlemleri

Madde 55- Re'sen vergi tarhiyatını gerektiren durumlarda, bilgisayarda düzenlenen "TAKDİRE SEVK FİŞİ" ne, tutanak, yoklama fişi, rapor, varsa söz konusu döneme ilişkin beyanname, vergi matrahının tespitine dayanak teşkil edecek belgeler eklenerek imzaya sunulur. İmzalanan takdire sevk fişlerinin takdir komisyonlarına gönderilmesine ilişkin bilgi girişi yapılarak, Yazışma ve Arşiv Servisine verilir.

Takdire sevk fişinin dosya nüshası gerekli ceza kesilmek üzere diğer tarh işlemleri masasına verilir.

Beyanname vermedikleri, 52 nci maddede belirtildiği şekilde tespit edilen mükelleflerin ilgili dönem matrahlarının takdirini temin etmek üzere 15 gün içinde takdire sevk işlemi yapılır. Ancak tarh zamanaşımının dolmasına çok kısa bir süre kalması gibi zorunlu nedenlerin bulunması halinde takdire sevk işlemi derhal yapılır.

Değer takdirlerine ilişkin dilekçe ve eklerinin alınması üzerine bu dilekçeler bekletilmeksizin takdir komisyonuna sevk edilir.

İncelemeyi gerektiren durumlarda, incelemeye sevk yazısında yer alan bilgiler bilgisayara kaydedilir.

İnceleme sonucu düzenlenen rapor ve yazıların alınması üzerine gerekli bilgi girişi yapılarak, raporlar ayrıca 73 üncü maddede belirtildiği şekilde rapor kayıt defterine kaydedilir.

Takdir Komisyonu Kararlarının Alınması Üzerine Yapılacak İşlemler

Madde 56- Servis şefi tarafından belge dağıtım ve izleme bordrosu ekinde alınan takdir komisyonu kararları imza karşılığında ilgili memurlara verilir.

İlgili memur tarafından takdir komisyonu kararının bilgi girişi yapılarak;

1- Vergi tarhını gerektiren takdir komisyonu kararı üzerine gerekli tarhiyata ilişkin ihbarname düzenlenmesi için karar diğer tarh işlemleri masasına verilir.

2- Matrah takdirine gerek bulunmadığı hakkındaki takdir komisyonu kararları dava konusu yapılıp yapılmayacağının belirlenmesi için tarh dosyası ile birlikte müdür yardımcısına sunulur.

a) Dava açılması uygun görülenler gereği yapılmak üzere İhtilaflı İşler Servisine servis notu ekinde gönderilir.

b) Dava açılması gereksiz ve yararsız görülenler bu hususta kesin karar verilmek üzere, vergi dairesi müdürüne dosyası ile birlikte sunulur. Vergi dairesi müdürünce dava açılmaması uygun görülen kararlar hıfz edilerek dosyalarında saklanır.

3-Takdir komisyonunca takdir edilen matrahlar, beyanname veya diğer belgelerde önerilen veya gösterilen miktarlardan düşük ise takdir komisyonu kararları bir taraftan gerekli tarhiyat için diğer tarh işlemleri masasına gönderilir. Diğer taraftan söz konusu kararlar bekletilmeksizin dava konusu yapılıp yapılmayacağının incelenmesi için tarh dosyasıyla birlikte müdür yardımcısına sunulur. Müdür yardımcısı tarafından dava açılması uygun görüldüğü taktirde İhtilaflı İşler Servisine servis notu ekinde gereği yapılmak üzere gönderilir.

4-Değer takdirlerine ilişkin kararların alınması üzerine; kararın bir örneği mükellefin dosyasına konulur, diğer örneği ise en geç 1 hafta içinde mükellefe tebliğ edilir.

A- VERGİ HATALARINDA DÜZELTME

Düzeltme Fişi Kuralı

Madde 57- Vergi hatalarının düzeltilmesine vergi dairesi müdürü karar verir. Tahakkuk fişinin düzenlenip mükellefe verilmesinden, muhasebe kayıtlarına geçirilmesinden veya ihbarnamenin mükellefe tebliğinden sonra ortaya çıkan vergi hataları "DÜZELTME FİŞİ" ile düzeltilir.

Düzeltme belge (ihbarname, tahakkuk fişi, vergi dairesi alındısı vb.) bazında yapılır. Düzeltme işleminde, düzeltilecek olan belgenin mutlaka belirlenmesi gerekir.

1- Vergi hatalarının düzeltilmesi sonucunda ortaya çıkan vergi veya vergi farkı, düzeltme fişine dayanılarak mükelleften vergi ihbarnamesi tebliğ edilmek suretiyle aranır.

2- Vergi hatalarının düzeltilmesi sonucunda, mükellef adına fazla ve yersiz tarh edilmiş olan vergi, düzeltme fişine dayanılarak terkin, tahsil olunmuşsa mükellefe red ve iade edilir.

Verginin Tahakkukundan Sonra Yapılacak Düzeltme İşlemleri

Madde 58- Verginin tahakkukundan sonra ortaya çıkan ve mükellef aleyhine yapıldığı anlaşılan vergi hataları kanunlarında belirtilen süre içinde düzeltme fişine dayanılarak düzeltilir.

Bilgisayarda düzenlenen geçici düzeltme fişi, memur, servis şefi ve müdür yardımcısı tarafından imzalandıktan sonra vergi dairesi müdürüne imzaya sunulur. Herhangi bir nedenden dolayı onaylanmayan düzeltme fişleri bilgisayardan iptal edilir.

Onaylanan düzeltmeler için bilgisayardan kesin düzeltme fişi numarası alınır.

Üç nüsha olarak düzenlenen düzeltme fişinin;

a) "Mükellef" yazılı nüshası, mükellefin bilinen en son adresine alma haberli olarak gönderilir. Posta zimmet numarası ve tarihi dosya nüshasına yazılır.

b) "Dosya" yazılı nüshası, tarh veya takip dosyasında saklanır.

c) "Muhasebe Kayıt" yazılı nüshasının arkasında yer alan, muhasebe kayıt bölümünü ilgilendiren tablolar, sistem tarafından doldurulur. "Dosya" yazılı nüshasına servis şefinin imzası alınmak suretiyle Muhasebe Kayıt Servisine verilir.

d) Düzeltme fişinin tebliğ edildiğine dair tebliğ alındısı geldiğinde tebliğ tarihi Muhasebe Kayıt Servisine bildirilir ve alındı tarh dosyasında muhafaza edilir.

e) Gün sonunda bilgisayar işletmeni tarafından bilgisayardan alınan "GÜNLÜK DÜZELTME BORDROSU" nun servisler bazında gerekli kontrolü yapılır. Uyumsuzluk olması halinde gün sonu işlemleri başlatılmaz. Kontrol edilen ve müdür yardımcısı tarafından imzalanan bordrolar, bilgisayar işletmeni tarafından saklanır.

Vergi Cezalarında Yapılan Hataların Düzeltilmesi

Madde 59- Ceza kesilip tahakkuku veya tahsilatı yapıldıktan sonra ortaya çıkan hatalar da bu kısım hükümlerine göre düzeltilir.

Düzeltme Talepleri Üzerine Yapılacak işlemler

Madde 60- Mükelleflerin, tebliğ edilen vergi ve cezalara karşı vergi mahkemesinde dava açma süresi içinde ya da Vergi Usul Kanununda yazılı zamanaşımı süreleri içinde yaptıkları düzeltme talepleri, vergi dairesi müdürü tarafından 30 gün içinde karara bağlanır.

Yapılacak araştırma sonucunda;

1- Düzeltme talebi yerinde görülür ise bu kısım hükümlerine göre işlem yapılır.

2- Düzeltme talebi yerinde görülmez ise düzeltme talebinin kabul edilmediği gerekçeli bir yazı ile alma haberli olarak mükellefe bildirilir.

Dava açma süresi içindeki düzeltme talebi dilekçesinin, talebin reddi halinde dava açma dilekçesi yerine geçmesi mümkün değildir.

3- Düzeltme talebi, mükellef veya mükellef adına umumi vekil tarafından yapılır. Düzeltme talebi vekil tarafından yapılır ise vekaletname istenir.

Toplu Düzeltmelerin Yapılması

Madde 61- Belli koşullarda aynı özellikteki düzeltme işlemleri toplu olarak yapılabilir. Toplu düzeltmelerin yapılması Bakanlığın iznine bağlıdır.

B- VERGİ HATALARI DIŞINDAKİ DÜZELTMELER

Terkin ve Red İşlemleri

Madde 62- Terkin ve red işlemleri; tahakkuk ettirilen vergi, resim, harç ve cezaların vergi hataları dışında kanuni bir nedenle, kısmen veya bütünüyle tahakkuktan indirilmesini, daha önce tahsil edilmiş ise iadesini kapsar.

Verginin Tabii Afetler Nedeniyle Terkinine İlişkin İşlemler

Madde 63- Vergi Usul Kanununun 115 inci maddesinde yazılı afetler nedeniyle varlıklarının en az üçte birini yitiren mükelleflerin, bu afetlerin zarar verdiği gelir kaynakları ile ilgili olup, afet tarihinden önceki vergilendirme dönemlerine ait olup tahakkuk etmiş ve ödenmemiş bulunan vergi borçları ve vergi cezaları, Maliye Bakanlığınca zararla mütenasip olmak üzere kısmen veya tamamen terkin edilir.

Terkin istemi, zarara uğrayan mükelleflerce iki örnek düzenlenen "TERKİN BEYANNAMESİ" (Varlıklarını Kaybeden Mükelleflere Ait Beyanname-Mahsullerini Kaybeden Mükelleflere Ait Beyanname) ile yapılır.

1- Mükellef tarafından verilen beyanname servis şefi tarafından alınır ve gereği için ilgili memura verilir.

2- İlgili memur tarafından terkin işleminin dayandığı nedenler incelendikten sonra;

a) Beyannamenin (2) numaralı tablosu doldurulup imza edilir. Beyannamenin (2) numaralı tablosunun altındaki açıklama vergi dairesi müdürüne imzalattırılarak, ilçe vergi dairelerinde kaymakamlığa, diğer bağımsız vergi dairelerinde defterdarlığa gönderilir. Defterdarlıkça da il makamına yollanır.

b) Mahalli idare heyetince yapılan tahkikat sonunda verilen kararı içeren beyannamelerin ekleri ile birlikte vergi dairesine gelmesi üzerine, terkinle ilgili vergi ve cezalar Bakanlıktan alınacak karara kadar tecil edilir.

c) Tecil fişi ile ilgili işlemler 67 nci maddede belirtilen esaslara göre yapılır.

d) Tecil işlemi tamamlandıktan sonra altı nüsha düzenlenen "TERKİN FİŞİ" memur, servis şefi, müdür yardımcısı ve vergi dairesi müdürünce imzalanır.

e) Terkin fişinin üç nüshası, beyanname ve ekleri Bakanlığa sunulmak üzere defterdarlığa gönderilir.

3-Bakanlıkça onaylanarak geri gönderilen terkin fişi ve ekleri alındığında;

a) Terkin fişinin vergi dairesinde kalan üç nüshasına, Bakanlığın yazısının tarih ve numarası yazılır ve aslına uygun olduğu tasdik edilir.

b) "Mükellef" yazılı nüshası, alma haberli olarak mükellefin belirlenen en son adresine posta ile gönderilir.

c) "Muhasebe" yazılı nüshası, "Dosya" yazılı nüshasına servis şefinin imzası alınmak suretiyle Muhasebe Kayıt Servisine verilir.

d) Bakanlıktan geri gönderilen onaylı terkin fişi "Dosya" yazılı nüshası, ekleri ve terkin ile ilgili tüm işlemli kağıtlarla birlikte, tarh dosyasına konulur.

e) Terkin işlemi sonucunda mükellefe reddi gereken tahsil edilmiş verginin bulunması halinde red işlemi "Muhasebe" nüshası olarak gönderilen terkin fişine dayanılarak yapılır.

Vergi Kanunları ve Diğer Kanunlara Göre Yapılacak Terkin İşlemleri

Madde 64- Vergi hataları dışındaki nedenlerle, ayrıca vergi kanunları veya diğer kanunlar uyarınca yapılması gereken terkin işlemlerinde de düzeltme fişi kullanılır.

Ancak, ilgili kanunların özel hükümleri varsa bunlara da uyulur.

C- TECİL

Tanım

Madde 65- Tecil; tahsil edilecek duruma gelmiş amme alacaklarının ödenmesinin veya cebri icra yoluyla takip ve tahsilinin, yetkili makamın kararına ve yargı mercilerinin yürütmenin durdurulması kararına veya vergi kanunlarının ve diğer kanunların buna ilişkin hükümlerine dayanılarak belli bir süre için geri bırakılmasıdır.

Tecil Halleri

Madde 66- Tahakkuk ettirilmiş bulunan vergi ve cezalar;

• İdari yargı mercilerince yürütmeyi durdurma kararları verilmesi,
• Vergi Usul Kanununun 115 inci madde hükmü gereğince terkini gereken vergi ve cezalarda kanuni işleme girişilmesi,
• Vergi kanunlarında özel hüküm bulunması,
• Mahkemesince yeniden incelenerek karara bağlanmak üzere Danıştay'ca bozma kararı verilmesi hallerinde tecil edilir.

6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48 inci maddesine giren tecil işlemleri, 113 üncü ve takip eden maddelerdeki esaslara göre yerine getirilir.

Tecilin Yapılması

Madde 67- Vergi ve cezaların tecili, "TECİL FİŞİ" düzenlenmek suretiyle yapılır.

Tecil fişlerinin sıra numarası bilgisayardan birbirini izler şekilde alınır.

İki nüsha düzenlenen tecil fişi düzenleyen memur, servis şefi ve müdür yardımcısı tarafından imzalanır.

Tecil fişinin "Muhasebe" yazılı nüshası, "Dosya" yazılı nüshasına ,servis şefinin imzası alınmak suretiyle Muhasebe Kayıt Servisine verilir. "Dosya" yazılı nüshası tarh dosyasında saklanır.

Tecilin Kaldırılması

Madde 68- Tecil edilmiş bulunan vergi ve cezanın tahsilini geri bıraktıran kanuni neden ve şartların ortadan kalkması halinde tecilin kaldırılması için bilgi girişi yapılır. Ayrıca ref yazısı hazırlanarak bir nüshası Muhasebe Kayıt Servisine gönderilir. Tecilin kaldırıldığı hesap ve takip masasına bildirilerek tahsil işlemlerine devam edilmesi sağlanır.

RAPOR VE TUTANAKLAR ÜZERİNE YAPILACAK İŞLEMLER

Tanımlar
Madde 69- Rapor; incelemeye yetkililerce düzenlenen vergi inceleme raporları ile teftişe yetkililerce düzenlenen cevaplı raporları,
Tutanak; yoklamaya yetkililerce düzenlenen yoklama fişi, incelemeye yetkililerce düzenlenen inceleme ve envanter tutanakları ile görevli ve yetkili memurlarca düzenlenen diğer tutanakları kapsar.
Teftiş Raporları Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 70- Kanun, Yönetmelik, Genel Tebliğ, Yönerge ve Genelgelerin uygulanması ile ilgili tenkitleri içeren teftiş raporları; bilgisayarda "RAPOR KAYIT DEFTERİ"ne kaydedilir. Memur, servis şefi ve bölüm müdür yardımcısı tarafından incelenir. Gerektiğinde vergi dairesi müdürünün de görüşü alınarak, tenkit edilen hatalar düzeltilir ve uygulamaya, raporda önerilen şekilde yön verilir.
Eksik veya fazla tarhiyatla ilgili tenkitler incelenir ve gerekli işlemler yapılır.
Teftiş Raporlarının Cevaplandırılması
Madde 71- Teftiş raporları, bölüm müdür yardımcısı, servis şefi ve ilgili memur tarafından birlikte cevaplandırılır.
1-Teftiş raporlarında tenkit edilen hususlar ve öneriler, bölüm müdür yardımcısı ve ilgili servis şefi tarafından ayrıntıları ile incelenir.
2- İlgililer tarafından verilen cevapların doğruluk derecesi araştırıldıktan sonra, her maddeye ayrı ayrı ve raporun düzenleniş biçimine uygun olarak süresinde cevap verilir. Her maddeye verilen cevaplar o maddede yer alan işlemle ilgili memur, servis şefi ve müdür yardımcısı tarafından imzalanır.
3- Tenkit edilen hususlar ve önerilerle ilgili olarak görüş ayrılıkları yoksa;
a) Raporun tarhiyatı gerektirmeyen tenkit ve önerileri uyarınca uygulama yapılması hususunun ilgili memurlara duyurulduğu,
b) Eksik veya fazla tarhiyata ilişkin rapordaki tenkitler uyarınca tarh ve terkin işlemlerinin yapıldığı ve yapılan işlemin hangi durumda olduğu verilen cevapta açıkça yazılır.
4- Tenkit edilen hususlar ve önerilerle ilgili olarak görüş ayrılığı varsa verilen cevapta gerekçeli olarak açıkça belirtilir.
5- Vergi dairesi müdürü, raporda verilen cevapları yapılan işlemlerle birlikte inceleyerek;
a) Eksik ve hatalı bulduğu hususlarla ilgili işlemleri düzelttirir.
b) İşlemler düzeltildikten ve cevaplar bu doğrultuda yazıldıktan sonra tenkit ve önerilere karşı sorumlu sıfatıyla kendi cevaplarını birinci derece üst olarak açıklar ve her maddeye verdiği cevapların altını ayrı ayrı imzalar.
6- Vergi dairesi başkanlıklarında cevaplı raporlar vergi müdürü ve vergi dairesi başkanı tarafından birlikte imzalanır.
7- Raporlara cevap verildiğine dair bilgi girişi yapılır.
8-Cevaplı raporlar vergi dairesince cevaplandırıldıktan sonra defterdarlığa gönderilir.
Ancak, Gelirler Bölge Müdürlüğüne bağlı denetmenler tarafından düzenlenen cevaplı raporlar Gelirler Bölge Müdürlüğüne gönderilir.
Teftiş Raporları ile İlgili Yazışmalar
Madde 72- Teftiş raporları ile ilgili Bakanlık talimatı alındığında gerekli işlemler yapılarak sonucu Bakanlığa bildirilir.
Teftiş raporu için açılmış dosya, işlemler sonuçlandığında bilgisayarda rapor kayıt defterine kaydedilerek teftiş raporları klasörüne konulur. Muhafaza edilmek üzere Özlük Servisine verilir.
İnceleme Raporu ve Tutanakların Kayıt Edilmesi
Madde 73- İnceleme, envanter ve yoklama sonucu düzenlenen rapor ve tutanaklar Yazışma ve Arşiv Servisi veya diğer servislerden belge dağıtım izleme bordrosu ekinde servis şefi tarafından alınır.
Rapor ve tutanakların tarih ve numarası, düzenleyenin adı ve soyadı ile unvanı, mükelleflerin vergi kimlik numarası, vergi türü ve yılına ilişkin bilgilerin rapor kayıt defterine kaydedilmek üzere bilgi girişi yapılır.
Yeminli mali müşavirler tarafından düzenlenen raporların alınması üzerine de yukarıda belirtilen şekilde kayıt işlemleri yapılır.
İnceleme Raporları ve Tutanaklar Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 74- Rapor ve tutanaklar, servis şefi ve bölüm müdür yardımcısı tarafından incelenir, gerekli işlemlerin yapılması için ilgili memura verilir.
İlgili memurlar tarafından, raporlar ve tutanaklar üzerine yapılması gereken işlemler en geç 7 gün içinde, zamanaşımlı olanlar aynı günde tamamlanır ve tarhiyat işlemleri için diğer tarh işlemleri masasına verilir.
İnceleme Raporları ve Tutanaklar Üzerine Yapılacak Yazışma İşlemleri
Madde 75- İnceleme yetkisine sahip elemanlarca hazırlanan raporlar veya tutanakların hiç bir değişikliğe tabi tutulmadan önerilen şekilde işleme konulması esastır.
Rapor ve tutanaklar üzerinde tereddüt olan durumlarda;
a) Maliye Müfettişi ve Yardımcıları, Hesap Uzmanı ve Yardımcıları ile Gelirler Kontrolörleri ve Stajyer Gelirler Kontrolörlerine ait rapor ve tutanaklar hakkında Bakanlıktan,
b) Vergi denetmenlerince düzenlenen rapor ve tutanaklar hakkında defterdarlıktan veya Gelirler Bölge Müdürlüğünden,
c) Yeminli mali müşavirlerce düzenlenen raporlar hakkında Gelirler Genel Müdürlüğünden,
defterdarlık aracılığıyla görüşleri sorulur. Alınan cevaba göre gerekli işlem yapılır.

TARH DOSYALARININ OLUŞTURULMASI, MUHAFAZASI VE ALINIP VERİLMESİ

Tarh Dosyalarının Alınması
Madde 76- Sicil-Yoklama Servisinden belge dağıtım ve izleme bordrosu ekinde gelen tarh dosyaları servis şefi tarafından teslim alınır. İncelendikten sonra tarh dosyaları ilgili memurlara verilir. Memurlar tarafından vergi kimlik numaralarına göre sıraya konulduktan sonra dolaplarda saklanır.
Tarh Dosyasının Oluşturulması ve Düzeni
Madde 77- Tarh dosyasında, verginin tarh ve tahakkukuna ilişkin beyanname, tahakkuk fişi, bildirim, yoklama, tecil, düzeltme fişleri, tutanak, rapor, vergi/ceza ihbarnamesi ile tahsilata ait belgeler ve mükellef adına düzenlenen diğer belgeler bulunur.
Her yıla veya döneme ait işlem gören evraklar, birbiri arasında ilinti kurulmak suretiyle en yeni tarihlisi en üstte bulunmak üzere tarh dosyasına konulur. Bu dosyaların her biri için "DOSYA FİŞİ" düzenlenir.
Bir mükellefe ait tüm vergi türleri için ayrı ayrı açılan dosyalar tek dosya içinde toplanır.
Dosyaların Muhafazasında Sorumluluk
Madde 78- Tarh dosyalarından, servis şefi masalarda görevli memurlarla birlikte sorumludur.
Herhangi bir işlem için ilgili memurlar tarafından yerinden çıkartılan dosya, işlemi bitince işlemi yapan memur tarafından derhal yerine kaldırılır. Günlük çalışma saatleri sonunda işlemleri bitirilmemiş olan dosyalar hiçbir nedenle açıkta bırakılamaz.
Vergi dairesi müdürü, müdür yardımcısı ve servis şefleri çalışma saatleri içinde ilgili memura iade edemedikleri dosyaları muhafaza ederler.
Dosyaların İncelenmesi ve Alınıp Verilmesi
Madde 79- Vergi dairesi müdürü ile servisin yönetiminden sorumlu müdür yardımcısı dosyayı incelemek üzere dosya istem fişi imzalamadan alabilir.
Vergi incelemesine yetkili olanların, dosyayı daire dışında incelemek üzere talep etmeleri halinde dosya istem fişi alınır ve dosyasının sırasında muhafaza edilir.
Teftişe sunulan dosyalar için liste düzenlenir. Listeye mükelleflerin adı soyadı veya unvanı ile vergi kimlik numarası yazılır. Teftişi biten dosyalar liste karşısına işaret konulmak suretiyle yerine kaldırılır.
Üst makam ve kaza mercilerince istenilen dosyalar, dizi pusulasına bağlanarak gönderilir. Özellik arz eden belgelerin birer fotokopisi alınarak dosya sırasında saklanır.

İHTİYATİ TAHAKKUK İŞLEMLERİ

Tanım
Madde 80- İleride tahakkuk edecek olan amme alacağının daha önceden tahsil güvenliğini sağlamak için yapılan tahakkuka ihtiyati tahakkuk denir.
İhtiyati tahakkuk; 6183 Sayılı Kanunun 17 nci maddesinde sayılan nedenler dolayısıyla vergi dairesi müdürünün yazılı istemi üzerine defterdarlıkça verilen ihtiyati tahakkuk emrine dayanılarak verilir.
Tahakkuk Fişinin Düzenlenmesi
Madde 81- Defterdarlıkça verilen ihtiyati tahakkuk emrinin gelmesi üzerine, ihtiyati hacze konu olan amme alacağı, bilgisayardan tahakkuk fişi düzenlenmek suretiyle derhal tahakkuk ettirilir. Bu tahakkuk için tahakkuk bordrosu düzenlenmez.
Düzenlenen tahakkuk fişinin "Mükellef" nüshası ile ihtiyati tahakkuk emrinin bir örneği hesap ve takip masasına verilir. "Dosya" yazılı nüshası ise ihtiyati tahakkuk emrinin aslı ile birlikte tarh dosyasına konulur.
İhtiyati tahakkuka konu olan vergi ve ceza ile ilgili kesin tahakkuk verildiğinde, ihtiyati tahakkukun kaldırılmasını gerektiren başka nedenlerin bulunması halinde ihtiyati tahakkuk bilgi girişi yapılarak kaldırılır. Hesap ve takip masasına gerekli bilgi verilir.

İHBARNAME KURALINA GÖRE YAPILACAK TARHİYAT VE TAHAKKUK İŞLEMLERİ

A- İHBARNAME KURALINA GÖRE TARHİYAT İŞLEMLERİ

İhbarname Kuralı

Madde 82- Beyan üzerinden tahakkuk fişi ile yapılan vergi tarh ve tahakkuku dışında kalan her türlü vergi tarhiyatı ihbarname ile mükellefe tebliğ olunur.

İhbarnamenin numarası bilgisayar tarafından verilir.

Tarh Defteri

Madde 83- Düzenlenen ihbarnamelerin işlenmesi ve tarhiyatın izlenmesi amacıyla bilgisayarda "TARH DEFTERİ" tutulur.

1- Tarh defteri takvim yılı itibariyle tutulur.

2- Bilgisayar tarafından düzenlenen geçici ihbarname, onaylandıktan sonra aynı gün, bilgisayarda tarh defterine kaydedilir ve kesin numara alınır.

İhbarnamenin Düzenlenmesi ve Yapılacak İşlemler

Madde 84- "VERGİ / CEZA İHBARNAMESİ", ikmalen, re'sen ve idarece tarh edilecek vergiler ile kesilecek cezalar için bilgisayar tarafından düzenlenir. Düzenlenen ihbarnameye; mükellefin adının (unvanı), vergi ve cezanın nev'i, dönemi, miktarı, dava ve uzlaşma merciinin, tarhiyatın dayanağının türü ile tarih ve numarasının yazılmasına özellikle dikkat edilir.

Mükellefin vergi kimlik numarası, ana vergi kodu ve dönemi doğru olarak mutlaka girilir. Bilgisayardan en son iş veya ikametgah adresinin doğru olup olmadığı kontrol edilir. Gerekiyorsa mükellefin dosyasından en son adresi tespit edilerek, bu adresin girişi yapılır.

İhbarname, verginin tarhına, cezanın kesilmesine ilişkin belgenin alındığı tarihten itibaren en geç 7 gün içinde, zamanaşımlı olanlar için aynı gün düzenlenir. Ancak, kanuni süreden sonra verilen beyannamelerle pişmanlık talebiyle verilen beyannameler üzerine kesilecek cezalara ilişkin ihbarnameler, vergiye ait tahakkuk fişinin düzenlendiği gün düzenlenerek ilgili masaya aynı gün iade edilir.

Adi ortaklıklar, kollektif şirketler ile adi komandit şirketler adına kesilecek ceza, ortaklık veya şirket adına verilen vergi kimlik numarasına ait dosyadan kesilir.

Bilgisayarda düzenlenen geçici vergi/ceza ihbarnamesi, memur ve servis şefi tarafından imzalandıktan sonra müdür yardımcısına imzaya sunulur. Onaylanan ihbarname mühürlenerek bilgisayardan kesin numara alınır. Herhangi bir nedenden dolayı onaylanmayan ihbarnameler iptal edilir.

İhbarnamenin "Mükellef" yazılı nüshası ve tarhiyatın dayanağı olan ekler alma haberli olarak mükellefe tebliğ edilmek üzere, belge dağıtım ve izleme bordrosu ekinde Yazışma ve Arşiv Servisine verilir. Posta zimmet numarası ve tarihi "Dosya" nüshasına yazılarak tarh dosyasına konulur.

Memur eliyle tebliğ edilmesi gerekli görülenler ise belge dağıtım ve izleme bordrosu ekinde Sicil -Yoklama Servisine verilir. Acele veya zamanaşımlı olanlar için bordronun açıklama sütununa "ACELE" veya "ZAMANAŞIMLIDIR" notu düşülür.

Tebliğ edilerek dönen tebliğ alındılarına ilişkin bilgilerin bilgi girişi yapılır. Tebliğ alındısı tarh dosyasına konulur.

Bilgisayardaki tarh kayıtları, sık sık taranarak bilinen adreslerine tebliğ edilemeyen ihbarnamelerin zamanaşımı süresi beklenilmeksizin ilanen tebliğ edilmesi sağlanır.

İhbarnamelere Eklenecek Belgeler

Madde 85- İhbarnamenin mükellefe tebliğ edilecek nüshasına, tarhiyatın dayanağı olan vergi inceleme raporu, takdir komisyonu kararı, tutanak, yoklama fişi, düzeltme fişi gibi belgelerin birer örneğinin eklenmesi zorunludur.

Takdire Sevk Edilen Mükelleflere Kesilecek Cezalar

Madde 86- Değerlendirme masasından takdire sevk fişlerinin alınması üzerine bu mükellefler adına birinci derece iki kat usulsüzlük cezası kesilir. Takdire sevk fişi ile düzenlenen ihbarnamenin dosya nüshası mükellefin tarh dosyasına konulur.

Takdir komisyonu kararına istinaden kesilmesi gereken bir vergi ziyaı cezası olması halinde bu ceza daha önce kesilen usulsüzlük cezası ile mukayese edilir. Vergi ziyaı cezasının usulsüzlük cezasından fazla olması halinde evvelce kesilen usulsüzlük cezası terkin edilerek vergi ziyaı cezası için ihbarname düzenlenir.

Kanuni Süresinden Sonra Verilen Beyannameler ile Pişmanlık ve Islah Hükümlerine Göre Verilen Beyannameler Üzerine Kesilecek Cezalara İlişkin İşlemler

Madde 87- Kanuni süreden sonra verilen beyannamelere aşağıdaki cezalar kesilir.

1- Kanuni Süresinden Sonra Verilen Beyannamelere;

a) Beyannamenin vergi incelemesine başlanılmasından veya takdir komisyonuna sevk işlemi yapılmasından önce verilmesi halinde bu beyannameler takdire sevk edilmeyeceğinden birinci derece iki kat usulsüzlük cezası ile vergi ziyaı cezasının yüzde 50'si kıyaslanarak miktar itibariyle en ağırı kesilir.

b) Beyannamenin, incelemeye başlanılmasından veya matrah takdiri için takdir komisyonuna sevk edilmesinden sonra verilmesi halinde daha önce kesilen usulsüzlük cezası varsa, vergi ziyaı cezası ile usulsüzlük cezası mukayese edilir. Vergi ziyaı cezasının fazla olması durumunda daha önce kesilen usulsüzlük cezası düzeltme fişi ile terkin edilir. Vergi ziyaı cezası için ihbarname düzenlenir.

c) Verilen beyannamede zarar beyanı veya mahsuplar gibi nedenlerle ödenecek verginin bulunmaması halinde birinci derece iki kat usulsüzlük cezası kesilmekle yetinilir.

d) Verilen beyannamede matraha ilişkin bilgilerin gösterilmemesi veya re'sen takdiri gerektiren diğer sebeplerin de mevcut olması halinde birinci derece iki kat usulsüzlük cezası kesilir ve matrahın resen takdir işlemleri yapılmak üzere beyanname değerlendirme masasına verilir.

e) Beyannamenin vergi incelemesine başlanılmasından veya takdir komisyonuna sevk edilmesinden sonra verilmesi halinde, takdir komisyonunca takdir edilen veya inceleme elemanınca tespit edilen matrah veya verginin beyan edilenden fazla olması durumunda bu fark üzerinden vergi salınır ve vergiye ilişkin ceza kesilir.

2- Kanuni Süresinden Sonra Ek Olarak Verilen Düzeltme Beyannamelerine;

Usulsüzlük cezası kesilmez. Beyan dışı bırakılan matrah kısmı veya vergi farkı için vergi ziyaı cezasının yüzde 50'si kesilir. Beyannamenin pişmanlık talebiyle verilip pişmanlık hükümlerinin ihlal edilmesi halinde de aynı işlem yapılır.

3- Pişmanlık ve Islah Hükümlerine Göre Verilen Beyannamelere;

a) Pişmanlık istemi kabul edilen beyannamelere birinci derece bir kat usulsüzlük cezası kesilir.

b) Pişmanlık istemi kabul edilmeyen beyannameler kanuni süresinden sonra verilen beyanname kabul edilerek bu maddenin birinci bendinde yazılı cezalar kesilir.

c) Pişmanlık talebi ile verilen beyanname ek beyanname niteliğinde ise usulsüzlük cezası kesilmez.

d) Vergisi kanuni sürede ödenmiş olmakla birlikte, beyannamenin kanuni süresinden sonra pişmanlıkla verilmesi halinde, birinci derece bir kat usulsüzlük cezası kesilir.

Pişmanlık Şartlarına Uyulmaması Halinde Yapılacak İşlemler

Madde 88- Değerlendirme masasınca pişmanlık şartlarına uymayan mükelleflerin bildirilmesi üzerine bu mükellefler tarafından verilen beyannamelere kanuni süresinden sonra verilen beyannamelere uygulanan cezalar kesilir.

Yapılan Tarhiyatlarda Verginin Tahakkukundan Önce Meydana Çıkan Hataların Düzeltilmesi

Madde 89- Tarhiyatta hata yapıldığının tespit edilmesi üzerine düzeltme fişi düzenlenerek, onay için vergi dairesi müdürüne sunulur.

Onaylanan düzeltme fişi için bilgisayardan kesin düzeltme fişi numarası alınır.

Düzeltme fişinin "Mükellef" yazılı nüshası alma haberli olarak mükellefin adresine gönderilir.

"Dosya" nüshası, tarh defterine işlendiğine dair şerh düşüldükten sonra tarh dosyasında muhafaza edilir. Bu düzeltme fişleri, hesap ve takip masasına ve Muhasebe Kayıt Servisine gönderilmez.

B-TARHİYATIN İHTİLAFSIZ KESİNLEŞMESİ ÜZERİNE YAPILACAK TAHAKKUK İŞLEMLERİ

Tarhiyatların İhtilafsız Kesinleşmesi

Madde 90- Yapılan tarhiyatlar;

1- Yasal hakların kullanılmaması sonucu kendiliğinden,

2- Cezalarda indirim talebi üzerine,

3- Tarhiyat sonrası uzlaşma ile, ihtilafsız olarak kesinleşir.

Yasal Hakların Kullanılmaması Sonucu Kendiliğinden Kesinleşen Tarhiyatın Tahakkuk İşlemleri

Madde 91- Yapılan tarhiyat için mükellef veya adına ceza kesilen tarafından süresinde dava açılmaması, uzlaşma veya ceza indirimi isteminde bulunulmaması halinde tarhiyat kesinleşmiş olur.

Tahakkuk işleminin yapılması için, mükelleflerin dava açabilecekleri veya uzlaşma isteminde bulunabilecekleri ve postada meydana gelebilecek gecikmeler gözönünde bulundurularak kesinleşme tarihinden itibaren 20 gün beklenir. Bu sürenin sonunda vergi, ceza ve hesaplanan gecikme faizi tahakkuk fişi ile tahakkuk ettirilir. Bu tahakkuk aynı zamanda bilgisayarca tarh defterine de işlenir.

a) Gecikme faizi, kendi vergi kanunlarında belirtilen ve tarhiyatın ilgili bulunduğu döneme ilişkin normal vade tarihinden itibaren ihbarnamenin tebliğini izleyen 30 günlük sürenin son günü esas alınarak (ay kesirleri hariç) o tarih itibariyle ödeme süresi geçen vergi taksitleri üzerinden hesaplanır. Tahakkuk fişine kesinleşme tarihinden itibaren 1 aylık ödeme süresinin son günü vade olarak yazılır.

b) Tahakkuk fişinin "Dosya" nüshası ihbarnamenin üzerine takılır.

c) Tahakkuk bordrosu ile ilgili işlemler, 42 nci maddede belirtilen esaslara göre yapılır.

d) Tahakkuk ettirildikten sonra süresinde dava açıldığı anlaşılan vergiler ve cezalara ilişkin tahakkuklar terkin edilir ve davalı olduğu tarh defterine kaydedilir.

Cezalarda İndirim Talebi Üzerine Tahakkuk İşlemleri

Madde 92- Mükellefin ceza indirimi uygulaması talebini içeren dilekçesini alan ilgili memur, talebin süresinde yapılıp yapılmadığını ve indirimin birinci defaya ait olup olmadığını kontrol eder.

Yapılan kontrol sonunda;

Dava açılmışsa veya talep süresinden sonra yapılmışsa ceza indirimi uygulaması yapılmaz.

Vergi Usul Kanununun 376 ncı maddesi uyarınca ceza indirim talebinin kabul edilmesi halinde, uygulanacak ceza indirim oranı ve miktarı belirlenerek, indirim sonucu arta kalan ceza ile vergi veya vergi farkı ve buna ilişkin gecikme faizi tahakkuk ettirilir.

Tahakkuk ettirilen vergi ve ceza miktarı için teminat gösterilmiş ise normal vadesine 3 ay eklenir, teminat gösterilmemiş ise normal vade tarihi yazılır. Teminatın alınması için dilekçe, hesap ve takip masasına verilir.

Bu madde gereğince gecikme faizi hesaplanmasında ve vade belirlemede 91 inci maddenin "a" bendinde belirtilen esaslara uyulur.

Tahakkuk fişinin "Dosya" nüshası ihbarname ile birleştirilerek tarh dosyasına konulur.

Tahakkuk bordrosunun düzenlenmesiyle ilgili işlemler 42 nci maddede belirtilen esaslara göre yapılır.

Mükellef veya Sorumlunun Ceza İndirimi Şartlarına Uymaması Halinde Yapılacak İşlemler

Madde 93- Mükellefin veya sorumlunun ceza indirimi talebi üzerine tahakkuk ettirilen vergi ile indirimden artakalan cezanın süresinde ödenmediğinin tespit edilmesi halinde, bu mükellefler indirimden faydalandırılmaz. Daha önce kesilen tahakkuk fişinin işlem türü, bilgisayarda değiştirilir. İndirilen ceza miktarı, tahakkuk fişi ile tahakkuk ettirilir.

Tarhiyat Sonrası Uzlaşma Üzerine Tahakkuk İşlemleri

Madde 94- İhbarname kuralına göre yapılan tarhiyatın ilgilisi tarafından tarhiyat sonrası uzlaşmaya konu edildiğini belirten uzlaşma komisyonu yazısı alındığında;

1- Uzlaşma komisyonunca istenilen tarhiyat hakkındaki bilgiler vergi dairesince geciktirilmeden yazılı olarak bildirilir.

2- Bu bildirim yazısında, mükellef tarafından Vergi Usul Kanununun 376 ncı madde hükmünden yararlanma talebinde bulunulup bulunulmadığı, uzlaşma talebinin süresinde yapılıp yapılmadığı, bu tarhiyatın dava konusu edilip edilmediği ve tarhiyat vergi inceleme raporuna dayanıyorsa tarhiyat öncesi uzlaşma talebinin olup olmadığı tarh dosyasından araştırılarak belirtilir.

Mükellefin uzlaşma talebini içeren dilekçesini posta ile sehven vergi dairesine göndermesi halinde, dilekçe gereği yapılmak üzere ilgili komisyona gönderilir.

Uzlaşma tutanağı vergi dairesine intikal etmeden vergi ve ceza tahakkuk ettirilmez.

Uzlaşmanın vaki olmaması veya temin edilememesi halinde yeniden uzlaşma talebinde bulunulamaz.

Uzlaşmanın vaki olmadığına dair tutanağa idarenin nihai teklifi yazılır. Mükellef dava açma süresinin sonuna kadar teklif edilen vergiyi kabul ettiğini yazılı olarak bildirirse bu tarih itibariyle uzlaşma sağlanmış sayılır.

Uzlaşmaya konu vergi ve cezaya karşı evvelce dava açıldığının tespit edilmesi halinde uzlaşma sonuçlanıncaya kadar ihtilafın karara bağlanmaması hususunda vergi mahkemesine yazı yazılması gerektiği servis notu ile İhtilaflı İşler Servisine bildirilir.

Uzlaşmanın temin edilememesi halinde, davanın incelenerek karara bağlanması hususunun vergi mahkemesine bildirilmesi için İhtilaflı İşler Servisine servis notu ile bilgi verilir.

Uzlaşması vaki olan vergi ve ceza için ayrıca vergi mahkemesince karar verilmiş olması halinde uzlaşma komisyonu kararına göre işlem yapılır. Vergi mahkemesi kararı işleme tabi tutulmaz. Uzlaşmanın temin edilememesi veya vaki olmaması halinde vergi mahkemesi kararına göre işlem yapılır.

Mükellefin, uzlaşmaya konu edilen tarhiyat hakkında uzlaşma tutanağı imzalanıncaya kadar, ceza indirimi talebinde bulunması halinde ceza indirimi uygulaması yapılarak tahakkuk verilir. Uzlaşma hükümlerinin uygulanmayacağı hususu komisyona derhal bildirilir.

Uzlaşma tutanağının alınmasından sonra tarh dosyası incelenir. Tutanakta yer alan vergi ve ceza miktarları ile normal vade tarihinden uzlaşma tutanağının imzalandığı tarihe kadar hesaplanacak gecikme faizi tahakkuk ettirilir ve uzlaşma tutanağının tebliğ tarihinden itibaren bir ay vade verilir.

Tarhiyat Öncesi Uzlaşma Tutanağı Üzerine Yapılacak İşlemler

Madde 95- İnceleme raporu ile birlikte tarhiyat öncesi uzlaşma tutanağının alınması üzerine;

Uzlaşma vaki olmuş ise tutanakta belirtilen vergi ve ceza miktarları ile normal vade tarihinden uzlaşma tutanağının imzalandığı tarihe kadar hesaplanacak gecikme faizi tahakkuk ettirilir ve uzlaşma tutanağının tebliğ tarihinden itibaren bir ay vade verilir.

Uzlaşma vaki olmamış ise inceleme raporları ile miktarı belirlenen vergi, resim, harç ve cezalar ihbarname kuralına göre tarh edilerek mükellefe tebliğ edilir.

İnceleme süresi içerisinde bir yazı ile tarhiyat öncesi uzlaşma istemediğini bildiren veya inceleme esnasında inceleme elemanınca düzenlenen tarhiyat öncesi uzlaşma tespit tutanağında, tarhiyat öncesi uzlaşma istemediğini beyan eden mükellef veya ceza muhatabı, tarhiyattan sonra uzlaşma hakkından yararlanır.

Mükellefin bilgisi dışında harici bilgilere dayanılarak yapılan incelemelerde, inceleme elemanı tarafından gönderilen uzlaşma talep davetiyesi üzerine, bu davetiyenin tebliğinden itibaren en geç 15 gün içerisinde mükellef tarafından herhangi bir başvurunun yapılmaması veya uzlaşma istenmediğinin bir yazı ile bildirilmesi halinde mükellef, tarhiyat sonrası uzlaşma hakkını kullanabilir.

Uzlaşmanın Kesinliği

Madde 96- Üzerinde uzlaşılan ve tutanakla tespit olunan hususlar hakkında dava açılamaz ve hiç bir mercie şikayette bulunulamaz.

Uzlaşmanın Sağlanamaması

Madde 97- Uzlaşmanın temin edilememesi veya vaki olmaması halinde uzlaşma sağlanamamış sayılır.

Uzlaşmanın temin edilemediğine dair alınan tutanak mükellefin bilinen en son adresine alma haberli olarak gönderilir.

Uzlaşmanın vaki olmaması veya temin edilememesi halinde mükellef, buna ilişkin tutanağın tebliğinden itibaren 15 günden az olmamak üzere dava açma süresi içinde dava açmamış ise 94 üncü maddede belirtilen tahakkuk işlemleri yapılır. Dava açılmış ise tahakkuk işlemi yapılmaz, vergi mahkemesi kararına göre işlem yapılır.

C- TARHİYATIN İHTİLAF SONUCU KESİNLEŞMESİ ÜZERİNE YAPILACAK TAHAKKUK İŞLEMLERİ

Tarhiyata Karşı Dava Açılması Halinde Yapılacak İşlemler

Madde 98- İhbarname kuralına göre yapılan tarhiyata karşı mükellefçe dava açılması halinde İhtilaflı İşler Servisince istenilen tarhiyata ait ihbarname ve belgelerin onaylı örneğinden oluşturulan geçici dosya servis notu ekinde gönderilir. Mükellefin uzlaşma talebinin bulunması halinde, bu husus servis notunda belirtilir.

Tarhiyatın dava edildiği tarh defterine kaydedilir. Servis notu tarh dosyasında muhafaza edilir.

Tarhiyatın dava açılmayan kısmına isabet eden vergi veya ceza tahakkuk fişi ile tahakkuk ettirilir.

Vergi mahkemesinde dava açılması nedeniyle tahsili duran vergi ve cezalar, mükellefler tarafından dava sonuçlanmadan kısmen veya tamamen ödenmek istendiği takdirde, ödenecek vergi ve/veya ceza tahakkuk fişi ile derhal tahakkuk ettirilir.

Bu gibi hallerde dava sonucuna göre kesinleşecek vergiden ödenmiş olan kısmına ödendiği tarihe kadar gecikme faizi hesaplanır.

Verilen bu tahakkuk dava sonucuna göre izlenir.

Vergi Mahkemesi Kararları Üzerine Yapılacak İşlemler

Madde 99- Açılan davalarla ilgili olarak vergi mahkemesinin;

1- Tamamen veya tadilen tasdik kararları üzerine, İhtilaflı İşler Servisince tarh ve tebliğ edilen vergi ve ceza miktarı, tahakkuk işlemi yapılmak üzere servis notu ile bildirildiğinde;

• Vergi ve ceza miktarı ile maktu veya nispi karar harcı tahakkuk ettirilir.

·         Ayrıca, vergi için Vergi Usul Kanununun 112 nci maddesi uyarınca gecikme faizi tahakkuk ettirilir.

• Tahakkuk ettirilen vergi, ceza, gecikme faizi ve harcın vadesi İhtilaflı İşler Servisince düzenlenen "VERGİ MAHKEMESİ KARARINA GÖRE VERGİ/CEZA İHBARNAMESİ"nin mükellefe tebliğ tarihi esas alınarak tespit olunur.

2-Davanın incelenmeksizin reddine, 2577 Sayılı Kanunun 6 ncı maddesine göre davanın açılmamış sayılmasına, aynı kanunun 26/3 üncü maddesine göre dosyanın işlemden kaldırılmasına veya davadan feragat edilmesine ilişkin olarak İhtilaflı İşler Servisinden servis notu ekinde alınan vergi mahkemesi kararı üzerine evvelce tebliğ edilen vergi, ceza ile buna ilişkin olarak hesaplanacak gecikme faizi 91 inci maddenin "a" bendindeki esaslara göre tahakkuk ettirilir.

3-Takdir komisyonu kararına yönelik vergi dairesi ihtilafının incelenmeksizin reddine dair kararın üst mercide dava konusu edilmesine gerek duyulmadığının İhtilaflı İşler Servisince servis notu ile bildirilmesi üzerine geçici dosya tarh dosyasına konulur.

4-Tarhiyatın davacı lehine tamamen terkin edildiğinin İhtilaflı İşler Servisince servis notu ile bildirilmesi üzerine gönderilen karar, tarh defterine kaydedilerek dosyasına takılır.

Üst Yargı Merci Kararları Üzerine Yapılacak İşlemler

Madde 100- Vergi mahkemesi kararlarına karşı bölge idare mahkemesi ve Danıştay nezdinde açılan itiraz ve temyiz davaları üzerine aşağıdaki işlemler yapılır.

1- Tamamen veya Tadilen Tasdik Kararları Üzerine Yapılacak İşlemler

a) Üst yargı merciinin vergi mahkemesince idare lehine vermiş olduğu tasdik kararlarını, tasdik eden kararları, İhtilaflı İşler Servisince servis notu ile bildirildiğinde, vergi mahkemesi kararına göre gerekli tahakkuk işlemi yapılmış olduğundan, karara göre tasdik edilen miktar üzerinden gerekli harç tahakkuk fişi ile tahakkuk ettirilir.

İhtilafın tamamlanması sonucu, İhtilaflı İşler Servisinden servis notu ekinde alınan ihtilaf dosyası tarh dosyasında muhafaza edilir.

b) Üst yargı mercinin kararı, vergi mahkemesinin tasdik kararını tadilen tasdik eder mahiyette ise tasdik edilen kısım için gerekli tahakkuk işlemi, vergi mahkemesi kararına göre yapılmış olduğundan, terkin edilen kısım için düzeltme yapılır. Düzeltme sonucunda durum, tarh defterine kaydedilir.

2- Tasdik Kararını Terkin Eden Kararlar Üzerine Yapılacak İşlemler

Üst yargı merciinin, vergi mahkemesinin idarenin lehine vermiş olduğu tasdik kararlarını tamamen terkin eden kararları, İhtilaflı İşler Servisince servis notu ile bildirildiğinde, vergi mahkemesi kararına göre tahakkuk ettirilen dava konusu vergi ve cezaların düzeltme fişi ile tahakkuktan terkini yapılır. Eğer tahakkuk ettirilen borç ödenmiş ise mükellefe red ve iade olunur. Ayrıca, vergi mahkemesi kararına göre alınan harç da mükellefe red ve iade olunarak tarh defterine kaydedilir.

3- Terkin Kararlarını Bozarak Tarhiyatı Tasdik Eden Kararlar Üzerine Yapılacak İşlemler

Dava konusu edilen vergi ve cezaların vergi mahkemesinin terkin kararı üzerine terkin olunmasından sonra, üst yargı merciinin, vergi mahkemesi kararını bozarak, tarhiyatı tasdik eden kararlarının İhtilaflı İşler Servisince servis notu ile bildirilmesi üzerine üst yargı mercii kararına göre onaylanan vergi, ceza ile hesaplanacak gecikme faizi ve harç tahakkuk fişi ile tahakkuk ettirilir. Durum ayrıca tarh defterine kaydedilir.

Vade ise "BÖLGE İDARE MAHKEMESİ/DANIŞTAY KARARINA GÖRE BİLDİRİM"in tebliğ tarihinden itibaren bir ay olarak belirlenir.

4- Bozma Kararları Üzerine Yapılacak İşlemler

Danıştay'ın bozma kararının servis notu ekinde İhtilaflı İşler Servisinden alınması üzerine, 67 nci maddede belirtilen esaslara göre tecil fişi düzenlenerek gerekli işlemler yapılır.

MÜKELLEF HESAPLARININ İZLENMESİ

Hesapların İzlenmesi
Madde 101- Mükellef hesapları ile ilgili bilgiler bilgisayar kayıtlarından izlenir.
Tahsilat Belgelerinin Alınması Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 102- Vezne/Muhasebe Kayıt Servisinden, tahsilat belgelerinin alınması üzerine, bu belgeler takipli ve takipsiz tahsilat olarak ayrıma tabi tutulur.
Takipsiz tahsilata ilişkin belgeler, ait oldukları tahakkuk fişine iliştirilerek tarh dosyasında, takipli tahsilata ilişkin belgeler ise ait oldukları takip yaprağına iliştirilerek takip dosyasında muhafaza edilir.
Diğer Saymanlıklarca Yapılan Tahsilata İlişkin Saymanlık İşlem Fişlerinin Alınması Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 103- Muhasebe Kayıt Servisinden, belge dağıtım ve izleme bordrosu ekinde gönderilen diğer saymanlıklarca yapılan tahsilata ilişkin saymanlık işlem fişleri ve ekindeki alındıların alınması üzerine bilgisayardan mükellef hesapları araştırılarak bilgi giriş formu düzenlenir. Düzenlenen bilgi giriş formları ile saymanlık işlem fişi ve alındılar, bilgi girişi yapılmak üzere belge dağıtım ve izleme bordrosu ekinde Muhasebe Kayıt Servisine verilir.
Mükellef hesabına işlenmesi mümkün olmayan saymanlık işlem fişlerinin ve ekinde yer alan tahsil alındılarının işlenememe nedeni (borcu veya mükellefiyet kaydı bulunmadığı ya da borcunun daha önceden ödenmiş olduğu) düzenlenen bilgi giriş formuna yazılır. Saymanlık işlem fişi ve eki olan tahsil alındıları bilgi giriş formu ile birlikte bilgi girişi yapılmak üzere belge dağıtım ve izleme bordrosu ile Muhasebe Kayıt Servisine verilir.
Muhasebe Kayıt Servisinden geri alınan belgeler tarh/takip dosyasına konulur.
Posta ile Gönderilen Banka Çeklerinin Alınması Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 104- Yazışma ve Arşiv Servisinden, belge dağıtım ve izleme bordrosu ekinde alınan banka çekleri servis şefi tarafından ilgili memurlara dağıtılır.
Çekler, mükellef hesapları ile karşılaştırılarak bilgi giriş formu düzenlenir. Borçların takipli olması halinde formun üzerine takip numaraları yazılır. Bilgi giriş formu ve çekler vergi dairesi alındısı düzenlenmek üzere Vezne Servisine verilir.
Banka çekleri ile ilgili işlemler aynı gün sonuçlandırılır.
Mükellefin borcunun veya mükellefiyet kaydı bulunmadığının ya da borcunun daha önceden ödenmiş olduğunun tespiti halinde düzenlenen bilgi giriş formuna bu husus yazılır ve çek ile birlikte Vezne Servisine verilir.
Çekle Yapılan Ödemelerde Çeklerin Karşılıksız Olduğunu Bildirir Servis Notlarının Alınması Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 105- Vezne Servisince gönderilen, çekle yapılan ödemelerde mükellefler veya sorumlularca verilen çeklerin karşılıksız olduğunu bildirir servis notunun alınması üzerine, karşılıksız çıkan çeke ait düzeltme işlemi yapılır.
Düzeltme fişinin "Mükellef" ve "Muhasebe Kayıt" nüshaları ile vergi dairesi alındısının "Dosya" nüshası, servis notu ekinde Vezne Servisine gönderilir. Düzeltme fişinin "Dosya" nüshası tarh veya takip dosyasına konulur.

TAKİBE ALMA İŞLEMLERİ

Mükellef Hesaplarının Taranması, Borçluların Tespit Edilmesi ve Takipli Alacaklar Ortak Formunun Düzenlenmesi
Madde 106- Amme alacağının, banka ve saymanlıklar aracılığı ile ödenmiş olabileceği de dikkate alınarak, vade tarihinin rastladığı ayı takip eden ayın 15 inci günü akşamına kadar borcunu ödemeyen mükellefler listesi servis bazında bilgisayar işletmeni tarafından alınarak işlem yapılmak üzere ilgili müdür yardımcısına teslim edilir.
İlgili memurlarca borcunu ödemeyen mükellefler listesi ile tarh dosyası karşılaştırılarak mükellefin vergi dairesinden alacağının veya teminatının olup olmadığı araştırılır. Alacağı veya teminatının bulunduğunun tespit edilmesi halinde, alacağın borca mahsup edilmesi veya teminatın paraya çevrilmesi amacıyla gerekli işlemler yapılır.
Borcun teminatlı olması halinde ödeme emri düzenlenmez. Teminatlı alacaklar hakkında 120 nci maddede belirtilen işlemler yapılır.
6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 106 ncı maddesi uyarınca tahsil imkansızlığı nedeniyle terkini gereken tutarın altında kalan miktarlar için takipli alacaklar ortak formu düzenlenmez.
Borcunu ödemediği tespit edilen mükellefler adına en geç 15 gün içinde "TAKİP YAPRAĞI" ve "ÖDEME EMRİ" nden oluşan takipli alacaklar ortak formu düzenlenir. Takip numarası ortak formlara bilgisayarca verilir.
Düzenlenen ortak formlara ait "TAKİBE ALINAN ALACAKLAR BORDROSU" bilgisayar işletmeni tarafından bilgisayardan alınır.
Bu bordrolar ve bilgisayar kayıtları, servis şefi tarafından kontrol edilir. Takibe alınmamış mükellefler hakkında takibe alma işlemlerinin yapılması sağlanır. Takibe alınan alacaklar bordrosu tarih sırasına göre servis şefi tarafından klasörde saklanır.

TAKİBAT İŞLEMLERİ

Ödeme Emrinin Tebliği ile İlgili İşlemler
Madde 107- Ortak formların "ÖDEME EMRİ" yazılı örneği vergi dairesi müdürü yerine vergilendirme bölüm müdür yardımcısı veya servis şefi tarafından imzalanıp mühürlendikten sonra, mal bildirim formu ile birlikte mükellefe tebliğ edilmek üzere alma haberli olarak gönderilir.
Posta yolu ile tebliğ edilemeyen ödeme emirleri için adres araştırması yapılır. Yeniden düzenlenecek tebliğ zarfının üzerine tespit edilen en son adres yazılır. Memur eliyle tebliğ edilmek üzere belge dağıtım ve izleme bordrosu ekinde İcra Servisine veya Sicil-Yoklama Servisine verilir. Bordroya acele, zamanaşımlı ve miktarı yüksek olanlar için not düşülür.
Ödeme emrinin tanziminden sonra borçlu tarafından amme alacağı aslının ödenmiş olması halinde, tahsil edilmemiş olan fer'i alacaklar ödeme emri üzerinde belirtilmek suretiyle tebliğ edilir.
Tebliğ olunan ödeme emrine ve yazıya ait tebliğ alındıları, bilgi girişi yapıldıktan sonra takip dosyasına konulur.
Takip Dosyalarının Oluşturulması ve Sorumluluğu
Madde 108- Takip yaprağı ve belgelerin bir arada saklanması amacıyla takip dosyası oluşturulur. Takip dosyası tarh dosyasıyla birlikte saklanır. Takip dosyasından servis şefi masada görevli memurlarla birlikte sorumludur.
Takip Dosyaları ile Bilgisayar Kayıtlarının Kontrolü
Madde 109- Takibat ile ilgili işlemlerin bilgi girişi geciktirilmeksizin yapılır. Takip dosyaları ve bilgisayar kayıtları her ay sonu itibariyle ilgili memurlar tarafından;
1-Ödeme emrinin tebliğ edilip edilmediği,
2-Ödeme emrinin tebliğ edilmesine rağmen, borcun ödenmemesi halinde mal bildiriminde bulunulup bulunulmadığı,
3-Ödeme emrine dava açılıp açılmadığı,
4-Teminata bağlı yürütmeyi durdurma kararlarına göre teminatın alınıp alınmadığı,
5-Tamamen tahsil, terkin ya da hata nedeniyle dosyaların takipten kaldırılması gerekip gerekmediği,
6-Borcun ödeme planına bağlanıp bağlanmadığı,
7- Borçlunun veya mallarının başka bir vergi dairesi yetki alanı içinde olup olmadığı,
8-Borcun teminatlı olması halinde, borcun ödenmesine ilişkin yazının tebliğ edilip edilmediği,
9-Borçlu tarafından böyle bir borcu bulunmadığı veya borcun takibe alınan miktar kadar olmadığı ya da zamanaşımına uğradığının ileri sürülüp sürülmediği,
l0-Borç kabul edilmekle beraber, kısmen veya tamamen ödendiğinin iddia edilip edilmediği,
11-Haciz varakasının düzenlenip düzenlenmediği,
12-Şahsi kefil gösterilip gösterilmediği,
13-Yazılan ödeme/düzeltme bildirilerinin sonuçlarının bildirilip bildirilmediği kontrol edilir.
Tespit edilen konularla ilgili gerekli işlemler izleyen maddelerde belirtilen esaslar dahilinde yapılır.
Takipten Kaldırma İşlemleri ve Takipten Kaldırılan Alacaklar Bordrosunun Düzenlenmesi
Madde 110- Takipli alacaklar;
1- Alacağın tamamen tahsil olunması (tamamen tahsil),
2- Alacağa ait tahakkukun silinmesi (terkin),
3- Alacağın önceden ödenmiş olmasına rağmen, takibe yanlış alındığının anlaşılması (hata) hallerinden birinin veya birkaçının bulunması nedeniyle borç tamamen kapanıyor ise bilgi girişi yapılmak suretiyle takipten kaldırılır.
Bu işlem sonunda bilgisayar işletmeni tarafından "TAKİPTEN KALDIRILAN ALACAKLAR BORDROSU" alınır.
Tahsil edilen fer'i amme alacakları (gecikme zammı ve faiz) bu bordroya kaydedilmez.
Takipli alacak sadece gecikme zammı ve gecikme faizinden oluşmuş ise bu amme alacakları da yukarıdaki işlemler dikkate alınarak takipten kaldırılır.
Düzenlenen bordrolar kontrol edilmek üzere takip dosyası ile birlikte servis şefine verilir. Bordrolar, takip dosyası ile kontrol edilip uyum sağlandıktan sonra tarih sırasına göre servis şefi tarafından saklanır.
Takipten kaldırılan alacağa ilişkin haciz varakasının İcra Servisine gönderilip gönderilmediği kontrol edilir. Haciz varakası ve ekleri İcra Servisinde ise servis notu ile geri istenerek takip dosyasına konulur.
Borç tamamen kapanmıyorsa takip işlemlerine devam edilir.
Ödeme Emrine İtiraz Edilmesi Halinde Yapılacak İşlemler
Madde 111- Ödeme emrine itiraz nedeniyle İhtilaflı İşler Servisinden ilgili belgelerin istenmesi üzerine geçici dosya oluşturularak bir servis notu ekinde gönderilir.
İhtilafın sonuçlanmasından sonra geri gönderilen geçici dosya takip yaprağı ile birleştirilerek takip dosyasına konulur. Karar sonucuna göre gerekli işlemler yapılır.
Başka Vergi Daireleri Tarafından Kovuşturulacak Dosyalar Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 112- Başka vergi daireleri tarafından niyabeten kovuşturulacak dosyalar için 3 örnek sevk pusulası (Diğer Vergi Dairelerince Yapılacak Tebliğ ve Takipler için) düzenlenir. Ödeme emri veya haciz varakası sevk pusulasının iki örneği ile birlikte ilgili vergi dairesine varsa mal bildiriminin onaylı örneği ile birlikte gönderilir.
Pusulanın diğer örneği belgelerle birlikte takip dosyasında saklanır.

TAKSİTLENDİRME VE MAL BİLDİRİMİ İLE İLGİLİ İŞLEMLER

Mükellefin Başvurusu Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 113- Borçluların veya borçlu adına hareket edenlerin gerek ödeme emri tebliği üzerine, gerekse ödeme emri tebliğ edilmeden önce vergi dairesine başvurmaları halinde, borcun tahsili veya erteleme ve taksitlendirilmesi konularında dosyanın önemine ve miktarına göre servis şefi, müdür yardımcısı veya müdür ile görüşülür.
İlgili memurlar tarafından takip dosyaları ve bilgisayar kayıtları incelenerek borç miktarı saptanır. Ödenmemiş bulunan borçların nev'i ve miktarı borçluya bildirilerek ödenmesi istenir.
Görüşme sırasında borçlu tamamen veya kısmen ödemede bulunmak isterse asli borçların yanında fer'i borçlarını da gösteren bilgi giriş formu düzenlenerek ödemenin yapılması için borçlu vezneye gönderilir.
Borcun tamamen ödenmesi sağlanamaz ise 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun cebren tahsil hükümleri kendisine anlatılarak ödeme emrinin tebliğinden itibaren 7 gün içinde mal bildiriminde bulunması gerektiği hatırlatılır. Mal bildiriminin verilmesi halinde bu bilgi bilgisayara aktarılır ve "MAL BİLDİRİMİNDE BULUNANLARA VERİLECEK BELGE" düzenlenerek verilir.
Sözle bildirim hallerinde mal bildirim kağıdı ilgili memur tarafından borçlunun beyanına göre doldurulur. Alt kısmına "Bu Bildirim Borçlu Tarafından Sözle Yapılmıştır" notu yazılır.
Görüşme sırasında borçlu tarafından böyle bir borcu bulunmadığı veya borcun takibe alınan miktar kadar olmadığının veya zamanaşımına uğradığının iddia edilmesi halinde gerekli araştırma yapılır.
Bu araştırma sonucunda;
a) Borçlunun iddiasının tamamen veya kısmen doğru bulunması halinde tespit edilen hataların, bu masaca düzeltilmesi gerekiyorsa gerekli düzeltme işlemleri yapılır.
Diğer masalarca düzeltilmesi gerekiyorsa ilgili masalara bilgi verilerek gerekli düzeltme işlemlerinin yapılması sağlanır.
b) Borçlunun iddiasının haksız çıkması halinde takibat işlemlerine devam olunur.
Borçlu erteleme ve taksitlendirme isteminde bulunursa, "ERTELEME VE TAKSİTLENDİRME TALEP VE DEĞERLENDİRME FORMU" verilerek gerçeğe uygun olarak doldurulması sağlanır.
Erteleme ve Taksitlendirme ile İlgili İşlemler
Madde 114- Borçlunun erteleme ve taksitlendirme talep ve değerlendirme formu ile başvurması üzerine, takip dosyası ile erteleme ve taksitlendirme talep ve değerlendirme formu incelenir.
1-Formun eksik ve yanlış kısımları borçluya tamamlattırılır veya düzelttirilir.
2- Erteleme talebi uygun görülmeyen borçlulara istemlerinin kabul edilmediği ve takibe devam olunacağı bir yazı ile bildirilir.
3-Erteleme ve taksitlendirme talep ve değerlendirme formunun incelenmesinden borçlunun çok zor durumda bulunduğu anlaşılırsa bir ödeme planı hazırlanır.
Ödeme planı yapılırken aylık taksitler tercih edilir. Ancak, alacağın daha kolay ve çabuk tahsil edileceği anlaşılırsa daha kısa süreli taksitlendirmeler yapılabilir.
Hazırlanan ödeme planı vergi dairesi müdür yardımcısının incelemesinden ve vergi dairesi müdürünün onayından sonra bilgisayara kaydedilir. Ayrıca, mükellefe talep dilekçesinde önerdiği taksitleri düzenli bir şekilde ödemesi gerektiği belirtilir.
4-Yetkili makamlar tarafından erteleme ve taksitlendirme isteminin kabul edilmesine kadar takibat işlemlerine devam edilir.
5-Erteleme ve taksitlendirme talebinde bulunan borçlunun talebi kabul edilene kadar kendiliğinden teminat göstermesi halinde bilgi olarak dosyasına konulur.
6-Özel kanunlara göre ertelenen amme alacakları hakkında, özel kanundaki hükümler uygulanır.
Erteleme ve taksitlendirme talebinin kabul edilmesi halinde;
a) Talebi kabul edilen borçluya kesinleşen ödeme planı ve daha önce teminat göstermemiş ise teminat göstermesi gerektiği bir yazı ile bildirilir.
b) Teminat gösterilmişse gösterilen teminat, haciz işlemi yapılmak üzere İcra Servisine gönderilir.
c) Teminat gösterilmemesi halinde takibat işlemlerine devam edilir.
d) Mükellefin tecil şartlarına uygun ödeme yapıp yapmadığı takip edilir. Tecil şartlarının ihlal edilmesi halinde mükellefe 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 56 ncı maddesine göre bir yazı yazılır.
Erteleme ve taksitlendirme talebinin reddedilmesi halinde;
a)Talep kesin reddedilmiş ise mükellef talepte bulunmamış kabul edilerek takip işlemlerine devam edilir.
b)Talep süreli olarak reddedilmiş ise borcun ödenmesine dair yazının tebliğinden itibaren verilen ödeme süresi sonuna kadar beklenir. Bu süre içinde ödeme yapılırsa müracaat tarihinden ödendiği tarihe kadar geçen süre için tecil faizi uygulanır. Belirlenen sürede borcunu ödemeyen mükellefler için cebri takibat işlemlerine devam olunur.
Bakanlığın veya Defterdarlığın Yetkisine Giren Erteleme ve Taksitlendirmeler
Madde 115- Erteleme ve taksitlendirme isteminde bulunulan alacağın Bakanlığın veya defterdarlığın yetkisine girmesi halinde aşağıda belirtilen işlemler yapılır.
1-Erteleme ve taksitlendirme talep ve değerlendirme formu ile başvurma dilekçesi, vergi dairesinin görüşünü de içeren bir yazı ekinde 5 gün içinde defterdarlığa gönderilir.
Borçlunun doğrudan doğruya yetkili makama başvurması ve bu makam tarafından erteleme ve taksitlendirme talebinin incelenmesi sırasında vergi dairesinden görüş istemesi halinde defterdarlık ya da Bakanlık yazısının alınmasından itibaren 5 gün içinde vergi dairesi görüşü defterdarlığa gönderilir.
2-Erteleme ve taksitlendirme isteminde bulunan borçlulara, istemlerinin kabul edilip edilmediği hakkında kendilerine yapılacak bildirimi beklemeden dilekçelerinde önerdikleri taksitleri düzenli olarak ödemeleri gerektiği ve istemlerinin incelenmesi sırasında bu hususun da dikkate alınacağı bildirilir. Dilekçelerinde önerdikleri taksitleri ödemeyenlerin durumları defterdarlığa bildirilir.
Aciz Halinde Yapılacak İşlemler
Madde 116- İcra Servisinden aciz halinin tespit edildiğine ilişkin aciz fişinin alınması üzerine gerekli bilgi girişi yapılarak faiz ve teminat aranmaksızın borç ertelenir. Mükellefin mal edindiğinin tespiti halinde aciz hali ortadan kalkar ve takibat işlemlerine devam edilir.
Erteleme ve Taksitlendirmelerde Tecil Faizlerinin ve Taksit Farklarının Tahsil Süreleri
Madde 117- Vergi dairesi müdürünün yetkisi dahilinde kalan alacakların erteleme ve taksitlendirilmesinde tecil faizleri tutarı, ödenmesi gereken taksit tutarları ile birlikte ve taksit sürelerinde tahsil edilir.
Bakanlığın veya defterdarlığın yetkisi dahilinde kalan alacakların erteleme ve taksitlendirilmesinde, erteleme yazısında öngörülen ödeme planına göre taksit tutarları ve taksit tutarlarına isabet eden tecil faizi birlikte tahsil edilir. Erteleme ve taksitlendirme talebinde bulunulan alacağa erteleme kararı verilene kadar ödeme yapılmışsa bu ödemeler, derhal ödenmesi gereken bir tutar varsa bu tutara, kalan kısım sırasıyla diğer taksit tutarlarına mahsup edilir. Ayrıca ödenen bu borca isabet eden tecil faizi de derhal tahsil edilir.
Tecil faizi, tecil talebi vadesinden önce ya da vadesinde yapılmış ise vade tarihi, daha sonra müracaat edilmiş ise dilekçenin verildiği tarih esas alınarak ödeme tarihine kadar geçen süre için hesaplanır. Müracaat vade tarihinden sonra yapılmış ise vade tarihinden, dilekçenin taahhütlü olarak gönderilmesi halinde postaya veriliş tarihine, diğer durumlarda ise vergi dairesi kayıtlarına giriş tarihine kadar ayrıca gecikme zammı alınır.
Erteleme ve taksitlendirme talebi kabul edildiği halde taksitlerini ödemeyerek tecil şartlarını ihlal eden mükelleflerin ödedikleri tecil faizleri;

• Tecil edilen amme alacağının gecikme zammı tatbik edilen alacaklardan olması halinde düzeltme fişi ile reddedilerek, gecikme zammına mahsup edilir.
• Tecil edilen amme alacağının gecikme zammı tatbik edilmeyen alacaklardan olması halinde ise iade veya mahsup edilmez.

Mal Bildirimi ile İlgili İşlemler

Madde 118- Ödeme emri tebliğ edilen borçlunun 7 gün içinde borcunu ödemesi veya mal bildiriminde bulunması gerekir. Borçlunun bu süre içinde borcunu ödeyip ödemediği ve mal bildiriminde bulunup bulunmadığı bilgisayar kayıtlarından ve takip dosyalarından kontrol edilir.

1-Kendisine ödeme emri tebliğ edildiği halde 7 gün içinde borcunu ödemeyen ve mal bildiriminde de bulunmayan borçlular hakkında hapsen tazyik talebinde bulunulur.

Hapsen tazyikin istenmesi için icra tetkik mercii hakimine başvurulmak üzere bir yazı yazılır. Yazıda ödeme emrinin tebliğ tarihi ve 7 gün içinde mal bildiriminde bulunulmadığı belirtilir. Yazılar vergi dairesi müdürünce imzalandıktan sonra aylık dönemler halinde biriktirilerek izleyen ayın 15 inci gününe kadar topluca icra tetkik mercii hakimine gönderilir. Ancak zorunlu durumlarda bu süre beklenmez.

Alınan hapsen tazyik kararları, infaz için derhal yetkili Cumhuriyet Savcılığına gönderilir.

Hapsen tazyik kararı üzerine mal bildiriminde bulunan borçluların bildirimleri, haciz varakalarına iliştirilmek ve haciz işlemlerinde dikkate alınmak üzere servis notu ekinde İcra Servisine verilir. Ayrıca, mal bildiriminde bulunulduğu ve hapsen tazyik kararının işleme konulmaması gerektiği Cumhuriyet Savcılığına bildirilir.

2-Ödeme emrinin tebliğine rağmen mal bildiriminde bulunmayan mükellefin tebliğ edilen ödeme emrinde yer almayan, vadesi henüz gelmemiş borçları ile ödeme emri tebliğ edilmemiş borçları olup olmadığı araştırılır. Varsa bunlar için ihtiyati haciz işlemleri yapılır. Ayrıca mükellefin henüz tahakkuk etmemiş borçlarının araştırılması ve gerekirse ihtiyati tahakkuk yapılması için durum değerlendirme masasına bildirilir. Bu durumdaki mükellef hakkında hapsen tazyik talebinde bulunulmaz.

3-Borçlu mal beyan ederse veya malı olmadığı yönünde bildirimde bulunursa, bu bildirim haciz varakasına eklenmek üzere servis notu ile İcra Servisine gönderilir.

4-Borçlu malı olmadığı yolunda bildirimde bulunursa bildirimle birlikte veya bildirim tarihinden itibaren 15 gün içinde en son kanuni ikametgah ve iş adreslerini ve sürekli yükümlüsü olduğu diğer vergi dairelerini ve vergi kimlik numarasını bildirmek, nüfus kayıt suretlerini vermek zorundadır. Bu zorunluluğu geçerli bir özre dayanmadan yerine getirmeyenlerin cezalandırılması için durum vergi dairesi müdürüne bildirilir. Suçun Cumhuriyet Savcılığı'nca izlenmesini sağlamak üzere o yerin en büyük memuruna (Vali veya Kaymakam) gerekli yazı yazılır.

Haciz Varakasının Düzenlenmesi ile İlgili İşlemler

Madde 119- "HACİZ VARAKASI", ödeme emrine ilişkin tebliğ alındısının vergi dairesi kayıtlarına girdiği tarihten itibaren 7 gün içinde bilgisayarda düzenlenerek takvim yılı itibariyle numaralandırılır. Haciz varakaları, memur ve servis şefi tarafından imzalandıktan sonra bölüm müdür yardımcısına verilir. Müdür yardımcısı ve vergi dairesi müdürü tarafından imzalanan haciz varakaları alacaklı amme idaresinin o yerdeki en büyük memuru (Vali veya Kaymakam) veya bunların yetkisini devrettiği kimseler tarafından onaylanmak üzere en kısa sürede gönderilir.

Yetkililer tarafından onaylanan ve yetkili makamın (Valilik veya Kaymakamlık) mühürü ile mühürlenen haciz varakaları için bilgisayar işletmeni tarafından 2 örnek "HACİZ VARAKALARI SEVK BORDROSU" bilgisayardan alınır. Bordronun birinci örneği ile haciz varakaları ve mal bildirimleri bordronun ikinci örneğine İcra Servisi şefinin imzası alınmak suretiyle teslim edilir. Bordronun ikinci örnekleri ise servis şefi tarafından bir klasörde saklanır.

Teminatlı Alacaklarla İlgili İşlemler

Madde 120- Karşılığında teminat gösterilmiş olan amme alacağı, vadesinde ödenmediği takdirde borcun 7 gün içinde ödenmesi, aksi halde teminatın paraya çevrileceği veya diğer şekillerle cebren tahsile devam olunacağı borçluya borca karşılık teminat olarak şahsi kefil gösterilmiş ise ayrıca kefile alma haberli bir yazı ile bildirilir.

1-Takip dosyalarının ve bilgisayar kayıtlarının kontrolü sırasında teminatlı alacaklara ilişkin yazının tebliğ edilmediğinin tespiti halinde tebliğ işlemleri derhal yerine getirilir.

2-Borcun ödenmesine ilişkin yazının tebliğ edilmiş olması halinde;

a)Borç ödenmişse dosya takipten kaldırılır. Teminat hakkında, 123 üncü maddede belirtilen işlemler yapılır.

b)Borç ödenmemişse dosya incelenerek teminatın türü ve miktarına göre;

• Para ise Muhasebe Kayıt Servisine,
• Teminat mektubu ise ilgili bankaya,
• Esham ve tahvilat, kıymetli ayniyat ile menkul ve gayrimenkul mal ise Satış Servisine

servis notu veya yazı ile teminatın paraya çevrilmesi gerektiği bildirilir. "TEMİNAT İZLEME DEFTERİ" ne gerekli kayıtlar yapılır. Satış Servisine gönderilecek servis notuna satışın yapılması için gerekli belgeler eklenir.

3-Borca karşılık şahsi kefil gösterilmiş ve borç kefil tarafından ödenmemiş ise kefil hakkında kovuşturma işlemlerine başlanması için haciz varakası düzenlenir. Haciz varakasına kovuşturma ile ilgili belgeler eklenerek İcra Servisine gönderilir.

TEMİNATLARLA İLGİLİ İŞLEMLER

Teminat İstenmesi
Madde 121- Teminat, amme alacağını güvence altına almak üzere usul kanunları ile vergi kanunlarında belirtilen hallerde istenir.
İstenen teminatın kanunlarında belirtilen süreler içinde gösterilmesi gerekir. Kanunlarda, teminatın gösterilmesine ilişkin süre belirtilmemiş ise mükellefe verilecek süre 15 günden az olamaz.
Gösterilen teminatın sonradan tamamen veya kısmen değerini kaybetmesi ya da borç miktarının artması halinde, teminatın tamamlanması veya yerine başka teminat gösterilmesi bir yazı ile istenir.
Teminat İstenmesine İlişkin Servis Notlarının Alınması Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 122- İlgili servislerden teminat istenmesine ilişkin servis notlarının ve ilgili masalardan teminat istenmesine ilişkin taleplerin gelmesi üzerine, servis notları servis şefi tarafından alınıp ilgili memura verilir.
İlgili memur tarafından masalardan ve servislerden gelen teminat isteme talepleri teminat izleme defterine İşlenir. Takipli borçlara ilişkin alınan teminatlar için teminat dosyası oluşturulmaz, takip dosyalarından izlenir. Diğer durumlarda ise teminat dosyası oluşturulur.
Mükellefe 121 inci maddede belirtilen süre içinde borca yetecek kadar teminat göstermesi gerektiği alma haberli bir yazı ile bildirilir. Mükellefin şahsen başvurması halinde ise teminat isteme yazısı kendisine dairede tebliğ olunur.
Verilen süre içinde gösterilen teminat;
a) Haciz işlemi yapılarak alınması gereken türden ise 119 uncu maddede belirtilen esaslar dahilinde haciz varakası düzenlenir. Haciz varakasında teminat haczi için düzenlendiği belirtilir. Düzenlenen haciz varakaları, haciz varakaları sevk bordrosu ekinde İcra Servisine,
b) Haciz işlemi yapılmadan alınması gereken türden ise bir servis notu ile Vezne Servisine, gönderilerek gösterilen teminatların alınması sağlanır ve teminat izleme defterine gerekli kayıtlar yapılır.
İcra ve Satış Servislerinden gönderilen haciz varakası ekindeki haciz tutanağı ve bildirileri ile Vezne Servisinden gönderilen servis notu ve menkul kıymetler alındı sureti alındığında teminat izleme defterine gerekli kayıtlar yapılır ve teminatın alındığı bir servis notu ile ilgili servise bildirilir.
Mükellef, verilen süre içinde teminat göstermediği takdirde durum bir servis notu ile ilgili servise bildirilir. 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanuna göre borçludan teminat göstermesi istendiği halde belli sürede teminat veya kefil göstermemiş ya da şahsi kefalet önerisi veya önerdiği kefil kabul edilmemişse gerekli hallerde borçlu hakkında ayrıca ihtiyati haciz hükümleri uygulanır.
Teminat olarak, banka teminat mektubu gösterilmişse, yukarıda belirtilen işlemlerden başka teminatın alınmasından sonra en geç 3 gün içinde teyidi sağlanır.
Teminatın Serbest Bırakılması veya Paraya Çevrilmesinin Gerektiğini Bildiren Servis Notlarının Alınması Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 123- İlgili servislerden teminatın serbest bırakılması veya paraya çevrilmesi gerektiğini bildiren servis notları, servis şefi tarafından alınır. Teminat izleme defterine gerekli kayıtlar yapılmak üzere ilgili memura verilir. Mükellefin borçlarının olup olmadığı veya 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 9 uncu, 13 üncü ve 17 nci maddelerine göre teminatın iade edilmemesini gerektiren nedenlerin bulunup bulunmadığı ilgili servislerden araştırılır.
Bu araştırma sonucunda;
1-Mükellefin borçlu olduğunun veya teminatın iade edilmemesini gerektiren diğer nedenlerin bulunduğunun saptanması halinde teminat serbest bırakılmaz. Serbest bırakılmama nedeni servis notu ile ilgili servislere bildirilir.
2-Mükellefin borçlu olmadığının ve teminatın iade edilmesinin gerektiğinin saptanması halinde ise mükellefin dosyası incelenir ve teminatın serbest bırakıldığı;
a) Haciz bildirisi ile konulan hacizlerde, haczin kaldırılması için İcra Servisine,
b) Haciz tutanağı ile yapılan hacizlerde depoda saklanan malların iadesi için Satış Servisine,
c) Haciz işlemi yapılmadan alınan ve veznede saklanan teminatların iadesi için Muhasebe Kayıt Servisine ve Vezne Servisine
bir servis notu ile bildirilir. Düzenlenecek servis notunda haczin kaldırılması ve malların iadesi ile ilgili gerekli bilgilerin yazılmasına dikkat edilir.
Teminatın paraya çevrilmesi ile ilgili işlemler ise 120 nci maddede belirtilen esaslar dahilinde yapılır.
Teminatın serbest bırakıldığını veya paraya çevrildiğini bildiren servis notları, servis şefi tarafından alınır ve ilgili memura verilir.
İlgili memur tarafından teminat izleme defterine gerekli kayıtlar yapılır. Teminatın serbest bırakıldığı veya paraya çevrildiği bir yazı ile mükellefe bildirilir.
Haciz Varakalarının Geri Gönderilmesi Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 124- İcra Servisi ile başka vergi dairelerinden geri gönderilen haciz varakaları ve ekleri servis şefi tarafından alınır ve yapılan işlemler kontrol edilir.
Haciz Varakalarından;
1-Teminat haczi ile ilgili olanlar takip/ tarh dosyasına,
2-İhtiyati hacizle ilgili olanlar ihtiyati tahakkuk-haciz veya ihtiyatı haciz dosyasına, konulmak üzere ilgili memura verilir.

DİĞER İŞLEMLER

Yurtdışına Çıkması Sakıncalı Görülen Mükelleflerin İlgili Kuruluşlara Bildirilmesi
Madde 125- Pasaport Kanunu gereğince, vergi borcu nedeniyle yurt dışına çıkması sakıncalı görülen mükelleflerin, Bakanlık tebliğ ve talimatlarında belirtilen esaslar dahilinde ilgili kuruluşlara bildirilmesi ve ayrıca durumdan mükellefin haberdar edilmesi için üç örnek yazı düzenlenir. Yazının birinci örneği ilgili kuruluşlara, ikinci örneği mükellefe gönderilir, üçüncü örneği ise mükellefin tarh/takip dosyasında saklanır.
İlgili kuruluşlara gönderilen yazı veya listeler bilgisayardan sık sık taranmak suretiyle tahsil, terkin, teminat ve zamanaşımı gibi nedenlerle yurtdışına çıkış yasağı kaldırılması gereken mükellefler tespit edilerek derhal ilgili kuruluşlara bildirilir.
İhtiyati Haciz
Madde 126- İleride tahakkuk edecek olan veya tahakkuk etmiş henüz vadesi geçmemiş bulunan ya da vadesi geçtiği halde ödeme emri tebliğ edilmemiş olan amme alacağının tahsil güvenliğini sağlamak üzere yapılan hacze "İHTİYATİ HACİZ" denir.
İhtiyati Haciz Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 13 üncü maddesinde sayılan nedenlerin bulunması halinde haciz hükümlerine göre, hiç bir süreye bağlı olmaksızın haciz varakasına dayanılarak derhal uygulanır.
İhtiyati Tahakkuk ve İhtiyati Haciz ile İlgili Yapılacak İşlemler
Madde 127- Mükellef veya sorumlular adına ihtiyaten tahakkuk ettirilen vergi, resim ve bunların zam ve cezalarına ilişkin İhtiyati tahakkuk fişi ve ihtiyati tahakkuk emri değerlendirme masasından teslim alınır.
İhtiyati tahakkuk fişi ile ihtiyati tahakkuk emrinin ilgili memur tarafından alınması üzerine "İHTİYATİ TAHAKKUK-HACİZ KAYIT DEFTERİ"ne gerekli kayıtlar yapılır. Deftere işlenen her ihtiyati tahakkuk fişi için ihtiyati tahakkuk haciz dosyası oluşturulur.
Her ihtiyati haciz olayı için haciz varakası düzenlenir. İhtiyati haczin süratle uygulanmasını sağlamak üzere işlemler elden takip edilir. Düzenlenen haciz varakaları ihtiyati tahakkuk-haciz kayıt defterine işlendikten sonra haciz varakaları sevk bordrosu ekinde İcra Servisine verilir.
Ancak vergi incelemesine yetkili olanlarca yapılan inceleme sırasında veya vergi dairesince, önceden mükellefin başka vergi dairesince haczedilmesi gereken menkul mallarının olduğunun saptanması halinde, haciz varakasının onaylı bir örneği ile menkul mallara ilişkin bilgiler 112 nci maddede belirtilen esaslar dahilinde ilgili vergi dairesine gönderilir ve ihtiyati tahakkuk-haciz kayıt defterine gerekli kayıtlar yapılır.
İcra ve Satış Servislerinden gönderilen haciz varakası ekinde haciz tutanağı ve bildirileri ile başka vergi dairelerinden geri gönderilen haciz varakası ekindeki haciz tutanağı alındığında, ihtiyati tahakkuk-haciz kayıt defterine gerekli kayıtlar yapıldıktan sonra belgeler ihtiyati tahakkuk haciz dosyasına konulur.
İhtiyati Tahakkuk-Haciz Kayıt Defterinin Düzenlenmesi ve İşlenmesi
Madde 128- İhtiyati tahakkuk-haciz kayıt defteri, ihtiyati tahakkuk ve ihtiyati haciz işlemlerini izlemek üzere takvim yılı itibariyle bilgisayarda düzenlenir.
İlgili memur tarafından;
a) İhtiyati tahakkuk fişinin ve emrinin alınması üzerine deftere gerekli kayıtlar yapılır.
b) İhtiyati haciz varakasının tarih ve sıra numarası deftere işlenir. Ayrıca, başka vergi dairesine gönderilmiş ise vergi dairesinin adı ve gönderildiği tarih kaydedilir.
c)İcra ve Satış Servisinden veya başka vergi dairelerinden işlemi tamamlanarak geri gelen ihtiyati haciz tutanağı ile diğer yerlerden gelen haczin yapıldığını bildiren yazılar alındığında gerekli bilgiler kaydedilir.
d)İhtiyati tahakkukun kaldırıldığının değerlendirme masasınca bildirilmesi üzerine ihtiyati tahakkukun kaldırılmasına ilişkin kayıt yapılır.
e) İhtiyati haczin kaldırılmasında, kaldırılma nedeni ile tarihi kaydedilir.
İhtiyati tahakkuka dayanan ihtiyati hacizler dışında kalan ihtiyati hacizlerle ilgili belgeler de bu deftere işlenir.
İhtiyati Tahakkukun Kaldırıldığının Bildirilmesi Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 129- İhtiyati tahakkuk verilen amme alacağının kesin tahakkuka dönüştürüldüğü veya kaldırıldığının değerlendirme masasınca bildirilmesi üzerine ihtiyati tahakkuk-haciz kayıt defterine gerekli kayıtlar yapılır.
İhtiyati Haczin Kaldırılması
Madde 130- İhtiyati haciz;
a) Mükellefler tarafından 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 10/5 inci maddesinde yazılı menkul mallar hariç olmak üzere aynı maddeye göre teminat gösterilmesi,
b) Kesin hacze dönüştürülmesi,
c) Yargı mercilerince ihtiyati haciz uygulamaları ile ilgili karar verilmesi,
d) İhtiyati tahakkukun kaldırılması,
e) Kesin olarak tahakkuk ettirilen vergi, resim ile bunların zam ve cezalarının ödenmesi
hallerinde bilgi girişi yapılarak kaldırılır. Ancak vergi mahkemesinin, ihtiyati haciz uygulamaları ile ilgili kararının Danıştay'da dava konusu edilmesi halinde ihtiyati haciz kaldırılmaz. Danıştay'ın nihai kararına göre işlem yapılır.
İhtiyati haczin kaldırıldığı ihtiyati tahakkuk-haciz kayıt defterine işlendikten sonra bir yazı ile mükellefe duyurulur.
Ayrıca, ihtiyati haczin kaldırıldığı;
a) Haciz bildirisi ile konulan hacizlerde İcra Servisine,
b) Haciz tutanağı ile yapılan hacizlerde, malların iadesi için bu malların saklandığı Vezne Servisine veya Satış Servisine
bir servis notu ile bildirilir. Düzenlenecek servis notunda, haczin kaldırılması ve malların iadesi ile ilgili gerekli bilgilerin yazılmasına dikkat edilir.
Zamanaşımına Uğramış Alacaklarla İlgili İşlemler
Madde 131- Tahsili vergi dairelerine verilmiş bulunan vergi, resim, harç ve diğer devlet alacakları ile cezaların zamanaşımına uğraması ve bu nedenle takip ve tahsiline imkan olmaması hallerinde bu alacakların ayrıntılı hesaplarını çıkartmak, yönetim dönemi hesabını vermek ve terkinlerine izin istemek üzere, her bütçe yılı sonunda takip dosyalarındaki bilgiler dikkate alınmak suretiyle "ZAMANI İDARE HESABIYLA İLGİLİ BAKAYA VE ZAMANAŞIMINA UĞRAMIŞ GELİRLER TERKİN CETVELİ" dört örnek olarak düzenlenir.
Cetvele kaydedilen alacaklarla ilgili takip yaprakları yerinden çıkarılarak dizi pusulalarına bağlanır.
Zamanaşımına uğramış gelirler terkin cetveli ile yıl sonu bütçe gelirleri yardımcı hesaplar cetvelinden yararlanılarak "ZAMANI İDARE HESABI İCMAL CETVELİ" iki örnek olarak düzenlenir.
İcmal Cetveli ile zamanaşımına uğramış gelirler terkin cetvelinin birer örneği ve dizi pusulasına bağlanan takip yaprakları yönetim dönemi hesabı ile birlikte Sayıştay'a, terkin cetvelinin iki örneği ise terkine izin alınmak üzere defterdarlık kanalı ile Bakanlığa (Gelirler Genel Müdürlüğü Tahsilat Şubesine) gönderilir. Cetvellerin diğer örnekleri ise bir dosyada saklanır.
Bakanlıkça gönderilen terkin iznine ilişkin yazı ile cetvelin bir örneğinin alınması üzerine;
Terkine izin veren Bakanlık yazısının tarih ve numarası terkin cetvellerinin üzerine yazılır.
Terkin cetvelinin bir örneği, muhasebe kayıtları yapılmak üzere Muhasebe Kayıt Servisine bir servis notu ekinde gönderilir.

BELGE BASIM VE İPTAL İŞLEMLERİ

Belge Basımı ve Tasdikine İlişkin Bilgi Formlarının Alınması ve Muhafazası
Madde 132- Belge basımı veya tasdikine ilişkin olarak anlaşmalı matbaalardan veya noterlerden alınan bilgi formları, mükellefin tarh dosyasında muhafaza edilir.
Belgelerin İptali ile İlgili İşlemler
Madde 133- Sicil-Yoklama Servisinden işi terk ile ilgili bildirim/dilekçe ve yoklama fişinin alınması üzerine;
1-Belge ve levhaların ibraz edilip edilmediği kontrol edilir. İbraz edilmemişse bir yazı ile mükelleften, kullanılan belgelerin en son ciltlerini ve kullanılmamış olarak ellerinde kalan belgelerin ciltlerini, vergi levhası ve ödeme kaydedici cihazlara ait levhasını 15 gün içinde getirmesi istenir.
2-Bu belgelerin anlaşmalı matbaalar veya noterler tarafından gönderilen bilgi formları ile karşılaştırılması yapılır.
Karşılaştırma ve araştırma sonucunda, ibraz edilmeyen belgelerin tespiti halinde, iki örnek kayıtları silinen mükelleflere ilişkin bilgi formu düzenlenerek, düzenleyen memur, servis şefi ve müdür yardımcısı tarafından imzalanır. Vergi dairesi müdürünce onaylanan formun bir örneği, izleyen ayın sonuna kadar Gelirler Genel Müdürlüğü Vergi İstihbarat Şubesine gönderilir, diğer örneği tarh dosyasında saklanır.
3-Eksiklik bulunmayan belgeler hakkında kullanılan en son belgenin türü, son düzenleme tarihi, seri ve sıra numarası ile iptal edilecek belgelerin ilk ve son seri ve sıra numaralarının yer aldığı bir tutanak düzenlenir.
Yukarıdaki bentlerde belirtilen tutanaklar iki örnek olarak düzenlenir. Mükellef, ilgili memur, servis şefi ve müdür yardımcısı tarafından imzalanır. Tutanağın bir nüshası mükellefe verilir, diğer nüshası mükelleften geri alınan ödeme kaydedici cihaz levhası ve vergi levhası ile birlikte mükellefin tarh dosyasına konulur.
4-Sicil-Yoklama Servisine bir servis notu ile mükellefin kaydının silinmesine engel bir durumun bulunmadığı bildirilir.
5- Mükelleflerce, vergi dairelerine ibraz edilen kullanılmamış belgeler (kısmen kullanılan cildin kullanılmamış kısmı dahil) yatay ve dikey kesilmek suretiyle kullanılmayacak şekilde iptal edilir. Kısmen kullanılan cildin kullanılmış olan dip koçanları mükellefe iade edilir. İptal edilen belgelerin noksansız olarak yukarıda belirtilen tutanağa yazılmasına özellikle dikkat edilir.
6- İptal edilen bu belgeler vergi dairelerince alıkonularak belli zamanlarda SEKA Genel Müdürlüğüne gönderilir.
7- Basit usulde vergilendirilen mükelleflerden, işini terk ettiğini bildirenlerle ilgili olarak oda veya birliklerden alınan tutanakta;

• Belgelerin iptal edildiği belirtilmiş ise Sicil-Yoklama Servisine bir servis notu ile mükellefin sicil kaydının silinmesinin gerektiği bildirilir.
• Belgelerin ibraz edilmediği, eksik belge ibraz edildiği veya belgelerin kaybedildiği belirtilmiş ise kayıtları silinen mükelleflere ilişkin bilgi formu, ikinci bentte belirtildiği şekilde düzenlenir.

İşini terk ettiğini posta ile bildiren basit usulde vergilendirilen mükelleflerin dilekçelerinin bir örneği yazı ekinde oda veya birliğe gönderilerek belge iptal tutanağının gönderilmesi istenir. Tutanakta belirtilen hususlara göre yukarıda belirtilen işlemler yapılır.

ÖDEME KAYDEDİCİ CİHAZLARLA İLGİLİ İŞLEMLER

Ödeme Kaydedici Cihaz Alım İzni ile İlgili İşlemler
Madde 134- Mükellef tarafından, ödeme kaydedici cihaz alma izni için başvurulması üzerine;
İlgili memur tarafından mükellefin ödeme kaydedici cihaz almasında sakınca bulunup bulunmadığı araştırılır.
Ödeme kaydedici cihaz almasında sakınca bulunmaması halinde iki örnek yazı düzenlenir. Yazının birinci örneği ödeme kaydedici cihaz satıcısına ibraz edilmek üzere mükellefe veya vekiline kimlik kontrolü yapılmak suretiyle verilir. İkinci örneği dosyasına konulur.
Ödeme Kaydedici Cihazların Kaydı ve Levhası ile İlgili İşlemler
Madde 135- Ödeme kaydedici cihazı kaydettirmek ve ödeme kaydedici cihaz levhasını almak üzere başvuran mükelleflerin dilekçelerinin ilgili memur tarafından alınması üzerine iktisap edilen cihazın Bakanlıkça onaylanan cihazlardan olup olmadığı, başvurunun belirlenen sürede yapılıp yapılmadığı ve dilekçeye eklenmesi gereken belgelerin tamam olup olmadığı kontrol edilir.
Gerekli tetkikler yapıldıktan sonra, cihazın "ÖDEME KAYDEDİCİ CİHAZ İZLEME CETVELİ"ne kaydı yapılır ve "ÖDEME KAYDEDİCİ CİHAZLARA AİT LEVHA" tanzim edilerek tasdik için vergi dairesi müdürünün veya müdür yardımcısının onayına sunulur.
Tasdik edilen ödeme kaydedici cihazlara ait levha mükellefe verilir. Kayda ilişkin belgeler ise dosyasına konulur.
Ödeme Kaydedici Cihazların El Değiştirmesi veya Mükellefin İşini Bırakması Halinde Yapılacak İşlemler
Madde 136-Ödeme kaydedici cihazın satış işleminin tamamlanmasından önce, cihazı satan mükellefler veya işini bırakan, ödeme kaydedici cihaz kullanmayı gerektiren bir işle uğraşmayan ve cihazını bir başkasına satmayan mükelleflerce başvurulması üzerine ödeme kaydedici cihazlarında kayıtlı olan mali bilgilerin tespit edilmesi için Sicil-Yoklama Servisinden yoklama isteminde bulunulur.
Sicil-Yoklama Servisinden yoklama fişi ve tutanağın alınması üzerine, ödeme kaydedici cihazlara ait izleme cetvelinden ödeme kaydedici cihaza ilişkin kayıt silinir. Levha iptal edilerek tutanakla birlikte dosyasına konulur.
İşi bırakan mükelleflerin ödeme kaydedici cihazları, yapılan tespitten sonra bir torbanın içine konularak torbanın ağzı mühürlenir ve saklanmak üzere mükellefe verilir. Cihazın tekrar kullanılmak veya satılmak istenmesi halinde mühür, vergi dairesince bir tutanakla açılır.
Ödeme Kaydedici Cihazlara Ait Yapılacak Diğer İşlemler
Madde 137- 3100 sayılı Kanun ve ilgili tebliğlerde belirlenen süre içinde ödeme kaydedici cihaz almadığı, ödeme kaydedici cihazların kaydı için bildirimde bulunmadığı ve ödeme kaydedici cihazlara ait levhayı tasdik ettirmediği tespit edilenler hakkında öngörülen cezaların kesilmesi için diğer tarh işlemleri masasına bilgi verilir.

DİĞER İŞ VE İŞLEMLER

İşyeri Kapatma Cezası ile İlgili İşlemler
Madde 138- Yaygın ve yoğun vergi denetimi sırasında düzenlenen tutanakların Yazışma ve Arşiv Servisinden alınması üzerine işyeri kapatma cezasına konu olan bu tutanaklar "İŞYERİ KAPATMAYA İLİŞKİN TUTANAK İZLEME DEFTERİ"ne işlenir.
İşyeri kapatma cezasına konu olan tutanağın mükellef nezdinde aynı işyerinde kaçıncı defa düzenlendiği araştırılır.
Vergi Usul Kanununa göre verilmesi, alınması veya bulundurulması gereken belgelerin verilmediğinin, alınmadığının veya bulundurulmadığının;
Birinci defa tespit edilmesi halinde tutanak, ilgili cezaya ait ihbarname düzenlenmek üzere diğer tarh işlemleri masasına verilir. Vergi/ceza ihbarnamesinin "Dosya" nüshası ile tutanak tarh dosyasında muhafaza edilir.
İkinci defa tespit edilmesi halinde tutanak ceza ihbarnamesi düzenlenmek üzere diğer tarh işlemleri masasına verilir. Düzenlenen ihbarnamenin "Mükellef" nüshası ile birlikte mükellefe uyarı yazısı memur eliyle tebliğ edilmek üzere Sicil-Yoklama Servisine gönderilir.
Uyarı yazısının tebliğ edilmesinden sonra, belge düzenine uyulmadığı yolunda üçüncü tespitin yapılması halinde bu tespitlerin yapıldığı işyeri kapatılmak üzere Valilik Makamından onay alınması için Defterdarlığa bildirilir.
İşyeri kapatma onayının alınması üzerine kapatma kararına ilişkin yazı mükellefe memur eliyle tebliğ edilir. Ayrıca, özel usulsüzlük cezası kesilmesi için diğer tarh işlemleri masasına bildirilir. Kapatma kararına ilişkin yazının mükellefe tebliğini izleyen üç günün bitimine kadar beklenir. Bu süre içinde mükelleflerce kapatma cezasının para cezasına çevrilmesi için, yazılı talepte bulunulmaması halinde izleyen günden başlamak üzere vergi dairesi müdürü (bağlı vergi dairelerinde malmüdürü) tarafından Bakanlıkça belirlenen sürelerle sınırlı olmak üzere kapatılır.
İşyeri kapatma ekibinde; vergi dairesi müdürünün başkanlığında iki vergi dairesi memuru yer alır.
Kapatılmasına karar verilen işyeri, mükellefin bağlı bulunduğu vergi dairesinin bulunduğu yer belediye sınırları dışında ise (büyükşehir belediyesi dahil) işyeri kapatma işlemleri niyabeten yaptırılır.
Mükelleflerin, işyeri kapatma cezasının para cezasına çevrilmesini talep etmesi halinde dilekçenin verildiği günü izleyen günden başlamak üzere en geç 7 gün içerisinde ilgili vergi dairesince para cezası hesaplanır ve hesaplanan para cezası tutarını bildiren yazı memur eliyle mükellefe tebliğ edilmek üzere Sicil-Yoklama Servisine gönderilir.
Vergi Levhası ile İlgili İşlemler
Madde 139- Vergi levhası ile ilgili işlemler aşağıda belirtilen şekilde yapılır.
a) Vergi levhasının tasdik ettirilmek üzere vergi dairesine getirilmesi üzerine; vergi levhasında yazılı bilgiler, mükellef tarafından ibraz edilecek tahakkuk fişindeki bilgiler ile karşılaştırılarak doğruluğu tespit edildikten sonra, müdür yardımcısının onayına sunulur. Müdür yardımcısı tarafından imzalanıp mühürlenen vergi levhası mükellefe geri verilir.
b) Yazışma ve Arşiv Servisinden meslek mensuplarınca tasdik edilen vergi levhalarına ilişkin listelerin alınması üzerine; bu listede yer alan diğer vergi dairelerine bağlı mükellefler belirlenerek, tasdiki yapan meslek mensubunun adı, soyadı, vergi kimlik numarası, mükellefin adı soyadı, vergi kimlik numarası ve tasdik dönemini ihtiva eden bir yazı ile ilgili vergi dairelerine bildirilir. Bu listede yer alan işlemi yapan vergi dairesine bağlı mükellefler ise ilgili servislere servis notu ile bildirilir. İşlemi tamamlanan liste meslek mensubunun tarh dosyasında muhafaza edilir.
c) Süresinde vergi levhasını tasdik ettirmediği tespit edilen mükellefler için liste düzenlenerek diğer tarh işlemleri masasına verilir.
Tarh Dosyasına Yönelik Başvuruların Cevaplandırılması
Madde 140- Mükellef veya diğer kurum ve kuruluşlar tarafından vergilendirme ile ilgili bilgilerin bir dilekçe/yazı ile istenilmesi üzerine;
İstenilen bilgilerin verilmesinde sakınca olup olmadığı araştırılır ve sakınca bulunmaması halinde iki örnek yazı düzenlenir. Yazının birinci örneği talep edene verilir. İkinci örneği dilekçe ile birlikte tarh dosyasında saklanır.

MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİ İŞLEMLERİ

Genel Hükümler
Madde 141- Motorlu taşıtlar vergisinde sicil işlemleri soyadı ve unvana göre tutulan "SİCİL KARTI" ile plaka numarasına göre tutulan "MOTORLU TAŞITLAR KÜTÜĞÜ" nden izlenir.
Motorlu taşıtlar vergisi yükümlülüğünün tesisinde sicil defteri tutulmayacaktır.
Bildirimler Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 142- İlgili kurum ve kuruluşlarca gönderilen tescil bildirimlerinin, Yazışma ve Arşiv Servisinden alınması üzerine;
1- Mükellefin daha önce motorlu taşıtlar vergisi nedeniyle sicil kartı olup olmadığı araştırılır.
2- Daha önce sicil kartı düzenlenmiş ise, bildirimdeki bilgilere dayanılarak, sicil kartının arka yüzüne plaka numarası ve tescil tarihi yazılır.
3- Sicil kartı düzenlenmemiş ise bildirimdeki bilgilere dayanılarak sicil kartı düzenlenir.
4- Plaka numarası esas alınarak, bildirimdeki bilgiler, motorlu taşıtlar kütüğüne işlenmek üzere plaka numaralarına göre ilgili memurlara verilir.
5- Taşıtın ticari amaçla kullanılıp kullanılmadığı, ticari amaçla kullanılan motorlu aracın birden fazla olup olmadığı sicil kartından araştırılır.
6- Taşıtın ticari amaçla kullanılacağının tespit edilmesi halinde, mükellefin basit ya da gerçek usulde gelir vergisi yükümlülüğünün tesisi için servis notu ile Sicil-Yoklama Servisine veya mükellefin bağlı olacağı vergi dairesine durum bir yazı ile bildirilir.
7- Mükellefin adına birden fazla ticari taşıtın kayıtlı olduğunun tespit edilmesi halinde;
a) Mükellefe gerçek usulde gelir vergisi yükümlülüğünün tesis edileceği,
b) Gelir vergisi mükellefiyetinin başka vergi dairesini ilgilendirmesi halinde ilgili vergi dairesine,
bir yazı ile bildirilir.
Çıkış Bildirimleri Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 143- Motorlu taşıtlar vergisi yükümlülüğünün kalkmasını gerektiren bildirimlerin Yazışma ve Arşiv Servisinden alınması üzerine, sicil kartının arka yüzüne ilgili taşıtın çıkış tarihi yazılır.
Çıkış bildirim belgeleri motorlu taşıtlar kütüğüne işlenmek üzere, plaka numaraları dikkate alınarak ilgili memurlara verilir.
Karayolları Trafik Yönetmeliğinin ilgili maddeleri gereğince tescil, devir ve temlik edilenlere ilişkin bilgiler gelmediğinde, gerekli araştırma yapılır.
Motorlu Taşıtlar Kütüğünün İşlenmesinde Dikkat Edilecek Hususlar
Madde 144- Motorlu taşıtlar kütüğüne,
1- Kaydın ilk kez yapılmasında;
a) Taşıtın plaka numarası,
b) Mükellefin adı, soyadı (varsa unvanı), doğum yeri ve tarihi, baba adı ile açık adresi,
c) Yükümlülüğe giriş tarihi (takvim yılının ilk altı ayında kayıt ve tescil edilen taşıtlarda, kayıt ve tescilin yapıldığı takvim yılı başından, son altı ayı içinde yeni kayıt ve tescil edilen taşıtlarda ise son altı aylık dönemin başından itibaren),
d) Taşıtın alınması dolayısıyla taşıt alım vergisinin ödendiğini gösteren alındıdan, bu vergiye ait hesap numarası,
e) Taşıt ile ilgili diğer bilgiler,
f) Taşıtın kullanma amacı,
g) Taşıtın trafik şube veya bürolarınca kayıt ve tescil tarihi,
h) Vergi, varsa ceza miktarı, vade tarihi ile tahakkuk fişinin tarih ve numarası,
ı) Vergi tahsil alındısının tarihi, seri numarası, tutarı ve vergi dairesinin adı yazılır.
2- Taşıtın sahip değiştirmesi halinde, aynı plaka numarasına ait sayfa kullanılır. Ancak, bir önceki mükellefle ilgili yükümlülükten çıkış tarihi (silinme takvim yılının ilk altı ayı içinde yapılmış ise ikinci altı aylık dönemin başı, ikinci altı aylık dönem içinde yapılmışsa takip eden takvim yılı başından itibaren) yazılır.
a) İlgili sütunların altı renkli kalemle çizilir.
b) Yeni mükellefin kaydı yukarıdaki birinci fıkra uyarınca yapılır.
3- Kayıtlı plakanın başka taşıta verilmesi halinde:
a) Plakanın verildiği taşıta ait bilgiler motorlu taşıtlar kütüğündeki taşıtla ilgili tabloya işlenir.
b) Değişikliğin mahiyeti, kütükle ilgili tabloya tarihi ile birlikte yazılır.
4- Motorlu taşıtlar vergisi, tescili izleyen yıllarda her yıl Ocak ayının başında yıllık olarak tahakkuk etmiş sayılacağından, bu tarihten sonra yapılan tahakkuklar da kütüğe işlenir.
Dosyaların Oluşturulması
Madde 145- Motorlu taşıtlar kütüğüne işlenen bildirim ve diğer belgeler ilgili memurlar tarafından oluşturulacak "TARH DOSYASI" na konulur.
Tarh dosyaları plaka numaralarına göre düzenli bir şekilde muhafaza edilir.
Bu dosyalardan şefler, ilgili memurlarla birlikte sorumludurlar.
Verginin Tahakkuk Ettirilmesi
Madde 146- Motorlu taşıtlar kütüğü incelenerek;
1- Yılın ilk altı ayı içinde ilk defa kayıt ve tescillerinin yapılması halinde vergi yıllık olarak,
2- İlk altı aylık dönem geçtikten sonra yapılacak kayıt ve tescil işlemlerinde, sadece ikinci altı aylık döneme ilişkin vergi
tahakkuk fişi ile tahakkuk ettirilir.
Ancak, yıl içinde vergi miktarında bir değişiklik olması halinde, bu değişikliğe göre ödenecek vergi;
a) Değişiklik, takvim yılının ilk altı ayında yapılmış ise takip eden son altı aylık dönemin,
b) Değişiklik, yılın son altı ayında yapılmış ise takip eden takvim yılı
başında tahakkuk ettirilir.
Tahakkuk ettirilen vergi, ayrıca mükellefe tebliğ olunmaz ve vergi tahakkuk ettirilen günde tebliğ edilmiş sayılır.
Toplu Tahakkukların Verilmesi
Madde 147- Motorlu taşıtlar vergisi her yıl Ocak ayının başında tahakkuk etmiş sayılır.
1- Takvim yılı itibariyle verilecek tahakkuk miktarları, motorlu taşıtlar kütüğünün ilgili sütununa yazılır. Yazılan bu tutarlar ayrıca "TOPLU TAHAKKUK DEFTERİ" ne kaydedilir.
2- Toplu tahakkuk defterindeki miktarlar ile kütük yekünleri birlikte kontrol edilir. Uyum sağlandıktan sonra üç nüsha tutanak düzenlenir. Düzenlenen tutanak memur, şef ve müdür yardımcısı tarafından imzalanır ve birer nüshası imzalayanlarca saklanır.
3- Uygunluğu tespit edilmiş bulunan ilgili döneme ait vergilerin toplamı üzerinden tahakkuk fişi düzenlenerek vergi tahakkuk ettirilir. Tahakkuk fişinin dosya yazılı nüshası tutanakla birlikte masada saklanır.
Tahakkuk Bordrolarının Düzenlenmesi
Madde 148- Tahakkuk bordrosu ile ilgili işlemler, 42 nci maddede belirtilen esaslara göre yapılır.
Düzeltme ve Terkin İşlemleri
Madde 149- Mükellefiyetin takvim yılının ilk altı ayı içinde sona ermesi halinde ikinci altı aylık döneme ilişkin vergi:
1- Ödenmemiş ise tahakkuktan terkin olunur.
2- Ödenmiş ise mükellefe iade edilir.
Motorlu taşıtlar vergisi ile ilgili düzeltme işlemleri, yönergenin düzeltme işlemleri gözönüne alınarak düzeltme fişi ile yapılır.
Takibe Alma ile İlgili İşlemler
Madde 150- Motorlu taşıtlar kütüğü taranarak, borcunu vadesinde ödemeyen veya eksik ödeyen mükellefler taksit süreleri dikkate alınarak tespit edilir.
Takibe alma ile ilgili diğer işlemler yönergede belirtilen esaslara göre yürütülür. Takip numaraları kütük defterinin not kısmına yazılır.
Trafik Para Cezaları ile İlgili İşlemler
Madde 151- Trafik ceza tutanaklarının ilgili memur tarafından alınması üzerine, vergi dairesinin yetki alanı içinde bulunan taşıtlara ait tutanakların seri ve sıra numarası, trafik suçlusunun adı soyadı, aracın tescil plaka numarası, cinsi, trafik suçlusunun adresi olay kayıt ve hesap defterine yazılır. Tutanaklar ayrı bir yerde muhafaza edilir.
Trafik para cezası, vergi dairesi yetki alanı dışında olan bir taşıta kesilmiş ise tutanak, bir yazı ekinde taşıtın kayıtlı olduğu vergi dairesine gönderilir ve işlem sıra numarasının bildirilmesi istenir.
Her ay sonu itibariyle defter taranarak tahsil edilen suç ve ceza tutanakları karşılıkları bu deftere işlenir. Tahsil edilmeyen suç ve ceza tutanakları ise 2918 sayılı Kanunda yazılı sürelerde takip edilir.
Olay kayıt ve hesap defteri taranarak, yapılan ödemeler de göz önünde alınarak, toplu olarak tahakkuk fişi ile tahakkuku verilir.
Ödemede bulunmayan borçlular tespit edilir ve bu mükelleflere ilişkin takip işlemleri (haciz varakasının düzenlenmesi dahil) yönergede belirtilen esaslara göre yürütülür.
Takibe ilişkin işlemler ile yapılan tahsilatlar olay kayıt ve hesap defterinin ilgili sütununa işlenir.
İlişik Kesme ile İlgili İşlemler
Madde 152- Mükellefler tarafından ilişik kesme için başvurulması halinde, motorlu taşıtlar kütüğü, ilgili memurlar tarafından incelenir. İlişiği kesilecek taşıtın, satış veya devrinin yapıldığı ya da yükümlülükten çıktığı dönem sonuna kadar olan vergi borcu (ceza ve gecikme faizi ile gecikme zamları dahil) olup olmadığı ve takipli borcunun bulunup bulunmadığı araştırılır. Borçları ile ilgili tereddüt olması halinde mükelleften tahsil alındıları istenerek vergi dairesindeki kayıtlarla karşılaştırılır.
Borçlu olduğunun tespit edilmesi halinde, bilgi giriş formu düzenlenir ve ödemede bulunmak üzere mükellefe verilerek Vezne Servisine gönderilir. Borcun ödenmesinden sonra ilişiğin kesildiği, "MOTORLU TAŞITLARIN SATIŞ VEYA DEVRİNE AİT İLİŞİK KESME BELGESİ" nin ilgili bölümüne imza konularak belirtilir.
Borçlu olmadığının tespit edilmesi halinde ise yine ilişiğin kesilmiş olduğu ilişik kesme belgesine imza konularak belirtilir.
İşlemi tamamlanan ilişik kesme belgesi, ilgili servis şefi tarafından kontrol edildikten sonra, müdür yardımcısı tarafından imzalanarak mükellefe verilir.

TAŞIT ALIM VERGİSİ İŞLEMLERİ

Kapsam
Madde 153- Taşıt alım vergisi işlemleri, mükellefin, ilgili trafik, belediye, liman, gümrük idareleri, ana bayi, bayii, bölge bayii, yetkili satıcı, acenteler, motorlu araç ticareti yapanlar gibi taşıtların her türlü iktisap, ithal ve devir işlemlerini yapanlar, Ulaştırma Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü ile noterlerce onaylanmış taşıt alım vergisi beyannamesi üzerine bu kısım hükümlerine göre yürütülür.
Bu kısımda yer almayan konular hakkında yönergenin diğer hükümleri uygulanır.
Tarh Yeri
Madde 154- Taşıt alım vergisi, iktisap, ithal ve devir işlemlerinin tamamlanmasından önce, bu işlemlerin yapıldığı vergi dairesince tarh olunur.
Birden çok vergi dairesi bulunan yerlerde, tarha yetkili vergi dairesi Bakanlıkça belirlenir.
Beyannamelerin Alınması ve İncelenmesi
Madde 155- Taşıt alım vergisi beyannamesi bir örnek olarak alınır. Beyannamelerin alınması sırasında;
1- Beyannamenin 153 üncü maddede belirtilenler tarafından onaylanıp onaylanmadığı,
2-Beyannamede yazılması gerekli bilgilerin noksansız yazılıp yazılmadığı,
3-İstisna hükmünden faydalanmak için verilmiş beyannamelere istisna şartlarını kanıtlayıcı geçerli belgelerin ekli olup olmadığı araştırılır. Tespit edilen eksiklikler tamamlattırılır.
Hesap Numarasının Verilmesi
Madde 156- Hesap numarası; verginin kısa adı, içinde bulunulan yılın son iki rakamı ve olay kayıt ve hesap defterinden alınan sıra numarasından oluşur.
Taşıt alım vergisi ile ilgili tüm işlemler hesap numarası ile izlenir. Bu numara, beyanname, tahakkuk fişi ve varsa diğer belgeler üzerine yazılır.
Verginin Tahakkuk Ettirilmesi ve Ödeme Belgesinin Düzenlenmesi
Madde 157- Taşıt alım vergisi beyannamesindeki bilgilere dayanılarak taşıt alım vergisi ve varsa ek taşıt alım vergisi tahakkuk fişi ile tahakkuk ettirilir.
Ek taşıt alım vergisi tahakkuk fişinde ayrı bir satıra yazılır.
Tahakkuk ettirilen vergilerin ödenmesi üzerine iki nüsha "TAŞIT ALIM VERGİSİ ÖDEME BELGESİ" düzenlenerek bir nüshası mükellefe verilir. Diğer nüsha tarh dosyasına konulur.
Tahakkuk bordrosu ile ilgili işlemler 42 nci maddede belirtilen esaslara göre yapılır.
Olay Kayıt ve Hesap Defterinin İşlenmesi
Madde 158- Olay kayıt ve hesap defteri, taşıt alım vergisi mükelleflerinin verdikleri beyannameleri kaydetmek ve hesap numarasının verilmesini sağlamak amacıyla takvim yılı itibariyle tutulur. Ayrıca, bu beyannameler üzerine verilen tahakkuklar ile ihbarname kuralına göre tarh edilen vergiler için verilen tahakkuklar ve tüm bu tahakkuklar için yapılan tahsilatlar bu deftere kaydedilir.
Olay kayıt ve hesap defterine;
a) Beyannameyi veren mükellefin adı, soyadı (unvanı), varsa taşıt plakası, beyannameyi onaylayan ilgili kurum veya kuruluşun adı (unvanı) ve onay tarihi,
b)Tahakkuk fişinin tarih ve numarası ile tahakkuk eden vergi ve varsa ek taşıt alım vergisi tutarları ile vade tarihi,
c)İhbarname kuralına göre tarh edilen vergiler için verilen tahakkuklarda tahakkuk fişinin tarih ve numarası, vergi ve ceza tutarları ve vade tarihleri,
d)Taşıt alım vergisi ile varsa ek taşıt alım vergisinin ödenmesinden sonra, vergi tahsil alındısının tarih ve numarası ile tahsil edilen vergi ve varsa ek taşıt alım vergisi tutarları,
e)İlgili kuruluşlarca düzenlenerek vergi dairesine gönderilen listelerin tarih ve numarası,
f)Taşıt alım vergisi ödeme belgesinin düzenlenmesinden sonra bu belgenin tarih ve numarası,
g)Borcun takibe alınması durumunda takip numarası yazılır.
Dosyaların Oluşturulması
Madde 159- Tahakkuk fişi, vergi dairesi alındısı ve taşıt alım vergisi ödeme belgesi nüshaları, beyanname ve ekleri ile birleştirilerek hesap numarasına göre oluşturulan tarh dosyasına konulur. Oluşturulan tarh dosyaları bir klasörde muhafaza edilir.
İstisna Hükmünden Faydalanmak İçin Verilen Beyannamelerin İncelenmesi
Madde 160- İstisna hükmünden faydalanmak için verilen beyannameler ve ekleri ilgili memur tarafından incelenir.
1- İnceleme sonunda;
a) Kanunda yazılı şartların bulunup bulunmadığı,
b) Bakanlık genelgelerinde gösterilen esaslara uyulup uyulmadığı,
c) Kanıtlayıcı belgelerin geçerliliğinin olup olmadığı, hususları aranır.
2- Herhangi bir noksanlık veya hata bulunmayan beyannameler, hesap numarasına göre tarh dosyasında muhafaza edilir.
3- Noksan veya hatalı bulunan beyannameler için durumun gerektirdiği işlemler yapılır.
Motorlu Araç Ticareti Yapanlarla İlgili Olarak Başvurular Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 161- Motorlu araç ticareti yapanların, ilgili kuruluşlardan aldıkları belgelerle, Bakanlığa (Gelirler Genel Müdürlüğü) başvurmaları üzerine, belgenin bir örneği onaylanarak defterdarlık aracılığı ile ilgili vergi dairesine gönderilir.
Bakanlıkça tasdik edilerek, defterdarlıkça gönderilen "MOTORLU ARAÇ TİCARETİ FAALİYET BELGELERİ", tasdik tarihleri dikkate alınmak suretiyle, mükellefler itibariyle dosyalanır.
Bu mükellefler hakkında, senede en az bir defa yoklama isteminde bulunulur.
Alınan yoklama sonuçlarına göre, şartlarını kaybetmiş olan mükelleflerin tespit edilmesi halinde, durum Bakanlığa iletilmek üzere defterdarlığa bir yazı ile bildirilir.
Alınan cevaba göre, belgenin iptal tarihinden itibaren yapılan satışlar için ihbarname kuralına göre tarhiyat işlemleri yapılır.
İlgili Kuruluşlardan Alınan Listeler Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 162- İlgili kurum veya kuruluşlar kayıt ve tescil veya noter senedi işlemlerini yapmadan önce, ilgili vergi dairesince düzenlenen taşıt alım vergisi ödeme belgesini istemeye ve asıllarını onaylayarak işlemin yapıldığı tarihi takip eden ayın 15 inci gününe kadar, liste ekinde vergi dairesine göndermeye mecburdurlar.
1- Listelerin alınması üzerine;
a) Listelerde yazılı mükelleflerin kaydı, olay kayıt ve hesap defterinden bulunur.
b) Deftere, listenin tarih ve sıra numarası yazılır.
2- Listeler, olay kayıt ve hesap defterindeki kayıtlarla karşılaştırılır. Bu karşılaştırma sırasında listede adı olduğu halde defterde kaydı bulunmayan veya defterde kaydı bulunduğu halde listede adı yazılı olmayan mükellefler tespit edilerek;
a) Listeye yazılmama veya vergi tahakkuk ettirilmeden işlem yapılmamasının nedeni ilgili kuruluşlardan yazı ile sorulur.
b) Alınacak cevaba göre gerekli işlemler yapılır.
3- Liste ekinde bulunan beyannameler, hesap numarasına göre sıraya konularak daha önce açılmış bulunan tarh dosyasına konulur.
4- Listeler, geliş sırasına göre bir klasörde saklanır.
Taşıtların Kayıt ve Tescil Yaptırılmadan veya Noter Aracılığı Olmadan Devir ve Temliklerinin Tespit Edilmesinde Yapılacak İşlemler
Madde 163- Taşıtların, kayıt ve tescil yaptırılmadan veya noter aracılığı olmadan yapılan devir ve temliklerinde de taşıt alım vergisinin alınması gerekir.
Taşıt alım vergisi ödenmeden, taşıtların devir ve temlik edildiğinin sonradan herhangi bir şekilde tespit edilmesi halinde:
1- Vergiyi doğuran olay yoklama fişi veya tutanak ile tespit edilir.
2- Bu mükellefler hakkında, ihbarname kuralına göre gerekli tarhiyat yapılır.
Diğer İşlemler
Madde 164- Taşıt alım vergisi ile ilgili tarh, tahakkuk, tahsilat ve takip işlemleri bu masada görevli memurlarca, yönergede belirtilen esaslara göre yürütülür.

TAPU VE KADASTRO HARÇLARI İLE İLGİLİ İŞLEMLER

Kapsam
Madde 165- Tapu ve kadastro harçları ile ilgili işlemler, bu kısım hükümlerine göre yürütülür. Bu kısımda yer almayan konular hakkında ise yönergenin diğer hükümleri ile Bakanlıkça belirlenmiş bulunan esaslar uygulanır.
Bilgi Formları ile Tahakkuk Fişlerinin Alınması Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 166- Tapu sicil müdürlükleri tarafından liste ekinde gönderilen "GAYRİMENKULLERLE İLGİLİ OLARAK TAPU SİCİL MÜDÜRLÜKLERİ TARAFINDAN DOLDURULACAK BİLGİ FORM"ları ile tahakkuk fişlerinin alınması üzerine;
a) Tahakkuk fişleri ile formlarda yer alan bilgiler kontrol edilerek uygunluk sağlanır.
b) Formlar yevmiye numaralarına göre tasnif edilerek, olay kayıt ve hesap defterine kayıt edilir.
c) Tapu sicil müdürlükleri için olay kayıt ve hesap defterleri ayrı ayrı tutulur.
d) Defterin sıra numarası, belgeler üzerine hesap numarası olarak yazılır ve dosyalar, tapu sicil müdürlükleri itibariyle açılacak klasörlerde muhafaza edilir.
Belediyeler Tarafından Gönderilen Formların Alınması Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 167- Belediyeler tarafından gönderilen, gayrimenkullerle ilgili olarak tapu sicil müdürlükleri tarafından doldurulacak bilgi formlarının alınması üzerine;
a) Yevmiye numaraları esas alınarak olay kayıt ve hesap defterinden işlem numaraları tespit edilir ve formlar üzerine yazılır. Bu formlar, Tapu Sicil Müdürlüklerince gönderilen nüshalarla birleştirilir.
b) Formun V. No.lu tablosunda yer alan bölüm doldurulur ve yapılan hesaplama sonunda fark matrahın bulunması halinde 84 üncü maddede belirtilen sürede ihbarname kuralına göre cezalı tarhiyat yapılır.
c) Düzenlenen belgeler dosyalarına konulur.
Harç Beyannamelerinin Alınması Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 168- (1) ve (2) No.lu harç beyannameleri üzerine aşağıdaki işlemler yapılır.
1- Tapuda kaydı bulunmayan gayrimenkullerin zilyetliğinin devir ve iktisabı;
Tapuda kayıtlı olmayan gayrimenkullerin zilyetliğinin devrine ilişkin sözleşmeler yapılmadan önce, "1 NOLU HARÇ BEYANNAMESİ" ile beyan edilir.
a) Harç beyannamesinin alınması üzerine tahakkuk fişi düzenlenir. Olay kayıt ve hesap defterine gerekli kayıt işlemi yapılarak defterdeki sıra numarası, tahakkuk fişi ve beyanname üzerine hesap numarası olarak yazılır.
b) Tahakkuk fişi ile tahakkuk ettirilen harç, tahsil edildikten sonra, mükellef işlemi yapan notere gönderilir.
c) İşlemlerin tamamlanmasından sonra noterlerce işlemin yapıldığı tarihi takip eden ay başından itibaren 15 gün içinde düzenlenerek gönderilen listeler serviste saklanır.
2- Arsa, arazi ve mevcut bina üzerine inşaat;
a) Arsa ve arazi üzerine mevcut binaya ilave suretiyle inşa olunan bina ve sair tesisler için verilen "2 NO.LU HARÇ BEYANNAMESİ"nin alınması üzerine harç, tahakkuk fişi düzenlenmek suretiyle tahakkuk ettirilir ve tahakkuk ettirilen harçlar da aynı süre içinde tahsil edilir.
b) Beyanname ve tahakkuk fişine istinaden olay kayıt ve hesap defterine gerekli kayıt işlemi yapıldıktan sonra defterdeki sıra numarası, tahakkuk fişi ve beyanname üzerine hesap numarası olarak yazılır.
c) Harç tahsil edildikten sonra ilgili kuruma ibraz edilmek üzere mükellefe bir yazı verilir.
3- Tahakkuk bordrosu ile ilgili işlemler, 42 nci maddede belirtilen esaslara göre yapılır.
Kadastro ve Tapulama Harçlarına İlişkin Yapılacak İşlemler
Madde 169- Kadastro idareleri tarafından, kadastro harçlarının tahakkukuna esas olacak cetveller alındığında aşağıdaki işlemler yapılır.
1-Cetvellerin bir örneği ilgili belediyelere gönderilmek suretiyle emlak vergisi değerinin yazılması istenir.
Belediyelerden alınan emlak vergi değeri üzerinden mükellefler adına 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı (4) sayılı tarifenin "Kadastro ve Tapulama İşlemleri" başlıklı II nci bölümünde belirlenen her parsel için tahakkuk fişi düzenlenerek tahakkuk ettirilir.
Tahakkuk ettirilen kadastro ve tapulama harçları tahakkukundan itibaren (ihtilaflı ise hüküm kesinleştiği tarihi takip eden ay başından itibaren) bir yıl içinde ödenir.
Ancak, kadastro harcı ödenmeden kadastro harcı ile ilgili gayrimenkulün devredilmesi halinde, vade tarihine bakılmaksızın, tahakkuk ettirilen harç, yeni malik adına yapılacak tescilden önce tahsil edilir.
2- Düzenlenen tahakkuk fişinin "Mükellef" yazılı nüshası mükellefin bilinen adresine adi posta ile gönderilir. "Dosya" yazılı nüshası işlem dosyasına konur.
3- Tahakkuk bordrosu ile ilgili işlemler 42 nci maddede belirtilen esaslara göre yapılır.
4- Yapılan tahsilata ilişkin vergi dairesi alındıları, cetvellere tahsilat miktarları yazıldıktan sonra işlem dosyasına konur.
5- Gayrimenkullere ilişkin kadastro ve tapulama harcının birden çok işlem dosyasını ilgilendirmesi halinde, dosyalar arasında ilinti kurulur.
6- Kadastro ve tapulama harçları için ayrı bir olay kayıt ve hesap defteri kullanılır.

VERASET VE İNTİKAL VERGİSİ İŞLEMLERİ

Kapsam
Madde 170- Veraset ve intikal vergisi mükelleflerine ilişkin işlemler, bu kısım hükümlerine göre yürütülür. Bu kısımda yer almayan konular hakkında ise yönergenin diğer hükümleri ile Bakanlıkça belirlenmiş bulunan esaslar uygulanır.
Beyan Esası
Madde 171- Veraset yolu ile veya diğer suretle ivazsız olarak mal iktisap edenler (vergiden muaf olanlar hariç), iktisap ettikleri malları, yarışma ve çekiliş düzenleyen gerçek ve tüzel kişiler de verilen ikramiyeler üzerinden kestikleri vergileri bir beyanname ile bildirmekle yükümlüdürler.
Veraset yolu ile meydana gelen intikallerde intikal eden malların değerleri toplamı istisna haddi altında kalsa dahi beyanname verilmesi zorunludur. Diğer suretle meydana gelen ve değerleri toplamı istisna hadlerinin altında kalan ivazsız intikaller için beyanname verilmez.
Beyannameler, Kanunun 8 inci maddesinde belirtilen yerlere, Kanunun 9 uncu maddesinde açıklanan süreler içinde tarha yetkili vergi dairesine bir örnek olarak verilir.
Ancak, yarışma ve çekilişlerde ikramiye kazanılması halinde mükelleflerin veraset ve intikal vergi beyannameleri, ikametgahlarının bulunduğu yerdeki vergi dairesince alınarak tarha yetkili vergi dairesine gönderilir.
Beyannamenin her mükellef için ayrı ayrı veya müştereken verilmesi mümkündür.
Alfabetik Fihrist Defterlerinin Düzenlenmesi
Madde 172- "VERASET VE İNTİKAL VERGİSİ ALFABETİK FİHRİST DEFTERİ" her yıl için ayrı ayrı tutulur.
1- Vergi dairesine gönderilen ölüm veya intikal olaylarına ilişkin vukuat bildirimleri, ölümün veya intikalin meydana geldiği tarih dikkate alınarak, ait olduğu yıla ilişkin fihrist defteri ile veraset ve intikal vergisi olay kayıt ve hesap defterine kaydedilir.
2- Veraset ve intikal vergisi olay kayıt ve hesap defterinin sıra numarası hesap numarası olarak, fihrist defterine yazılır.
3- Mükelleflerin veraset ve intikal vergisi beyannameleri vermeleri sırasında, ilgili yıla ait fihrist defteri taranarak, hesap numarası beyannamenin üzerine yazılır.
4- İntikal eden bir malın bulunmaması nedeniyle dilekçe verilmesi halinde 2 nci ve 3 üncü fıkralara göre işlem yapılır. Dilekçe, açılan tarh dosyasında muhafaza edilir.
Veraset ve İntikal Vergisi Olay Kayıt ve Hesap Defterinin Düzenlenmesi ve İşlenmesi
Madde 173- Vergi dairesine gönderilen ölüm veya intikal olaylarına ilişkin vukuat bildirimleri ve beyannamelere ilişkin işlemlerin izlenmesi, ölümün veya intikalin meydana geldiği tarih dikkate alınarak "VERASET VE İNTİKAL VERGİSİ OLAY KAYIT VE HESAP DEFTERİ" her yıl için ayrı ayrı tutulur.
1- Veraset ve intikal vergisinin konusunu teşkil eden her olay için ayrı bir sayfa kullanılır.
2- Defterin sıra numarası olarak, tür kodu ve defterin ait olduğu yıl ile birlikte beyannameye ve diğer belgelere, hesap numarası olarak yazılır.
3- Defterler, tarh dosyasından sorumlu memurlar tarafından düzenlenir.
4- Tarh, tahakkuk, tahsil ve diğer işlemler de bu deftere kaydedilir.
5- Vadesinde ödenmeyen vergiler olay kayıt ve hesap defterleri taranmak suretiyle tespit edilir. Bu alacaklara ilişkin, ödemeye çağrı mektubunun düzenlenmesi, takipli alacaklar ortak formunun düzenlenmesi, ödeme emrinin tebliği, takip dosyalarının oluşturulması ve diğer işlemler yönergenin ilgili maddelerinde belirtilen esaslara göre sorumlu memurlar tarafından yürütülür.
6- Bu defterlere kaydedilen tüm belgeler, hesap dosyasına düzenleniş tarih sırasına göre konulur.
7- Teminat olarak emaneten yapılan tahsilat, defterin ilgili bölümüne işlenir.
8- Yıl sonunda bu defter taranarak mükellef hesapları ile genel hesap arasında uyum sağlanması için döküm işlemleri yapılır.
Beyannamelerin Alınmasında Aranacak Hususlar
Madde 174- Gerek elden ve gerekse posta ile gönderilen beyannamelerin ilgili memur tarafından alınması sırasında 37 nci maddede belirtilen esaslara göre işlem yapılır.
1- Beyannamelerde yazılı olayın, alfabetik fihrist defterinde kayıtlı olup olmadığı araştırılır. Alfabetik fihrist defterinde olay ile ilgili kayıt var ise bu kaydın karşısına verilecek hesap numarası yazılır. Daha önce hesap numarası verildiğinin tespit edilmesi halinde, yeni hesap numarası verilmez.
2- Birden fazla beyanname verilmesi halinde verilen bütün beyannameler arasında ilinti kurularak gerekli mahsup işlemleri yapılır ve nihai olarak verilen beyanname işleme tabi tutulur.
3- Mükelleflerin ayrı zamanlarda beyanname vermeleri halinde, önceden verilmiş bu beyannameler üzerine kesin bir tarhiyat yapılmış ise beyannamenin elden getirilmesi halinde mükellef sözlü olarak uyarılır ve ilerde cezalı bir duruma düşmemesi için kesin tarhiyat sonucuna göre tespit edilen matrah üzerinden beyanname vermesi istenir.
4- Veraset ve İntikal Vergisi Kanununun 12 nci ve 13 üncü maddeleri uyarınca istenilen belgeler ile, veraset ilamı, ölüm ve mirasçı bildirimi, gayrimenkullerde tapunun fotokopisi ve emlak vergisi beyannamesinin bir örneği istenir.
5- İlişik kesme işlemlerinin yapılması gerekiyorsa emlak beyannamesinin tasdikli örneği mutlaka aranır.
Kanunda Yazılı Normal Sürelerde Verilen Beyannameler Üzerine Yapılacak İlk Tarhiyat İşlemleri
Madde 175- Beyanname mükellef ya da adamı tarafından elden verilebileceği gibi posta ile de gönderilebilir.
Posta ile gönderilmiş beyannameler servis şefi tarafından alınır ve ilgili memura verilir.
1- Posta ile verilmiş beyannameler ile elden getirilen beyannamelerin ilgili memurlar tarafından alınması üzerine aşağıdaki işlemler yapılır.
a) Beyannamedeki bilgilere dayanılarak tarh edilmesi gereken veraset ve intikal vergisi, tarh pusulası üzerinde, mükellefler (Varisler) itibariyle ayrı ayrı hesap edilir.
b) Tarh pusulası üzerinde hesaplanan vergiler, mükellefler (Varisler) adına ayrı ayrı tahakkuk fişi ile tahakkuk ettirilir.
c) Mükellefin beyanına vergi doğmaması halinde "VERGİSİZ" tahakkuk fişi düzenlenir.
2- Beyannamenin elden getirilmesi halinde düzenlenen tahakkuk fişinin "Mükellef" yazılı nüshası, "Dosya" yazılı nüshasına beyannameyi verenin imzası alınmak suretiyle verilir.
3- Beyannamenin posta ile gönderilmiş olması halinde düzenlenen tahakkuk fişinin "Mükellef" yazılı nüshası mükellefin bilinen en son adresine alma haberli olarak gönderilir. Ayrıca tahakkuk fişinin "Dosya" yazılı nüshasına posta zimmet defterinin sayfa ve sıra numarası kaydedilir.
4- Beyannamenin posta ile gönderilmesi halinde, tarh ve tahakkuk işlemleri en geç 15 gün içinde tamamlanır.
5- Alınan beyanname ve düzenlenen tahakkuk fişine dayanılarak veraset ve intikal vergisi olay kayıt ve hesap defterine gerekli kayıtlar yapılır.
6- Beyannamede takdiri veya incelemeyi gerektirecek mal varlığının beyan edilmiş olması halinde, takdir komisyonuna veya incelemeye gönderilir.
7- Takdiri gereken menkul malların (Motorlu taşıtlar vb.) beyan edilmesi halinde, takdir işlemleri bu malların kayıtlı bulunduğu yerdeki vergi dairesine niyabeten yaptırılır.
İşlem Dosyalarının Açılması
Madde 176- Alınan beyanname ve düzenlenen tahakkuk fişinin dosya yazılı nüshası açılacak işlem dosyasına konulur.
İşlem dosyaları, veraset ve intikal vergisi olay kayıt ve hesap defterine paralel olarak tutulur.
Bu defterden sorumlu olan memurlar aynı zamanda bu deftere kayıtlı mükelleflere ilişkin işlem dosyalarından da sorumludurlar. Varsa ölüm ve vukuat bildirimi de bu dosyaya konulur.
Tahakkuk Bordrolarının Düzenlenmesi
Madde 177- Tahakkuk bordrosu ile işlemler, 42 nci maddede belirtilen esaslara göre yapılır.
Birinci Ek Sürede Verilen Beyannameler Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 178- Veraset ve İntikal Vergisi Kanununda öngörülen sürelerin sonundan başlayarak, Vergi Usul Kanununda yazılı 15 günlük bekleme süresi içinde verilen beyannamelerin, Yazışma ve Arşiv Servisinden alınması üzerine;
1- Bu beyannameler üzerine 175 inci maddede belirtilen esaslara göre işlem yapılır.
2- Düzenlenen tahakkuk fişine, beyannamenin birinci ek sürede verildiği not olarak yazılır.
3- Beyannamelerini birinci ek sürede veren mükelleflerin her biri adına, Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre ikinci derece usulsüzlük cezası kesilir.
4- Birinci ek sürede verilen beyanname düzeltme beyannamesi ise yukarıdaki fıkralarda açıklanan esaslara uygun olarak işlemler yapılır.
5- Beyannamede takdiri veya incelemeyi gerektirecek mal varlığının beyan edilmiş olması halinde takdir komisyonuna veya incelemeye gönderilir.
İkinci Ek Süre İçin Tebligat Yapılmadan Önce Verilen Beyannameler Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 179- Birinci ek süreden sonra, ikinci ek süre için tebligat yapılmadan önce verilen beyannameler üzerine birinci ek sürede verilen beyannamelere uygulanan işlemler yapılır.
Beyanname Vermeyen Mükelleflerin Tespit Edilmesi ve Yapılacak İşlemler
Madde 180- Veraset ve intikal vergisi alfabetik fihrist defteri ile veraset ve intikal vergisi olay kayıt ve hesap defteri ilgili memurlar tarafından yıl içinde çeşitli zamanlarda taranır. Bu tarama sırasında, Veraset ve İntikal Vergisi Kanununda yazılı beyanname verme süreleri ile birinci ek süre göz önünde bulundurularak beyanname verilmeyen intikal olayları tespit edilir.
1- İlgili memur tarafından beyanname verilmeyen olaylara ilişkin vukuat ve ölüm bildirimleri incelenerek, beyanname verilmemesini haklı gösterecek bir nedenin olup olmadığı araştırılır.
2- Beyanname verilmemesini haklı gösterecek açık bir neden bulunmadığı takdirde;
a) Beyanname vermesi gereken mükelleflerin adresleri, vukuat ve ölüm bildirimlerinden tespit edilir.
b) Adresi tespit edilen mükellefler adına, veraset ve intikal vergisi beyannamelerini süresinde vermeyenlere ait ''BEYANA ÇAĞRI MEKTUBU'' iki nüsha olarak düzenlenir. Adresi tespit edilemeyen mükellefler hakkında gerekli araştırmalar yapılır.
c) Beyana çağrı mektubunun birinci nüshası alma haberli olarak mükelleflere tebliğ edilmek üzere gönderilir. Mektubun ikinci nüshası işlem dosyasına konulur.
3- Muhatapların bilinen adreslerinin yanlış ve değişmiş olması nedeniyle, gönderilen beyana çağrı mektuplarının postadan geri gelmesi halinde,
yönergenin tebliğ ile ilgili hükümlerine göre işlem yapılır.
Beyana Çağrı Mektubuna Verilen Cevap Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 181- Beyana çağrı mektubuna mükellef tarafından verilecek yazılı cevapta;
1- İntikal eden bir mal olmadığının bildirilmesi halinde, idari tahkikat işlemi yapılmaz ve alınan yazılı cevap, beyana çağrı mektubunun ikinci nüshasının bulunduğu dosyaya konulur. Beyannamenin, başka vergi dairesine verilmiş olduğu bildirilir ise, bu vergi dairesinden durum sorulur ve alınacak cevaba göre gerekli işlemler yapılır.
2- Beyana çağrı üzerine beyanname vermeyen ve yazılı cevapta bulunmayan mükellefler hakkında, idari tahkikat işlemleri yapılır.
İkinci Ek Sürede Verilen Beyannameler Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 182- Birinci ek süre içinde beyanname vermedikleri tespit olunanlar beyana çağrı mektubu tebliğ edilmek şartıyla 15 gün içinde beyanname vermeye davet edilirler.
Tebligatla tanınan 15 günlük ikinci ek süre içinde verilen beyannamelerin Yazışma ve Arşiv Servisinden alınması üzerine ilgili memur tarafından;
a) Tahakkuk işlemleri, 175 inci maddede belirtilen esaslara göre yapılır.
b) Düzenlenen tahakkuk fişine, beyannamenin ikinci ek sürede verildiği not olarak yazılır.
c) Beyannamelerini ikinci ek sürede veren mükelleflerin her biri adına birinci derece bir kat usulsüzlük cezası kesilir.
d) Kendilerine hiç bir mal intikal etmediğini bildiren kişiler tarafından veraset ve intikal vergisi beyannamesi verilmesi gerekmeyeceği gibi usulsüzlük cezası da kesilmez.
e) Beyannamede takdiri veya incelemeyi gerektirecek mal varlığının beyan edilmiş olması halinde, takdir komisyonuna veya incelemeye gönderilir.
İkinci Ek Süreden Sonra Verilen Beyannameler Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 183- Tebligatla tanınan 15 günlük ikinci ek süre geçtikten sonra verilen beyannamelerin Yazışma ve Arşiv Servisinden alınması üzerine ilgili memur tarafından;
a) Tahakkuk işlemleri, 175 inci maddede belirtilen esaslara göre yapılır.
b) Düzenlenen tahakkuk fişinin not kısmına "Vergi, 213 Sayılı Vergi Usul Kanununun 30 uncu maddesine Dayanılarak Beyannamede Gösterilen Matrah Üzerinden Tarh Olunmuştur." notu yazılarak tarhiyatın dayanağı belirtilir.
Beyannamelerini ikinci ek süreden sonra veren mükelleflerin her biri adına, iki kat birinci derece usulsüzlük cezası ile vergi ziyaı cezası kıyaslanarak miktar itibarıyla en ağırı, Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre kesilir.
c) Beyannamede takdiri veya incelemeyi gerektirecek mal varlığının beyan edilmesi halinde, takdir komisyonuna veya incelemeye gönderilir.
Takdir Komisyonu Kararları ile İnceleme Raporlarının Alınması Üzerine  Yapılacak İşlemler
Madde 184- Takdir komisyonu kararları ile inceleme raporları Yazışma ve Arşiv Servisinden, belge dağıtım ve izleme bordrosu ekinde şef tarafından alınarak ilgili memura verilir.
1- Karar ve raporun ilgili memur tarafından alınması üzerine;
a) Mükellefler tarafından ilk tarhiyat için beyanname verilmiş olması halinde, beyannamede gösterilen değerler ile takdir ve tespit olunan değerler karşılaştırılır. Bu karşılaştırma sonucunda;
aa) Değerler arasında bir fark yoksa, karar ve raporlar üzerine herhangi bir işlem yapılmaz.
ab) Değerler arasında bir fark varsa, tespit olunan değerler matrah olarak alınır.
b) Mükellefler tarafından ilk tarhiyat için beyanname verilmemiş olması halinde, tespit olunan değerler matrah olarak alınır.
2- Karar ve rapor üzerine herhangi bir işlem yapılmayacak olan dosyalar, ilgili memur ve servis şefinin teklifi ile bölüm müdür yardımcısı veya müdürün oluru ile işlemden kaldırılır.
3- Takdir veya tespit olunan değerlerin vergiye matrah olarak alınması halinde, tarhı gereken vergi, ihbarname kuralına göre tarh ve tebliğ olunur.
Daha önce ilk tarhiyat nedeni ile bir vergi tarh ve tebliğ edilmiş ise bu vergi, ihbarnamede mahsup edilir.
4- Tarh olunan vergi için kesilmesi gereken ceza, vergi/ceza ihbarnamesi düzenlenerek muhataplarına tebliğ olunur. İhbarnamenin düzenlenmesi sırasında daha önce kesilen cezalar göz önünde bulundurulur.
5- Tarh ve tebliğ edilerek kesinleşen vergi ve cezalar tahakkuk fişi ile tahakkuk ettirilir.
İntikal Eden Gayrimenkullerin Tapuda Tescil İşlemleri
Madde 185- İntikal eden gayrimenkullerin tapuda tescil işlemleri;
1- Veraset ve intikal vergisinin tahakkuku beklenmeksizin tapu idarelerince yapılır ve tescil işlemleri tescil tarihinden itibaren 15 gün içinde vergi dairesine bildirilir.
2- İntikali yapılan gayrimenkule isabet eden vergi tamamen ödendikten sonra devir ve ferağı yapılabilir. Ayrıca tahakkuk eden vergiye karşılık, 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 10 uncu maddesinde yazılı cinsten (menkul mallar hariç) teminat gösterilmesi halinde intikal eden gayrimenkullerin bir kısmının veya tamamının devir ve ferağına izin verilebilir.
3- Devir ve ferağ işleminin yapılabilmesi için tapu idarelerine ibraz edilmek üzere, ilişik kesme belgesi verilir.
İlgili Kuruluşlara İbraz Edilmek Üzere Tasdiknamenin Verilmesi
Madde 186- Amme idare ve müesseseleri, bankalar bankerler, kasa kiralayanlar, sigorta şirketleri, sair şirket ve müesseseler, mahkemeler ve icra daireleri istihkak sahiplerine bu verginin konusuna giren ve herhangi bir işlem dolayısıyla para senet (tahvil, hisse senedi gibi) verebilmek için öncelikle verginin ödenmiş olduğuna dair ilgili vergi dairesinden verilmiş bir tasdikname (yazı) istemek zorundadırlar.
Tasdiknamenin verilebilmesi için;

• Beyannamenin verilmiş,
• Tasdiknamesi istenen para ve senetlerin beyannamede gösterilmiş,
• Tahakkuk eden verginin para ve senetlere isabet eden kısmı ile vadesi geçmiş taksitlerinin ödenmiş olması gerekir.

Tasdikname almak üzere mükelleflerin başvurması halinde, belirtilen koşulların yerine getirilip, getirilmediği araştırılır.

Belirtilen koşulların yerine getirilmiş olması halinde, ilgili kuruluş ve müesseselere ibraz edilmek üzere tasdikname kendilerine verilir.

Ancak, talep edilmesi halinde vergi dairesince Veraset ve İntikal Vergisi Kanununun 17 nci maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen nispette vergi tevkifatı yapılmak suretiyle geri kalan kısmı mükellefe ödenmesi için ilgili kuruluşlara yazı yazılabilir.

Teminatın Mahsup ve İadesi ile İlgili İşlemler

Madde 187- Kuruluş ve müesseseler, tasdikname ibraz etmeyen hak sahiplerinin istihkaklarından tevkifat yapmak, yaptıkları tevkifatı en geç bir hafta içinde en yakın vergi dairesine yatırmak ve durumu ilgili vergi dairesine bir yazı ile bildirmek zorundadırlar.

Yapılan tevkifata ilişkin yazının veya bu konuda Muhasebe Kayıt Servisinden gönderilen servis notunun alınması üzerine; veraset ve intikal vergisi olay kayıt ve

hesap defterine gerekli kayıtlar yapılır ve buna ilişkin yazı veya servis notu işlem dosyasına konulur. Bu işlemler üzerine herhangi bir bordro düzenlenmez.

Vergiye karşılık tevkif edilen ve ilgili kurum veya kuruluşça vergi dairesine yatırıldıktan sonra emanet hesabına alınan teminatın her mirasçının ödemesi gereken verginin birinci taksidinden başlayarak Muhasebe Kayıt Servisinden tamamen mahsup edilmesi istenir.

Kiralık Kasa Muhteviyatının Tespiti

Madde 188- Bankalar nezdinde bulunan kiralık kasaların açılmasında vergi dairesinden selahiyetli bir memurun hazır bulundurulması gereklidir. Kasa mirasçılar ile memur nezaretinde açılarak, muhteviyatı bir tutanak düzenlenerek tespit edilir.

Kiralık kasa, mükellefin bağlı bulunduğu vergi dairesinin bulunduğu yer belediye sınırları dışında ise (Büyük şehir belediyesi dahil) kasa açma işlemleri ilgili vergi dairesine (tek vergi dairesi varsa bu daireye, birden fazla vergi dairesi varsa veraset ve intikal vergisinin tarh, tahakkuk ve tahsil işlemlerine bakan vergi dairesine) niyabeten yaptırılır.

Pişmanlık ve Islah Hükümlerinden Yararlanılarak Verilen Beyannameler Üzerine Yapılacak İşlemler

Madde 189- Mükelleflerin veraset yolu ile veya ivazsız bir şekilde intikal ettiği halde beyan etmedikleri veya verilen beyannamede göstermedikleri mallar için beyana çağrı yapılmadan ya da beyana çağrı ile tanınan ikinci 15 günlük ek süre içinde beyanname vermeleri halinde pişmanlık ve ıslah hükümlerinin uygulanması söz konusu değildir.

Ancak, beyan edilen intikale konu malların değerlerinin arttırılmasına ilişkin olarak pişmanlık talebi ile verilen beyannameler üzerine 48 inci maddede belirtilen esaslara göre işlem yapılır.

Gecikme Faizinin Uygulanması ile İlgili İşlemler

Madde 190- Veraset ve intikal vergisi beyannamelerinin 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 342 nci maddesinde açıklanan ek süreler içerisinde verilmiş olması halinde, (birinci ek süre ile ikinci ek süre arasında verilen beyannameler dahil) vergi ziyaı olmamış sayılır. Dolayısıyla söz konusu beyannameler kanuni sürede verilmiş sayıldıklarından, bu süre içerisinde verilen beyannameler üzerine yapılan tarhiyatlar için gecikme faizi uygulanmaz.

Mükelleflerin kanuni sürede veya 342 nci maddede belirtilen süre içerisinde verdikleri veraset ve intikal vergisi beyannamesine göre, mükellef beyanı üzerine yapılan ilk tarhiyattan sonra re'sen, ikmalen veya idarece tarhiyat yapılmış olması halinde, tarh olunan vergiye ilk tarhiyatın vade tarihinden, ikmalen, re'sen veya idarece yapılan tarhiyatın tahakkuk tarihine kadar geçen süre için taksit zamanları dikkate alınmak suretiyle gecikme faizi hesaplanır.

Gecikme faizi ödeme süresi geçmiş olan taksitler için uygulanır. Ödeme süresi geçmemiş olan taksitler için gecikme faizi uygulanması mümkün değildir.

Vergi Usul Kanununun 342 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca, veraset ve intikal vergisi mükelleflerinin idarece beyana çağrılmaları üzerine kendilerine verilen 15 günlük ikinci ek süre içerisinde beyanname vermeyerek bu süreden sonra söz konusu beyannamelerini vermeleri halinde, mükelleflerin beyanı üzerinden yapılan tarhiyat için gecikme faizi alınır.

Mükellefin beyan etmiş olduğu vergiye uygulanacak gecikme faizinin başlangıç tarihi, idarece yapılan beyana çağrı tarihinden sonraki 15 günlük ikinci ek sürenin sonu olacaktır. Ayrıca, takdir komisyonu kararına göre matrah farkı çıkması halinde, yapılacak tarhiyata da uygulanacak gecikme faizinin başlangıç tarihi, yine idarece yapılan beyana çağrı tarihinden sonraki 15 günlük ikinci ek sürenin sonu olacaktır.

Düzeltme İşlemleri

Madde 191- Gaip mirasçının meydana çıkması nedeniyle, evvelce tahakkuk eden veraset ve intikal vergisinin tadili gerektiği takdirde, meydana çıkan mirasçının vereceği beyannameye veya vergi dairesince yapılacak idari tahkikata göre, tespit edilecek matrah üzerinden vergi düzeltilir.

Gaip murisin meydana çıkması halinde, nüfustaki ölüm kaydının düzeltilmesinden sonra, evvelce alınmış olan vergiler, istem üzerine mükelleflere geri verilir.

Veraset ve intikal vergisinin ödenmesinden sonra vergiye mevzu bir malın, başka bir şahsa ait olduğunun mahkeme kararıyla tespit olunması ve bu kararın kesinleşmesinden sonra, bir yıl içinde müracaat edilmesi halinde, fazla alınan vergi iade edilir.

İhtilaflı borç ve alacaklar dolayısıyla tecil olunan vergiler, davanın sonucuna göre gerekli işlemlere tabi tutulur.

Düzeltme işlemleri, yönergenin düzeltme hükümlerine göre yapılır.

Tecil İşlemleri

Madde 192- Ölen bir kimsenin sağlığında icra dairesine veya mahkemeye intikal etmiş ve takip edilmekte olan alacak ve borçları beyannamede açıkça gösterilmiş ise bu alacak ve borçların vergileri tahakkuk ettirilerek, tahsilleri icra dairesi veya mahkemenin vereceği kesin karar veya hüküm neticesine kadar tecil olunur. Ancak, bu tecil her ne suretle olursa olsun, hiç bir zaman 10 yıldan fazla devam edemez.

Mükellefler, her altı ayda bir icra ve dava durumunu bir dilekçe ile vergi dairesine bildirmek zorundadırlar. Bu bildirim yapılmadığı veya dava 10 yıl içinde sonuçlanmadığı takdirde, tecil olunan vergiler derhal tahsil olunur.

Tecil işlemleri, yönergenin ilgili hükümleri uyarınca yapılır.

Diğer İşlemler

Madde 193- Mahkemeler tarafından satışı yapılan gayrimenkullerin beyan edilmemiş olması halinde, satış bedeli üzerinden mirasçıların murise olan yakınlığı gözönüne alınarak o gruba giren en yüksek oran üzerinden vergi ile buna isabet eden ceza bloke ettirilip emaneten tahsil edildikten sonra vergi ilişiği olmadığına dair yazı yazılır.

Mirasçıların, satışı yapılan gayrimenkullerle ilgili olarak daha sonra beyanda bulunması halinde, emaneten tahsil edilen miktarın mahsubu yapılır.

Varsa mahsup fazlası ilgilisine iade edilir.

Veraset ve intikal vergisinin tarh, tahakkuk, takip ve diğer işlemleri yönergede belirtilen esaslara göre yürütülür.

DİĞER SÜREKSİZ YÜKÜMLÜLÜKLERLE İLGİLİ İŞLEMLER

Kapsam
Madde 194- Bu kısımdaki açıklamalar;

• Süreksiz damga vergisini,
• İlgili mahkeme ve dairelerce bildirilen süresinde ödenmemiş yargı harçları ile mahkeme giderlerini,
• Diğer harçları,
• Adli ve askeri mahkemelerce hükmolunan ağır ve hafif para cezalarını,
• İl ve ilçe idare kurullarınca verilen para cezalarını,
• Danıştay, Yargıtay veya mali kaza mercilerince tashihi karardan mütevellit olarak hükmolunan para cezalarını,
• Diğer para cezalarını,
• Tavizat, yemeklik, yem bedelleri ile T.C.D.D. hasar bedeli, ecrimisil, bedelmisil, oyun kâğıdı gelirleri, petrolden devlet hakkı, petrolden devlet hissesi, madenlerden devlet hakkı ile buna benzer diğer amme alacaklarını kapsar.

Damga Vergisi ile İlgili İşlemler

Madde 195- Anonim, kooperatif, eshamlı komandit ve limited şirket mukavelenamelerinin veya bunların sermaye artışları ve süre uzatmaları ile ilgili olarak ödemeleri gereken damga vergisi işlemleri "YENİ KURULAN, SERMAYESİNİ ARTTIRAN VE SÜRE UZATIMINDA BULUNAN ŞİRKETLERİN DAMGA VERGİLERİNİ İZLEME DEFTERİ"ne kaydedilerek takip edilir.

Süresi içinde ödemede bulunmak isteyen mükellefler ise bu defter taranmak suretiyle daha önce kaydının yapılıp yapılmadığı araştırılır. Kaydı var ise ödemesi gereken damga vergisi hesaplanarak tahakkuk fişi ile tahakkuku verilir. Vadesi, tescil ve ilan tarihine göre belirlenir ve tahakkuk fişine yazılır.

Defterde kaydı bulunmaz ise şirketin tescil ve ilanını gösteren ticaret sicil gazetesi bir dilekçe ekinde istenir ve deftere kaydı yapılarak ödenmesi gereken damga vergisinin tahakkuku verilir. Bu defter taranarak tescil ve ilan tarihinden itibaren, tescil ve ilan farklı tarihlerde ise ilan tarihinden itibaren üç ay içinde damga vergisini ödemeyen mükellefler tespit edilir.

Damga vergisini ödemediği tespit edilen mükellefler adına ihbarname kuralına göre vergi ziyaı cezalı tarhiyat yapılır.

Ayrıca, kanuni ödeme süresinin bitiminden, tarhiyatın kesinleştiği tarihe kadar olan süre için gecikme faizi hesaplanır.

Vadesinde ödenmeyen damga vergisi ile ilgili takip işlemleri yönergede belirtilen esaslara göre yürütülür.

Yukarıda belirtilen işlemler, süreksiz yükümlülükler vergilendirme servisleri bulunmayan vergi dairelerinde sürekli yükümlülükler vergilendirme servisince yerine getirilir.

Yargı Harçları ile Mahkeme Giderleri Üzerine Yapılacak İşlemler

Madde 196- İlgili mahkeme ve dairelerce, ödenmesi gereken yargı harçları ile mahkeme giderlerinin süresinde ödenmediği, harç tahsil müzekkeresi ile bildirildiğinde, müzekkerede bildirilen mükelleflerin vergi dairesinin yetki alanında bulunup bulunmadığı araştırılır.

1- Vergi dairesinin yetki alanı dışında bulunan mükelleflere ait harç tahsil müzekkerelerinin bir örneği, yazı ekinde ilgili vergi dairesine gönderilir ve ilgili vergi dairesinden işlem sıra numarasının bildirilmesi istenir. Harç tahsil müzekkeresinin ikinci örneği bir klasörde saklanır.

2- Vergi dairesinin yetki alanı içinde kalan mükelleflere ait harç tahsil müzekkereleri "HARÇ VE PARA CEZALARI İLE DİĞER AMME ALACAKLARINA İLİŞKİN HESAP DEFTERİ"ne kayıt edilir. Defterin sıra numarası müzekkereler üzerine yazılarak bu sıraya göre serviste muhafaza edilir.

3- Defterin "İlan Cetveli" yazılı nüshası vergi dairesinin ilan tahtasına 10 gün süre ile ilanen tebliğ edilmek üzere asılır. İlanın asılması ve indirilmesi tutanakla tespit olunur.

4- Ay sonları itibariyle hesap defteri taranarak tek bir tahakkuk fişi ile toplu tahakkukları verilir. İlan tarihine göre verilen bir aylık vade, defterin ilgili sütununa yazılır. Vadesinde ödeme yapmayan mükelleflere ilişkin takip işlemleri, yönergede belirtilen esaslara göre yürütülür.

5- Tahsilat işlemleri de bu deftere işlenmek suretiyle izlenir.

Diğer Harçlarla İlgili İşlemler

Madde 197- Süreklilik arz etmeyen harçlar, harç mükellefinin ibraz edeceği belgeye istinaden, Harçlar Kanununda yer alan tarifeler incelenerek ilgili tarife ve pozisyonlardan ödenecek harç miktarı tespit edilir. Tespit edilen harç miktarı tahakkuk fişi ile tahakkuk ettirilerek harç ve para cezaları ile diğer amme alacaklarına ilişkin hesap defterinde işlenir.

Tahakkuk fişine, harcın hangi işlemden dolayı tahakkuk ettirildiği açık olarak yazılır.

Yıllık olarak tarh ve tahakkuku vergi dairesince yapılması gereken harçlarla ilgili işlemler "YILLIK HARÇLAR İZLEME DEFTERİ"ne kayıt edilerek izlenir.

Tahsilat işlemleri de bu defterlere işlenmek suretiyle takip edilir.

Ancak, defterde tahsilat kaydı bulunmayan işlemler, günlük olarak araştırılır ve gereği yapılır.

Ödemede bulunmayan borçlular hakkındaki takip işlemleri, yönergede belirtilen esaslara göre ilgili memurlar tarafından yürütülür.

Para Cezaları ile İlgili İşlemler

Madde 198- Adli ve askeri mahkemelerce hükmolunan ağır ve hafif para cezaları, il ve ilçe idare kurullarınca verilen para cezaları, Danıştay, Yargıtay veya mali kaza mercilerince tashihi karardan mütevellit olarak hükmolunan para cezaları ile diğer para cezalarına ait karar ve listelerin alınması üzerine gerekli kontroller yapılır. Karar ve listelerdeki borçluların adreslerinin başka vergi dairesinin yetki alanında olması halinde herhangi bir işlem yapılmadan ilgili vergi dairesine gönderilir.

Nev'i ve doğuşu ayrı olan para cezaları ayrı ayrı "HARÇ VE PARA CEZALARI İLE DİĞER AMME ALACAKLARINA İLİŞKİN HESAP DEFTERİ"ne kaydedilir.

Defterin sıra numarası liste ve evraklar üzerine yazılarak bu sıraya göre serviste muhafaza edilir.

Defterin "İLAN CETVELİ" yazılı yaprağı vergi dairesinin ilan tahtasına 10 gün süre ile ilanen tebliğ edilmek üzere asılır. İlanın asılması ve indirilmesi tutanakla tespit edilir.

İlanın indirilmesinden sonra verilecek bir aylık vade, defterin ilgili sütununa yazılır.

Ay sonları itibariyle hesap defteri taranarak tek bir tahakkuk fişi ile toplu tahakkukları verilir.

Bakanlığın ilgililere bizzat tebliğini öngördüğü para cezalarının tebliğ işlemleri Bakanlığın genelgeleri çerçevesinde yerine getirilir.

Ödemede bulunmayan borçlular tespit edilir ve bu mükelleflere ilişkin takip işlemleri (haciz varakasının düzenlenmesi dahil) yönergede belirtilen esaslara göre yürütülür.

Takibe ilişkin işlemler ile yapılan tahsilat defterin ilgili sütununa işlenir.

Diğer Amme Alacakları ile İlgili İşlemler

Madde 199- Tavizat, yemeklik, yem bedelleri ile ecrimisil, bedelmisil, oyun kâğıdı gelirleri, petrolden devlet hakkı, petrolden devlet hissesi, madenlerden devlet hakkı gibi sair amme alacaklarına ilişkin yazı ve listelerin vergi dairesine gelmesi üzerine gerekli incelemeler yapılarak harç ve para cezaları ile diğer amme alacaklarına ilişkin hesap defterine nev'i ve doğuşları itibariyle ayrı ayrı kayıtları yapılır. Bu defterin sıra numarası hesap numarası olarak gelen belgeler üzerine yapılır. 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 37 nci maddesine göre alma haberli bir yazı mükellefe gönderilir. Yazıda, tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde ödeneceği belirtilir. Ayrıca, deftere vade tarihi yazılır.

Ecrimisil alacaklarının vadesi, Milli Emlak Müdürlüklerince düzenlenen ihbarnamenin muhatabına tebliğ tarihinden itibaren bir ayın sonu olduğundan, 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 37 nci maddesine göre yeniden süre verilmeyerek gecikme zammı hesaplanmasında ilk vade tarihi esas alınır.

Ecrimisil alacakları hakkında yapılan takip ve tahsil işlemlerinin sonucu Milli Emlak Müdürlüğüne bildirilir.

Ödemede bulunmayan borçlulara ilişkin takip işlemleri (haciz varakasının düzenlenmesi dahil) yönergede belirtilen esaslara göre yürütülür.

Diğer İşlemler

Madde 200- Süreksiz yükümlülüklerle ilgili olarak tarh, tahakkuk, tahsil, düzeltme, tecil, terkin ve yapılacak diğer işlemler yönergede belirtilen esaslara göre yürütülür.

İHTİLAFLI İŞLER

Kapsam
Madde 201- Vergi kanunlarının uygulanması nedeniyle, vergi daireleri ile mükellefler, adına ceza kesilenler ve hakkında takibat yapılanlar arasında doğacak uyuşmazlıklar neticesinde vergi mahkemeleri, idare mahkemeleri, bölge idare mahkemeleri ve Danıştay nezdinde açılacak davalar hakkında yapılacak iş ve işlemler bu kısımda belirtilen ilke ve kurallar çerçevesinde yürütülür.
Dava Dilekçelerinin Alınması Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 202 - Alınan dava dilekçeleri, salınan vergi , kesilen ceza ve yapılan takibe karşı mükellefler veya borçlularca vergi mahkemesi, idare mahkemeleri, bölge idare mahkemesi ve Danıştay nezdinde açılan davalara ilişkin olup, bu mercilerce vergi dairelerine savunma yapılması veya cevap verilmesi için gönderilen dilekçelerdir.
Yazışma ve Arşiv Servisinden belge dağıtım ve izleme bordrosu ekinde servis şefi tarafından alınan dilekçeler bordro üzerine ilgili memurların imzası alınmak suretiyle verilir.
Dilekçe, vergi mahkemesi nezdinde açılan davaya ilişkin ise bu dilekçedeki bilgiler görevli memur tarafından, bilgisayara kaydedilmek suretiyle dava izleme numarası alınır.
Dilekçeyi alan memur tarafından dosya üzerine dava izleme numarası yazılır ve dava dilekçesi dosya içine takılarak dava dosyası oluşturulur. Bir servis notu ile ilgili servisten ihtilafa ilişkin belgelerin tasdikli örnekleri istenir, ayrıca mükellefin uzlaşma talebinin olup olmadığı sorulur.
Dilekçe, Danıştay ve bölge idaresi mahkemesi nezdinde açılan davaya ilişkin ise bilgisayara gerekli kayıt işlemleri yapılarak dava dosyası ile irtibat kurulur.
Dava Dosyaları
Madde 203- Dava dosyası, mükellef veya vergi dairesince açılan davalarla ilgili olarak oluşan dosyadır.
1- Dava dosyaları, ilgili memurlar tarafından oluşturulur ve bunların zimmetinde bulundurulur.
2- Dava dosyaları; işlem görecek, işlemi tamamlanan ve sonuçlanmış dosyalar olarak üç gruba ayrılır.
a) İşlem görecek dava dosyaları, ilgili işlemin (dava açma, savunma, cevap verme vb.) son gün tarihi üzerine yazılan dosyalardır. İhtilafı sürdürülebilecek nitelikte görülen dava dosyaları için son işlem günü tayin edilirken postada geçecek süreler dikkate alınır.
Dava dosyalarının son işlem gününün takibinin süresinde yapılabilmesi için bilgisayardan savunma verilmesi gerekenler listesine ulaşılır. Günlük olarak savunma verilmesi gerekenler listesi alınır veya bilgisayardan kontrol edilir.
Son işlem günü gösterilen dava dosyaları, son günü sırasına göre dizilerek, ilgili memurlarca takip ve işlemin süresinde yapılması temin edilir.
b) İşlemi tamamlanan dava dosyaları, durumuna göre işlemi yapılarak tamamlanan ve merci kararlarının sonucuna kadar bekletilen dosyalardır.
c) Sonuçlanmış dava dosyaları, yargı mercilerince kesin karara bağlanmış veya haklarındaki merci kararı kesinleşmiş dosyalardır.
3- Gerek işlem görecek gerekse işlemi tamamlanan dava dosyalarından sonuçlanmış olduğu anlaşılanlar bilgisayara kaydedildikten sonra servis notu ekinde ilgili servise gönderilir.
4- Yargı mercilerince istenen ve bu mercilere gönderilecek olan tarhiyat veya takibe ilişkin belgelerin birer örneği çıkarılarak dava dosyalarında muhafaza edilir.
İşlem Dosyası
Madde 204- İşlem dosyası, dava ile ilgili olarak dava dosyasındaki belgelerden oluşturulup, savunma veya dava açma dilekçeleri ile birlikte ilgili yargı mercilerine gönderilen dosyalardır.
İşlem dosyasında belgelerin tasdikli birer örneği yer alır.
İşlem dosyasının gönderilmesi sırasında dizi pusulası çıkarılmaz. Ancak dava ve savunma dilekçelerinde bu dosyada yer alan belgelerin ekli olduğu kaydedilir.
Yargı mercilerince belgelerin asılları istenmiş ise dava sonucunda belge asıllarının iadesi istenir ve iade edilen belgeler servis notu ekinde ilgili servise gönderilir.
Dava Konusu Edilecek Takdir Komisyonu Kararının Alınması Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 205 - İlgili servislerce, takdir komisyonları tarafından takdir edilen matrahlara karşı dava açılmasının istenmesi halinde gönderilen muhalefet şerhli takdir komisyonu kararlarının alınması üzerine, dava açılması yolu ile iptali gerekli görülen takdir komisyonu kararı ile belgeler ilgili memura havale edilerek, dava açılmasına ilişkin işlemler yapılır.

VERGİ MAHKEMESİ İLE İLGİLİ İŞLEMLER

Savunmaların Hazırlanması
Madde 206 - Dava dilekçesini alan memur son gün sırasına göre iddialara karşı savunma esaslarını tespit eder.
Savunma dilekçesi hazırlanmadan önce dava dilekçesi 2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununa göre usul ve esaslar yönünden sırasıyla ayrı ayrı incelenir.
1- Hazırlanacak savunma dilekçelerinde;
a) Usul yönünden eksiklik olması halinde öncelikle bu hususlara ,
b) Her bir iddiaya ayrı ayrı cevap verilmesine, verilecek cevaplarda delil ve belgelerin ihtilafın dayandığı mevzuata göre çürütülmesine,
c) Mahkeme harç ve masraflarının karşı tarafa yükletilmesine,
d) Dinlenme istemi mevcut ise bu istemin açıkça belirtilmesine, yer verilir.
2- Hazırlanan savunma dilekçesi, servis şefi ve müdür yardımcısının uygun görüşü alınarak, vergi dairesi müdürüne/vergi müdürüne sunulur.
3- Son şeklini alan savunma dilekçesi, üç örnek olarak yazılır ve müdürün imzasına sunulur. Vergi dairesi başkanlıklarında ise savunma dilekçesi vergi müdürü ve hazine avukatının görüşü alınarak vergi dairesi başkanının imzasına sunulur. Savunma dilekçesinin imzalanmasından sonra giden evrak kaydının yapılarak evrak numarasının alınması ve ilgili mercie gönderilmesi için Yazışma ve Arşiv Servisine verilir.
4- Dava dosyasında kalan nüshasından savunma dilekçesinin yargı merciine gönderiliş tarihi ve evrak numarası görevli memur tarafından bilgisayara kaydedilir.
5- Servise gelen cevap dilekçelerine karşı cevap verilmesine gerek görüldüğü takdirde yukarıdaki işlemler yapılır.
Dava Açma Dilekçesinin Hazırlanması
Madde 207 - Vergi dairesince, takdir komisyonu tarafından takdir olunan matrahlara karşı dava açılması gerektiği sonucuna varılması halinde, kararın iptali amacı ile vergi mahkemesi nezdinde dava açılır. Tek olay nedeni ile biri tarhiyata, diğeri takdir komisyonu kararına dava açıldığı takdirde, konu tek dosyada izlenir.
1- Bu amaçla, takdir komisyonu kararının iptaline neden olacak belge ve bilgiler değerlendirilerek ilgili mevzuat çerçevesinde incelenir.
2- Dava açmanın esasları tespit edilerek dava açma dilekçesi ilgili memur tarafından 2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 3 üncü maddesinin öngördüğü şekil şartları dikkate alınmak suretiyle hazırlanır.
3- Hazırlanan dava dilekçesi, servis şefi ve müdür yardımcısının uygun görüşü alındıktan sonra vergi dairesi müdürü/vergi müdürüne sunulur.
Son şeklini alan dava açma dilekçesi üç örnek (karşı taraf sayısının birden fazla olması halinde, taraf sayısının bir fazlası) olarak yazılır ve vergi dairesi müdürünün imzasına sunulur. Vergi dairesi başkanlıklarında ise dava açma dilekçesi vergi müdürü ve hazine avukatının görüşü alınarak vergi dairesi başkanının imzasına sunulur.
4- İmzalanan dava açma dilekçesi, evrak kaydının yapılarak evrak numarası alınması ve ilgili mercie gönderilmesi için Yazışma ve Arşiv Servisine verilir.
Dava dosyasında kalan nüshasından dava açma dilekçesinin yargı merciine gönderiliş tarihi ve evrak numarası görevli memur tarafından bilgisayara kaydedilir.
Dava Açma Süreleri
Madde 208 - Vergi mahkemeleri, bölge idare mahkemeleri ve Danıştay nezdindeki davalar aşağıda yazılı sürelerde açılır.
1- Verginin tarhında ve cezanın kesilmesinde;
a) Tahakkuku tahsile bağlı olan vergilerde tahsilatın,
b) Tebliğ yapılan hallerde veya tebliğ yerine geçen işlemlerde tebliğin,
c) Tevkif yoluyla alınan vergilerde istihkak sahiplerine ödemenin,
d) Tescile bağlı vergilerde (harçlar dahil) tescilin,
e) Vergi dairesince, takdir edilen matrahlara karşı açılacak davalarda, takdir komisyonu kararının tebliğinin yapıldığı tarihi izleyen günden başlamak üzere 30 gün içinde, vergi mahkemesine dava açılır.
2- 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun uygulanmasında;
a) Haklarında ihtiyati haciz tatbik olunanlarda haczin tatbikinden, gıyapta yapılan hacizlerde ise haczin tebliğinden,
b) Haklarında ihtiyati tahakkuk üzerine ihtiyati haciz tatbik olunanlarda ihtiyati tahakkuk sebeplerine ve miktarına, haczin tatbik veya tebliğinden,
c) Ödeme emrine karşı dava açılmasında, ödeme emri tebliğinden itibaren 7 gün içinde vergi mahkemesine dava açılır.
3- Vergi mahkemelerinin tek hakimli olarak verdiği nihai kararlara karşı vergi mahkemesi kararının tebliği tarihini izleyen 30 gün içinde bölge idare mahkemesi nezdinde itirazen dava açılır.
4- Vergi mahkemelerinin mahkeme kurullarınca verilen nihai kararlarına karşı, vergi mahkemesi kararının tebliği tarihini izleyen 30 gün içinde Danıştay nezdinde temyizen dava açılır.
5- Yukarıdaki sürelerin bitmesi, adli tatilin sürdüğü (20 Temmuz-5 Eylül bu tarih dahil) döneme rastlarsa bu süreler, adli tatilin sona erdiği günü izleyen tarihten itibaren 7 gün uzamış sayılır.
6- Yukarıda yazılı bulunan haller dışında ilgili kanunlarda öngörülen süreler dikkate alınır.
Savunma ve Cevap Süreleri
Madde 209 - Vergi mahkemeleri, idare mahkemeleri, bölge idare mahkemeleri ve Danıştay nezdinde açılan davalara karşı yapılacak savunmalar ile verilecek cevap süreleri aşağıda belirtilmiştir.
1- Vergi mahkemelerinde açılan davalarla ilgili olarak;
a) Savunma, dava dilekçesi ve eklerinin davalıya,
b) Cevap, savunma dilekçesinin davacıya, davacı cevabının davalıya
tebliğ tarihini izleyen günden başlamak üzere 30 gün içinde, savunma yapılır veya cevap verilir.
2- Vergi mahkemelerinin nihai kararlarının bölge idare mahkemeleri nezdinde itirazen veya Danıştay nezdinde temyizen dava konusu edilmesinde, itiraz veya temyiz dilekçelerinin karşı tarafa tebliğ tarihini izleyen 30 gün içinde savunma yapılır veya cevap verilir.
Duruşma Talebi ile İlgili İşlemler
Madde 210 - 2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 17 nci maddesi dikkate alınarak gerektiği hallerde duruşma talebinde bulunulabilir veya vergi inceleme raporuna dayanılarak yapılan tarhiyatın dava konusu edilmesinde, incelemeyi yapmış bulunan inceleme elemanının duruşma talebinde bulunması halinde, dilekçede bu isteğe yer verilir.
1-Duruşma talebi, dilekçenin sonuç kısmında belirtilmekle beraber 1 inci sayfanın sağ üst kısmına büyük harflerle "DURUŞMA TALEPLİDİR" ibaresi yazılarak altı çizilmek suretiyle belli edilir.
2-Gerek tarafların talepleri üzerine gerekse ilgili yargı mercilerince re'sen duruşma yapılmasına karar verilmesi neticesinde gönderilen duruşma davetiyelerindeki duruşma tarihi bilgisayara kaydedilir.
3-Dava ile ilgili gerekli hazırlık ve inceleme yapmaya yetecek süre dikkate alınarak dava dosyası duruşma gününden önce vergi dairesi müdürüne/vergi dairesi başkanına veya onun yerine izahat verecek yetkiliye verilir ve duruşma davetiyesi hazine avukatının katılımının temini amacıyla defterdarlık aracılığıyla muhakemat müdürlüğüne gönderilir.
Ayrıca, inceleme elemanınca dinlenme talep edilmiş ise inceleme elemanına gerekli duyuru yapılır.
4-Davanın görülmekte olduğu mahkemenin, vergi dairesinin kurulu olduğu il merkezi dışında olması halinde, vergi dairesi tarafından, davetiyenin alındığı tarihi izleyen 3 gün içinde bağlı bulunduğu defterdarlık kanalı ile davetiye ve dava dosyası mahkemenin bulunduğu yer defterdarlığına gönderilerek, bölge muhakemat müdürlüğünden, bu müdürlük yoksa il muhakemat müdürlüğünden, o da yoksa hazine avukatlarından birinin teknik açıklamalarda bulunmak üzere o yerde görevli vergi dairesi müdürü veya kendilerine yetki verilecek müdür yardımcısı ile birlikte duruşmada hazır bulunması istenir.
5-İnceleme elemanının duruşmaya katılmayarak yazılı açıklama göndermesi halinde, bu açıklama şifahi dinlenme yerine geçmek üzere duruşmadan önce mahkemeye gönderilir veya duruşma esnasında mahkemeye sunulur.
6-Danıştay nezdinde açılan davalarla ilgili olarak yapılacak duruşmalarda, yukarıda belirtilen duruma uygun işlemler yapılarak hazineyi temsil etmesi için davetiye ve dosyalar, defterdarlık aracılığıyla Maliye Bakanlığı Baş Hukuk Müşavirliği ve Muhakemat Genel Müdürlüğüne gönderilir.
7-Duruşma talebi yerine getirildikten sonra görevli memur tarafından dava dosyasına gerekli not konulur.
Vergi Mahkemesinin Tasdik, Tadilen Tasdik Kararları Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 211 - Tasdik kararı, vergi mahkemesinin vergi dairesince tarh edilen vergi ile kesilen cezanın ihtilaflı kısmının tümünü onaylayan karardır. Tadilen tasdik kararı ise tarh edilen vergi ile kesilen cezayı kısmen veya değiştirerek onaylayıp diğer kısmını kaldıran kararıdır.
Yazışma ve Arşiv Servisinden belge dağıtım ve izleme bordrosu ekinde servis şefi tarafından alınan kararlar, görevli memur tarafından bilgisayara kaydedilir.
İlgili memur vergi mahkemesinin tasdik veya tadilen tasdik kararları üzerine, "VERGİ MAHKEMESİ KARARINA GÖRE VERGİ/CEZA İHBARNAMESİ "ni düzenler.
Düzenlenecek ihbarnamede;
a) Karara göre hesaplanan vergi ve ceza,
b) Vergi Usul Kanununun 112 nci maddesi uyarınca vergi miktarı üzerinden hesaplanan gecikme faizi,
c) Vergi ve cezanın toplamı üzerinden hesaplanacak maktu veya nispi karar harcı, ayrı ayrı gösterilir.
1-Düzenlenen ihbarname memur, servis şefi ve müdür yardımcısı tarafından imzalanıp mühürlendikten sonra, görevli memur tarafından ihbarnameye ait bilgiler bilgisayara kaydedilir. Görevli memur gerekli kayıtları yaptıktan sonra ihbarnamenin "Mükellef" yazılı nüshasını alma haberli olarak mükellefin bilinen adresine gönderilmek üzere Yazışma Ve Arşiv Servisine teslim eder. "Dosya" yazılı nüshasını ise posta kayıt numarasını üzerine yazdıktan sonra dosyasında muhafaza eder.
2-İhbarnamenin tebliğine ilişkin tebliğ alındısının alınması üzerine, görevli memur tarafından bilgisayara tebliğ tarihi kaydedilir. Tebliğ alındısı dava dosyasına konulur.
3-Karar doğrultusunda yapılan işlemlerin sonucu, gereği yapılmak üzere servis notu ile diğer tarh işlemleri masasından sorumlu servis şefine bildirilir.
4-Tadilen tasdik kararlarının itirazen veya temyizen dava konusu edilmesinin gerekip gerekmediği incelenir. İnceleme neticesinde;
a) İtirazen veya temyizen dava konusu edilmesinde fayda görülmediği anlaşılan kararlar 218 inci maddede belirtildiği şekilde,
b) İtiraz veya temyiz edilmesinde fayda görüldüğü anlaşılan kararlar 225 ve takip eden maddelerde belirtilen esaslara göre, işleme tabi tutulur.
Vergi Mahkemesinin Terkin Kararı Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 212- Terkin kararı, vergi dairesince tarh edilen vergi veya kesilen cezanın tümünün vergi mahkemesince kaldırılmasına dair karardır.
Yazışma ve Arşiv Servisinden belge dağıtım ve izleme bordrosu ekinde servis şefi tarafından alınan kararlar, görevli memur tarafından bilgisayara kaydedilir.
1-Vergi mahkemesi kararı ile vergi dairesince tarh edilen vergi ve ceza kaldırılmış ise ihbarname düzenlenmez. Tarhiyatın terkini için servis notu ile diğer tarh işlemleri masasından sorumlu servis şefine bilgi verilir.
2-İhtirazi kayıtla verilen beyanname ile ilgili olarak, mükellefçe açılan dava sonucunda beyan üzerine tahakkuk eden verginin kaldırılmasına karar verilmesi halinde tahakkuktan terkin, tahsil edilmiş ise reddiyat yapılması için servis notu ile değerlendirme masasından sorumlu servis şefine bilgi verilir ve gereğinin en geç 30 gün içinde yerine getirilmesi istenir.
3-Ödeme emrinin iptali yolunda verilmiş kararlar üzerine;
a)Ödeme emrinde istenilen kamu alacağının terkin edilmesi gerekiyor ise terkin için,
b)Kararın temyizi gerekiyor ise temyiz sonucuna kadar takibat işlemlerinin durdurulması için,
c)Dava konusu işlemin yenilenmesi gerekiyor ise işlemlerin yapılması için servis notu ile ilgili servislere bilgi verilir.
4-Terkin kararının itiraz veya temyiz nedenleri bulunup bulunmadığı araştırılır. Kararın bir üst mercide dava konusu edilmesi gerektiği sonucuna varılması halinde, 225 ve takip eden maddelerde belirtilen esaslara göre işlem yapılır.
İtiraz veya temyiz edilmesinde fayda görülmeyen terkin kararları üzerine, 218 inci maddede belirtildiği şekilde hıfza kaldırma işlemi yapılır.
Takdir Komisyonu Kararlarının Onaylanması veya İptaline İlişkin Vergi Mahkemesi Kararları Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 213- Vergi dairelerince, takdir edilen matrahlara karşı açılan davalarla ilgili olarak vergi mahkemelerinin, takdir komisyonu kararını onaylayan, kısmen veya tamamen iptal eden kararları, Yazışma ve Arşiv Servisinden belge dağıtım ve izleme bordrosu ekinde servis şefi tarafından alınır ve görevli memur tarafından bilgisayara kaydedilir.
1- Bu tür kararlar üzerine ihbarname düzenlenmez.
2- Takdir komisyonu kararını onaylayan vergi mahkemesi kararı için itiraz ve temyiz sebeplerinin bulunup bulunmadığı incelenir. Bir üst mahkemede dava açılması sonucuna varılırsa 225 ve takip eden maddelerde belirtilen esaslara göre işlem yapılır.
Vergi mahkemesi kararının itiraz ve temyiz edilmesinde fayda görülmediği takdirde, 218 inci maddede belirtildiği şekilde hıfza kaldırma işlemi yapılır.
3- Takdir komisyonu kararını tamamen veya kısmen iptal eden vergi mahkemesi kararı üzerine bilgi girişi yapılır. Karar örneği takdir komisyonunca yeniden matrah takdiri yapılması için servis notu ekinde değerlendirme masasından sorumlu servis şefine gönderilir.
Davanın Reddine İlişkin Kararlar Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 214- Red kararı; mükellef, adına ceza kesilen, hakkında takibat yapılan veya vergi dairesince vergi mahkemesine açılan davanın esastan incelenmeksizin reddine ilişkin karardır.
Yazışma ve Arşiv Servisinden belge dağıtım ve izleme bordrosu ekinde servis şefi tarafından alınan kararlar, görevli memur tarafından bilgisayara kaydedilir.
1- Mükellef, adına ceza kesilen veya hakkında takibat yapılan borçlunun davasının reddi halinde;
a) Tarh edilen vergi ve kesilen ceza aynen kaldığından, vergi mahkemesi kararına göre vergi/ceza ihbarnamesi düzenlenmez. İlk tarhiyata göre işlem yapılması için servis notu ile diğer tarh işlemleri masasından sorumlu servis şefine bilgi verilir. İhtirazi kayıtla verilen beyanname üzerine açılan dava ile ilgili ise ihbarname düzenlenmez.
b) Dava, ödeme emrinin iptali amacı ile açılmış ise takibin devamı ve amme alacağının yüzde 10 zam ile birlikte tahsili için durum servis notu ile hesap ve takip masasından sorumlu servis şefine bildirilir.
2- Vergi dairesince açılan davanın reddi halinde karar, itiraz veya temyiz sebeplerinin bulunup bulunmadığı yönünden incelenir. Bir üst mercide dava açılması sonucuna varılması halinde, 225 ve takip eden maddelerde belirtilen esaslara göre işlem yapılır.
İtiraz ve temyiz edilmesinde fayda görülmeyen red kararları üzerine 218 inci maddede belirtildiği şekilde hıfza kaldırma işlemi yapılır.
Dosyaların İşlemden Kaldırılmasına veya Davanın Açılmamış Sayılmasına Dair Kararlar Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 215 - Mükellef, adına ceza kesilen veya hakkında takibe geçilen borçlunun dava dosyasının 2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 26/3 üncü maddesine göre işlemden kaldırıldığına dair kararlar, Yazışma ve Arşiv Servisinden belge dağıtım ve izleme bordrosu ekinde servis şefi tarafından alınır ve görevli memur tarafından bilgisayara kaydedilir.
a) İhbarname düzenlenmez.
b) Tarh edilen vergi veya kesilen cezanın tahakkuk ettirilmesi veya dava takibe ilişkin ise takibe devam edilmesi için servis notu ile durum ilgili servislere bildirilir.
2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu uyarınca davanın açılmamış sayılmasına ilişkin kararlar üzerine de yukarıda belirtilen işlemler yapılır.
Mükellef, Adına Ceza Kesilen veya Hakkında Takibat Yapılan Borçlunun Davasından Vazgeçmesi Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 216- Mükellef, adına ceza kesilen veya hakkında takibat yapılan borçlunun açtığı davadan vazgeçmesi (feragat etmesi) neticesinde, vergi mahkemesince verilen bu tür kararlar, Yazışma ve Arşiv Servisinden belge dağıtım ve izleme bordrosu ekinde servis şefi tarafından alınır ve görevli memur tarafından bilgisayara kaydedilir.
1- Bu kararlar üzerine ihbarname düzenlenmez ve dava dosyası servis notu ekinde ilgili servise gönderilir.
2- Davadan vazgeçme dilekçesinin vergi dairesine verilmesi halinde;
a) Dilekçe bir yazı ekinde ilgili mahkemeye gönderilir.
b) Mahkeme kararının alınması üzerine bilgisayara kaydedilerek birinci fıkrada belirtilen işlemler yapılır.
3- Davadan vazgeçme dilekçesinin vergi mahkemesine veya vergi dairesine verilmesinden sonra, borcun karardan önce ödenmesinin istenmesi halinde, gerekli tahakkuk işlemlerinin yapılması için servis notu ile diğer tarh işlemleri masasından sorumlu servis şefine bilgi verilir.
İhtiyati Haciz ve İhtiyati Tahakkukla İlgili Kararlar Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 217- Haklarında ihtiyati haciz uygulaması yapılanların, ihtiyati haciz uygulamasına veya bu haczin dayanağı ihtiyati tahakkuk miktar ve sebeplerine karşı açtıkları davalar hakkında, vergi mahkemesince ihtiyati haczin kaldırılması veya açılan davanın reddine dair kararlar, Yazışma ve Arşiv Servisinden belge dağıtım ve izleme bordrosu ekinde servis şefi tarafından alınır ve görevli memur tarafından bilgisayara kaydedilir.
1- Açılan dava reddedilmişse ihtiyati haciz işlemlerine devam olunması için, kararın bir örneği servis notu ekinde hesap ve takip masasından sorumlu servis şefine gönderilir.
2- Karar ihtiyati haczin kaldırılması şeklinde ise bir üst mercie dava açılması sebeplerinin bulunup bulunmadığı incelenir. Bir üst mahkemede dava açılması sonucuna varılırsa 225 ve takip eden maddelerde belirtilen esaslara göre işlem yapılır.
Bir üst mahkemede dava açılmasında fayda görülmediği takdirde, 218 inci maddede belirtildiği şekilde hıfza kaldırma işlemi yapılır.
Kararların Hıfza Kaldırılması İşlemleri
Madde 218- Mükellefler, adına ceza kesilenler veya hakkında takibat yapılanlarca açılan davaların, vergi dairesi aleyhine karara bağlanması veya vergi dairesince açılan davanın reddi veya takdir komisyonu kararının onaylanması ile sonuçlanan vergi mahkemesi kararlarının, bölge idare mahkemesi veya Danıştay nezdinde dava konusu edilmelerinde fayda veya gerek görülmediği takdirde bu kararlar itiraz veya temyiz edilmeyerek aşağıdaki esaslar dahilinde hıfza kaldırılır.
1- Vergi Dairesi Müdürünün/Vergi Dairesi Başkanının Onayı İle Hıfz Edilecek Kararlar
Vergi mahkemesi kararları, Bakanlıkça belirlenen limitler dikkate alınarak vergi dairesi müdürünce incelenir ve bölge idare mahkemesinde itiraz edilmesinde hazine yararı olmadığı sonucuna varılması halinde kararlar üzerine görüş yazılarak memur, servis şefi, müdür yardımcısı, vergi dairesi müdürü/vergi dairesi başkanı tarafından imzalandıktan sonra hıfz edilir.
2- Defterdarın Onayı İle Hıfz Edilecek Kararlar
Temyiz edilip edilmemesi defterdarlık yetkisine bırakılan hadler içinde kalan davalarla ilgili kararlar vergi dairesinin hazırladığı temyiz dilekçesi ve ekleri ile birlikte defterdarlığa gönderilir. Defterdar tarafından muvafakat verilmediği takdirde hıfz edilir.
3- Maliye Bakanlığının Kararı İle Hıfz Edilecek Kararlar
Danıştay nezdinde temyiz edilmesi, Bakanlık muvafakatına bağlanan vergi mahkemesi kararları Bakanlıkça temyiz edilmesine gerek görülmediği takdirde, buna ilişkin yazının vergi dairesine gelmesi üzerine hıfz edilir.
Yukarıda 1, 2 ve 3 numaralı bentlerde belirtilen şekilde hıfza kaldırılacak kararlar bilgisayara kaydedilip dava dosyası, bir servis notu ekinde ilgili servise gönderilir.
Uzlaşma İstemi Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 219- Mükellefin tarh edilen vergi ve kesilen cezaya, süresi içinde hem vergi mahkemesinde dava açması hem de tarhiyat sonrası uzlaşma talebinde bulunması halinde;
1- İlgili servisçe mükellefin uzlaşma talebinde bulunduğu bildirildiğinde durum vergi mahkemesine bir yazı ile bildirilerek uzlaşma neticesine kadar karar verilmemesi istenir.
2- Diğer tarh işlemleri masasından uzlaşmanın vaki olmadığının veya temin edilemediğinin bildirilmesi üzerine, davaya devam olunması amacıyla durum bir yazı ile tekrar mahkemeye bildirilir.
Uzlaşmaya varılmış olduğunun bildirilmesi halinde, dava dosyası servis notu ekinde ilgili servise gönderilir. Vergi mahkemesine durum bir yazı ile bildirilir ve ihtilafa ilişkin belge asılları gönderilmiş ise geri istenir.
3- Uzlaşmaya varılmış olmasına rağmen dava, mahkemece karara bağlanmış ise uzlaşma kesin olduğundan karar herhangi bir işleme tabi tutulmaz. Vergi dairesi müdürünün onayı ile hıfza kaldırılır.
Yürütmenin Durdurulması ile İlgili İşlemler
Madde 220- Vergi mahkemelerinde, vergi uyuşmazlıklarından doğan davaların açılması, tarh edilen vergi, resim ve harçlar ile benzeri mali yükümlülüklerin ve bunların zam ve cezalarının dava konusu edilen bölümünün tahsil işlemlerini durdurur.
1- Ancak;
a) Mahkemece 2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 26/3 üncü maddesine göre işlemden kaldırılmasına karar verilen dava dosyaları ile davanın açılmamış sayılmasına ilişkin dava dosyalarında tahsil işlemlerine,
b) Tarh edilen vergi, resim, harç ile benzeri mali yükümlülüklerin ve bunlara ilişkin zam ve cezaların kısmen ihtilaf konusu edilmesi halinde, ihtilaf dışı bırakılan bölümün tahsil işlemlerine,
c) Takdir edilen matrahlara karşı vergi dairesince açılan davalarda, takdir komisyonunca takdir edilen matrah üzerinden salınan vergi ve cezaların mükellefçe ihtilaf yaratılmayan bölümünün tahsil işlemlerine devam olunur.
2- İhtirazi kayıtla verilen beyannameler üzerine yapılan işlemlerle, tahsilat işlemlerinden dolayı açılan davalar tahsil işlemini durdurmaz.
Bunlar hakkında ancak yürütmenin durdurulması istenebilir.
3- Yürütmenin durdurulmasına ilişkin vergi mahkemesi kararının alınması üzerine;
a) Bilgisayara gerekli kayıtlar yapıldıktan sonra karar incelenerek teminat alınması gereken hallerde teminatın alınması, işlemlerin durdurulması ve amme alacağının tecil edilmesi amacıyla karar örneği servis notu ile ilgili servis şefine verilir ve sonucun bildirilmesi istenir.
b) Yürütmenin durdurulması kararının kendiliğinden hükümsüz kalması veya konunun esastan karara bağlanması halinde, daha önce bilgi verilen servisler servis notu ile haberdar edilerek gerekli işlemleri yapmaları sağlanır.
4- Yürütmenin durdurulması istemleri hakkında verilen kararlara karşı 2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 27/6 ncı maddesinde belirtilen mercilere 7 gün içinde itiraz edilebilir.
Kararların Sonuçları ile İlgili İşlemlerde Süre
Madde 221- Vergi daireleri, vergi mahkemelerinin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararları doğrultusunda, gecikmeksizin işlem tesis etmeye mecburdur. Bu süre hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak 30 günü geçemez.
Vergi mahkemesi kararlarına karşı yürütmenin durdurulması da istenilerek itiraz ve temyiz yoluna başvurulmuş olması işlem tesis edilme zorunluluğunu ortadan kaldırmamaktadır.
Ancak vergi dairelerinin haciz ve ihtiyati haciz uygulamalarına yönelik vergi davaları ile ilgili mahkeme kararlarına ilişkin işlemler, bu kararların kesinleşmesinden sonra yerine getirilir.
Vergi dairesince, bu tür kararların süresinde itirazen veya temyizen dava konusu edilmesi halinde, bu kararlar kesinleşmiş sayılmaz.
Açıklama İstenmesi ve Yanlışlıkların Düzeltilmesi Talebi ile İlgili İşlemler
Madde 222- Vergi mahkemesi kararlarının incelenmesi sırasında kararın;

• Müphem olması (yeterince açık olmaması),
• Hüküm fıkrası veya fıkralarının gerekçe ile çelişki teşkil etmesi,
• Birbirine aykırı hüküm fıkralarını taşıması,
• Hüküm fıkrasında hesap yanlışlıklarının olması

hallerinden biri veya birkaçı bulunduğu ve bu durumun hazine aleyhine sonuç yaratacağı anlaşılırsa, vergi dairesince ilgili vergi mahkemesinden kararın yeterince açıklığa kavuşturulması veya aykırılığın giderilmesi yahut yanlışlıkların giderilmesi, kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içinde yazılı olarak istenir.

1- Yazılı istem, vergi mahkemesi kararı kesinleşmeden ve bu karar icaplarına göre gerekli işlem yerine getirilmeden önce yapılır.

2- Açıklama veya yanlışlıkların düzeltilmesi gerektiği sonucuna varıldığında, karşı taraf başvurusunun olup olmadığı araştırılarak, durum ilgili müdür yardımcısına iletilir. Müdür yardımcısının vereceği karar üzerine veya gerektiğinde vergi dairesi müdürünün görüş ve önerileri de alınarak karşı taraf sayısından bir fazla olacak şekilde dilekçe hazırlanır.

Hazırlanan dilekçenin imzalanması işi tamamlandıktan sonra, gerekli kayıtlar yapılarak bir nüshası dava dosyasına konulur, diğer nüshaları mahkemeye gönderilir.

3- Açıklama veya yanlışlıkların düzeltilmesi mükellef tarafından istenilmiş ise dilekçe örneğinin alınması üzerine savunma hazırlanır ve ilgili mahkemeye gönderilir.

4- Vergi mahkemesinin gönderdiği kararlar üzerine gerekli işlemler yapılır.

Yargılamanın Yenilenmesi Talebi ile İlgili İşlemler

Madde 223- Vergi mahkemesinin kesinleşmiş bulunan vergi dairesi aleyhindeki kararları hakkında, 2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 53 üncü maddesinde yazılı sebeplerden bir veya birkaçının varlığının tespiti halinde, vergi dairesince kararı veren mahkeme nezdinde yargılamanın yenilenmesi istenir.

1- Yargılamanın yenilenmesi istemi, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 447 nci maddesinde yenilenme sebeplerine göre öngörülen süreler ayrı ayrı dikkate alınarak yapılır.

2- Yargılamanın yenilenmesi, vergi mahkemesinin kesinleşen kararı doğrultusunda işlem yapılmasını engellemediğinden yürütmenin durdurulması isteminde bulunma hususu dikkate alınır.

3- Yargılamanın yenilenmesi gerektiği sonucuna varıldığında, ilgili müdür yardımcısı ve vergi dairesi müdürünün, vergi dairesi başkanlıklarında ise vergi müdürü, hazine avukatı ve vergi dairesi başkanının görüş ve önerileri doğrultusunda hazırlanacak dilekçenin, imza ve kayıt işlemleri tamamlanarak bir örneği dava dosyasına, diğer örnekleri (karşı taraf sayısından bir fazlası) kesinleşen kararın ilgili bulunduğu vergi mahkemesine gönderilir.

4- Yargılamanın yenilenmesi mükellef tarafından istenilmiş ise talep dilekçesinin örneği alındığında;

a) Dava dosyası ilgili servise gönderilmiş ise servis notu ile geri istenir.

b) Dava dosyası incelenir gerekli savunma hazırlanıp ilgili mercie gönderilir.

5- Yargılamanın yenilenmesi davası sonucunda, eski karar hükmünün kısmen veya tamamen değiştirilmesine karar verilmesi halinde, bu karar geçmişe şamil olarak eski kararın yerini alır ve bu karar üzerine gerekli işlemler yapılır.

Bilirkişiye, Bilirkişi Raporuna ve Diğer Ara Kararlarına İtiraz

Madde 224- Vergi mahkemesinde görülmekte olan davanın devamı safhasında, hazine aleyhine sonuçlar yaratacak ve nihai karara etkili olabilecek bilirkişi seçimi, bilirkişinin reddi sebepleri, bilirkişi raporu ve diğer ara kararlara karşı, vergi dairesince aşağıdaki esaslar dahilinde itiraz edilebilir.

1- Bilirkişi seçimine ilişkin mahkeme kararlarına karşı, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 275 ve 276 ncı maddeleri hükümleri çerçevesinde itiraz olunur.

2- Hakimin reddine ilişkin gerekçeler ve sebeplerle bilirkişilerin de reddi istenebilir. Bu takdirde;

a) Bilirkişi seçiminin öğrenildiği tarihten itibaren, 3 gün içinde mahkemeye bilirkişinin reddi talebinde bulunulur.

Seçildiği tarihte reddini gerektiren sebepler açıkça belli olmakla beraber, 3 günlük süre içinde dilekçe ile red talebi yapılmamış ise tarafsız olamayacağını gösteren halinin anlaşılması üzerine öğrenme tarihinden başlayarak 3 gün içinde reddi istenilir.

b) Ancak, sonradan bilirkişinin tarafsız olmadığının anlaşılması halinde, bu durum belirtilerek rapora itiraz edilir ve yeni bilirkişi seçilmesi istenir.

3- Bilirkişi raporuna itiraz, raporun tebliğinden itibaren bir hafta içinde ilgili mahkemeye yazılı olarak yapılır.

Bir hafta içinde itiraz edilmeyen bilirkişi raporu, davada taraf olanlar için kesinleşmiş olmakla beraber, mahkemeyi bağlamayan rapora karşı itiraz yerine mahkemeden yeniden bilirkişi incelemesi istenebilir.

4- Gerektiğinde mahkemece alınan ara kararlara, o mahkeme nezdinde itiraz edilebilir.

5- Yukarıda belirtilen haller ile benzeri diğer konulara yönelik istem ve itirazların vergi mahkemesince reddi halinde, bu kararlara karşı üst mercilerde dava açılmaz. Nihai kararla birlikte itiraz veya temyiz davalarında temyiz sebepleri olarak değerlendirilir.

DANIŞTAY VE BÖLGE İDARE MAHKEMESİ İLE İLGİLİ İŞLEMLER

Temyiz ve İtirazlara Karşı Savunma Hazırlanması
Madde 225- Vergi mahkemelerinin tek hakimli olarak veya mahkeme kurullarınca verilen nihai kararlarına, mükellefler, adına ceza kesilenler veya hakkında takibat yapılanlar tarafından bölge idare mahkemesinde itirazen veya Danıştay'da temyizen dava açılması halinde, vergi dairelerince itiraz veya temyize karşı aşağıdaki esaslar dahilinde gerekli savunmalar yapılır.
1-Savunmaların Hazırlanması
Bölge idare mahkemesi nezdinde açılan itiraz davası veya Danıştay nezdinde açılan temyiz davasına ilişkin dilekçeler servise geldiğinde;
a) Vergi mahkemesi safhasında davayı izleyen memurca dosya üzerine gerekli kayıtlar yapıldıktan sonra savunma hazırlanması için geri alınır.
b) Dilekçeler, savunmayı yapacak memur tarafından son gün sırasına göre ele alınır.
c) Savunma hazırlanmadan önce;
ca) Vergi mahkemesi kararına karşı, süresinde itiraz ve temyiz edilip edilmediği,
cb) İtiraz ve temyizde, yasaların öngördüğü şekil şartlarına uyulup uyulmadığı,
cc) İtiraz ve temyiz dilekçelerinde, vergi mahkemesi safhasında ileri sürülmeyen yeni iddia ve savunmaların olup olmadığı araştırılır.
Verginin tarhına, cezanın kesilmesine veya yapılan takibat işlemlerine ilişkin mevzuat incelenir ve savunmanın esasları tespit edilir.
Müdür yardımcısı ve servis şefinin görüşleri de alınarak hazırlanan savunma dilekçesi vergi dairesi müdürüne/vergi müdürüne sunulur.
d) Son şeklini alan savunma dilekçesi üç örnek olarak yazılır ve vergi dairesi müdürünün imzasına sunulur. Vergi dairesi başkanlıklarında ise savunma dilekçesi vergi müdürü ve hazine avukatının görüşleri alınarak vergi dairesi başkanının imzasına sunulur. Vergi dairesi başkanınca imzalandıktan sonra evrak numarasının alınması ve ilgili mercie gönderilmesi için Yazışma ve Arşiv Servisine verilir, bir örneği dava dosyasına konulur.
e) Dava dosyasında kalan nüshasından savunma dilekçesinin yargı merciine gönderiliş tarihi ve evrak numarası, görevli memur tarafından bilgisayara kaydedilir.
2- Karşı Dava Açılması
Vergi dairesince itiraz ve temyiz için öngörülen süreler içinde dava açılmadığı hallerde, karşı tarafça bu süreler içinde açılan itiraz ve temyiz davalarının tebliği üzerine savunma için tayin edilen süre içerisinde karşı itiraz ve temyiz davası açılabilir.
İtiraz ve temyize ilişkin olarak açılacak karşı davalarda 226 ve 227 nci maddelerde belirtilen hususlar gözönünde bulundurulur.
İtiraz veya Temyiz Dilekçelerinin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek Hususlar ve Yapılacak İşlemler
Madde 226- Hazine adına açılacak davalarla ilgili olarak aşağıdaki hususlara dikkat edilir.
1- Vergi mahkemesi kararının vergi dairesinin cevap veya dava dilekçesine uymayan kısımlarının mevzuata uygunluk derecesi gözden geçirilir.
2- Davaya konu kararın usul, şekil ve esas yönünden kanunlara uygunluk derecesi araştırılır.
Dava dilekçesinin hazırlanmasında, 207 nci maddenin 2, 3, 4 üncü fıkralarındaki esaslara göre işlem yapılır.
Dava açma ve savunma sürelerinin hesaplanmasında 208 ve 209 uncu maddelerde belirtilen işlemler yapılır.
Duruşma istemi için 210 uncu maddede belirtilen esaslara göre işlem yapılır.
Dava Açma Konusunda Bakanlıktan İzin İstenilmesi
Madde 227- Vergi Usul Kanununun 377 nci maddesi uyarınca Danıştay nezdinde dava açılması Bakanlığın iznine tabidir. Ancak Bakanlık tespit edeceği hadlerle sınırlı olmak şartıyla, muvafakat verme yetkisini defterdarlıklara/vergi dairesi başkanlıklarına devredebilir.
Vergi mahkemelerinin işyeri kapatma cezalarından kaynaklanan uyuşmazlıklarla ilgili olarak verdikleri nihai kararlar ile tek hakimle verdikleri nihai kararlar üzerine bölge idare mahkemesinde itiraz edilip edilmemesi hususunda vergi dairesi müdürü/vergi dairesi başkanı yetkili bulunmaktadır.
1- Vergi mahkemesi kararı, Danıştay'ın İçtihadı Birleştirme Kurulu kararına uygun ise dava açılmaz.
2-Danıştay'da dava açılıp açılmaması konusunda, Bakanlıktan izin istenmesiyle ilgili olarak aşağıdaki işlemler yapılır.
a) Bakanlıktan izin alma isteklerine ilişkin yazılara "Acele ve Sürelidir" işareti konulur. İlgili veya benzer olaylar dolayısıyla daha önce Bakanlık ile bir yazışma yapılmış ise Bakanlık yazısının gün ve sayısı belirtilir ve yazının alt kısmının sol köşesine, dava açma süresinin başlangıç ve sonunu gösteren tarihler not edilir.
b) İzin isteklerine ait yazılarla birlikte vergi dairesince hazırlanmış olması gereken dava dilekçesinin bir örneği , vergi mahkemesi kararının bir örneği ve gerektiği takdirde bunlarla birlikte ispat edici belgelerin örnekleri gönderilir.
c) Bu işlemler tamamlandıktan sonra yazı, dava süresinin son gününden 20 gün önce Bakanlıkta bulunacak şekilde postaya verilir.
d) Bakanlığın izni alınmadan yapılacak dava isteğinin (mirasçılar hakkında açılacak davalar dahil) kabul ve inceleme kabiliyeti bulunmayacağından veya dava açma süresi geçtikten sonra verilmiş olan izin geçersiz olduğundan davanın Danıştay'ca reddi yoluna gidilmektedir. Bu sebeple Bakanlıktan dava açılmasına izin verildiği hakkında yazılı olarak cevap alınmadan önce bu yola gidilmemelidir. Herhangi bir ihtilaflı olay üzerine Danıştay'da dava açılmasına Bakanlıkça bir kere izin verildikten sonra bu konuda Danıştay'ca verilen kararın düzeltilmesinin veya açıklanmasının veya yargılamanın yenilenmesinin gerektiği hallerde, yeniden Bakanlıktan izin istenilmesine gerek bulunmamaktadır. Kanuni sebepler mevcut ise bu gibi hallerde doğrudan doğruya Danıştay'a başvurulabilir.
e) Danıştayın bozma kararı üzerine, vergi mahkemesince yeniden karar verilmesi veya mahkemenin eski kararında ısrar yolunda karar vermesi halinde yeniden Bakanlıktan izin alınması gerekmektedir.
Merci Kararlarına Göre Yapılacak İşlemler
Madde 228- Bölge idare mahkemesi ve Danıştay kararları Yazışma ve Arşiv Servisinden belge dağıtım ve izleme bordrosu ekinde servis şefi tarafından alınır ve görevli memur tarafından bilgisayara kaydedilir. Bu kararlar üzerine yapılacak işlemler aşağıda açıklanmıştır.
1-Danıştay'ın Tasdik veya Tadilen Tasdik Kararları Üzerine Yapılacak İşlemler
a) Danıştay kararı, vergi mahkemesi kararının aynen tasdikini öngörüyorsa veya Danıştay'ca, vergi mahkemesi kararındaki yanlışlıkların düzeltilerek kararın onanması yolunda karar verilmesi halinde, kesin olan hükmün uygulanması servis notu ile ilgili servise bildirilir.
b) Bozulan kısım için, bu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen işlemler yapılır.
c) Danıştay'ın kesin kararına göre yapılması gereken işlem, ilgili servisçe tamamlanır veya tamamlattırılır.
2-Danıştay'ın Bozma Kararı Üzerine Yapılacak İşlemler
a) Danıştay'ın kısmen veya tamamen bozma kararlarının alınması üzerine, ilgili memur, dava dosyasına bozma kararını koyarak vergi mahkemesince yeniden karar verilinceye kadar dosyayı bekletir. Kararın bir örneğini tecili verilmek üzere servis notu ekinde değerlendirme masasından sorumlu servis şefine gönderir.
b) Bu konuda yeniden cereyan edecek işlemler için bu maddenin 3 üncü fıkrasının (d) bendinde belirtilen esaslara uyulur.
3- Danıştay'ın Red Kararları Üzerine Yapılacak İşlemler
a) Her ne şekilde olursa olsun temyiz talebinin red'di (yeniden dava açılabilmesi için süre verilmek suretiyle red kararları hariç) vergi mahkemesince daha önce verilen kararın hüküm ifade etmesini gerektirdiğinden 214 üncü maddede belirlenen esaslara göre işlem yapılır.
b) Red kararı üzerine dava dosyası, gerekli işlem yapılmak üzere servis notu ekinde ilgili servise gönderilir.
c) Başvurma reddedilmekle beraber davacı için yeni bir başvurma süresi tayin edilmişse bu sürenin son gününe kadar dosya bekletilir. Bu süre sonunda yeniden başvurulmazsa bu fıkranın (b) bendine göre işlem yapılır.
d) İtiraz ve temyiz davalarına ilişkin kayıt işlemleri bu davalara ilişkin kayıt, belge düzenlenmesi, dosyaların izlenmesi ve saklanması genel esaslar çerçevesinde yürütülür.
e) Bölge idare mahkemesince verilen kararlar üzerine yukarıda belirtilen işlemler aynen yapılır.
f) Danıştay kararlarının bir örneği Bakanlığa (Gelirler Genel Müdürlüğüne sunulmak üzere defterdarlığa) gönderilir.
Yargılamanın Yenilenmesi Talebi ile İlgili İşlemler
Madde 229- Yargılamanın yenilenmesi ile ilgili işlemler 223 üncü maddede belirtilen esaslara göre yapılır.
Yürütmenin Durdurulması ile İlgili İşlemler
Madde 230- Yürütmenin durdurulması ile ilgili işlemler 220 nci maddede belirtilen esaslara göre yapılır.
Dosyaların Gönderilmesi
Madde 231- Oluşturulan dava dosyaları gerekli işlemleri tamamlandıktan sonra bir servis notu ekinde ilgili servise gönderilir.
Bağlantılı Davalar
Madde 232- Bağlantılı davalar, aynı sebepten doğmuş olup maddi ve hukuki sebebi aynı olan veya biri hakkında verilecek karar diğerini etkileyecek olan davalardır.
Bağlantının varlığına taraflardan birinin isteği üzerine veya doğrudan doğruya davanın açılmış olduğu mahkemece karar verilir.
Bu istek, dosya ve savunma dilekçelerinde hangi dosyalarla incelenmesi isteniyorsa açıkça belirtilir.
Mahkemelerce bağlantı iddialarının kabul edilmediğine ilişkin olarak verilip taraflara tebliğ edilen ara karar üzerine bu kararın tebliğini izleyen 15 gün içinde yetkili yargı organına başvuruda bulunulabilir. Bu başvuru üzerine bölge idare mahkemesince veya Danıştay'ca verilen kararlar kesindir.
İdare Aleyhine Verilen Kararlarda Avukatlık Ücreti ve Yargılama Giderlerinin Ödenmesi
Madde 233- Vergi uyuşmazlıklarının çözümü sırasında 2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu uyarınca Danıştay, bölge idare mahkemesi ve vergi mahkemelerinde hazine aleyhine açılan davalar sonucu, adı geçen mahkemelerce vergi daireleri aleyhine sonuçlandırılmış davalar neticesinde verilmiş kararlar gereği, ödenmesi icap eden avukatlık ücreti ve yargılama giderlerinin davacı veya vekilince ilgili vergi dairesinden talep edilmesi halinde, talep dilekçesi ile birlikte ödeme konusu mahkeme kararı, kesinleşme durumu açıklanarak bir yazıyla;
1- Danıştay, Ankara Bölge İdare, idare ve vergi mahkemesi kararları ile Askeri Yüksek İdare Mahkemesi kararlarının merkezden infaz edilmesi için,
2- Merkez dışında kalan yerlerde (Danıştay ve Askeri Yüksek İdare Mahkemesi kararları hariç) bölge idare, idare ve vergi mahkemesi kararlarında, idare aleyhine hüküm altına alınan yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin davada taraf olan kuruluşun bulunduğu il ve ilçede tahakkuk ettirilmesi için defterdarlıklara gönderilir.

GENEL HÜKÜMLER

Kapsam
Madde 234- Tahsilat işleri;
a) Tarh ve tahakkuk ettirilerek tahsil edilebilir hale getirilen vergi, resim, harç ve diğer amme alacaklarının borçlusu tarafından özel kanunlarında belirtilen taksit ve ödeme sürelerinde yapılacak ödemelere,
b) Teminat, emanet, saymanlıklar arası, kişi borçları, haczedilen malların satış bedelleri vb. olarak yapılan tahsilatlara,
c) Taksit ve ödeme süreleri geçtikten sonra rızaen yapılacak ödemelere ilişkin işlemleri kapsar.
Tahsildar ve icra memurlarınca rızaen veya cebren yapılan tahsilatın vezneye teslimi de tahsilat işleri kapsamına girer.
Tahsilata ilişkin işlemler, Devlet Muhasebesi Yönetmeliği ve Devlet Harcama Belgeleri Yönetmeliği ile bu yönergede yer alan esaslara göre yürütülür.
Amme Alacaklarında Ödeme Zamanı ve Ödeme Süreleri
Madde 235- Amme alacakları özel kanunlarında belli edilen zamanlarda ödenir. Ancak, Vergi Usul Kanununun 112 nci maddesinde belirtilen özel ödeme zamanları da gözönünde bulundurulur.
Özel kanunlarında, ödeme zamanı gösterilmemiş olan amme alacaklarının ödeme süresi, Bakanlıkça belirlenmiş usule göre yapılan tebliğden itibaren bir aydır.
Ödeme sürelerinin son günü amme alacağının vade günüdür.
Tahsil işlemleri ödeme süresi ile başlar. Ancak, ödeme süresinden önce borcun bir kısmını veya tamamını ödemek isteyen mükelleflerin yapacakları ödemeler de kabul edilir.
Mükelleflerin henüz tahakkuk etmemiş borçlarına karşılık olarak yapacakları ödemeler emaneten tahsil edilir.
Özel Ödeme Şekillerinde, Ödeme Tarihlerinin Tespit Edilmesi ve Belgelenmesi
Madde 236- Mükelleflerce;
1- Çizgili çekin vergi dairesine veya bankaya verildiği, vergi dairesine gönderilmek üzere taahhütlü, APS veya adi olarak postaya verilmesi halinde ise vergi dairesine geldiği,
2- Vergi dairelerinin hesabı bulunan bankalara bu daireler adına yapılan ödemelerde paranın bankaya yatırıldığı,
3- Yurtdışından posta havalesi yoluyla yapılan ödemelerde paranın postaneye yatırıldığı,
4- Yurtdışından banka havalesi ile yapılan ödemelerde, paranın çekilerek alındının düzenlendiği
tarihte ödeme yapılmış sayılır.
Veznenin Açılma ve Kapanma Saatleri ile Güvenliğinin Sağlanması
Madde 237- Vezne, sabahları çalışma saatinin başlaması ile açılır, çalışma saatinin bitiminden bir saat önce kapanır.
1- Olağanüstü durumlar ile taksit sürelerinin son günlerinde, vezne çalışma saatinin bitiminden önce vergi dairesine gelmiş bulunan mükelleflerin yapacakları ödemeler tamamlanıncaya kadar açık tutulur.
2- Veznenin açık olduğu saatler, vergi dairesi kapısına ve veznenin uygun bir yerine mükellefler tarafından görülebilecek şekilde yazılır.
3- İş yükü fazla olan vergi dairelerinde birden çok vezne açılabilir.
4- Vergi dairesinde bir tek kasa varsa, veznedarlar tarafından yapılan tahsilat ile alınan menkul kıymetler ve kıymetli evraklar kasaya bakmakla görevli veznedara bir tutanakla teslim edilir.
5-Veznenin güvenliği ile ilgili olarak Devlet Muhasebesi Yönetmeliği ve Bakanlık talimatlarında belirtilen esaslar dahilinde gerekli önlemler alınır.
Vezne Kapandıktan Sonra Yapılacak Ödemeler
Madde 238- Vezne kapandıktan sonra, ödemede bulunmak isteyen borçluların yapacakları ödemeleri kabul etmek üzere, vergi dairesi müdürü tarafından mükeffel memurlardan biri, tahsilat yapmakla görevlendirilir.
1-Borçluların yapacakları ödemeler "TAHSİLDAR ALINDISI" düzenlenerek kabul edilir.
2-Tahsilat işlemi tamamlandıktan sonra, tahsildar alındılarına dayanılarak "TAHSİLDAR VE İCRA MEMURLARI TAHSİLAT BORDROSU" düzenlenir.
3-Tahsildar alındısı ile tahsildar ve icra memurları tahsilat bordrosu düzenlenmesi sırasında, 325 inci ve 327 nci maddelerde belirtilen esaslar gözönünde bulundurulur.
4-Tahsil edilen para aynı gün tutanakla veznedara teslim edilerek ortak koruma altına alınır.

VEZNECE YAPILACAK TAHSİLATLA İLGİLİ İŞLEMLER

Vergi Dairesi Alındısının Düzenlenmesi
Madde 239- Veznece yapılacak her türlü tahsilat için bilgisayardan iki nüsha "VERGİ DAİRESİ ALINDISI" düzenlenir.
1- Vergi dairesi alındısı tahakkuk fişi, bilgi giriş formu veya mükellefin beyanına dayanılarak düzenlenir.
2- Vergi dairesi alındıları yapılan tahsilatın türüne göre takipli, takipsiz, vb. tahsilatlar için ayrı ayrı düzenlenir.
3- Vergi dairesi alındısı düzenlendikten sonra düzenleyen memur tarafından vezneye verilir.
Vezneye Nakden (Para Olarak) Yapılan Ödemeler
Madde 240- Amme borçlusunun borcunu ödemek için Vezne Servisine başvurması üzerine, 239 uncu maddede belirtilen esaslara göre vergi dairesi alındısı düzenlenir.
1- Paranın tahsil edilmesinden sonra alındının "Mükellef" ve "Dosya" yazılı nüshaları veznedar tarafından imzalanır ve "Tahsil Edilmiştir" kaşesi basılır. "Mükellef" yazılı nüsha ödemede bulunana, "Dosya" yazılı nüshası ise bekletilerek gün sonunda tahsilat bordrosuyla karşılaştırıldıktan sonra ertesi iş günü ilgili servise verilir.
2- Taksit süresi geçtikten sonra ödemede bulunacak mükellefler ile taksit süresi içinde ödemede bulunmak isteyip de, vergi dairesi alındısı düzenlenmesi için tahakkuk belgesi gösteremeyen mükellefler, ilgili servislere gönderilerek, bilgi giriş formu düzenlettirilir. Bilgi giriş formunun alınması üzerine, gerekli işlemler yukarıda belirtilen şekilde yapılır.
3- Mükellef ödemede bulunurken borcun bir kısmını çek, bir kısmını nakden ödemek isterse her iki ödeme için ayrı ayrı vergi dairesi alındısı düzenlenir.
Vezneye Çekle Yapılan Ödemeler
Madde 241- Amme borçluları, borçlarını vergi dairesi adına yazılmış ve bizzat kendileri tarafından düzenlenmiş çizgili çekle ödeyebilirler. Çizgili çek, bir banka çekinin sol alt köşesinden sağ üst köşesine paralel iki kalın çizgi çekilmesi ile elde edilir ve çizgilerin arasına saymanlığın hesabının bulunduğu bankanın (T.C. Ziraat Bankası) adı yazılır.
1- Bakanlıkça belirlenen amme alacakları dışında çek bedelinin bankaya bloke ettirilmesi zorunlu değildir.
2- Çekin vergi dairesine veya postaya verildiği tarihte ya da bundan en çok bir gün önceki tarihte düzenlenmesi ve üzerine "Emre Muharrer Değildir" deyiminin yazılması zorunludur. Daha eski tarihli çekler kabul edilmez.
3- Çekin vezneye elden getirilmesi veya posta ile gönderilmesi halinde, 239 uncu ve 240 ıncı maddelerde belirtilen esaslara göre işlem yapılır. Yalnız, alındıların her iki nüshasına da "Çekle Tahsil Edilmiştir" kaşesi basılır.
4- Posta ile gönderilen çekler çizgisiz ise çekin üzerine paralel kalın iki çizgi çizilmek suretiyle çizgili çek şekline dönüştürülür ve çizgilerin arasına saymanlığın hesabının bulunduğu bankanın adı yazılır. Vergi dairesine borcunun bulunmaması halinde, gönderilen çek ilgilisine iade edilmez. Çek bedeli emanete alınır ve bu husus mükellefe bir yazı ile bildirilir.
5- Üçüncü kişilerin, temsil ettikleri mükellef veya vergi sorumluları amme borçlarını;
a) Üçüncü kişilerin temsil ettikleri mükellef veya vergi sorumluları adına vergi daireleri lehine çek keşide edebilmeleri için, kambiyo taahhüdünde bulunmak veya ticari senetler imzalamak veya çek keşide etmek şeklinde ifade edebilecek özel yetkiye sahip olduklarını belirten vekaletnamelerinin bulunması,
b) Keşide edilecek çek, her bir mükellef veya vergi sorumlusunun amme borcu için ayrı ayrı düzenlenmesi, mükellef veya vergi sorumlusunun birden fazla vergi türü ve fonlardan borcunun bulunması halinde, mükellef veya vergi sorumlusunun adı, soyadı, vergi kimlik numarası, borcun nev'i, dönemi ve miktarını gösterir bir liste düzenleyerek, liste toplamı üzerinden vergi dairesi lehine tek çek keşide edilmesi,
c) Çek bedelinin bloke edilmesi şartıyla çekle ödemeleri kabul edilir.
Üçüncü kişilerden alınacak tasdikli vekaletnameler, serviste açılacak bir dosyada muhafaza edilir.
Çeklerde Aranılacak Hususlar
Madde 242- Türk Ticaret Kanununun 692 nci ve 693 üncü maddeleri ile 3167 Sayılı Kanunun 3 üncü maddesi gereğince çekler;
1- Banka tarafından basılan veya bastırılan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nca belirlenen baskı şekline uygun çek yaprağını,
2- "Çek" kelimesini ve eğer senet Türkçe'den başka bir dille yazılmış ise o dilde "Çek" karşılığı olan kelimeyi,
3- Kayıtsız ve şartsız muayyen bir bedelin ödenmesi için havaleyi,
4- Ödeyecek kimsenin "Muhatabın" ad ve soyadını,
5- Ödeme yerini,
6- Keşide gününü ve yerini,
7- Çeki çeken kimsenin (Keşidecinin) imzasını ihtiva eder.
Karşılıksız Çıkan Çekler Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 243- Karşılığı olmadığı gerekçesi ile bankaca geri çevrilen çeklerin alınması üzerine; muhasebe kayıtlarının düzeltilmesi ve yapılan tahsilat kaydının iptal edilmesi için birer servis notu ile ilgili servislere bilgi verilir.
1- Durum borçluya bir yazı ile bildirilir ve yazıda; alındının "Mükellef" yazılı nüshasının vergi dairesine iade edilmesi, yedi işgünü içinde çek bedelini, yüzde 10 karşılıksız çek tazminatı ve gecikme zammını ödemesi gerektiği aksi halde karşılıksız çek düzenlenmesi nedeniyle yasal işlem yapılacağı belirtilir.
2- İlgili servisten servis notu ekinde düzeltme fişinin "Mükellef" ve "Muhasebe Kayıt" nüshaları ile vergi dairesi alındısının "Dosya" yazılı nüshasının alınması üzerine, alındının "Dosya" nüshası ile "Mükellef" nüshası birleştirilerek iptal edilir. Ayrıca bilgisayardaki tahsilat kayıtlarının düzeltilmesi için düzeltme fişinin "Muhasebe Kayıt" nüshası servis notu ekinde Muhasebe Kayıt Servisine, "Mükellef" nüshası ise alma haberli olarak mükellefe gönderilir.
3- Karşılıksız çıkan çek üzerine, 3167 Sayılı Çekle Ödemelerin Düzenlenmesi ve Çek Hamillerinin Korunması Hakkında Kanunda belirtilen yedi iş günü içinde düzeltme hakkını kullanmayan mükellefler hakkında, Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusu;
a) Hazine avukatı bulunan il ve ilçelerde Hazine avukatları,
b)Hazine avukatı bulunmayan il ve ilçelerdeki bağımsız vergi dairelerinde defterdarlar 
tarafından yapılacağından durum bir yazı ile defterdarlığa bildirilir.
Ancak, Hazine avukatı bulunmayan ilçelerdeki bağlı vergi dairelerinde ise suç duyurusu malmüdürleri tarafından yapılır.
4- Karşılıksız çıkan çek üzerine borçludan;
a) Çek bedeli,
b) Çek bedeli üzerinden yüzde 10 tazminat, (Çeşitli Gelir olarak),
c) Vadeden itibaren geçen süre için "Gecikme Zammı" aynı anda tahsil edilir.
5-Düzeltme hakkının yeni bir çek verilmek suretiyle kullanılmak istenmesi halinde yeni düzenlenen çek bedelinin bloke edilmiş olması kaydıyla mükellefin talebi kabul edilir.
6- Karşılıksız çıkan çek üzerine, borçlunun 3167 Sayılı Çekle Ödemelerin Düzenlenmesi ve Çek Hamillerinin Korunması Hakkında Kanunda belirtilen yedi iş günü içinde düzeltme hakkını kullanması ve 4 üncü fıkrada belirtilen ödemeleri yapması halinde, suç duyurusunda bulunulmaz.
7-Mükellefin borcunun bulunmaması veya mükellefiyet kaydının olmaması halinde durumu tespit eden bir tutanak düzenlenerek çek mükellefe bir yazı ekinde iade edilir.
Yurtdışından Gönderilen Posta Havalesi Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 244- Yurtdışından gönderilen posta havale ihbarnamelerinin Yazışma ve Arşiv Servisinden alınması üzerine bu ihbarnameler, görevlendirilecek bir memur tarafından "POSTA İLE YAPILAN TAHSİLATI İZLEME DEFTERİ" ne kaydedilir.
1-İhbarnamelerin posta idaresine verilecek kısmı koparılır ve tahsil edilmek üzere, bu işle görevlendirilen ve kimliği bu idareye önceden bildirilen mükeffel memura defterin ilgili sütunları işlenmek suretiyle imza karşılığında verilir.
2- Mükeffel memur tarafından ihbarname bedelleri posta idaresinden derhal tahsil edilir ve tahsil tarihi defterin ilgili sütununa kaydedilir.
a) İhbarname bedellerinin tahsil edildiği gün vezneye yatırılmasını sağlamak üzere, 239 uncu maddede belirtilen esaslar dahilinde ihbarnamedeki bilgilere dayanılarak her mükellef için vergi dairesi alındısı düzenlenir.

• Başka vergi dairesine ait olduğu tespit edilenlere ilişkin tahsilat saymanlıklar arası,
• Yükümlülükle ilgili bilgileri eksik olanlara ilişkin tahsilat emaneten yapılır.

b) Tahsilatın yapılmasından sonra vergi dairesi alındılarının "Mükellef" nüshası, defterin ilgili sütununa işlenerek mükellefin adresine adi posta ile gönderilir. "Dosya" yazılı nüshaları ilgili servise verilir.

c) Emaneten yapılan tahsilata ilişkin alındının "Mükellef" nüshası saklanmak üzere servis şefine verilir. Paranın vergi dairesince emanete alınma nedenini açıklayan bir yazı mükellefe gönderilir.

d) İhbarnameler, defterdeki kayıt sırasına göre bir klasörde saklanır.

3- Posta havalesi ile yapılan ödemelerle ilgili işlemler, ihbarnamelerin posta idaresinden alındığı tarihten itibaren en geç yedi gün içinde sonuçlandırılır.

Tahsildar ve İcra Memurlarınca Yapılan Tahsilatın Vezneye Yatırılması

Madde 245- Tahsildar ve icra memurlarınca yapılan tahsilatlar (vergi dairesi adına veya başka vergi dairesi adına) aynı gün tahsilatı yapan memur tarafından bilgisayar kayıtlarına aktarılır. Tahsildar ve icra memurları tahsilat bordrosu alınarak tahsildar alındılarının ikinci nüshaları ile birlikte veznedara vergi dairesi alındısı düzenlenmek üzere verilir.

1- Vergi dairesi alındısı, veznedar tarafından elle her bordro için ayrı ayrı olacak şekilde parayı yatıran tahsildar veya icra memuru adına düzenlenir.

2-Paranın veznece teslim alınması üzerine, alındıların "Mükellef" ve "Muhasebe" yazılı nüshaları veznedar tarafından imzalanır ve "Tahsil Edilmiştir" kaşesi basılır. "Mükellef" ve "Muhasebe" yazılı nüshalar tahsildar veya icra memuruna, tahsildar alındılarının ikinci nüshaları ise gün sonunda ilgili servise verilir.

Dip koçan veznede muhafaza edilir.

3-Bu işlemlerden sonra, tahsildar ve icra memurları tahsilat bordrolarının ikinci nüshası tahsildar veya icra memuruna verilir. Birinci nüsha servis şefi tarafından bir klasörde saklanır.

Başka Vergi Daireleri Adına Yapılacak Tahsilat

Madde 246- Özel kanunlarında ödeme yeri gösterilmemiş amme alacakları, borçlunun ikametgahının bulunduğu yer tahsil dairesine ödenir.

1- Özel kanunlarında ödeme yeri gösterilmiş olsun olmasın borçlular, alacaklı tahsil dairesindeki hesabı bildirmek koşuluyla bu yerin belediye hudutları dışındaki tahsil dairelerine de ödemede bulunabilirler. Ancak, bu fıkra gereğince yapılacak ödemeler tahsildarlara yapılamaz.

2- Ödeme nakden (para olarak) yapıldığı takdirde, 240 ıncı maddede belirtilen esaslara göre, çekle yapıldığı takdirde 241 inci maddede belirtilen esaslara göre işlem yapılır. Düzenlenen vergi dairesi alındısının "Mükellef" yazılı nüshası ödemede bulunana, "Dosya" yazılı nüshası gün sonunda Muhasebe Kayıt Servisine verilir.

Tahsilat Bordrosunun Düzenlenmesi ve İlgili Servise Verilmesi

Madde 247- Veznece yapılan tahsilatı belirlemek, bordroya kaydedilen belgeleri ilgili servise vermek ve muhasebe kayıtlarının yapılmasını sağlamak üzere bilgisayardan alınan iki nüsha "TAHSİLAT BORDROSU" ve ekleri Muhasebe Bölümü Müdür Yardımcısına verilir. Müdür yardımcısı tarafından veznece tahsil edilen tutarlar ile bordrodaki tutarlar kontrol edilir. Bordronun altı, müdür yardımcısı tarafından aynı gün "Doğruluğu Tarafımdan Onaylanmıştır" şerhi konularak imzalanır.

Bordro imzalandıktan sonra gün sonu işlemleri başlatılır. Bordro toplam tutarı ile "GÜNLÜK TAHSİLAT BORDROSU PROTOKOLÜ" karşılaştırılarak uygunluğu müdür yardımcısı tarafından onaylanır.

Bordronun birinci nüshası ve ekleri (günlük tahsilat icmali, günlük tahsilat bordrosu protokolü, takipli ödemeler listesi, teslimat müzekkeresi, emaneten yapılan tahsilata ilişkin alındıların dosya nüshaları vb.) Muhasebe Kayıt Servis şefine, vergi dairesi alındıları ise ilgili servislere verilir. İkinci nüshası serviste muhafaza edilir.

VEZNE KAPANDIKTAN SONRA YAPILACAK İŞLEMLER

Kasanın Günlük Sayımı
Madde 248- Her iş günü akşamı veznedar tarafından kasa fiilen sayılarak mevcut tespit edilir. Tahsilat bordrosu toplamları ile karşılaştırılarak o günkü kasa mevcudu hesaben bulunur. Hesaben bulunan mevcut ile sayılmak suretiyle bulunan mevcut müdür, müdür yardımcısı veya şef tarafından kontrol edilip uygunluk sağlandıktan sonra, veznedarca tahsilat bordroları ayrı ayrı dikkate alınarak "KASA DEFTERİ"ne işlenir. Kasa defteri müdür, müdür yardımcısı, servis şefi ve veznedar tarafından imzalanır.
1- Birden çok vezne açılmış olması halinde;
a) Uyum sağlama çalışmaları yukarıdaki fıkrada belirtilen şekilde her vezne için ayrı ayrı yapılır.
b) Uyum sağlandıktan sonra, veznedarlar tarafından tahsil edilen paranın tamamı kasaya bakmakla görevli veznedara bir tutanakla teslim edilir.
c) Kasaya bakmakla görevli veznedarca, yukarıdaki fıkrada belirtilen şekilde kasa defterine gerekli kayıt yapılır.
2- Çalışma saati sonuna kadar vezne sayımı tamamlanamadığı veya uyum sağlanamadığı taktirde, sayım bitinceye veya uyum sağlanıncaya kadar müdür, müdür yardımcısı, servis şefi, tahsilat girişini yapan memur ve veznedarlar beklemek zorundadırlar.
3- Ay sonlarında kasa defterinin borç ve alacak sayfaları "Günlük Toplam" sütunları toplamlarının, aylık mizan cetvelindeki kasa hesabının borç ve alacak tutarına eşit olup olmadığı kontrol edilir.
Kasada Fazla veya Eksik Çıkan Para, Ayniyat, Hisse Senedi, Hazine Bonosu ve Tahvilatla İlgili İşlemler
Madde 249- Sayım sonunda kasa mevcudu fazla veya eksik çıktığı takdirde bunun nedenleri araştırılır.
1- Sayım sonunda fazla çıkan para, iki nüsha olarak düzenlenecek bir tutanakla tespit edilir. Tutanak; veznedar, servis şefi, müdür yardımcısı ve müdür tarafından imzalanır.
Fazla çıkan para için vergi dairesi alındısı düzenlenerek emanete alınır. Alındının "Dosya" yazılı nüshası ile tutanağın bir nüshası tahsilat bordrosu ekinde Muhasebe Kayıt Servisine gönderilir. Tutanağın diğer nüshası ile alındının "Mükellef" yazılı nüshası veznede açılacak bir dosyada servis şefinin sorumluluğu altında saklanır.
2- Sayım sonunda eksik çıkan para, dört nüsha olarak düzenlenecek bir tutanakla tespit edilir. Tutanak; veznedar, servis şefi, müdür yardımcısı ve müdür tarafından imzalanır. Tutanağın bir nüshası veznedara, iki nüshası Muhasebe Kayıt Servisine verilir. Diğer nüshası ise servis şefinin sorumluluğu altında veznede açılacak bir dosyada saklanır.
3-Olayda görevin kötüye kullanıldığından kuşkulanılması halinde, veznedar hakkında kanuni kovuşturma yapılması için durum, defterdarlığa yazı ile bildirilir.
4- Teminat olarak alınan kıymetli ayniyat, hisse senedi ve hazine tahvil ve bonolarının sayımı sonunda, eksik çıkması halinde de yukarıdaki fıkralarda belirtilen şekilde işlem yapılır.
5- Yıl sonlarında Devlet Muhasebesi Yönetmeliğinin 166 ve 167 nci maddelerinde belirtilen esaslara göre gerekli sayımlar yapılır.
Veznece Tahsil Olunan Paranın Bankaya Yatırılma Süresi
Madde 250- Veznece tahsil olunan paranın, her iş günü akşamı vergi dairesi hesabının bulunduğu bankaya yatırılması zorunludur. Ancak, vezne kapandıktan sonra, kabul edilen ödemelerin bankaya yatırılma imkanı kalmadığından tahsil olunan para, ertesi gün bankaya yatırılmak üzere ortak koruma altına alınır.
Mali yılın son gününde (bu gün resmi tatil gününe geldiği taktirde bir önceki iş gününde) vezne mevcudunun tamamı banka şubesine yatırılır.
Paranın Bankaya Yatırılması
Madde 251- Paranın vergi dairesi hesabının bulunduğu bankaya yatırılması için nakden ve çekle yapılan tahsilat için ayrı ayrı dört nüsha "TESLİMAT MÜZEKKERESİ" düzenlenir. Teslimat müzekkeresinin üç nüshası ile para, çekler ve çeklerin dökümünü gösteren liste mükeffel memurlardan birine verilerek bankaya gönderilir. Müzekkerenin dip koçanı olan dördüncü nüshası ise serviste saklanır.
1- Teslimat müzekkeresinin birinci nüshası bankaca alıkonulur. İki ve üçüncü nüshalar bankaca onaylanarak alındıyı teşkil eden üçüncü nüsha veznedarla, ikinci nüsha ise o günün akşamı günlük vaziyet cetveli ile birlikte vergi dairesine gönderilir.
Bankadan gönderilen ikinci nüsha, Muhasebe Kayıt Servisince alınır. Üçüncü nüsha ise veznedarca tarih ve sıra numarasına göre bir dosyada saklanır.
2- Paranın bankaya gönderilmesi sırasında, güvenlikle ilgili olarak Bakanlık talimatlarında belirtilen esaslar dahilinde gerekli önlemler alınır.
Kasanın Ortak Koruma Altına Alınması
Madde 252- Kasada, Bakanlıkça (Muhasebat Genel Müdürlüğü) belirlenen miktarın üzerinde para veya menkul değerler ya da kıymetli evrak bulunduğu takdirde, kasa ortak koruma altına alınır.
1- Ortak koruma aşağıda belirtilen şekilde yapılır:
a) Kasada bulunan değerler sayılıp durum kasa defterinin açıklama bölümüne yazılarak müdür ve veznedar tarafından imzalandıktan sonra "KASA SAYIM TUTANAĞI" düzenlenir.
Tutanak; müdür, müdür yardımcısı, servis şefi, veznedar ve gece bekçisi tarafından imzalanarak sayılan değerler kasaya konulur.
b) Kasa tek gözlü ve tek kilitli ise veznedar tarafından kilitlenir. İple bağlandıktan sonra bağlantı yerine konulan kırmızı veya adi mumun üzeri müdür yardımcısı tarafından vergi dairesi mühürü ile mühürlenir. Anahtar veznedar tarafından saklanır.
c) Kasa iki kilitli ve tek gözlü ise "b" bendinde belirtildiği şekilde mühürlenir. Anahtarın biri müdür, diğeri ise veznedar tarafından saklanır.
d) Kasa iki gözlü ise "b" bendinde belirtilen şekilde mühürlenir. İç gözün anahtarı müdür, dış anahtarı ise veznedar tarafından saklanır.
e) Kasa sayısı birden fazla ise ortak koruma altına alınacak para kasalardan birisine konularak kasanın özelliğine göre yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda işlem yapılır.
2- Kasa, ertesi iş günü vergi dairesi müdürü ve veznedar tarafından birlikte kontrol edilerek açılır.
Kasanın Kontrolü
Madde 253- Kasa, günlük kontrollerden başka, Kefalet Kanunu gereğince vergi dairesi müdürü tarafından en az her on beş günde bir olmak üzere belirsiz günlerde mevcut sayılmak, vergi dairesi alındısı, çek, teslimat müzekkeresi dip koçanları, tahsilat bordroları ve diğer ödeme belgeleri ile kasa defteri kayıtları karşılaştırılmak ve toplamlarına bakılmak suretiyle ayrıca kontrol edilerek tutanak düzenlenir. Tutanak veznedar, servis şefi, müdür yardımcısı ve müdür tarafından imzalanır.
Ayrıca kasa defterinin açıklama bölümüne "Mevcut sayılmış toplamlarına bakılmış ve düzenlenen alındıların, tahsilat bordroları ile karşılaştırılması yapılmıştır" açıklaması yazılarak müdür tarafından imzalanır.

EMANET VE TEMİNAT İŞLEMLERİ

Emanet ve Teminat Olarak Yapılan Tahsilat
Madde 254- Mükelleflerce emanet ve teminat olarak nakden yapılan ödemeler için 240 ıncı maddede, çekle yapılan ödemeler için 241 inci maddede belirtilen esaslara göre işlem yapılır. Alınan teminat miktarı, vergi dairesi alındısının tarih ve numarası belirtilmek suretiyle ilgili servise bir servis notu ile bildirilir.
1- Kasa fazlası olarak tespit edilen para 249 uncu maddede, yurtdışından posta havalesi ile gönderilen paraya ait ihbarnamelerde yükümlülükle ilgili bilgilerin eksik olması halinde, posta idaresinden çekilen para için 244 üncü maddede belirtilen esaslara göre işlem yapılır.
2- Emanet olarak nakden yapılan tahsilat 240 ıncı maddede, çekle yapılan tahsilat 241 inci maddede, yurtdışı posta havalesi ile yapılan tahsilat ise 244 üncü maddede belirtilen esaslara göre işleme tabi tutulur.
3- Mükellefe gönderilmesi sağlanamayan alındıların "Mükellef" nüshası servis şefinin sorumluluğu altında bir dosyada saklanır. "Dosya" nüshası ise tahsilat bordrosu ile Muhasebe Kayıt Servisine gönderilir.
Teminatın Alınması ve Saklanması
Madde 255- Mükellefler tarafından teminat olarak verilen mücevher, kıymetli maden, Hazine tahvil ve bonoları ve Hükümetçe tespit edilen hisse senedi, Hazine tahvil ve bonosu gibi menkul değerler ile bankalarca verilen teminat mektupları ve şahsi kefalete ilişkin kıymetli evrakın alınması üzerine, veznedar tarafından "MENKUL KIYMETLER ALINDISI" düzenlenir.
1- Teminatların alınması sırasında;
a) Sahte teminat mektubu verilmesini önlemek için, mektubu veren bankadan durumun sorularak doğruluğunun kontrol edilmesine,
b) Hazine tahvil ve bonolarının üzerinde yazılı değeri ile, Hükümetçe belli edilecek milli esham ve tahvilatın (hisse senedi) ise en yakın borsa cetvelleri üzerinden yüzde 15 noksanıyla değerlendirilmesine,
c) Teslim alınan eşyanın türü, cinsi, nitelikleri, değeri, numarası, ayarı, hisse senedi, Hazine tahvil ve bonolarında ayrıca üzerinde bulunan kuponlarının tamam olmasına, kupon adetleri ile tahvilatın seri ve sıra numarasının menkul kıymetler alındısına yazılmasına,
d) Teminat ve depozito olarak kabul edilen tahvillerin üzerinde bulunması gereken vadesi gelmemiş kuponların eksiksiz olmasına, saklanmak üzere teslim edilen tahvillerin kuponları noksan olduğu taktirde bu noksanlığın, verilen alındı ve yardımcı defterde belirtilmesine,
e) Nominal bedele faiz dahil edilerek ihraç edilmiş olan tahvil ve bonolar teminat olarak alındığında, ana paraya tekabül eden satış değeri üzerinden kabul edilerek hesaplara alınmakla birlikte alındı ve yardımcı defter kayıtlarında bunların nominal değerlerinin de ayrıca gösterilmesine dikkat edilir.
2- Menkul kıymetler alındısının birinci nüshası mükellefe verilir. Dip nüshası ise koçanda bırakılır ve veznedar tarafından saklanır. Menkul kıymetler alındısı ile alınan teminatların dökümü, bir taraftan Muhasebe Kayıt Servisine, diğer taraftan ilgisine göre ilgili servise, gereği yapılmak üzere servis notu ile gönderilir.
3- Menkul kıymetler alındısı düzenlenmek suretiyle alınan teminatlar Muhasebe Kayıt Servisinde tutulan "MENKUL KIYMETLER DEFTER" sıra numarasını taşıyan dosya veya zarf içerisinde kasa veya veznede veznedarca saklanır.
4- Teminat olarak alınan tahvillerin vadesi gelmiş kuponları, teslim eden tarafından istendiği takdirde, alınan teminatın kamu alacağını karşılaması halinde, istem hakkındaki dilekçenin altına iade edilen kuponların adet ve tutarları ile geri verildiği yazılarak, teslim alana imzalatılır. Dilekçeler ilgili servise bu iş için açılacak bir dosyada saklanmak üzere, servis notuyla gönderilir.
5- Kasada saklanmakta olan değerlerin (banka teminat mektupları hariç), satılarak paraya çevrilmesi gerektiğinde, Satış Servisine, 256 ncı maddede belirtilen esaslar dahilinde düzenlenecek tutanakla teslim edilir. Bu değerlerden teminat ve depozito olarak veya saklanmak üzere bırakılan tahvillerin üzerlerinde bulunan kuponlardan o tarihe kadar vadeleri gelmiş olanlar tahsil edilerek gelir kaydedilir veya ilgilisine ödenmek üzere emanete alınır.
6-İade edilen ve Satış Servisine verilen Hazine tahvil ve bonoları ile hisse senedi gibi teminatların işlem sonucu servis notu ile Muhasebe Kayıt Servisine ve ilgisine göre Vergilendirme Bölümü veya Kovuşturma Bölümü'ne bildirilir.
Haczedilen Menkul Malların Alınması ve Saklanması
Madde 256- Tahsildar ve icra memurları tarafından haczedilerek kasada saklanmak üzere getirilen kıymetli maden, mücevher, ticari senet, hisse senedi, tahvil vb. menkul mallar dört nüsha tutanak düzenlenmek suretiyle kasadan sorumlu veznedar tarafından teslim alınır.
1-Düzenlenecek tutanakta, teslim edilecek menkul mallarla ilgili bilgiler haciz tutanağından aynen yazılır. Tutanak; teslim alan, teslim eden ve Vezne Servis şefi ve müdür yardımcısı tarafından imzalanır.
2- Tutanağın bir nüshası veznedara, bir nüshası tahsildar veya icra memuruna verilir. Diğer nüshalardan biri Vezne Servisinde açılacak bir dosyada saklanır, diğeri ise haciz tutanağına iliştirilir.
3- Teslim alınan menkul mallar, veznedar tarafından kasada saklanır.
4- Kasada saklanmakta olan malların, satışa çıkarılması halinde Satış Servisine, serbest bırakılması halinde sahibine teslim işlemleri yukarıda belirtilen esaslar dahilinde düzenlenecek tutanakla yapılır.

DİĞER İŞLEMLER

Alındıların Alınması, İncelenmesi ve Geri Gönderilmesi
Madde 257- Vergi dairesine gelen vergi dairesi ve tahsildar alındıları ile menkul kıymetler alındıları, teslimat müzekkereleri vb. müteselsil seri ve sıra numarası taşıyan belgeler; ciltlerde eksik yaprağın bulunup bulunmadığı, seri ve sıra numaralarının birbirini izleyip izlemediği, herhangi bir baskı hatası olup olmadığı bakımından incelenir. Bu tür eksiklik ve yanlışlıkları bulunan ciltler kullanılmaz.
1-Ciltlerde bulunan eksiklik ve yanlışlıklar üç nüsha olarak düzenlenecek bir tutanakla tespit edilir. Tutanak; sorumlu memur, servis şefi ve bölüm müdür yardımcısı tarafından imzalanır.
2- Eksik ve kullanılmayacak kadar hatalı bulunan;
a) Vergi dairesi ve tahsildar alındısı ciltleri,
b) Menkul kıymetler alındısı ciltleri ile teslimat müzekkeresi ciltleri vb.
tutanağın birinci nüshası ile birlikte defterdarlık muhasebe müdürlüğüne, tutanağın ikinci nüshası defterdarlığa gönderilir. Üçüncü nüshası ise müdür yardımcısı tarafından saklanır.
Alındıların Kaydı, Saklanması ve Dağıtılması
Madde 258- Vergi dairesine gelen alındı ciltleri ile teslimat müzekkeresi ciltleri vb. gibi disipline edilmiş belgeler (posta ile gönderilenlerden eksik ve bozuk çıkanlar ile hiç kullanılmadan iade edilenler dahil), belgenin türüne göre ''ALINDI KAYIT DEFTERİ''nin ayrı ayrı bölümlerine cilt, seri ve sıra numarası birbirini izler şekilde kaydedilir.
1- Deftere kaydedilen belgeler, bölüm müdür yardımcısının denetimi altında saklanır.
2- Adı geçen belgeler veznedar, tahsildar, icra memuru ve diğer görevli memurlara dağıtıldıkça, her belge cildinin kayıt edildiği satıra verildiği tarih ve alanın adı, soyadı yazılarak alana imza ettirilir. Tahsildar ve icra memurlarına bir ciltten fazla alındı verilmez.
Ancak, son teslimat sırasında kullanmakta olduğu alındı cildinde çok az sayıda alındı kaldığı görülen tahsildar ve icra memurlarına bir cilt alındı daha verilir. Mükellef sayısı çok, çalışma alanı dağınık ve merkezden uzak olan tahsildara her defasında iki cilt alındı verilir.
3- Kısmen veya tamamen kullanılan belgelerin müdür yardımcısına geri verilmesi halinde, iade tarihi deftere yazılarak teslim alan tarafından imzalanır. Kısmen kullanılan belge ciltlerinin tekrar başka bir memura verilmesi gerektiği takdirde, alındı kayıt defterinin ayrı bir kısmında kullanılmış belgeler için açılacak sayfalara yukarıdaki esaslar dahilinde giriş kaydedilip gerekli işlem yapılır.
Kullanılmamış Her Türlü Alındıların Yitirilmesi Halinde Yapılacak İşlemler
Madde 259- Kullanılmamış her türlü alındı, teslimat müzekkeresi vb. gibi disipline edilmiş belgelerin ciltleri ile yapraklarının yitirilmesi halinde, yitirilme nedenleri bir tutanakla tespit edilir.
Belgelerin yitirilmesi ile ilgili olarak yapılan araştırma ve soruşturma işlemleri belirtilmek ve adı geçen belgelerin türleri ile numaraları gösterilmek suretiyle durum, defterdarlık kanalı ile Bakanlığa (Muhasebat Genel Müdürlüğü'ne) bildirilir. Alınacak yanıtlara göre işlem yapılır.
Yanlış Düzenlenen veya Kullanılmayacak Duruma Gelen Alındıların İptali
Madde 260- Yanlış düzenlenen veya herhangi bir nedenle kullanılmayacak duruma gelen alındılar ile teslimat müzekkeresi vb. gibi disipline edilmiş belgeler iptal edilir.
İptal işlemi, belgelerin her nüshasına, köşeden köşeye iki paralel çizgi çekilerek arasına büyük harflerle "İPTAL" sözcüğü yazılmak suretiyle yapılır.
Ayrıca, belgelerin arka yüzüne iptal nedeni yazılarak bölüm müdür yardımcısı, servis şefi ve düzenleyen memur tarafından imzalanır.
Bilgisayarda düzenlenen alındıların herhangi bir nedenle çıktısının alınamaması halinde iptal işlemi bilgisayar üzerinde yapılır. Vergi dairesi alındı örneği A4 kağıda yazdırılır. Durum iptal edilen makbuzun muhteviyatını içeren ve bölüm müdür yardımcısı, servis şefi ve ilgili memur tarafından düzenlenecek bir tutanakla tespit edilir.
Mükelleflerce Yitirildiği İleri Sürülen Alındılar Hakkında Yapılacak İşlemler
Madde 261- Vergi dairesince yapılan tahsilat veya alınan teminat karşılığında verilmiş bulunan alındıların yitirildiği ilgililerce bir dilekçe ile bildirildiğinde, bilgisayarca düzenlenen alındılar bilgisayar kayıtlarından, elle düzenlenenler de ise dip koçanlarından vergi kimlik numarası, dönemi ve içerdiği tutar tespit edilir.
1- Yitirilen alındının bilgisayarda düzenlenmiş olması halinde, bu alındı bilgisayardan görüntülenerek beyaz bir kağıt üzerine çıktısı alınır ve yetkililerce imzalanarak ilgilisine verilir.
2-Elle düzenlenen alındı için ise dip koçanına not yazıldıktan sonra fotokopisi çekilir veya kaybedilen alındı muhteviyatı dilekçe altına ya da arkasına yazıldıktan ve yetkililerce imzalandıktan sonra ilgilisine verilir.
3-Yitirilen alındı karşılığında tahsil edilmiş bulunan paranın veya teslim alınmış olan teminatın geri verilmesi istendiğinde vergi dairesi alındı örneği, menkul kıymetler alındı örneği ya da alındı fotokopisi asıl alındı gibi işleme tabi tutulur. Ancak, yitirilen alındı Bakanlıkça belirlenen miktardan fazla para veya teminatı içerdiği takdirde, ilgililer tarafından alındının yitirildiğinin gazete ile ilan edilmesi ve gazetenin dilekçeye bağlanması gerekir.
4- Dilekçe ve ilanı gösterir gazete, servis şefinin gözetimi altında bir dosyada saklanır.
Defter ve Belgelerin İstemde Bulunanlara Verilmesi, Alınması ile Devir ve Arşive Kaldırma İşlemleri
Madde 262- Defter ve belgelerin istemde bulananlara verilmesi, alınması ve arşive kaldırma işlemleri Yazışma, Arşiv, Özlük ve Diğer İşlemler`de devir işlemleri ise Devlet Muhasebesi Yönetmeliğinde belirtilen esaslara göre yapılır.

GENEL HÜKÜMLER

Kapsam
Madde 263- Muhasebe Kayıt Servisi işlemleri, bu maddelerde belirtilen işlemler ile Devlet Muhasebesi ve Devlet Harcama Belgeleri Yönetmeliklerinde yer alan işlemlerden vergi dairesini ilgilendiren diğer işlemleri kapsar.
1-Muhasebe Kayıt Servisi işlemleri, Devlet Muhasebesi Yönetmeliği ve Devlet Harcama Belgeleri Yönetmeliği ile bu Yönergede yer alan esaslara göre yürütülür.
2-Defter ve belgelerin istemde bulunanlara verilmesi, alınması ve arşive kaldırma işlemleri Yazışma, Arşiv, Özlük ve Diğer İşlemler `de devir işlemleri ise Devlet Muhasebesi Yönetmeliğinde belirtilen esaslara göre yapılır.
Muhasebe Kayıtlarının Tanımı
Madde 264- Muhasebe kayıtları, vergi dairesi işlemlerinin yevmiye ve gelir hesapları yardımcı defterleri ile diğer yardımcı defterlerde gösterilmesidir.
Üzerlerinde Muhasebe Kayıtları Gösterilecek Belgeler
Madde 265- Muhasebe kayıtları; "SAYMANLIK İŞLEM FİŞİ" ve "TAHAKKUK MÜZEKKERESİ VE VERİLE EMRİ" üzerinde gösterilir.
1-Bu belgeler üzerine kayıtlar, duruma göre; düzeltme tecil ve gelir hesapları yardımcı defterleri ile tahakkuk bordroları icmal cetveli, tahsilat bordrosu, tutanaklar, düzeltme fişleri, ödeme emirleri, tenkis belgesi teslimat müzekkeresi, saymanlık işlem fişleri, takipten kaldırılan alacaklar bordrosu, gönderme emri, menkul kıymetler alındısı suretleri (servis notu), mahsup alındısı, terkin fiş ve cetvelleri vb. bilgilere dayanılarak yapılır.
2-Yevmiye maddesinin tarih ve numarası, bu belgeler ile bu belgelerin dayanağını oluşturan diğer belgeler üzerine bilgisayarda otomatik olarak yazılır.
Muhasebe Kayıt Belgelerinde İşlemlerin Gösterilmesi
Madde 266- Muhasebe kayıt belgesi olan saymanlık işlem fişi ile tahakkuk müzekkeresi ve verile emrinde işlemler; ilgili ana hesaplardan birine borç, diğerine alacak yazılmak suretiyle gösterilir.
1-Borçlu ve alacaklı ana hesaplar, varsa yardımcı hesaplarıyla birlikte yazılır.
2-Muhasebe hesap planında yer almayan gelir ve alacak türleri, ''Çeşitli Gelirler Yardımcı Hesabında'' gösterilir.
Günlük işlemlere ilişkin saymanlık işlem fişleri bilgisayarda düzenlenerek kasa hesabına ait yevmiyenin kasa defteri ile uygunluğu sağlandıktan sonra ilgili memur tarafından bilgisayardan bir nüsha "GÜNLÜK HESAP KONTROL CETVELİ" alınır.
Hesapların borç ve alacak toplamlarının yardımcı defterlerle uygunluğu ilgili memur tarafından kontrol edilerek imzalanır. Cetvelin doğruluğu ise yetkili amir tarafından kontrol edilerek imzalanır ve o aya ait yevmiye defterinin vergi dairesinde kalan nüshaları ile birlikte saklanır.
Vergi dairelerinde, 308 inci maddede sayılan hesaplarla ilgili olarak Devlet Muhasebesi Yönetmeliğinde düzenleneceği belirtilen yardımcı defterler de tutulur.
Muhasebe Kayıtlarının Yapılmasından Sonra Belgelerin Saklanması
Madde 267- Muhasebe kayıtlarının yapılmasından sonra muhasebe kayıt belgelerinin;
a)İkinci nüshaları, muhasebe kayıtlarının dayanağını oluşturan belgelerin vergi dairesinde kalacak nüshaları ile birlikte yevmiye maddesi ve tarih sırasına göre bir klasörde saklanır.
b)Birinci nüshaları ise muhasebe kayıtlarının dayanağını oluşturan belgelerden Muhasebat Genel Müdürlüğüne gönderilmesi gerekenler ile birlikte 301 inci maddede belirtilen esaslara göre ay içinde oluşturulacak zarflara konulur.
Geçen Yıldan Devreden Tutarların Açılış Kayıtlarının Yapılması
Madde 268- Mali yılbaşında Devlet Muhasebesi Yönetmeliğinin 153 üncü maddesinde belirtilen borç veya alacak artığı devreden hesapların devir miktarlarını gösteren üç nüsha ''DEVİR LİSTESİ'' bilgisayardan alınır.
1-Borç artığı olarak devreden ana hesapların genel toplamı ile alacak artığı olarak devreden ana hesapların genel toplamı karşılaştırılır.
2-Bu karşılaştırma sonunda büyük olan toplamdan küçük olanı çıkarılmak suretiyle fark bulunur. Bulunan fark denge sağlamak amacıyla söz konusu listede Genel Merkez Hesabı'na borç veya alacak yazılır.
3-İki nüsha olarak düzenlenecek saymanlık işlem fişinde, devreden hesapların borç ve alacak miktarları ana ve yardımcı hesaplar itibariyle ayrı ayrı gösterilir. Genel Merkez Hesabı ise saymanlık işlem fişinde duruma göre denge unsuru olarak borç veya alacak kısmında tek kalem olarak yer alır.
4-Saymanlık işlem fişine dayanılarak yevmiye defterinde açılış kaydı yapılır.
5-Açılış kaydına ilişkin saymanlık işlem fişine devir listelerinin birer nüshası bağlanır. Bu fiş ve eki listenin bir nüshası, Ocak ayı sonu cetvelleri ile birlikte Bakanlığa (Muhasebat Genel Müdürlüğüne) gönderilir.
Bağlı Vergi Dairelerinin Bağımsız Vergi Dairelerine Dönüşmesi Halinde Düzenlenen Döküm Cetvellerinin Muhasebeleştirilmesi
Madde 269- Bağlı vergi dairelerinin bağımsız vergi dairelerine dönüşmesi halinde, bağlı vergi dairelerinden bağımsız vergi dairelerine devredilen ve Bakanlık talimatları gereğince düzenlenen takipli, takipsiz ve tecilli alacakları gösterir döküm cetvelleri, bağımsız vergi daireleri tarafından aşağıda belirtilen şekilde muhasebeleştirilerek açılış kayıtları yapılır.
1-Takipli, takipsiz ve tecilli alacaklar için düzenlenmiş bulunan döküm cetvellerinin genel toplamı üzerinden saymanlık işlem fişi düzenlenerek yardımcı hesaplarla birlikte Gelir Tahakkuklarından Borçlular Hesabı'na borç, Gelir Tahakkukları Hesabı'na alacak yazılır.
Ayrıca;
a) Takipli alacaklar için düzenlenmiş bulunan döküm cetvellerinin toplamı üzerinden saymanlık işlem fişi düzenlenerek yardımcı hesaplarla birlikte Takipli Borçlular Hesabı'na borç, Gelir Tahakkuklarından Borçlular Hesabı'na alacak yazılır.
b) Tecili verilmiş alacaklar için düzenlenmiş bulunan döküm cetvellerinin toplamı üzerinden saymanlık işlem fişi düzenlenerek yardımcı hesaplarla birlikte Tecilli ve Tehirli Borçlular Hesabı'na borç, Gelir Tahakkuklarından Borçlular Hesabı'na alacak yazılır.
2-Muhasebe kayıtları yapıldıktan sonra döküm cetvellerinin birer nüshası ilgili servise verilir, diğer nüshası ise bir klasörde saklanır.

TAHAKKUK KAYITLARI

Tahakkuk Bordrolarının Alınması Üzerine Yapılacak İşlemler ve Muhasebeleştirilmesi
Madde 270- Tahakkuk bordroları günlük olarak bilgisayardan alınır.
1-Tahakkuk bordrolarının toplamları günlük olarak vergi, fon ve gelir türleri itibariyle birleştirilerek "TAHAKKUK BORDROLARI İCMAL CETVELİ" bilgisayarca oluşturulur.
2-Ay sonlarında bilgisayardan alınacak tahakkuk icmal cetveli toplamı üzerinden, saymanlık işlem fişi ile; Gelir Tahakkuklarından Borçlular Hesabı'na borç, Gelir Tahakkukları Hesabı'na alacak yazılarak muhasebe kayıtları yapılır.
3-Ay sonlarında tahakkuk bordrosu İcmal cetvelinde ayrı olarak gösterilen özel gider indirimi nedeniyle mahsup edilecek gelir vergisi tutarları üzerinden saymanlık işlem fişi ile; Gelir Tahakkukları Hesabı'na borç, Gelir Tahakkuklarından Borçlular Hesabı'na alacak, Bütçe Gelirleri Hesabı'na borç, Bütçe Gelirleri Hesabı'na alacak, Gelir Tahakkuklarından Borçlular Hesabı'na borç, Gelir Tahakkukları Hesabı'na alacak yazılır.
4-Tahakkuk bordrosu icmal cetveline geçirilmiş bulunan tahakkuk bordroları klasörde saklanır.
5-Bilgisayardan alınan tahakkuk bordrosu icmal cetveli saymanlık işlem fişine iliştirilir.
Faiz, Gecikme Zammı, Takip Giderleri Karşılığı Alınan Para ile Tahakkuku Verilmemiş  Damga Vergisi ve Benzerlerinin Tahakkuklarının Verilmesi ve Muhasebeleştirilmesi
Madde 271- Bir ay içinde tahsil edilen faiz, gecikme zammı tahakkuku verilmemiş damga vergisi ve takip giderleri karşılığı alınan paraların tutarı gelir hesapları yardımcı defterinin ilgili sütunundan tespit edilerek ay sonlarında saymanlık işlem fişi ile; Gelir Tahakkuklarından Borçlular Hesabına borç, Gelir Tahakkukları Hesabı'na alacak yazılır. Ayrıca, çeşitli gelir olarak tahsil edilen ve daha önce tahakkuk kayıtları yapılmamış olan paralar da aynı şekilde muhasebeleştirilir.

TAHSİLAT KAYITLARI

Veznece Yapılan Tahsilata İlişkin Tahsilat Bordrolarının Alınması Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 272- Vezne Servisinden gönderilen tahsilat bordrosu ile eklerinin alınması üzerine:
1-Başka vergi daireleri adına yapılan tahsilatla ilgili olarak;
a)Vergi dairesi alındıları, tahsildar alındıları vergi daireleri itibariyle ayrılır.
b)Her bir vergi dairesi adına yapılan toplam tahsilat tutarı için, dört nüsha saymanlık işlem fişi düzenlenir.
c)Muhasebe kayıtları yapıldıktan sonra saymanlık işlem fişlerinin birinci nüshası Sayıştay'a, ikinci nüshası karşı saymanlığa, üçüncü nüshası Muhasebat Genel Müdürlüğü'ne gönderilir. Dördüncü nüshası ise yevmiye tarih sırası ile bir klasörde saklanır.
2-Diğer belgelerle ilgili olarak;
emanet veya teminata ya da kişi borçlarına ilişkin belgeler, muhasebe kayıtlarının yapılmasından sonra bir klasörde saklanır.
Veznece Yapılan Tahsilatın Muhasebeleştirilmesi
Madde 273- Vezne Servisince nakden yapılan tahsilatı gösterir, Tahsilat Bordroları Günlük Tahsilat İcmal Cetveli toplamları üzerinden saymanlık işlem fişi düzenlenir. Düzenlenen saymanlık işlem fişi ile;
1-Kasa Hesabı'na borç, Bütçe Gelirleri Hesabı'na alacak yazılır. Tahsil edilen tutarlar ay sonlarında,
a)Takipsiz Tahsilat için Gelir Tahakkukları Hesabı'na borç, Gelir Tahakkuklarından Borçlular Hesabı'na alacak,
b) Takipli tahsilat için Gelir Tahakkukları Hesabı'na borç, Takipli Borçlular Hesabı'na alacak yazılır.
2-Herhangi bir nedenle emaneten veya teminat olarak yapılan tahsilat için; Kasa Hesabı'na borç, Emanetler Hesabı'na alacak yazılır.
3-Kişi borçları ile ilgili olarak yapılan tahsilat için; Kasa Hesabı'na borç, Kişi Borçları Hesabı'na alacak yazılır.
4-Özel kanunları gereği takip ve tahsili 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanuna göre yapılan tahsilatlar için, Kasa Hesabı'na borç, Emanetler Hesabı'na alacak, tahsil edilen tutarlar ay sonlarında, Özel Tahakkuklar Hesabı'na borç, Özel Tahakkuklardan Borçlular Hesabı'na alacak yazılır.
5-Sayım sonunda kasada fazla çıkan para, Kasa Hesabı'na borç, Emanetler Hesabı'na alacak yazılır. Bir yıl içinde ilgililere iade edilemeyen para, bütçeye çeşitli gelir olarak irat kaydedilir.
6-Diğer saymanlıklar adına yapılan her türlü tahsilat için saymanlık işlem fişi ile; Kasa Hesabı'na borç, Saymanlıklar Arası İşlemler Hesabı'na alacak yazılır.
7-Gecikme zammı, faiz ve takip giderleri karşılığı olarak tahsil edilen para bu maddenin 1 inci fıkrasında belirtilen şekilde muhasebeleştirilir.
T.C. Ziraat Bankası ve Diğer Bankalarca Yapılan Tahsilata İlişkin Vergi Tahsil Alındıları İcmal Cetvelleri ile Eklerinin Alınması Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 274- Bankalarca gönderilen vergi tahsil alındıları icmal cetvelleri ile ekleri olan vergi tahsil alındılarının Yazışma ve Arşiv Servisinden zimmetle alınması üzerine, icmal cetvelleri ile alındılar karşılaştırılarak, adet ve tutar itibariyle gerekli kontrolü yapıldıktan sonra bilgisayara girişi sağlanır.
Bankalarca yapılan tahsilatların Bilgi İşlem Merkezince mükellef hesaplarına manyetik ortamda aktarılması işlemleri Bakanlık talimatlarına göre yürütülür.
Başka vergi daireleri adına yapılan tahsilatları gösterir alındılar ve icmal cetvelleri, vergi dairesi ile ilgili olanlardan ayrılır. 272/1 inci maddede belirtilen esaslara göre işlem yapılır.
Muhasebe kayıtları yapıldıktan ve bilgisayarca emanetler ile banka hesabı defterleri işlendikten sonra, vergi tahsil alındıları ilgili Vergilendirme Servislerine gönderilir. İcmal cetvelleri ve tahsilat bordroları servis şefinin sorumluluğu altında saklanır.
T.C. Ziraat Bankası ve Diğer Bankalarca Yapılan Tahsilatın Muhasebeleştirilmesi
Madde 275- Bankalarca yapılan tahsilatı gösterir tahsilat bordroları günlük tahsilat icmal cetveli toplamları üzerinden saymanlık işlem fişi ile;
1-Bütçe geliri olarak muhasebeleştirilecek T.C. Ziraat Bankası tahsilatı için Banka Hesabı'na, diğer bankalar tahsilatı için Nakit Hareketleri Hesabı'na borç, Bütçe Gelirleri Hesabı'na alacak, tahsil edilen tutarlar ay sonlarında Gelir Tahakkukları Hesabı'na borç, Gelir Tahakkuklarından Borçlular Hesabı'na alacak,
2-Emanet olarak muhasebeleştirilecek tahsilat için, Banka Hesabı'na borç, Emanetler Hesabı'na alacak yazılır.
Diğer Saymanlıklarca Yapılan Tahsilata İlişkin Saymanlık İşlem Fişleri ile Eklerinin Alınması Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 276- Yazışma ve Arşiv Servisinden belge dağıtım ve izleme bordrosu ekinde alınan saymanlık işlem fişleri ile eklerinin gerekli kontrolü yapılır.
Fişlerin ekinde bulunan tahsil belgeleri, bütçe gelirleri ile ilgili olanlar ve olmayanlar olarak ayrılır. Saymanlık işlem fişleri ve ekindeki alındılar belge dağıtım ve izleme bordrosu ile ilgili servise gönderilir.
İlgili servisten saymanlık işlem fişleri ve ekleri ile bilgi giriş formlarının alınması üzerine bilgisayara girilerek her fiş için ayrı ayrı üç nüsha saymanlık işlem fişi düzenlenir.
Düzenlenen saymanlık işlem fişlerinin birinci nüshası harcama belgeleri ile Sayıştay'a, ikinci nüshası Muhasebat Genel Müdürlüğü'ne gönderilir. Üçüncü nüshası ise karşı saymanlıktan gelen nüsha ile yevmiye tarih sırası ile servis şefinin sorumluluğu altında saklanır.
Saymanlık işlem fişi ekindeki alındılar ile bilgi giriş formları ilgili servise iade edilir.
Emanete alınan tahsilatın başka saymanlıklara ait olduğunun tespit edilmesi halinde saymanlık işlem fişi düzenlenerek ilgili saymanlığa gönderilir.
Diğer Saymanlıklarca Yapılan Tahsilatın Muhasebeleştirilmesi
Madde 277- Saymanlıklar arası tahsilata ilişkin düzenlenen saymanlık işlem fişi ile;
1-Saymanlıklar Arası İşlemler Hesabı'na borç, Bütçe Gelirleri Hesabı'na alacak yazılır. Tahsil edilen tutarlar ay sonlarında;
a)Takipsiz tahsilat için, Gelir Tahakkukları Hesabı'na borç, Gelir Tahakkuklarından Borçlular Hesabı'na alacak,
b)Takipli tahsilat için, Gelir Tahakkukları Hesabı'na borç, Takipli Borçlular Hesabı'na alacak yazılır.
2-Emaneten yapılan tahsilat için, Saymanlıklar Arası İşlemler Hesabı'na borç, Emanetler Hesabı'na alacak yazılır.
3-Kişi borçları ile ilgili olarak yapılan tahsilat için, Saymanlıklar Arası İşlemler Hesabı'na borç, Kişi Borçları Hesabı'na alacak yazılır.
4-Gecikme zammı, faiz ve takip giderleri karşılığı olarak tahsil edilen para, bu maddenin 1 inci fıkrasında belirtilen şekilde muhasebeleştirilir.
Emanetler hesabına alınan tahsilatın başka saymanlıklara ait olduğunun tespit edilmesi halinde, saymanlık işlem fişi ile Emanetler Hesabı'na borç, Saymanlıklar Arası İşlemler Hesabı'na alacak yazılır.

DÜZELTME KAYITLARI

Düzeltme Fişlerinin Alınması Üzerine Yapılacak İşlemler ve Muhasebeleştirilmesi
Madde 278- İlgili servislerden alınan düzeltme fişleri incelenerek tahakkuktan terkin, nakden iade veya mahsup mu yapılacağı araştırılarak ay sonunda "DÜZELTME DEFTERİ"nin aylık toplamları üzerinden muhasebeleştirilir.
A-Tahakkuktan Terkini Gerektiren Düzeltme Fişlerinin Alınması Üzerine Yapılacak İşlemler
1-Yalnız tahakkuktan terkini gerektiren düzeltme fişlerinin ay sonunda düzeltme defterindeki toplamları üzerinden saymanlık işlem fişi ile; Gelir Tahakkukları Hesabı'na borç, Gelir Tahakkuklarından Borçlular veya Takipli Borçlular Hesabı'na alacak yazılır.
2-Tahakkuktan terkin nedeniyle tahsilatın iadesi gerekiyor ise;
a)Terkin edilen miktar, iadesi gereken miktara eşit ise terkine ilişkin muhasebe kaydı yapılmaz.
b)Terkin edilen miktar iadesi gereken miktardan küçük ise terkin edilen miktar ile iadesi gereken miktar arasındaki fark saymanlık işlem fişi ile; Gelir Tahakkuklarından Borçlular Hesabı'na veya Takipli Borçlular Hesabı'na borç, Gelir Tahakkukları Hesabı'na alacak yazılır.
c)Terkin edilen miktar, iadesi gereken miktardan büyük ise terkin edilen miktar ile iadesi gereken miktar arasındaki fark saymanlık işlem fişi ile; Gelir Tahakkukları Hesabı'na borç, Gelir Tahakkuklarından Borçlular Hesabı'na veya Takipli Borçlular Hesabı'na alacak yazılır.
B-Nakden İadeyi Gerektiren Düzeltme Fişlerinin Alınması Üzerine Yapılacak İşlemler
İadenin nakden yapılacağı hallerde, mükelleflerin başvurması üzerine, iade yapılmadan önce emanetler defteri incelenmek suretiyle iadenin yapılmasına engel olacak bir durumun olup olmadığı tespit edilir.
Buna göre;
1-Mükellefe nakden iade yapılması gerektiği sonucuna varılması halinde ödeme;
a)Bizzat mükellefe yapılıyorsa mükellefin kimliğini belirleyecek bir belge,
b)Vekillere yapılacak ödemelerde vekilin para almaya yetkili olduğuna ilişkin noterce düzenlenmiş vekaletname,
c)Vasilere yapılacak ödemelerde, vasi tayinine ilişkin mahkeme ilamı,
d)Varislere yapılıyorsa veraset ilamı,
e)Velilere yapılacak ödemelerde, veli ve çocukların nüfus cüzdanlarının onaylı suretleri (mahkemece tayin edilmiş velilere yapılacak ödemelerde mahkeme ilamı),
f)Kayyımlara yapılacak ödemelerde, kayyımın tayinine ilişkin ilam
aranır.
Ancak, varislere yapılacak ödemelerde ölenin alacağı Bakanlıkça belirlenen miktardan aşağı ise varisleri gösteren mahalle veya köy ilmühaberi, veraset ilam veya senedi yerine geçer. Vekaletname, veraset ilam veya senedi, vesayet ilamının asıl veya sureti ödemeye ilişkin belgeye bağlanır.
Varislere yapılacak ödemelerde, Veraset ve İntikal Vergisi Kanununun 17 inci maddesi gözönünde bulundurularak vergi kesintisi yapılır ve emanetler hesabına alınır. Mükelleflere bizzat yapılacak ödemelerde ayrıca imza karşılaştırılması yapılır.
2-Nakden iadeyi gerektiren düzeltme fişlerinin alınması üzerine tahakkuk müzekkeresi ve verile emri ile; Bütçe Giderleri Hesabı'na borç, Emanetler Hesabı'na alacak yazılır.
3-İade edilecek miktar, damga vergisi kesintisi dikkate alınmak suretiyle tespit edilir ve ödemenin yapılması için saymanlık işlem fişi düzenlenerek ilgiliye imza ettirilir.
4-Nakden iade edilecek miktar üzerinden vergi dairesi hesabının bulunduğu banka adına bölüm müdür yardımcısı veya servis şefi tarafından çek düzenlenir. Çekin dairede kalan kısmı imza ettirildikten sonra ilgiliye verilerek on gün içinde çek bedelinin alınması gerektiği hatırlatılır. Düzenlenen çekin numarası saymanlık işlem fişinin açıklamalar bölümüne yazılır.
5-Vergi dairesince düzenlenen çek veya gönderme emirleri banka defterine bilgisayarca otomatik olarak işlenir. Her günün sonunda banka defterinin ''Tutarı'' sütunu toplanarak kapatılır ve toplamı ''Günlük Toplam'' sütununa aktarılır. Saymanlık işlem fişindeki tutarlar karşılaştırılır ve uyum sağlandıktan sonra; Emanetler Hesabı'na borç, Ödenecek Çekler Hesabı'na ve iade edilen miktar üzerinden kesilen damga vergisi toplamı için, Bütçe Gelirleri Hesabı'na alacak yazılır. Ayrıca, damga vergisi kesintisi için ay sonlarında Gelir Tahakkukları Hesabı'na borç, Gelir Tahakkuklarından Borçlular Hesabı'na alacak yazılır.
6-Bankaca ödemenin yapıldığını gösteren günlük vaziyet cetveli alındığında, saymanlık işlem fişi ile; Ödenecek Çekler Hesabı'na borç, Banka Hesabı'na alacak yazılır.
7-Mükellefe nakden iade yapılırken; mükelleften geri alınacak düzeltme fişinin "Mükellef" yazılı nüshası, bulunmadığı takdirde iade istemine ilişkin mükellef dilekçesi ile tahsilatın tamamının iade edilmesi halinde, mükelleften alınacak tahsil belgesinin aslı, bulunmadığı taktirde vergi dairesince usulüne uygun olarak onaylanmış fotokopisi veya örneği, tahakkuk müzekkeresi ve verile emrine bağlanır. Yapılan tahsilatın bir kısmının iade edilmesi halinde ise tahsil belgesi alındığından, iadeden arta kalan miktar için tahsil belgesi fotokopisi mükellefe verilir.
8-Mükelleflerin, iade edilecek paranın banka şubelerindeki hesaplarına gönderilmesini istemeleri halinde, miktar ne olursa olsun "GÖNDERME EMRİ" düzenlenmek suretiyle ilgili bankaya aktarılır.
C-Mahsubu Gerektiren Düzeltme Fişlerinin Alınması Üzerine Yapılacak İşlemler
Mahsubu gerektiren düzeltme fişlerinin alınması üzerine, tahakkuk müzekkeresi ve verile emri ile; Bütçe Giderleri Hesabı'na borç, Emanetler Hesabı'na alacak yazılır. Mükelleflerin borçlu bulunduğu vergi dairesi dikkate alınarak mahsup edilecek miktar üzerinden mahsup alındısı ile saymanlık işlem fişi düzenlenir. Saymanlık işlem fişi ile;
1-İade edilecek miktarın mükellefin vergi dairesine olan borcuna mahsubu gerekiyorsa, Emanetler Hesabı'na borç, Bütçe Gelirleri Hesabı'na alacak yazılır.
Ayrıca, mahsuben yapılan tahsilat, ay sonlarında;
a)Takipsiz tahsilata ilişkin ise Gelir Tahakkukları Hesabı'na borç, Gelir Tahakkuklarından Borçlular Hesabı'na alacak,
b)Takipli tahsilata ilişkin ise Gelir Tahakkukları Hesabı'na borç, Takipli Borçlular Hesabı'na alacak yazılır.
Düzeltme fişi ile mahsup alındısının mükellef nüshaları muhatabına tebliğ edilmek, mahsup alındısının ''Muhasebe'' yazılı nüshası ise tarh dosyasına konulmak üzere aynı servis notu ekinde ilgili servise gönderilir.
c)İade edilecek miktarın mükellefin başka vergi dairesine olan borcuna mahsubu gerekiyorsa, Emanetler Hesabı'na borç, Saymanlıklar Arası İşlemler Hesabı'na alacak yazılır.
272 nci maddede belirtilen şekilde düzenlenen saymanlık işlem fişi, karşı saymanlığa gönderilir.
D-Tevkif Edilen veya Ödenen Vergilerin Mahsup veya Zarar Nedeniyle İade Edilmesi Halinde Yapılacak İşlemler
İade ve mahsup işlemleri bu maddede belirtilen esaslara göre yapılır. Bu fıkra hükmüne göre yapılacak iadelerde, tahakkuk müzekkeresi ve verile emrine;
a)Mükellef tarafından verilmiş olan beyannamenin vergi dairesince onaylanmış bir sureti,
b)Düzenlenecek düzeltme fişinin "Muhasebe" yazılı örneği,
c)Mahsup edilen vergilerin mal sandığına yatırıldığına ilişkin ilgili vergi dairesinin veya saymanlığın yazısı,
(Beyannamesinde ücret ve/veya serbest meslek kazancı bulunan mükelleflere yapılan reddiyatta, yalnız bu gelir unsurlarından kesilen vergilerin mal sandığına yatırıldığına ilişkin vergi dairesi veya saymanlık yazısının aranmasına gerek yoktur. Kesilen vergilerin kesintiyi yapan sorumlu adına tahakkuk ettirildiğine ilişkin ilgili vergi dairesinin veya saymanlığın yazısı yeterlidir. Ancak, genel bütçeden ücret alan mükelleflere yapılan reddiyatta, ücretlerden kesilen vergilerin mal sandığınca tahakkuk ettirildiğine ilişkin saymanlık yazısı da aranmaz)
d)Bakanlıkça belirlenen miktarı aşan iadelerde ayrıca inceleme raporunun bir örneği
eklenir.
E-Katma Değer Vergisi İadelerinde Yapılacak İşlemler
Katma değer vergisi iadelerinde, Devlet Harcama Belgeleri Yönetmeliği ve Bakanlıkça yayımlanan genel tebliğ, iç genelge ve genel yazılarda belirlenen usul ve esaslara göre işlem yapılır.
F-Nakden veya Mahsuben Yapılan İadelerde Damga Vergisi Kesintisi Üzerine Yapılacak İşlemler
1- İadelerin nakden yapılması sırasında damga vergisi kesintisi yapılır.
2-Düzeltme sonucu iade edilmesi gereken paraların; mükelleflerin gerek aynı vergi dairesinde, gerekse başka vergi dairesinde kendi vergi borçlarına mahsubu sırasında damga vergisi kesilmez.
3-İhracat istisnası nedeniyle iade edilecek katma değer vergisi, hak sahibinin kendisine veya ihraç edilen mal ve hizmeti üretenlerin katma değer vergisi borçlarına mahsup edilmesi halinde, damga vergisi kesintisi yapılmaz.
Terkin Fişi veya Cetvellerinin Alınması Üzerine Yapılacak İşlemler ve Muhasebeleştirilmesi
Madde 279- Terkini uygun görülen alacaklara ilişkin terkin fiş veya cetvellerinin bilgisayardan alınması üzerine ay sonlarında;
1-Terkin edilecek miktarlar üzerinden saymanlık işlem fişi ile; Gelir Tahakkukları Hesabı'na borç, Gelir Tahakkuklarından Borçlular Hesabı'na veya Takipli Borçlular Hesabı'na alacak yazılır.
2-Terkin edilen miktarların fer'i amme alacakları (gecikme zammı ve faiz) ile ilgili olması halinde, saymanlık işlem fişi ile; Gelir Tahakkuklarından Borçlular Hesabına Borç, Gelir Tahakkukları Hesabı'na alacak yazılmak suretiyle tahakkuk kayıtları yapılır. Daha sonra Gelir Tahakkukları Hesabı'na borç, Gelir Tahakkuklarından Borçlular Hesabı'na alacak yazılmak suretiyle terkin kayıtları yapılır.

TECİL KAYITLARI

Tecil Fişi ve Tecilin Kaldırılmasına İlişkin Yazıların Alınması Üzerine Yapılacak İşlemler ve Muhasebeleştirilmesi
Madde 280- İlgili servislerden tecil fişi ve tecilin kaldırılmasına ilişkin servis notunun alınması üzerine;
1-Tecil fişleri ve tecilin kaldırılmasına ilişkin yazı bilgisayarda "TECİL DEFTERİ"ne kaydedilir.
2-Defterin sıra numarası tecil fişi veya tecil kaldırma yazısının üzerine işlenir.
3-Tecil defterinin vergi ve gelir türlerine ilişkin bölümlerinin takipsiz ve takipli sütunlarının aylık toplamları üzerinden, saymanlık işlem fişi ile;
a)Takipsiz sütununda kayıtlı teciller için, Tecilli ve Tehirli Borçlular Hesabı'na borç, Gelir Tahakkuklarından Borçlular Hesabı'na alacak,
b)Takipli sütununda kayıtlı teciller için, Tecilli ve Tehirli Borçlular Hesabı'na borç, Takipli Borçlular Hesabı'na alacak,
c)Takipsiz sütununda kayıtlı tecilin kaldırılması için, Gelir Tahakkuklarından Borçlular Hesabı'na borç, Tecilli ve Tehirli Borçlular Hesabı'na alacak,
d)Takipli sütununda kayıtlı tecilin kaldırılması için, Takipli Borçlular Hesabı'na borç, Tecilli ve Tehirli Borçlular Hesabı'na alacak yazılır.
4-Muhasebe kayıtları yapıldıktan sonra tecil fişi ve tecilin kaldırılmasına ilişkin servis notu servis şefinin sorumluluğu altında saklanır.

TAKİP KAYITLARI

Takibe Alınan Alacaklar Bordrosu İcmalinin Alınması Üzerine Yapılacak İşlemler ve Muhasebeleştirilmesi
Madde 281- Takibe alınan alacaklar bordrosu icmalinin bilgisayar işletmeninden alınması üzerine;
1-Ay sonlarında icmal cetveli toplamları üzerinden, saymanlık işlem fişi ile; Takipli Borçlular Hesabı'na borç, Gelir Tahakkuklarından Borçlular Hesabı'na alacak yazılır.
2-Takibe alınan alacaklar bordrosu icmali bir klasörde saklanır.
Takipten Kaldırılan Alacaklar Bordrosu İcmalinin Alınması Üzerine Yapılacak İşlemler ve Muhasebeleştirilmesi
Madde 282- Takipten kaldırılan alacaklar bordrosu icmalinin bilgisayar işletmeninden alınması üzerine;
1-Ay sonlarında icmal cetveli toplamları üzerinden saymanlık işlem fişi ile; Gelir Tahakkuklarından Borçlular Hesabı'na Borç, Takipli Borçlular Hesabı'na alacak yazılır.
2-Takipten kaldırılan alacaklar bordrosu icmali bir klasörde saklanır.

DİĞER KAYIT İŞLEMLERİ

Alınan, İade Edilen ve Paraya Çevrilen Teminatlar Üzerine Yapılacak İşlemler ve Muhasebeleştirilmesi
Madde 283- Teminatlarla ilgili servis notunun alınması üzerine;
1-Teminatın türü;
a)Para ise muhasebe kayıtları 272 nci ve 273 üncü maddelerde belirtilen esaslar dahilinde saymanlık işlem fişi ile; Kasa Hesabı'na borç, Emanetler Hesabı'na alacak,
b)Banka teminat mektupları ile şahsi kefalete ilişkin belgeler ise saymanlık işlem fişi ile; Teminat Mektupları Hesabı'na borç, Teminat Mektupları Emanetleri Hesabı'na alacak,
c)Hisse senedi, Hazine tahvil ve bonosu ise saymanlık işlem fişi ile; Menkul Kıymetler Hesabı'na borç, Menkul Kıymetler Emanetleri Hesabı'na alacak,
d)Kıymetli ayniyat ise saymanlık işlem fişi ile; Menkul Kıymetler Hesabı'na borç, Menkul Kıymetler Emanetleri Hesabı'na alacak yazılır.
2-Teminatların mükelleflere iadesinde saymanlık işlem fişi düzenlenir ve bu fişe, iade istemini içeren mükellef dilekçesi ile mükelleften geri alınacak tahsil belgesinin veya menkul kıymetler alındısının aslı, bulunmadığı takdirde vergi dairesince usulüne uygun olarak onaylanmış fotokopisi veya menkul kıymetler alındısı örneği bağlanır. Saymanlık işlem fişine dayanılarak teminatın türü;
a)Para ise Emanetler Hesabı'na borç, Ödenecek Çekler Hesabı'na alacak, bankaca ödemenin yapıldığını gösteren günlük vaziyet cetveli alındığında Ödenecek Çekler Hesabı'na borç, Banka Hesabı'na alacak,
b)Banka teminat mektupları ile şahsi kefalet ise Teminat Mektupları Emanetleri Hesabı'na borç, Teminat Mektupları Hesabı'na alacak,
c)Hisse senetleri, Hazine tahvil ve bonosu ise Menkul Kıymetler Emanetleri Hesabı'na borç, Menkul Kıymetler Hesabı'na alacak,
d)Kıymetli ayniyat ise Menkul Kıymetler Emanetleri Hesabı'na borç, Menkul Kıymetler Hesabı'na alacak yazılır.
Vezne Servisinde saklanan teminatların mükellefe geri verilmesi gerektiği, bir servis notu ile Vezne Servisine bildirilir.
3-Teminatın paraya çevrilmesinde, teminatın türü;
a)Para ise mahsup alındısı ile saymanlık işlem fişi düzenlenerek; Emanetler Hesabı'na borç, Bütçe Gelirleri Hesabı'na alacak ve ay sonlarında Gelir Tahakkukları Hesabı'na borç, Gelir Tahakkuklarından Borçlular Hesabı'na veya Takipli Borçlular Hesabı'na alacak,
b)Banka teminat mektupları ile şahsi kefalete ilişkin belgeler üzerine kısmen veya tamamen veznece tahsilat yapılması halinde saymanlık işlem fişi ile tahsilat kayıtları 273 üncü maddede belirtildiği şekilde yapılır. Ayrıca, Teminat Mektupları Emanetleri Hesabı'na borç, Teminat Mektupları Hesabı'na alacak yazılır.
c)Hisse senedi, Hazine tahvil ve bonosu ise satış sonunda elde edilen para;

• Mükellefin borcunu tamamen veya kısmen karşılıyorsa, saymanlık işlem fişi ile tahsilat kayıtları 273 üncü maddede belirtildiği şekilde yapılır. Ayrıca Menkul Kıymetler Emanetleri Hesabı'na borç, Menkul Kıymetler Hesabı'na alacak,
• Borç miktarından fazla ise saymanlık işlem fişi ile tahsilat ve emanet kayıtlarından başka, Menkul Kıymetler Emanetleri Hesabı'na borç, Menkul Kıymetler Hesabı'na alacak yazılır.

d)Kıymetli ayniyat ise satış sonunda elde edilen para;

• Mükellefin borcunu tamamen veya kısmen karşılıyorsa, saymanlık işlem fişi ile tahsilat kayıtlarından başka, Menkul Kıymetler Emanetleri Hesabı'na borç, Menkul Kıymetler Hesabı'na alacak,
• Borç miktarından fazla ise saymanlık işlem fişi ile tahsilat ve emanet kayıtlarından başka, Menkul Kıymetler Emanetleri Hesabı'na borç, Menkul Kıymetler Hesabı'na alacak yazılır.

e)Teminatın paraya çevrilmesi sırasında düzenlenen alındılar, teminatların alınması sırasında mükelleflere verilen alındılarla değiştirilir.

4-Muhasebe kayıtlarının yapılması ile teminatların alınması, iadesi ve paraya çevrilmesi sırasında düzenlenen belgeler, "TEMİNAT MEKTUPLARI EMANETLERİ VE MENKUL KIYMETLER DEFTERLERİ"ne otomatik olarak bilgisayarca işlenir.

5-Teminatların geri verildiği veya paraya çevrildiği bir servis notu ile ilgili servise bildirilir.

Fazla veya Yersiz Olarak Yapılan İadelerin Muhasebeleştirilmesi

Madde 284- Tahakkuksuz veya tahakkuktan fazla tahsilatın iadesinde ya da tahakkuktan terkin nedeniyle yapılan iadede, fazla veya yersiz olarak bir iadenin yapılmış olduğu, gerek iadenin yapıldığı yıl içinde ve gerekse iadenin yapıldığı yıl geçtikten sonra anlaşıldığında, saymanlık işlem fişi ile;

1-Tahakkuksuz tahsilatın, fazla veya yersiz iadesinde, bir taraftan fazla ve yersiz yapılan iade tutarı, Kişi Borçları Hesabı'na borç, Tahsil Edilecek Gelirler Hesabı'na alacak; diğer taraftan yapılan iade tutarının tamamı Gelir Tahakkukları Hesabı'na borç, Gelir Tahakkuklarından Borçlular veya Takipli Borçlular Hesabı'na, alacak kaydedilir. Kişi Borçları Hesabına kaydedilen tutar tahsil edildiğinde, bir taraftan Kasa Hesabı'na borç, Kişi Borçları Hesabı'na alacak; diğer taraftan Tahsil Edilecek Gelirler Hesabı'na borç, Bütçe Gelirleri Hesabı'na alacak kaydedilir. Tahsilatın yapıldığı ay sonunda ise bir taraftan Gelir Tahakkuklarından Borçlular Hesabı'na borç, Gelir Tahakkukları Hesabı'na alacak; diğer taraftan Gelir Tahakkukları Hesabı'na borç, Gelir Tahakkuklarından Borçlular Hesabı'na alacak kaydedilir.

2- Tahakkuktan fazla tahsilatın fazla veya yersiz olarak iadesinde, fazla veya yersiz olarak yapılmış olan iade tutarı, bir taraftan Kişi Borçları Hesabı'na borç, Tahsil Edilecek Gelirler Hesabı'na alacak; diğer taraftan Gelir Tahakkukları Hesabı'na borç, Gelir Tahakkuklarından Borçlular veya Takipli Borçlular Hesabı'na, alacak kaydedilir. Kişi Borçları Hesabına kaydedilen tutar tahsil edildiğinde, bir taraftan Kasa Hesabı'na borç, Kişi Borçları Hesabı'na alacak; diğer taraftan Tahsil Edilecek Gelirler Hesabı'na borç, Bütçe Gelirleri Hesabı'na alacak kaydedilir. Tahsilatın yapıldığı ay sonunda ise bir taraftan Gelir Tahakkuklarından Borçlular Hesabı'na borç, Gelir Tahakkukları Hesabı'na alacak; diğer taraftan Gelir Tahakkukları Hesabı'na borç, Gelir Tahakkuklarından Borçlular Hesabı'na alacak kaydedilir.

3- Tahakkuktan terkin nedeniyle yapılan fazla veya yersiz iadede fazla veya yersiz iade tutarı Kişi Borçları Hesabı'na borç, Tahsil Edilecek Gelirler Hesabı'na alacak kaydedilir. Kişi Borçları Hesabına kaydedilen tutar tahsil edildiğinde, bir taraftan Kasa Hesabı'na borç, Kişi Borçları Hesabı'na alacak; diğer taraftan Tahsil Edilecek Gelirler Hesabı'na borç, Bütçe Gelirleri Hesabı'na alacak kaydedilir. Tahsilatın yapıldığı ay sonunda ise bir taraftan Gelir Tahakkuklarından Borçlular Hesabı'na borç, Gelir Tahakkukları Hesabı'na alacak; diğer taraftan Gelir Tahakkukları Hesabı'na borç, Gelir Tahakkuklarından Borçlular Hesabı'na alacak kaydedilir.

Akaryakıt tüketim vergilerinden fazla veya yersiz olarak yapılmış olan iadeler de yukarıda belirtilen şekilde muhasebeleştirilir. Ancak, geçmiş yıl tahsilatından fazla veya yersiz olarak yapılan iadelerin düzeltme kayıtları yapılırken, daha önce iade kaydı sırasında tahakkuktan terkin suretiyle yapılan tahsilatın iade edilmesi nedeniyle, Gelir Tahakkukları Hesabı ile Gelir Tahakkuklarından Borçlular Hesabına veya Takipli Borçlular Hesabına yapılan kayıtlarda fazla veya yersiz yapılan ödemeler kadar düzeltme yapılır.

Karşılıksız Çekler Üzerine Yapılacak İşlemler ve Muhasebeleştirilmesi

Madde 285- Mükellef veya sorumlularca verilen çek karşılığında düzenlenmiş bulunan vergi dairesi alındısının iptal edildiğini bildirir servis notu ekinde karşılıksız çek düzeltme fişinin alınması üzerine, saymanlık işlem fişi ile;

a) Aynı ay içinde ise Bütçe Gelirleri Hesabı'na borç, Banka Hesabı'na alacak,

b) Ayı geçtikten sonra ve bütçe yılı içinde ise Bütçe Gelirleri Hesabı'na borç, Banka Hesabı'na alacak, diğer taraftan Gelir Tahakkuklarından Borçlular veya Takipli Borçlular Hesabı'na borç, Gelir Tahakkukları Hesabı'na alacak,

c)Bütçe yılı geçtikten sonra ise Bütçe Giderleri Hesabı'na borç, Banka Hesabı'na alacak, diğer taraftan Gelir Tahakkuklarından Borçlular Hesabı'na veya Takipli Borçlular Hesabı'na borç, Gelir Tahakkukları Hesabı'na alacak yazılır.

Muhasebe kayıtları yapıldıktan sonra, servis notu saymanlık işlem fişine iliştirilir.

Kasada Eksik Çıkan Para Üzerine Yapılacak İşlemler ve Muhasebeleştirilmesi

Madde 286- Sayım sonunda kasada eksik çıkan para miktarını gösteren tutanağın, tahsilat bordrosu ile birlikte Vezne Servisinden alınması üzerine, saymanlık işlem fişi ile; Kişi Borçları Hesabı'na borç, Kasa Hesabı'na alacak yazılır.

Muhasebe kayıtlarının yapılmasından ve yevmiye defterindeki sıra numarasının tutanağa yazılmasından sonra tutanak, ''KİŞİ BORÇLARI DEFTERİNE'' kaydedilir.

Kasada Eksik Çıkan Ayniyat, Hisse Senedi, Hazine Tahvil ve Bonosu Üzerine Yapılacak İşlemler ve Muhasebeleştirilmesi

Madde 287- Sayım sonunda kasada eksik çıkan miktarı gösteren tutanağın tahsilat bordrosu ile birlikte Vezne Servisinden alınması üzerine, saymanlık işlem fişi ile;

a)Sayım sonucunda noksan çıkan Hazine malı menkul kıymetler, kayıtlı tutarı üzerinden Menkul Kıymetler Hesabı'na alacak, Değer Değişimleri Hesabı'na borç; rayiç bedeli üzerinden ise sorumluları adına Kişi Borçları Hesabı'na borç, Tahsil Edilecek Gelirler Hesabı'na alacak,

b) Sayım sonucunda noksan çıkan kişi malı menkul kıymetler, kayıtlı tutarı üzerinden Menkul Kıymetler Hesabı'na alacak, Menkul Kıymetler Emanetleri Hesabı'na borç; rayiç bedeli üzerinden ise sorumluları adına Kişi Borçları Hesabı'na borç, Emanetler Hesabı'na alacak, yazılır.

Muhasebe kayıtlarının yapılmasından ve yevmiye defterindeki sıra numarasının tutanağa yazılmasından sonra tutanak, ilgili defterlere kaydedilir.

Teslimat Müzekkeresinin Alınması Üzerine Yapılacak İşlemler

Madde 288- Bankaca paranın teslim alındığını gösterir teslimat müzekkeresinin onaylı ikinci nüshası ve günlük vaziyet cetvelinin, tahsilat bordrosu ile birlikte alınması üzerine, yatırılan miktar üzerinden saymanlık işlem fişi ile; Banka Hesabı'na borç, Kasa Hesabı'na alacak yazılır.

Muhasebe kayıtlarının yapılmasından sonra "BANKA HESABI DEFTERİ" bilgisayarca otomatik olarak işlenir.

Saymanlık Nakit Hareket Cetvelinin Düzenlenmesi ve İlgili Yerlere Gönderilmesi

Madde 289- Bankalardan gönderilen günlük vaziyet cetvelleri alındığında, banka hesabı defteri ile karşılaştırılarak uyum sağlanır.

Tek Hazine Sistemine dahil saymanlıklarda;

1-Vergi dairesince haftalık dönem sonunda (Çarşamba) günlük vaziyet cetvellerinden yararlanılarak 5 nüsha ''SAYMANLIK NAKİT HAREKET CETVELİ'' düzenlenir.

2-Bankanın ''Kayıtlara Uygunluk'' onayı alındıktan sonra, cetvelin iki ve beşinci nüshaları bankaya verilir. Birinci nüshası en geç o haftanın Cuma günü akşamına kadar defterdarlığa gönderilir, üçüncü nüsha saymanlık işlem fişinin birinci nüshasına eklenerek aylık belgelerle birlikte Sayıştay'a gönderileceğinden ait olduğu zarfa konulur, dördüncü nüshası ise serviste bir klasörde saklanır.

3- Tek Hazine Sistemi dışında kalan saymanlıklarda nakit hareket cetveli düzenlenmez.

Defterdarlık Hazine Cari Hesabına Aktarılan Paranın Muhasebeleştirilmesi

Madde 290- Tek Hazine Sistemine dahil saymanlıklarda;

Vergi dairelerinin banka hesaplarında biriken nakit fazlasını defterdarlığa gönderme işlemi haftalık dönem sonundaki hesap durumuna göre bankalar tarafından otomatik olarak yapılır. Çarşamba günü bankadan alınan günlük vaziyet cetvelinde il muhabir bankasına dönem sonu itibariyle gönderilen nakit fazlası para, saymanlık işlem fişi ile; Nakit Hareketleri Hesabı'na borç, Banka Hesabı'na alacak yazılır.

Muhasebe kayıtları yapıldıktan sonra saymanlık işlem fişinin birinci nüshası, saymanlık nakit hareketleri cetveli ile birlikte Sayıştay'a gönderilir, ikinci nüshası ise serviste saklanır.

Tek Hazine Sistemi dışındaki saymanlıklarda;

Vergi dairelerinin banka hesaplarında biriken nakit fazlasının Hazine İç Ödemeler Saymanlığına aktarılması amacıyla düzenlenen gönderme emri bankaya gönderildiğinde tutarı, saymanlık işlem fişi ile; Nakit Hareketleri Hesabı'na borç, Ödenecek Çekler Hesabı'na alacak kaydedilir. Bankaca gönderme emrinin saymanlık nüshası paranın gönderilmesinden sonra onaylanarak o günün akşamı, günlük vaziyet cetveli ile birlikte vergi dairesine geri gönderildiğinde saymanlık işlem fişi ile Ödenecek Çekler Hesabına borç, Banka Hesabı'na alacak kaydedilir.

Emanet Olarak Tahsil Edilen Paranın İade Edilmesi Üzerine Yapılacak İşlemler ve Muhasebeleştirilmesi

Madde 291- Herhangi bir nedenle emanet olarak tahsil edilen paranın mükelleflere iadesinde saymanlık işlem fişi ile; Emanetler Hesabı'na borç, Ödenecek Çekler Hesabı'na alacak yazılır.

Ayrıca damga vergi kesintisi için 278 inci maddenin B-5 bendinde belirtilen muhasebe kayıtları yapılır.

1-İadenin nakden yapılması halinde saymanlık işlem fişine, mükellefin iade istemini içeren dilekçesi ile kendisinden alınacak tahsil belgesinin aslı, bulunmadığı takdirde vergi dairesince usulüne uygun olarak onaylanmış fotokopisi bağlanır.

2-İadenin yapılması sırasında, düzeltme hükümleri gözönünde bulundurulur. Ancak, düzeltme işlemini gerektiren bir neden bulunmadığından düzeltme fişi düzenlenmez.

3-Bankaca ödemenin yapıldığını gösteren günlük vaziyet cetveli alındığında, kayıtlarla karşılaştırılır ve uyum sağlandıktan sonra, saymanlık işlem fişi ile; Ödenecek Çekler Hesabı'na borç, Banka Hesabı'na alacak yazılır.

Süresinde İadesi İstenmeyen Paranın İrat Kaydedilmesi İle İlgili Yapılacak İşlemler ve Muhasebeleştirilmesi

Madde 292- Emanetler defteri çeşitli zamanlarda taranmak suretiyle, düzeltme fişinin onay tarihi itibariyle bir yıllık sürenin geçip geçmediği araştırılır. Sürenin geçmesi halinde, servis notu ile düzeltme fişinin tebliğ tarihi ilgili servislerden sorulur.

1-Tahsilattan iadeyi gerektiren düzeltme fişlerinin tebliğ tarihini bildirir servis notlarının alınması üzerine, tebliğ tarihi emanetler defterine kaydedilir.

2-Düzeltme fişinin tebliğ tarihinden itibaren bir yıl içinde parasını almak üzere istemde bulunmayan mükellefler tespit edilir.

3-Bu mükelleflerin, bir yıllık sürenin sonuna kadar muaccel hale gelmiş borçlarının olup olmadığı araştırılır. Yapılan araştırma sonucunda;

a)Muaccel hale gelmiş borçları olanların alacakları 278 inci maddede belirtilen esaslar dahilinde borçlarına mahsup edilir.

b)Muaccel hale gelmiş borçları olmayanların veya yapılan mahsup sonucunda alacağı kalanların parası ise saymanlık işlem fişi ile; Emanetler Hesabı'na borç, çeşitli gelir olarak Bütçe Gelirleri Hesabı'na alacak, Gelir Tahakkukları Hesabı'na borç, Gelir Tahakkuklarından Borçlular Hesabı'na alacak yazılır. Ayrıca Gelir Tahakkuklarından Borçlular Hesabı'na Borç, Gelir Tahakkukları Hesabı'na alacak yazılır.

4-Emanete alınan paralardan;

a)Sayım sonunda kasada fazla çıkan ve emanete alındığı tarihten itibaren bir yıl,

b)Vergi dairesinde mükellefiyet kaydı bulunmayan ve geliş nedeni tespit edilmeyen paraların emanete alındığı tarihi izleyen yıldan itibaren beş yıl içinde yapılan araştırmalara rağmen ilgilisine iade edilmeyen veya mahsubu yapılamayan paralar yukarıda belirtilen esaslar dahilinde bütçeye irat kaydedilir.

Ancak, yukarıda sayılanlar dışında emanetler hesabında bulunan paraların bütçeye irat kaydedilmesi, Devlet Muhasebesi Yönetmeliğinin 141 inci maddesinde belirtilen zamanaşımı süreleri dikkate alınarak yapılır.

Ödeme Emirlerinin Alınması Üzerine Yapılacak İşlemler ve Muhasebeleştirilmesi

Madde 293- Bakanlıktan gönderilen ödeme emirlerinin alınması üzerine saymanlık işlem fişi ile; Kullanılacak Ödeme Emirleri Hesabı'na borç, Ödeme Emirleri Hesabı'na alacak yazılır.

Alınan ödeme emirlerinden gerek yıl içinde gerekse bütçe yılı sonunda tenkis edilen miktarlar için saymanlık işlem fişi ile; Ödeme Emirleri Hesabı'na borç, Kullanılacak Ödeme Emirleri Hesabı'na alacak yazılır.

ÖZEL TAHAKKUK İŞLEMLERİ

Kapsam
Madde 294- Özel kanunlarına göre takip ve tahsili 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanuna göre yapılan ve bütçe geliri olarak tahakkuk ettirilmeyen;
1-Şeker Fiyat Farkı,
2-Akaryakıt Fiyat Farkı,
3-Yiyecek Bedeli,
4-Kur Farkı,
5-Yüksek Öğrenim Kredi Borcu,
6-Kaynak Kullanımı Destekleme Primi,
7-İhracatta Vergi İadesi,
8-Geliştirme ve Destekleme Fonu,
9-Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu,
10-Yüksek Öğrenim Harç Kredisi,
11-1475 Sayılı Kanununa Göre Kesilen İdari Para Cezaları,
12-3516 Sayılı Ölçüler ve Ayar Kanununa Göre Kesilen İdari Para Cezaları,
13-Resmi Arabuluculuk Ücreti,
14- Yargı Harçlarından İşletmeler ve Öğrenci Yurtları Payı,
15- Çevre Kirliliği İdari Para Cezası,
16- 2634 Sayılı Turizmi Teşvik Kanununa Göre Kesilen Para Cezaları,
17- 3359 Sayılı Kanuna Göre Tahsil Edilecek Fatura Bedelleri,
18- 3984 Sayılı Kanuna Göre Tahsil Edilecek Reklam Gelirleri Payları,
19- 2547 Sayılı Kanunun 46 ncı Maddesine Göre Alınacak Öğrenci Katkı Payı,
20- 4054 Sayılı Rekabetin Korunması Hakkındaki Kanun Gereğince Verilen Para Cezaları,
21- 5434 Sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununun 17 nci Maddesi Gereğince Tahakkuk Eden Cezalar,
22- Çimento Fonu Hesabına Aktarılacak Tutarlar,
23- KOBİ'lere KDV Desteği,
24- Çevre Denetim Giderleri İştirak Payı,
25- 4342 Sayılı Mera Kanununa Göre Kesilecek Para Cezaları
gibi alacakların tahakkuk, tahsil, terkin ve iadeleri, Özel Tahakkuklar Hesabında izlenir.
Tahakkuk Bordrolarının Alınması Üzerine Yapılacak İşlemler ve Muhasebeleştirilmesi
Madde 295- Tahakkuk bordrolarının günlük toplamları gelir türleri itibariyle birleştirilerek bilgisayarca tahakkuk bordroları icmal cetveli oluşturulur.
Ay sonlarında tahakkuk bordrosu icmal cetveli toplamları üzerinden saymanlık işlem fişi ile; Özel Tahakkuklardan Borçlular Hesabı'na borç, Özel Tahakkuklar Hesabına alacak yazılır.
Tahsilat Bordroları ve Eklerinin Alınması Üzerine Yapılacak İşlemler ve Muhasebeleştirilmesi
Madde 296- Vezne Servisinden gönderilen tahsilat bordrosu ve eklerinin alınması üzerine,
1-Emaneten tahsil edilen bu tür alacakların toplamı üzerinden saymanlık işlem fişi ile; Kasa Hesabı'na borç, Emanetler Hesabı'na alacak, diğer taraftan Özel Tahakkuklar Hesabı'na borç, Özel Tahakkuklardan Borçlular Hesabı'na alacak yazılır.
2-Emaneten tahsil edilen bu alacaklar için Takipli Borçlular Hesabı çalıştırılmaz.
3-Tahsil edilen miktarlardan gönderilmesi gerekenler, tahsil edildikleri ayı takip eden ayın sonuna kadar vergi dairesince düzenlenecek gönderme emri ile ilgili kuruluşa gönderilir.

KAYIT YANLIŞLIKLARININ DÜZELTİLMESİ, AY SONU İŞLEMLERİ İLE GÖNDERİLECEK CETVEL VE BELGELER, YÖNETİM DÖNEMİ HESABI İLE DİĞER İŞLEMLER

A-KAYIT YANLIŞLIKLARI VE DÜZELTİLMESİ

Muhasebe Kayıt Belgelerinin Doğru, Muhasebe Kayıtlarının Yanlış Olması ve Düzeltilmesi ile İlgili Yapılacak İşlemler

Madde 297- Saymanlık işlem fişinin, tahakkuk müzekkeresi ve verile emrinin düzenlenmesi sırasında;

1-Bir hesabın borcuna yazılması gereken rakamın aynı hesabın alacağına yazılması veya alacağına yazılması gereken rakamın borcuna yazılması,

2-Bir hesaba borç veya alacak yazılması gereken rakamın başka bir hesaba borç veya alacak yazılması,

3-Bir hesabın borç veya alacağına yazılan rakamın belgede gösterilenden eksik veya fazla olması

gibi yanlışlıklar, günlük hesap kontrol cetvelinin düzenlenmesi veya yevmiye kayıtlarının yardımcı defter kayıtları ile kontrolü sırasında aynı günde tespit edileceğinden, saymanlık işlem fişi, tahakkuk müzekkeresi günleme ile düzeltilir.

Yanlışlık, kaydın yapıldığı ay geçtikten sonra tespit edilirse eski kayıtlar ters kayıtla düzeltilir.

Tahsilat ve Harcama Belgelerindeki Hatalar Dolayısıyla Yapılan Yanlışlıkların Düzeltilmesi

Madde 298- Bu tür yanlışlıklar tespit edildiği gün saymanlık işlem fişi günleme ile düzeltilir.

Yapılan yanlışlıklar 297 nci maddede belirtilen esaslara göre düzeltilir. Ancak, mali yıl bittikten ve mali yılın son ayına ait cetveller merkeze gönderildikten sonra, ertesi yıla devir vermeyen hesaplara borç veya alacak yazılmak suretiyle, başka hesaplara aktarma yapılmasını gerektiren hesap düzeltme işlemleri, Bakanlıktan (Muhasebat Genel Müdürlüğü) alınacak izne göre yapılır.

Mükerrer Kayıtların Düzeltilmesi ile İlgili Yapılacak İşlemler

Madde 299- Mükerrer kayıt, işlemlerin defterlerde birden çok muhasebeleştirilmesi veya kaydedilmesidir.

Bu yanlışlıklar:

1-Kaydın yapıldığı ay içinde tespit edilirse, saymanlık işlem fişi günleme ile düzeltilir.

2-Kaydın yapıldığı ay geçtikten sonra tespit edilirse, saymanlık işlem fişi ile mükerrer kayıt ters kayıtla kapatılarak düzeltilir.

B- AY SONU İŞLEMLERİ İLE GÖNDERİLECEK CETVEL VE BELGELER

Ay Sonu İşlemleri
Madde 300- Ay sonuna kadar vergi dairesince bilgisayara girilen saymanlık işlem fişleri, tahakkuk müzekkeresi ve verile emri ile yevmiye ve yardımcı defter kayıtları, gerekli uygunluk sağlandıktan sonra, düzenlenen cetvel ve belgelerin, birer nüshaları sınıflandırılarak ayrı ayrı zarflara konulur.
Zarfların üzerlerine saymanlığın adı, belgelerin çeşidi, ilgili olduğu ay ve yıl ile adedi yazılır.
Cetvel ve belgelerin ikinci nüshaları serviste bir klasörde saklanır.
Gönderilecek Cetvel ve Belgeler
Madde 301- Ay sonlarında düzenlenen defter, cetvel ve belgeler;
1-Muhasebat Genel Müdürlüğüne Gönderilecek Cetveller
a)Aylık Mizan Cetveli
b)Bütçe Gelirleri Yardımcı Hesaplar Cetveli
c)Bütçe Giderleri ve Ödeme Emirleri Cetveli
d)Bütçe Giderleri ve Ödeme Emirleri İcmal Cetveli
e)Emanetler Cetveli
f)Saymanlıklar Arası İşlemler Hesabı Yevmiye Defteri
g)Özel Tahakkuklar Yardımcı Hesaplar Cetveli
h)Gelir Vergisi Tevkifat Cetveli
i)Saymanlık İşlem Fişleri (Saymanlıklar Arası İşlemler Hesabı ile ilgili olanlar)
2-Gelirler Genel Müdürlüğüne Gönderilecek Cetveller
a)Aylık Mizan Cetveli
b)Bütçe Gelirleri Yardımcı Hesaplar Cetveli
c)Özel Tahakkuklar Yardımcı Hesaplar Cetveli
d)84 Kalem Tel Bilgisi
e)Gelir Vergisi Tevkifat Cetveli
3-Bütçe Dairesi Başkanlığına Gönderilecek Cetveller
a)Bütçe Giderleri ve Ödeme Emirleri Cetveli
Bakanlıkça belirlenen sürelerde ilgili yerlere gönderilir.
4-Sayıştay Başkanlığına Gönderilecek Defter, Cetvel ve Belgeler
a)Yevmiye Defteri
b)Saymanlıklar Arası İşlemler Hesabı Yevmiye Defteri
c)Aylık Mizan Cetveli
d)Bütçe Gelirleri Yardımcı Hesaplar Cetveli
e)Bütçe Giderleri ve Ödeme Emirleri Cetveli
f)Bütçe Giderleri ve Ödeme Emirleri İcmal Cetveli
g)Emanetler Cetveli
h)Gelir Vergisi Tevkifat Cetveli
i)Özel Tahakkuklar Yardımcı Hesaplar Cetveli
j)Aylık Hesap Belgeleri
Düzenlenen defter, cetvel ve belgeleri doğrudan Sayıştay'a gönderecek saymanlıklara, Bakanlıkça ayrıca duyuru yapılır. Ancak, hesapları Sayıştay'ca yerinde incelemeye alındığı Bakanlıkça duyurulan saymanlıklar, aylık hesap belgeleri ile cetvelleri görevli Sayıştay denetçisine teslim etmek üzere mühürlü torbalar içerisinde bekletirler.

C-YÖNETİM DÖNEMİ HESABI

Yönetim Dönemi Hesabının Verilmesi ile İlgili Yapılacak İşlemler

Madde 302- Yönetim dönemi hesabı, bir mali yıl başından sonuna kadar yapılan bütün işlemleri kapsar.

1-Yönetim dönemi hesabı, hesabın verileceği tarihte; vergi dairelerinde saymanlık görevini yapan vergi dairesi müdürü, vergi dairesi başkanlıklarında ise vergi müdürü tarafından verilir.

2-Vergi dairesi tarafından, 1050 sayılı Muhasebe-i Umumiye ve 832 sayılı Sayıştay Kanunlarında belirtilen süre içinde, biten hesap devresine ait işlemleri gösteren cetveller, yönetim dönemi hesabı adı altında oluşturulacak bir dosya içerisinde Sayıştay Başkanlığına gönderilir.

3-Yönetim dönemi hesabı dosyasının bir örneği de serviste saklanır.

4-Yönetim dönemi hesabı ile ilgili düzenlenecek cetveller, Devlet Muhasebesi Yönetmeliğinin 169 uncu maddesinde belirtilen esaslara göre düzenlenir.

5-Yönetim dönemi hesabı verilmeden önce veya verildikten sonra hesaplar ve cetveller üzerinde yapılacak düzeltmeler Devlet Muhasebesi Yönetmeliğinin 170 inci maddesinde belirtilen esaslara göre yapılır.

D-DİĞER İŞLEMLER

Çek ve Gönderme Emri Ciltlerinin Alınması, İncelenmesi ve Geri Gönderilmesi ile İlgili İşlemler

Madde 303- Vergi dairesine gelen çek ve gönderme emri ciltleri; ciltlerde eksik yaprağın bulunup bulunmadığı, seri ve sıra numaralarının birbirini izleyip izlemediği, herhangi bir baskı hatası olup olmadığı bakımından incelenir. Bu tür eksiklik ve yanlışlıkları bulunan ciltler kullanılmaz.

1-Ciltlerde bulunan eksiklik ve yanlışlıklar üç nüsha olarak düzenlenecek bir tutanakla tespit edilir. Tutanak sorumlu memur, servis şefi ve bölüm müdür yardımcısı tarafından imzalanır.

2-Düzenlenen tutanağın birinci nüshası eksik olan ciltlerle birlikte muhasebe müdürlüğüne, ikinci nüshası defterdarlığa gönderilir. Üçüncü nüshası ise müdür yardımcısı tarafından saklanır.

Çek ve Gönderme Emri Ciltlerinin Kaydı, Saklanması ve Dağıtılması

Madde 304- Vergi dairesine gelen çek, gönderme emri ciltleri; (Posta ile gönderilenlerden eksik ve bozuk çıkanlar dahil), belgenin türüne göre alındı kayıt defterinin ayrı ayrı bölümlerine cilt ve sıra numarası birbirini izler şekilde kayıt edilir.

1-Deftere kaydedilen belgeler, bölüm müdür yardımcısının denetimi altında saklanır.

2-Adı geçen belgeler, görevli memurlara dağıtıldıkça her belge cildinin kayıt edildiği satıra, verildiği tarih ve alan memurun adı, soyadı yazılarak imza ettirilir.

3-Kısmen veya tamamen kullanılan belgelerin, müdür yardımcısına geri verilmesi halinde iade tarihi deftere yazılarak teslim alan tarafından imzalanır. Kısmen kullanılan belge ciltlerinin tekrar başka bir memura verilmesi gerektiği takdirde, alındı kayıt defterinin ayrı bir kısmında kullanılmış belgeler için açılacak sayfalara, yukarıdaki esaslar dahilinde giriş kaydedilir ve gerekli işlem yapılır.

Kullanılmamış Çek ve Gönderme Emri Ciltlerinin Yitirilmesinde Yapılacak İşlemler

Madde 305- Kullanılmamış çek, gönderme emri cilt veya yapraklarının yitirilmesi halinde yitirilme nedenleri bir tutanakla tespit edilir.

Belgelerin yitirilmesi ile ilgili olarak yapılan araştırma ve soruşturma işlemleri belirtilmek ve adı geçen belgelerin türleri ile numaraları gösterilmek suretiyle durum defterdarlık kanalı ile Bakanlığa (Muhasebat Genel Müdürlüğüne) bildirilir. Alınacak cevaba göre işlem yapılır.

Yanlış Düzenlenen veya Kullanılmayacak Duruma Gelen Çek ve Gönderme Emri İptali

Madde 306- Yanlış düzenlenen veya herhangi bir nedenle kullanılmayacak duruma gelen çek ve gönderme emri iptal edilir.

İptal işlemi, belgelerin her nüshasına köşeden köşeye iki paralel çizgi çekilmek ve arasına büyük harflerle ''İPTAL'' sözcüğü yazılmak suretiyle yapılır. Ayrıca, belgelerin arka yüzüne iptal nedeni yazılarak bölüm müdür yardımcısı, servis şefi ve düzenleyen memur tarafından imzalanır.

Ayrıca, çekin düzenlenme tarihinden itibaren on günlük süre geçtiği halde banka tarafından ödenmeyen ve mükellef tarafından vergi dairesine iade edilen çek iptal edilir. Yenisi düzenlenerek belgelerle ilintisi kurulur.

Mükelleflerce Yitirildiği İleri Sürülen Çekler Hakkında Yapılacak İşlemler

Madde 307- Nakden yapılacak iadeler nedeniyle verilen çeklerin yitirildiği ilgililerce bir dilekçe ile bildirildiğinde, çekin başkalarına ödenmesini önlemek için çekin tarihi ve numarası ile miktarı derhal bir yazı ile ödemeyi yapacak bankaya bildirilir.

Ayrıca durum derhal Bakanlığa (Muhasebat Genel Müdürlüğü) bildirilerek alınacak cevaba göre işlem yapılır.

Vergi Dairelerinde Tutulan Hesapların Sınıflandırılması ile Ertesi Yıla Devreden ve Devretmeyen Hesaplar

Madde 308- Vergi dairelerinde tutulan hesaplar, Devlet Muhasebesi Yönetmeliğinde öngörülen sistem ve plana uygun olarak düzenlenmiştir.

A-Ana Hesaplar

Kodu     Adı .

0010     Kasa Hesabı

0013     Menkul Kıymetler Hesabı

0016     Teminat Mektupları Hesabı

0020     Banka Hesabı

0021     Ödenecek Çekler Hesabı

0030     Gelir Tahakkukları Hesabı

0031     Gelir Tahakkuklarından Borçlular Hesabı

0032     Özel Tahakkuklar Hesabı

0033     Özel Tahakkuklarından Borçlular Hesabı

0034     Erken Ödeme İndirimi Hesabı

0035     Bütçe Gelirleri Hesabı

0035.0001     Normal Bütçe Gelirleri Hesabı

0035.0002     Takipli Bütçe Gelirleri Hesabı

0035.0003     Tecilli ve Tehirli Bütçe Gelirleri Hesabı

0036     Takipli Borçlular Hesabı

0037     Tecilli ve Tehirli Borçlular Hesabı

0040     Ödeme Emirleri Hesabı

0041     Kullanılacak Ödeme Emirleri Hesabı

0044     Ödenekli Giderler Hesabı

0050     Bütçe Giderleri Hesabı

0061     Emanetler Hesabı

0066     Menkul Kıymetler Emanetleri Hesabı

0068     Teminat Mektupları Emanetleri Hesabı

0077     Kişi Borçları Hesabı

0090     Saymanlıklar Arası İşlemler Hesabı

0095     Tahsil Edilecek Gelirler Hesabı

0097     Silinen Kişi Borçları Hesabı

0099     Genel Merkez Hesabı

0104     Nakit Hareketleri Hesabı

B-Yardımcı Hesaplar

Kodu   Adı

1111    Beyana Dayanan Gelir Vergisi Hesabı

1112    Götürü Usulde Gelir Vergisi Hesabı

1113    Gelir Vergisi Tevkifatı Hesabı

1114    Gelir Vergisi Dahili Tevkifatı Hesabı

1115    Gelir Vergisi Geçici Vergi Hesabı

1116    Gelir Vergisi Mük.Tlh.Oy.İşl. Elde Edilen Kaz.Asg.V.

1117    Devlet Tahvili ve Hazine Bonosu Faizlerinden Yapılan Gelir Vergisi Tevkifatı

1121    Beyana Dayanan Kurumlar Vergisi Hesabı

1122    Kurumlar Vergisi Tevkifatı Hesabı

1123    Kurumlar Vergisi Dahili Tevkifatı Hesabı

1124    Kurumlar Vergisi Geçici Vergi Hesabı

1125    Kurumlar Vergisi Mük.Tlh.Oy.İşl.Elde Edilen Kaz.Asg.V.

1130    Kıymetli Maden ve Ziynet Eşyasına İlişkin Vergi Hesabı

1140    Ekonomik Denge Vergisi Hesabı

1150    Ek Gelir Vergisi Hesabı

1160    Faiz Vergisi Hesabı

1170    Ek Kurumlar Vergisi Hesabı

1220    Motorlu Taşıtlar Vergisi Hesabı

1222    Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi Hesabı

1230    Veraset ve İntikal Vergisi Hesabı

1242     Net Aktif Vergisi Hesabı

1250     Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi Hesabı (4481 Sayılı Kanuna Göre)

1260     Ek Emlak Vergisi Hesabı

1271     4490 Sayılı Kanun Gereğince Tahsil Edilen Harçlar

1311     Beyana Dayanan Katma Değer Vergisi Hesabı

1312     Götürü Usulde Katma Değer Vergisi Hesabı

1321     Tütün ve Tütün Mamül. ile Her Türlü Alkol. İçki. Al. Ek Ver.Hes.

1322     Sair Şarap ve Bira ile Her Türlü Alkolsüz İçki. Al. Ek Ver.Hes.

1323     Oyun Kağıtları ve Röntgen Film. Alınan Ek Vergi Hesabı

1324     Her Türlü İspirto ve Füzel Yağlarından Al. Ek Vergi Hesabı

1327     Eğitim, Gençlik, Spor ve Sağlık Hiz.Vergisi Hesabı

1330     Taşıt Alım Vergisi Hesabı

1332     Ek Taşıt Alım Vergisi Hesabı

1340     Akaryakıt Tüketim Vergisi Hesabı

1350     Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi Hesabı

1360     Damga Vergisi Hesabı

1371     Tapu Harçları Hesabı

1372     Yargı Harçları Hesabı

1373     Noter Harçları Hesabı

1374     Pasaport ve Konsolosluk Harçları Hesabı

1375     Trafik Harçları Hesabı

1376     Diğer Harçlar Hesabı

1377     Diploma Harçları Hesabı

1378     Ticaret Sicili Harçları Hesabı

1379     Esnaf ve Sanatkarlar Sicili Harçları Hesabı

1380     Özel İletişim Vergisi Hesabı

1390     Özel İşlem Vergisi Hesabı

1510     Kaldırılan Vergi Artıkları Hesabı

2122     Petrolden Devlet Hakkı Hesabı

2123     Petrolden Devlet Hissesi Hesabı

2124     Madenlerden Devlet Hakkı Hesabı

2125     Oyun Kağıdı Gelirleri Hesabı

2133     Takip Giderleri Karşılığında Alınan Paralar Hesabı

2211     Taşınmaz Mallar Satış Gelirleri Hesabı

2222     Ecrimisil Gelirleri Hesabı

2223     Diğer Taşınmaz Mallar İdare Gelirleri Hesabı

2231     Taşınır Mallar Satış Gelirleri Hesabı

2233     Değerli Kağıtlar Satış Gelirleri Hesabı

2311     Vergi, Resim ve Harç Gecikme Faizi Hesabı

2314     Diğer Faizler Hesabı

2320     İkrazlardan Geri Alınanlar Hesabı

2330     Tavizlerden Geri Alınanlar Hesabı

2411     Mahkeme Para Cezaları Hesabı

2412     İdari Para Cezaları Hesabı

2421     Vergi Cezaları Hesabı

2422     Vergi Vesair Amme Alacağı Gecikme Zammı Hesabı

2430     Trafik Para Cezaları Hesabı

2432     Trafik Zabıtası Tespit Day. Özel Usulsüzlük Cezası Hesabı

2510     Çeşitli Gelirler Hesabı

3251     Savunma Sanayi Destekleme Fonu Hesabı

3252     Konut Fonu (3238 Sayılı Kanunun 13/4. Maddesine Göre Al.Tut.) Hesabı.

3261     Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu Hesabı

3271     Çıraklık Mes. ve Tek.Eğit.Geliştirme ve Yay. Fonu Hesabı

3281     Gelir ve Kurumlar Vergisi Üzerinden Alınan Fonlar Hesabı

3291     4306 Sayılı Yasaya Göre Eğitime Katkı Payı Hesabı

C-Özel Tahakkuklar

Kodu     Adı .

401         Şeker Fiyat Farkı Hesabı

402         Akaryakıt Fiyat Farkı Hesabı

406         Yiyecek Bedeli Hesabı

407         Kur Farkı Hesabı

408         Yüksek Öğrenim Kredi Borcu Hesabı

409         Kaynak Kullanımı Destekleme Primi Hesabı

410         İhracatta Vergi İadesi Hesabı

411         Geliştirme ve Destekleme Fonu Hesabı

412         Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu Hesabı

413         Yüksek Öğrenim Harç Kredisi Hesabı

414         1475 Sayılı Kanuna Göre Kesilen İdari Para Cezaları Hesabı

415         3516 Sayılı Ölçüler ve Ayar Kanununa Göre Kesilen İdari Para Cezaları Hesabı

416         Resmi Arabuluculuk Ücreti Hesabı

417         Yargı Harçlarından İşletmeler ve İş Yurtları Payı

418         Çevre Kirliliği İdari Para Cezası

419         2634 Sayılı Turizmi Teşvik Kanununa Göre Kesilen Para Cezaları

421         3359 Sayılı Kanuna Göre Tahsil Edilecek Fatura Bedelleri

422         3984 " " " " " Reklam Gelirleri Payları

423         2547 Sayılı Kanunun 46 ncı Maddesine Göre Alınacak Öğrenci Katkı Payı

424         4054 Sayılı Rekabetin Korunması Hakkındaki Kanun Gereğince Verilen Para Cezaları

425         5434 Sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununun 17 nci Maddesi Gereğince Tahakkuk Eden  Cezalar

426         Çimento Fonu Hesabına Aktarılacak Tutarlar

427         KOBİ'lere KDV Desteği

428         Çevre Denetim Giderleri İştirak Payı

429         4342 Sayılı Mera Kanununa Göre Kesilecek Para Cezaları

D-Borç Artığı Devreden Hesaplar

Yıl sonunda borç artığı veren ve ertesi yıla devreden hesaplar.

Sıra No     Hesabın Adı

1                 Kasa Hesabı

2                 Banka Hesabı

3                 Menkul Kıymetler Hesabı

4                 Teminat Mektupları Hesabı

5                 Kişi Borçları Hesabı

6                 Gelir Tahakkuklarından Borçlular Hesabı

7                 Takipli Borçlular Hesabı

8                 Tecilli ve Tehirli Borçlular Hesabı

9                 Özel Tahakkuklardan Borçlular Hesabı

E-Alacak Artığı Devreden Hesaplar

Yıl sonunda alacak artığı veren ve ertesi yıla devreden hesaplar.

Sıra No   Hesabın Adı

1               Ödenecek Çekler Hesabı

2               Menkul Kıymetler Emanetleri Hesabı

3               Teminat Mektupları Emanetleri Hesabı

4               Gelir Tahakkukları Hesabı

5               Özel Tahakkuklar Hesabı

6               Emanetler Hesabı

7               Tahsil Edilecek Gelirler Hesabı

F-Devir Vermeyen Hesaplar

Yıl sonunda ertesi yıla devretmeyen hesaplar.

Sıra No   Hesabın Adı

1             Saymanlıklar Arası İşlemler Hesabı

2             Bütçe Giderleri Hesabı

3             Ödeme Emirleri Hesabı

4             Kullanılacak Ödeme Emirleri Hesabı

5             Bütçe Gelirleri Hesabı

6             Silinen Kişi Borçları Hesabı

7             Genel Merkez Hesabı

8             Nakit Hareketleri Hesabı

9             Ödenekli Giderler Hesabı

C-YÖNETİM DÖNEMİ HESABI

Yönetim Dönemi Hesabının Verilmesi ile İlgili Yapılacak İşlemler

Madde 302- Yönetim dönemi hesabı, bir mali yıl başından sonuna kadar yapılan bütün işlemleri kapsar.

1-Yönetim dönemi hesabı, hesabın verileceği tarihte; vergi dairelerinde saymanlık görevini yapan vergi dairesi müdürü, vergi dairesi başkanlıklarında ise vergi müdürü tarafından verilir.

2-Vergi dairesi tarafından, 1050 sayılı Muhasebe-i Umumiye ve 832 sayılı Sayıştay Kanunlarında belirtilen süre içinde, biten hesap devresine ait işlemleri gösteren cetveller, yönetim dönemi hesabı adı altında oluşturulacak bir dosya içerisinde Sayıştay Başkanlığına gönderilir.

3-Yönetim dönemi hesabı dosyasının bir örneği de serviste saklanır.

4-Yönetim dönemi hesabı ile ilgili düzenlenecek cetveller, Devlet Muhasebesi Yönetmeliğinin 169 uncu maddesinde belirtilen esaslara göre düzenlenir.

5-Yönetim dönemi hesabı verilmeden önce veya verildikten sonra hesaplar ve cetveller üzerinde yapılacak düzeltmeler Devlet Muhasebesi Yönetmeliğinin 170 inci maddesinde belirtilen esaslara göre yapılır.

HACİZ VARAKALARININ ALINMASI VE HACİZ İŞLEMLERİ

Haciz Varakalarının Alınması
Madde 313- Gerek ilgili servislerden gerekse başka vergi dairelerinden gönderilen haciz varakaları ve ekleri, haciz varakaları sevk bordrosunun ikinci örneği imzalanarak teslim alınır. Bordronun birinci örneği ise bordro numaraları birbirini izler şekilde serviste saklanır.
Haciz varakaları sevk bordrosunda gösterilen tutarlar ile haciz varakalarında gösterilen tutarlar karşılaştırılarak uyum sağlanır.
Haciz varakaları, tahsildar ve icra memurlarına dağıtılmak üzere kovuşturma ve tahsil bölgeleri itibariyle ayrılır.
Köylerde ve Köy Kanunu uygulanan beldelerdeki borçlular tespit edilerek çalışma bölgelerine göre ilgili tahsildara verilmek üzere iki örnek liste düzenlenir. Düzenlenen listenin birinci örneği, haciz varakaları ile birlikte ikinci örneklerine imzaları alınarak ilgili tahsildara verilir.
Tahsildar, listeyi "TAHSİLDARLARA İLİŞKİN BORÇLU İZLEME DEFTERİ" ne kaydederek ekindeki haciz varakalarını çalışma programına dahil eder.
Başka vergi dairelerinden gönderilen haciz varakaları "DİĞER SAYMANLIKLARIN BORÇLULARINI İZLEME DEFTERİ" ne kaydedilerek bölgeler itibariyle tasnif edilir.
Haciz varakalarının Satış Servisine gönderilmesi veya ilgili servise iade edilmesi halinde, gönderilen veya iade edilen haciz varakaları, haciz varakaları sevk bordrosundan izlenir.
118/2 nci madde uyarınca servis notu ekinde daha sonra alınan mal bildirimleri, haciz işlemlerinde dikkate alınmak üzere borçluya ait haciz varakasına iliştirilir.
Haciz Varakalarının İncelenmesi, Tahsildar ve İcra Memurlarına Dağıtılması
Madde 314- Haciz varakaları;
1-Servis şefi tarafından;
a) Alacak miktarının yüksek olup olmadığı,
b) Zamanaşımı süresinin kısalıp kısalmadığı,
c) Borçlunun kaçması veya mallarını kaçırması olasılığının bulunup bulunmadığı,
d) Borçlunun başka bir borcundan dolayı halen kovuşturulup kovuşturulmadığı,
e) İhtiyati hacizle ilgili olup olmadığı,
f) Başka vergi dairelerinden gönderilip gönderilmediği,
g) Teminat alınması ile ilgili olup olmadığı
yönünden incelenir.
Bu tür haciz varakaları diğerlerinden ayırdedilerek bekletilmeksizin işleme tabi tutulur. Haciz varakaları üzerine yapılan işlemler servis şefi ve müdür yardımcısı tarafından günlük olarak kontrol edilir. Sonuçları vergi dairesi müdürüne bildirilir.
2- Diğer haciz varakaları ise servisin iş yükü dikkate alınarak tahsildar ve icra memurlarına dağıtılarak yapılan işlemler servis şefi tarafından sürekli izlenir.
3- Dağıtımı yapılan haciz varakalarından bir ay içinde işlem görmeyenler servis şefi ve müdür yardımcısı tarafından işlem görmeme nedeni ile birlikte vergi dairesi müdürüne bildirilir.
Haciz Varakaları Dağıtım ve İzleme Bordrosunun Düzenlenmesi
Madde 315- Dağıtılacak haciz varakaları için her bir tahsildar ve icra memuru adına iki örnek "HACİZ VARAKALARI DAĞITIM VE İZLEME BORDROSU" düzenlenir.
Bordrolar haciz varakaları ile birlikte servis şefi tarafından kontrol edilir. Kontrol edilip imzalanan bordronun ikinci örneği ile haciz varakaları, tahsildar ve icra memuruna verilir. Birinci örneği ise serviste saklanır.
İcra memurları ve tahsildarlar tarafından haciz varakalarına dayanılarak yapılan haciz, tahsil ve haciz varakalarının iadesi bu bordronun ilgili sütunlarında izlenir.
Haciz Varakalarının Tahsildar ve İcra Memurları Tarafından İncelenmesi ve Kaydı
Madde 316- Tahsildar ve icra memurları tarafından haciz varakaları dağıtım ve izleme bordrosu ekinde alınan haciz varakaları "GÜNLÜK ÇALIŞMA RAPORU" nun "Denkleştirme" tablosuna adet ve tutar olarak kaydedilir.
Haciz varakaları, 314 üncü maddede belirtilen özellikler bakımından incelenir. Öncelik ve önem sırasına göre dizilerek yapılacak işlem üzerine not edilir. Bordronun ikinci örneğine günlük çalışma raporunda belirtilen bilgiler ve haciz varakası iade tarihi kaydedilir.

HACİZ İŞLEMLERİ

Haczin Tanımı ve Esasları
Madde 317- Haciz, borçlunun mal bildiriminde gösterilen veya tahsil dairesince saptanan borçlu veya üçüncü kişiler elindeki menkul malları ile gayrimenkullerinden, alacak ve haklarından âmme alacağına yetecek miktarına tahsil dairesince el konulmasıdır.
Haciz, tahsil dairesince düzenlenen ve alacaklı amme idaresinin mahalli en büyük memuru (vali veya kaymakam) veya tevkil edeceği memur tarafından onaylanan haciz varakalarına dayanılarak yapılır.
Haczedilecek Malların Saptanması
Madde 318- Borçlunun mallarından hangilerinin haczedileceği hakkında karar verilirken 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun haczedilemeyecek mallar, kısmen haczedilebilen gelirler ve yetişmemiş mahsullerin haczi ile ilgili hükümleri gözönünde bulundurulur.
Borçlunun mal bildiriminde veya erteleme ve taksitlendirme talebi nedeniyle gösterdiği malların haciz bakımından bir öncelik veya ayrıcalığı olmadığından duruma göre bildirimlerde gösterilen mallar veya ilaveten ya da bunların yerine re'sen saptanan mallar haczedilebilir.
Menkul ve gayrimenkul mallar ile alacak ve haklardan hangilerinin öncelikle haczedileceği konusunda amir bir hüküm bulunmadığından borçlunun çıkarları da gözönünde bulundurularak taşınması, paraya çevrilmesi en kolay ve masrafsız olan mallar tercih edilir.
Menkul Malların Haczi
Madde 319- Haciz uygulaması için giden tahsildar veya icra memuru önce kendini tanıtır. Görüştüğü kimsenin kimliğini sorar ve borçlunun diğer adreslerini saptar.
1-Haciz sırasında borçlu veya zilyet ya da bunların vekilleri, işçi, müstahdem veya aile bireylerinden birisinin kendilerini temsilen bulunması gerekir. Bunlar, haciz yerinde bulunmaz veya o sırada bulundurulmaları sağlanamazsa gıyapta haciz yapılır. Gıyapta yapılan hacizlerde zabıta memuru veya muhtar veya ihtiyar kurulu üyelerinden biri veya borçlunun ya da zilyedin komşularından iki kişi hazır bulundurulur.
2-Borçlu veya zilyede ya da bunların temsilcilerine borcun niteliği ve miktarı bildirilerek ödenmesi istenir. Borcun ödenmesi halinde 325 inci maddede belirtilen esaslar dahilinde tahsildar alındısı düzenlenerek tahsilat yapılır.
3-Borcun ödenmemesi halinde haciz varakası okunarak haciz yapılacağı bildirilir. Varsa mal bildiriminde gösterilen mallar da gözönünde bulundurularak en kolay ve masrafsız şekilde haciz ve satış olanağı bulunan mallar saptanır.
Borçlu tarafından başkasının mülkü olduğu veya rehin edildiği beyan olunan ya da üçüncü bir kişi tarafından mülkiyet veya rehin hakkı iddia edilen malların haczi en sonraya bırakılır. İstihkak iddiasında bulunulan malların haczedilmesi halinde ileri sürülen iddialar haciz tutanağına kaydedilir ve istihkak iddiasında bulunan üçüncü kişinin adresi tutanağa yazılır.
4-Borcun tahsili için borçlu veya zilyedin elinde bulunan her türlü menkul mallar (320 nci maddede belirtilenler hariç) "HACİZ TUTANAĞI" düzenlenerek haczolunur ve haciz tutanağında yapılan haczin teminat, ihtiyati veya kat'i hacizlerden hangisi olduğu belirtilir. Haciz sırasında borçlu tarafından böyle bir borcu bulunmadığı, borcun kovuşturulan miktar kadar olmadığı, kısmen veya tamamen ödendiği ya da zamanaşımına uğradığı iddia edildiğinde haciz yapılmakla birlikte borçlunun iddiası haciz tutanağında gösterilir.
5-Borçlu, borcunu tamamen ödeyeceğini beyan etmekle beraber kısa bir süre verilmesini isterse haciz yapılmakla birlikte borçluya istemi ile ilgili olarak vergi dairesi müdürlüğüne en geç üç gün içinde başvurması gerektiği, bu süre içinde başvurulmadığında haczedilmiş malların paraya çevrileceği bildirilir ve durum, haciz tutanağında belirtilir.
6-Borçlu çok zor durumda bulunduğundan söz ederek erteleme ve taksitlendirme isteminde bulunursa haciz yapılmakla beraber borçluya isteminin incelenmesi için en geç üç gün içinde çok zor durumunu belirleyen belge ve bilgilerle birlikte vergi dairesi müdürlüğüne başvurması gerektiği, bu süre içinde başvurulmadığında haczedilen malların paraya çevrileceği bildirilir ve durum, haciz tutanağında belirtilir.
7-Haczedilen malların değerleri, borçlunun ve haciz sırasında hazır bulunanların görüşleri de alınarak tahsildar veya icra memuru tarafından saptanır.
8- İcra memuru veya tahsildarın kendi olanakları ile taşıyabileceği cinsten kıymetli maden, mücevher, ticari senet, hisse senedi, tahvil gibi menkul mallar, kaybolmalarını ve değiştirilmelerini önleyecek önlemler alınarak ve haciz tutanağının borçlu veya zilyede verilecek örneğine malların teslim alındığı yazılarak icra memuru veya tahsildar tarafından alınır ve daireye getirilir.
9-Malların kaybolmalarını ve değiştirilmelerini önlemek amacıyla markası, modeli, tipi gibi ayırıcı nitelikleri ve varsa seri veya sicil numaraları haciz tutanağına yazılır ve haczedilen mallara "İHTAR ETİKETİ" yapıştırılır.
10-Diğer mallar, değiştirilmelerini veya vergi dairesinin oluru olmadan üzerlerinde tasarrufta bulunulmasını önleyecek önlemler alınmak koşulu ile güvenilir bir kişiye veya güvenilir kişinin kefaleti altında borçlunun veya zilyedin kendisine bırakılabilir.
Ancak, güvenilir bir kişi bulunmaz veya güvenilir bir kişi bulunmasına karşın malların derhal kaldırılması zorunlu görülürse vergi dairesi deposuna taşınması sağlanır. Haczedilen malların bozulma, çürüme ve benzeri nedenlerle saklanmasına olanak olmadığı ya da beklediğinde önemli değer düşüklüğüne uğrayacağı anlaşılırsa derhal vergi dairesi deposuna taşınması sağlanır veya mahallinde satılması uygun görüldüğü takdirde satılmak üzere yerinde bırakılır. Durum satış ekibine aynı gün bildirilir.
11-Borçlunun, zilyedin veya haciz sırasında hazır bulunanların, haciz yapılacak yere girilmesinde, haczin yapılmasında veya haczedilen malların alınmasında zorluk çıkarmaları halinde durum derhal servis şefine duyurulur. Gerekiyorsa idari makamların da yardımı sağlanarak 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun "Zor Kullanma" ile ilgili 80 inci madde hükmü uygulanır.
12-Haciz tutanağının borçlu yazılı örneği haciz işleminin bitmesi üzerine borçluya veya zilyede ya da bunların vekil, işçi, müstahdemine veya aile bireylerinden birisine verilir. Satış ekibi yazılı örneği haciz varakasına iliştirilir. Dip yazılı örneği ise ciltte bırakılır. Gıyaben yapılan hacizlerde tutanağın bir örneği borçlu veya zilyede derhal tebliğ olunur.
13-Menkul mal sayılan kara ve hava taşıtlarının hacizleri de yukarıdaki esaslar dahilinde yapılır. Ayrıca, düzenlenecek haciz bildirileri bu taşıtların kayıtlı bulunduğu ilgili kuruluşa gönderilir.
14-Köylerde ve Köy Kanunu uygulanan beldelerde menkul mal haczinin köy ihtiyar kurullarınca yapılmasını sağlamak üzere haciz varakaları memur eliyle ve zimmetle köy ihtiyar kuruluna verilir. Mahallin en büyük mal memurundan (Defterdar veya Mal Müdürü) izin almak koşulu ile bu yerlerde gerek görülen hallerde Bakanlıkça saptanıp ilan edilen vergiler için muhtar veya ihtiyar kurulu üyelerinden biri hazır bulundurularak tahsildar tarafından menkul mal haczi yapılır.
15-Güneş battıktan doğuncaya kadar ve tatil günlerinde haciz yapılamaz. Ancak, tatil günlerinde veya geceleri çalışılan yerlerde hasılat haczi ile borçlunun mallarını kaçırma olasılığında her zaman haciz yapılabilir.
Üçüncü Kişilerdeki Menkul Mal ve Alacaklar ile Hakların Haczi
Madde 320- Hamiline yazılı olmayan veya ciro edilebilir senede dayanmayan alacaklar ile, maaş, ücret, kira vb. her türlü haklar ve fiilen haciz tutanağıyla haciz olanağı olmayan üçüncü kişilerdeki menkul malların haczi, borçlu veya zilyet olan ya da alacak ve hakları ödemesi gereken gerçek ve tüzel kişilere, kurumlara "HACİZ BİLDİRİSİ" tebliğ edilerek yapılır.
Üçüncü kişiler tarafından, haciz keyfiyetinin tebliğinden itibaren 7 gün içinde herhangi bir itirazda bulunulmadığı takdirde üçüncü kişi, borcu kabul etmiş sayılacağından hakkında haciz bildirisi ile talep edilen borç miktarı için ödeme emri düzenlenerek takibata başlanır.
Üçüncü kişiler tarafından, haciz bildirisine süresi içinde itiraz edilmesi halinde ise bu itiraz vergi dairesince değerlendirilir. Aksi yönde tespitler bulunuyor ise genel hükümler uyarınca uyuşmazlığın çözümü için durum Muhakemat Müdürlüğüne bildirilir.
Gayrimenkul Malların ve Gemilerin Haczi
Madde 321- Her türlü gayrimenkul malların ve gemilerin haczi, tapuya veya gemi sicillerinin tutulduğu daireye haciz bildirisi tebliğ edilerek yapılır.
Tahsildar veya icra memuru, yaptığı araştırmalar sonunda borçlunun menkul malları veya alacağının bulunmadığı veya bulunan menkul mal, alacak ve hakların borcu karşılamayacağı veya bunların kolaylıkla paraya çevrilme olasılığının bulunmadığı ya da başka nedenle doğrudan doğruya veya menkul mal haczine ek olarak borçlunun gayrimenkullerine haciz konması gerektiği sonucuna vardığında gayrimenkullere ilişkin haciz bildirisi düzenlenir.
Gayrimenkul haczi bunların ürün ve yararlarını da kapsadığından bu yarar ve ürünlerin toplanması, idare ve işletilmesi için gereken önlemler alınır. Bu ürün ve yararları ellerinde bulunduran üçüncü kişilere durum haciz bildirisi ile duyurulur.
Haciz Bildirileri ile Haciz Bildirileri İzleme Defterinin Düzenlenmesi
Madde 322- 320 nci ve 321 inci maddelerde sayılan mallar için iki örnek haciz bildirisi düzenlenir. Düzenlenen haciz bildirileri "HACİZ BİLDİRİLERİ İZLEME DEFTERİ"e işlenir. Defterin sıra numarası ait olduğu takvim yılı ile birlikte haciz bildirisine sıra numarası olarak yazılır. Bildiri, servis şefince incelendikten ve vergi dairesi müdürü tarafından imzalandıktan sonra birinci örneği ilgili yere tebliğ edilir. Diğer örneği ise haciz varakasına iliştirilir. Bildirinin tebliğ edilmesinden sonra ayrıca durum borçluya alma haberli bir yazıyla bildirilir.
Tebliğ edilen bildirilere ilişkin tebliğ belgesi ile tebliğ edilen yer tarafından verilen yanıtlar ve haczin kaldırılmasına ilişkin belgeler haciz bildirileri izleme defterine işlendikten sonra haciz varakasına iliştirilir.
Haciz bildirileri izleme defteri, haciz bildirilerini izlemek üzere takvim yılı itibariyle düzenlenir. Bildiriler, türlerine göre aynı defterin ayrı ayrı bölümlerinde izlenir.
Haczedilen Menkul Malların Taşınması ve Teslimi
Madde 323 - Tahsildar ve icra memurlarının kendi olanakları ile taşıyarak daireye getirdikleri kıymetli maden, mücevher, ticari senet, hisse senedi, tahvil gibi menkul mallar, 256 ncı maddede belirtilen esaslar doğrultusunda düzenlenen tutanak karşılığında Vezne Servisine teslim edilir.
Haczedilen mallardan tahsildar ve icra memurları tarafından derhal taşınması gerekenlerin vergi dairesi deposuna taşınması sağlanır ve taşınan mallar, 351 inci maddede belirtilen esaslar doğrultusunda düzenlenen tutanak karşılığında depo sorumlusuna bırakılır.
Haczin Kaldırılması Gerektiğinin Bildirilmesi Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 324 - Haczin kaldırılması veya teminat olarak haczedilen malların serbest bırakılmasının bildirilmesi üzerine aşağıda belirtilen işlemler yapılır.
1-İlgili servislerden borcun takipten kaldırıldığını bildirir servis notlarının alınması üzerine, bordrolar incelenerek haciz varakalarının serviste olup olmadığı ve haciz işleminin yapılıp yapılmadığı araştırılır. Bu araştırma sonucunda;
a) Haciz tutanağı düzenlenmek suretiyle haciz işlemi yapıldığının saptanması halinde, haczin kaldırıldığı ve haczedilen malların iade edilmesi gerektiği bir servis notu ile malları elinde bulunduran Vezne veya Satış Servisine bildirilir.
b) Haciz bildirisi düzenlenmek suretiyle haciz yapıldığının saptanması halinde haciz kaldırılır. Haczin kaldırıldığı, daha önce haciz bildirisi tebliğ edilen yerlere bir yazı ile bildirilir. Haczin kaldırıldığını bildiren yazı alındığında haciz bildirileri izleme defterine gerekli kayıtlar yapılır.
c) Haciz tutanaklarının Satış Servisinde olduğunun saptanması halinde haczin kaldırıldığı, başkaca bir takibat gerekmiyorsa haciz tutanakları ve eklerinin geri gönderilmesi gerektiği bir servis notu ile Satış Servisine bildirilir. Haciz tutanakları ve eklerinin geri alınması üzerine haciz bildirisi düzenlenip düzenlenmediği araştırılır. Haciz bildirisi düzenlenmiş ise 1/b'de belirtilen işlemler yapılır.
d) Başkaca takibatı gerektirmeyen haciz varakaları ve ekleri, 328 inci maddede belirtilen şekilde zimmetten düşüldükten sonra takip dosyasına konulmak üzere servis notu ekinde ilgili servislere gönderilerek, haciz varakaları sevk bordrosuna not edilir.
2-İhtiyati haczin kaldırıldığını bildiren servis notlarının alınması üzerine;
a) Haczin kaldırıldığı daha önce haciz bildirisi tebliğ edilen yerlere bir yazı ile bildirilir.
b) Haczin kaldırıldığını bildiren yazı haciz bildirileri izleme defterine işlenerek servis notu ekinde ilgili servise gönderilir.
3-Teminat olarak haczedilen malların serbest bırakıldığını bildiren servis notlarının alınması üzerine;
a) Teminat olarak haczedilen malların serbest bırakılması halinde teminat izleme defterine kaydedilmesi için ilgili servise bilgi verilir.
b) Teminat, mükellefin muaccel hale gelmiş borçlarının bulunup bulunmadığı araştırıldıktan sonra iade edilir. Yapılması gereken işlemler 123 üncü maddede belirtilen esaslar dahilinde yerine getirilir.

TAHSİLDAR VE İCRA MEMURLARININ TAHSİLAT VE TESLİMAT İŞLEMLERİ

Tahsildar Alındısının Düzenlenmesi
Madde 325 - Tahsildar ve icra memurları tarafından yapılması gereken her türlü tahsilat için üç örnek "TAHSİLDAR ALINDISI" düzenlenir.
1-Alındılar, her bir takipli ve takipsiz tahsilat ile başka vergi dairesi tahsilatı için aynı ciltten ayrı ayrı düzenlenir.
2-Tahsildar alındılarının düzenlenmesi sırasında;
a) Borçlunun adı, soyadı ve vergi kimlik numarası, borcun türü, vergilendirme dönemi, yılı ve taksidi ile takibe alınan alacaklardan yapılan tahsilatlarda takip numarasının doğru olarak yazılmasına,
b) Borç miktarının, gecikme zammı ve faiz de dahil olmak üzere tam olarak hesaplanıp yazılmasına,
c) Tahsil edilecek tutarın rakamla ve yazıyla açık olarak yazılmasına ve bu tutarın sonradan değişikliğe uğramasını önlemek üzere alındıda boş satır bırakılmamasına, herhangi bir silinti ve kazıntı yapılmamasına,
d) Yukarıda sayılanların yanında başka saymanlıklar adına yapılan tahsilatta, mükellefin adresi ile adına tahsilat yapılan saymanlığın belirtilmesine,
e) Motorlu taşıtlar vergisinden yapılan tahsilatta tahsil edilecek vergi, ceza ve gecikme zammı tutarlarının plaka numaraları itibariyle ayrı ayrı gösterilmesine,
f) Köy ve Köy Kanunu uygulanan beldelerde yapılan tahsilatlar için düzenlenen tahsildar alındılarının arkasına, tahsildarın köye ilk geliş ve ayrılış tarihlerinin yazılmasına dikkat edilir.
3-Alındı düzenlendikten sonra tekrar gözden geçirilir. Paranın tahsilinden sonra imzalanıp mühürlenen alındının "Mükellef" yazılı nüshasına "Tahsil Edilen Para 6183 Sayılı A.A.T.U.H Kanunun 47 nci Maddesine Göre Mahsup Edilecektir" ibaresini taşıyan kaşe basılarak, ödemede bulunana verilir. Diğer nüshalar 327 nci maddenin 3 ve takip eden bentlerinde belirtilen esaslar dahilinde işleme tabi tutulur.
4-Bir alındı cildi tamamen kullanılıp bitirilmeden diğer cildin kullanılmasına geçilemez. Biten ciltler Vezne Servisine teslim edilir. Yeni ciltler imza karşılığı vezneden alınır.
5-Köyler ve Köy Kanunu uygulanan beldelerde yapılan tahsilata ilişkin tahsildar alındıları aynı zamanda borçlu izleme defterine kaydedilir.
6-Tahsildar ve icra memuru çekle tahsilat yapamaz.
Tahsildar ve İcra Memurları Tarafından Tahsil Olunan Paranın Teslimat Süresi
Madde 326- İcra memurları ile tahsildarlar tarafından tahsil olunan paranın, tahsil edildiği gün veya en geç ertesi iş günü vergi dairesi veznesine teslim edilmesi zorunludur. Ancak, yapılan tahsilatın Muhasebat Genel Müdürlüğü'nce belirlenmiş olan miktarı geçmesi veya iş günleri arasına tatil gününün girmesi halinde tahsil olunan para, ertesi iş günü beklenmeden aynı gün vezneye yatırılır.
Köyler ve Köy Kanunu uygulanan beldelerde tahsildarlar tarafından tahsil olunan paranın ise en geç tahsil edildikleri ayın son iş günü akşamına kadar vergi dairesi veznesine teslim edilmesi zorunludur. Ancak, yapılan tahsilatın Muhasebat Genel Müdürlüğü'nce belirlenmiş olan miktarı geçmesi halinde bu süre dikkate alınmadan tahsil olunan para belirtilen miktarı aştığı gün veya en geç ertesi iş günü vezneye teslim edilir.
Takvim yılının son gününde, bu gün resmi tatil gününe geldiği takdirde bir önceki iş gününde tahsildar ve icra memurları tarafından tahsil olunan paranın tamamı vezneye yatırılır.
Tahsildar ve İcra Memurları Tahsilat Bordrosunun Düzenlenmesi ve Vezne Servisine Verilmesi
Madde 327- Tahsildar ve icra memurlarının, gün boyunca düzenledikleri tahsildar alındıları ile yaptıkları tahsilat bilgisayardan şahıs hesaplarına girişi yapılarak gün sonunda alınan "TAHSİLDAR VE İCRA MEMURLARI TAHSILAT BORDROSU" ile vezneye yatırılır.
1-Bordrolar tahsildar alındılarına dayanılarak;
a) Takipli,
b) Takipsiz,
c) Başka vergi daireleri adına yapılan,
tahsilatlar için ayrı ayrı olacak şekilde üç örnek olarak teslimatta bulunacak tahsildar veya icra memurları adına ayrı ayrı düzenlenir.
Diğer vergi daireleri adına yapılan tahsilatla ilgili olarak bordroların, vergi daireleri itibariyle ayrı ayrı düzenlenmesine dikkat edilir.
Ayrıca, köyler ve Köy Kanunu uygulanan beldelerde tahsildarlar tarafından düzenlenecek bordrolarda gecikme zammının hesabında dikkate alınmak üzere tahsildarın köye ilk gidiş tarihi belirtilir.
2-Tahsildar alındılarının hangi bordroya kaydedilmesi gerektiği konusunda tereddüte düşülmesi halinde durum ilgili servislerden araştırılır.
3-Düzenlenen bordrolar, tahsildar alındılarının "Muhasebe" yazılı nüshaları ve "Dipkoçan"ları ile birlikte kontrol edilmek üzere Vezne Servisi şefine verilir.
4-Yatırılan para karşılığında tahsildar veya icra memuru adına düzenlenen vergi dairesi alındısının tarih ve numarası bilgisayardan alınan ilgili bordroya kaydedilir ve vezne servis şefine imzalattırılır.
5-Bordronun birinci örneği, tahsildar alındılarının "Muhasebe" yazılı nüshaları ile birlikte Vezne Servisine verilir. İkinci örneği, 337 nci maddede belirtilen esaslara göre günlük çalışma raporu düzenlendikten sonra işlemi biten haciz varakaları ve ekleri ile birlikte servis şefine verilir. Üçüncü örneği ise tahsildar veya icra memuru tarafından saklanır.
6-Servis şefi tarafından alınan tahsildar ve icra memurları tahsilat bordroları günlük çalışma raporu yönünden kontrol edildikten sonra tahsildar ve icra memurları adına açılacak dosyalarda tarih sırasına göre saklanır.
Ayrıca, diğer vergi daireleri adına düzenlenen bordrolara dayanılarak diğer saymanlıkların borçlularını izleme defterine gerekli kayıtlar yapılır.
İşlemi Biten Haciz Varakalarının İade Edilmesi
Madde 328- İşlemi biten ve bu nedenle tahsildar ve icra memurunun zimmetinden düşülmesi gereken haciz varakaları ve ekleri (haciz bildirisi, haciz tutanağı, mal bildirimi, erteleme ve taksitlendirme talep ve değerlendirme formu ile diğer belge ve yazılar) haciz varakaları dağıtım ve izleme bordrosuna kaydedilerek zimmetten düşülür. Günlük çalışma raporu ile birlikte haciz varakaları dağıtım ve izleme bordrosunun ilgili sütununa iade tarihi yazılarak imza karşılığı servis şefine teslim edilir. Ayrıca, başka vergi dairelerinden gelen haciz varakaları ile ilgili olarak diğer saymanlıkların borçlularını izleme defterine gerekli kayıtlar yapılır.
İşlemi Biten Haciz Varakası ve Eklerinin Servis Şefi Tarafından Alınması ve İncelenmesi
Madde 329- Haciz varakası ve ekleri incelenerek, yapılan işlemlerin kanuna ve yönergeye uygun olarak yapılıp yapılmadığı, hazine yararını tehlikeye düşürecek bir durumun olup olmadığı araştırılır. İlgili servis, Satış Servisi ve başka vergi dairelerine geri gönderilmesi gereken veya serviste işlem görecek olan haciz varakaları saptanır ve izleyen maddelerde belirtilen esaslar dahilinde işleme tabi tutulur.
İşlemi Biten Haciz Varakası ve Eklerinin İlgili Servis veya Vergi Dairelerine Gönderilmesi
Madde 330- Tahsildar ve icra memurları tarafından işlemi tamamlanarak servis şefine geri verilen ve servis şefi tarafından incelenen haciz varakalarından;
1-Satış ve taşıma işlemlerini gerektirmeyen ve serviste başkaca bir işlem görmeyecek olanlar, servis notu ile ilgili servise gönderilir. Diğer vergi dairelerini ilgilendirenler ise sevk pusulasının (Diğer Vergi Dairelerinde Yapılacak Tebliğ Ve Takipler İçin) birinci örneği ekinde takibat isteminde bulunan vergi dairesine gönderilmek üzere Yazışma ve Arşiv Servisine verilir. Sevk pusulasının diğer örneği ise serviste saklanır.
2- Haczedilen malın satışının yapılabilmesi için; satış dairede yapılacaksa haciz varakasının aslı (haczedilen malın borcu karşılamayacağı anlaşıldığında takibin devamını sağlamak amacıyla onaylı örneği), satış daire dışında (satış deposu vb.) yapılacaksa onaylı örneği, haciz tutanağı ve ekleri ile birlikte haciz varakaları sevk bordrosu ekinde Satış Servisine gönderilir.
Haciz varakalarının nereye gönderildiği, haciz varakaları sevk bordrosuna not edilmek suretiyle izlenir.
3- Haciz varakası ve eklerinin, tahsildar ve icra memurlarından alındıkları gün veya en geç ertesi iş günü Satış Servisine veya ilgili servis ya da diğer vergi dairelerine gönderilmesi gerekir.
Adres Araştırması
Madde 331- Adresi saptanamamış olan veya haciz işlemleri sırasında gösterilen adresten ayrılmış olduğu saptanan borçlularla ilgili olarak tahsildar veya icra memuru tarafından adres araştırması yapılır.
1-Adres araştırmasına vergi dairesinde bulunan bilgilerin gözden geçirilmesiyle başlanır. Bilgisayar kayıtları ve borçlunun tarh dosyasında bulunan beyanname ve ekleri ile diğer belgeler incelenir ve bilinen adresler saptanarak "ADRES TESPİT TUTANAĞI / ADRES ARAŞTIRMA FİŞİ" düzenlenir.
Vergi dairesi kayıtlarından yeni bir adres elde edilemediği veya saptanan adresten sonuç alınamadığında borçlunun bilinen adreslerindeki komşularına ve mahalle muhtarına başvurulur. Komşularının ve mahalle muhtarının ifadeleri adres tespit tutanağına kaydedilir.
2-Borçlunun durumuna ve adres saptamasına yarayacak belirtilere göre başka vergi dairelerine, belediyelere, mesleki teşekküllere, sosyal güvenlik kurumlarına, borçlu ile ilişkisi bulunan gerçek ve tüzel kişilere, emniyet makamlarına ve Yüksek Seçim Kurulu Seçmen Kütüğüne bilgi isteme yazısı gönderilir.
3-Yapılan adres araştırması sonucunda borçlunun adresinin saptanması halinde kovuşturma işlemlerine devam olunur.
4-Bütün araştırmalara karşın haciz uygulaması için borçlunun adresinin saptanamaması halinde haciz varakası ve ekleri, 328 inci maddede belirtilen esaslar dahilinde servis şefine iade edilir ve 335 inci maddeye göre işlem yapılır.
Tahakkuk veya Ödeme Araştırması
Madde 332- Haciz tutanaklarının servis şefi tarafından incelenmesi sırasında, borçlu tarafından;
1-Böyle bir borcu bulunmadığı veya borcun kovuşturulan miktar kadar olmadığı ya da zamanaşımına uğradığı iddialarının tutanakta kayıtlı olduğunun saptanması halinde "ÖDEME/DÜZELTME BİLDİRİSİ" düzenlenerek ilgili servislerden tahakkuk araştırması yapılır.
2-Haciz tutanaklarının incelenmesi sırasında, borçlu tarafından borcun kısmen veya tamamen ödendiği iddiasının tutanakta kayıtlı olduğunun saptanması halinde, ödeme/düzeltme bildirisi düzenlenerek ilgili servislerden ödeme araştırması yapılır.
3-Ödeme/düzeltme bildirisi üç örnek olarak düzenlenir. Düzenlenen bildiride borçlunun iddiası açık ve öz olarak belirtilir ve en kısa zamanda yanıtlanması istenir. Bildirinin birinci ve ikinci örnekleri ilgili servise gönderilir. Üçüncü örneği ise haciz tutanağına iliştirilir. Yanıt alma işlemi sürekli olarak izlenir.
İlgili servisten alınan ödeme/düzeltme bildirisindeki cevaba göre;
a) Borçlunun iddiasının tamamen veya kısmen reddolunması halinde kovuşturma işlemine devam edilmek üzere haciz varakası ve ekleri, 330/2 nci maddede belirtilen esaslar dahilinde işleme tabi tutulur.
b) Borçlunun iddiasının kabul edilmesi ve kovuşturma işlemine gerek kalmaması halinde yapılan haciz işlemi, 324 üncü maddede belirtilen esaslar dahilinde kaldırılır ve haczedilen mallar serbest bırakılır. Haciz varakası ve ekleri, 328 inci maddeye göre servis şefine iade edilir.
Süre Verilmesi
Madde 333- Haciz sırasında borcunu tamamen ödeyeceğini ve bu nedenle kısa bir süre verilme istemini haciz tutanağına kaydettiren ve tutanakta kayıtlı sürede vergi dairesine başvuran borçlulara, istemleri uygun görüldüğünde haczedilen malların satışının geciktirilmesi için vergi dairesi müdürü tarafından "GÖRÜŞME VE İŞLEM KAĞIDI" ile belirlenerek 20 günü aşmamak üzere süre verilebilir. Haczedilen malların taşıma ve satış işlemleri verilen süre kadar geciktirilir. Verilen sürede borç tamamen ödenirse 330/1 nci maddeye göre işlem yapılır.
Haciz tutanağında kayıtlı olan sürede başvurmayan veya başvurduğu halde istemi kabul edilmeyen ya da istemi kabul edildiği halde verilen süre içinde ödemede bulunmayan borçlulara ilişkin haciz varakaları, haciz tutanakları ve ekleri, 330/2 nci maddeye göre bekletilmeksizin Satış Servisine verilir.
Erteleme ve Taksitlendirme
Madde 334- Çok zor durumda bulunduğundan söz ederek erteleme ve taksitlendirme istemini haciz tutanağına kaydettiren ve tutanakta kayıtlı sürede vergi dairesine başvuran borçluların istemleri uygun görüldüğünde, 113 üncü ve takip eden maddelerde belirtilen esaslara göre erteleme ve taksitlendirme işlemi yapılır.
1-Erteleme ve taksitlendirme istemini içeren haciz tutanakları, servis şefi tarafından tutanakta kayıtlı olan başvurma süresince bekletilir. Bu süre içinde borçlunun vergi dairesine başvurup vurmadığı araştırılır.
Bu araştırma sonucunda;
a) Vergi dairesine başvuran ve istemi kabul edilen borçlulara ilişkin haczedilen mallar, aynı borç için gösterilecek yeni teminatın durumuna göre ya serbest bırakılır ya da teminat olarak kabul edilir. Teminat olarak kabul edilen malların taşınması için,
b) Haciz tutanağında kayıtlı olan süre içinde başvurmayan veya başvurduğu halde istemi kabul edilmeyen ya da istemi kabul edildiği halde erteleme ve taksitlendirme koşullarına uymayan borçlulara ait
haciz varakaları, haciz tutanakları ve ekleri 330/2 nci maddede belirtilen esaslara göre bekletilmeksizin Satış Servisine verilir.
2-Vergi dairesinin yetkisi dışında kalan erteleme ve taksitlendirme nedeniyle borçlunun yetkili makama (Defterdarlık veya Bakanlık) başvurmuş olması halinde, yetkili makamın kararı alınmadıkça kovuşturma işlemine devam olunur. Satışın fiilen gerçekleştirilmesinden önce yetkili makamın, borçlu istemini olumlu karşılayan kararının vergi dairesince alınması halinde ise erteleme ve taksitlendirme kararına göre işlem yapılır.
Mal Araştırması
Madde 335- Borçlu malı olmadığını bildirir veya borçlunun bildirdiği ya da tahsildar veya icra memurunun saptadığı malların borcu karşılayamayacağı anlaşılırsa ya da adres araştırmasına rağmen yeni adres tespit edilemezse Bakanlıkça (Gelirler Genel Müdürlüğü) belirlenen esaslar çerçevesinde mal araştırması yapılır.
1-Araştırmaya vergi dairesindeki bilgilerin gözden geçirilmesiyle başlanır. Borçlunun tarh dosyasındaki beyanname ve ekleri ile varsa borçlunun vermiş olduğu erteleme ve taksitlendirme talep ve değerlendirme formu incelenir. İnceleme vergi dairesinde dosyalardan sorumlu memurlarla birlikte bizzat ya da yazışmak suretiyle yapılır.
Ayrıca, borçlunun adına kayıtlı gayrimenkul mallarının olup olmadığı belediyelerin emlak vergi birimlerinden ve tapu idarelerinden, taşıtlarının (kara, deniz, hava) olup olmadığı ilgili vergi dairesi ve bu araçların sicilinin tutulduğu kuruluşlardan, üçüncü kişiler elinde mal, alacak ve haklarının bulunup bulunmadığı araştırılır.
Araştırma, borçlunun ikametgahının bulunduğu ve/veya nüfusa kayıtlı olduğu iller ile mal varlığının bulunabileceği ihtimali bulunan il/illerde yoğunlaştırılır.
2-Yapılan mal araştırması sonucunda;
a) Borçlunun malları bulunduğunun saptanması halinde haciz işlemleri, 318 inci ve takip eden maddelerde belirtilen esaslar dahilinde yapılır.
Ancak, borçlunun üçüncü kişilerde mal, alacak ve haklarının bulunduğunun saptanması halinde üçüncü kişilerden, bunların 7 gün içinde vergi dairesine bildirilmesi bir yazı ile istenir. Bu yazıda, bildirimde bulunulmadığı takdirde haklarında 15 günden 6 aya kadar hafif hapis cezası ile cezalandırılmak üzere adli yargıya başvurulacağı belirtilerek kovuşturma işlemlerine devam olunur.
b) Borçlunun malı bulunmaz veya bildirilen ya da tahsildar ve icra memuru tarafından saptanan mallar borcu karşılamazsa, bulunan ve haczedilen malların paraya çevrilmesi gerektiği Satış Servisine bildirilir. Borcun tahsil edilemeyen kısmı için üç örnek "ACİZ FİŞİ" düzenlenerek 343 üncü maddede belirtilen esaslara göre işlem yapılır.
İstihkak İddiaları
Madde 336- Haciz tutanaklarında kayıtlı istihkak iddiaları hakkında aşağıdaki işlemler yapılır.
1-Borçlunun elinde bulunan malların haczedilmesi ile ilgili olarak;
Borçlu tarafından başkasının mülkü olduğu veya rehin edildiği ya da üçüncü bir kişi tarafından mülkiyet veya rehin hakkı iddiaları tutanakta kayıtlı ise keyfiyet, iddia borçlu tarafından yapılmışsa üçüncü kişiye, üçüncü kişi tarafından yapılmışsa borçluya bir yazıyla bildirilir.
Ayrıca, haciz tutanakları istihkak iddiaları yönünden incelenir ve iddiasının reddedilmesine karar verilmesi halinde durum, tutanağın vergi dairesince alındığı tarihten itibaren 7 gün içinde iddianın reddedildiği üçüncü şahsa alma haberli bir yazı ile bildirilir. Bu süre içinde istihkak iddiası vergi dairesi tarafından reddedilmezse iddia kabul edilmiş sayılır.
Üçüncü kişi, red kararını içeren yazının tebliğinden itibaren 7 gün içinde vergi dairesine itiraz etmezse istihkak iddiası dinlenmez.
İstihkak iddiası, vergi dairesince kabul edilmez veya borçlu tarafından istihkak iddiasına itiraz edilirse 7 gün içinde mahkemeye başvurması gerektiği alma haberli bir yazı ile üçüncü kişiye bildirilir. Süresi içinde dava açılmaz ise istihkak iddiasından vazgeçilmiş sayılır.
2- Üçüncü kişi elinde bulunan malların haczedilmesi ile ilgili olarak;
Üçüncü kişi tarafından mülkiyet veya rehin hakkı iddialarının tutanakta kayıtlı bulunduğunun saptanması halinde, istihkak iddiasının doğruluğu araştırılır. Malın borçluya ait olduğu kanısına varılırsa vergi dairesinin bildirme tarihinden itibaren 15 gün içinde dava açılması gerektiği bir yazı ile defterdarlığa bildirilir. Bu süre içinde dava açılmaz ise istihkak iddiası kabul edilmiş sayılır.
3-Borçlu ile birlikte ikamet etmekte olan şahıslar tarafından istihkak iddiasında bulunulduğu takdirde mal borçlunun elinde sayılır.
İstihkak iddiasının kabul edilmesi halinde yapılan haciz işlemi, 324/1 inci maddede belirtilen esaslar dahilinde kaldırılır ve haczedilen mallar serbest bırakılır. Haciz varakaları ve ekleri ilgili servise iade edilir.
İstihkak iddiaları kabul edilmeyenler ile ilgili haciz varakaları ve ekleri ise 330/2 nci maddede belirtilen esaslara göre işleme tabi tutulur.

ÇALIŞMA RAPORLARININ DÜZENLENMESİ VE ÇALIŞMALARIN DENETLENMESİ

Günlük Çalışma Raporunun Düzenlenmesi
Madde 337- Tahsildar ve icra memurları her gün yaptıkları çalışmaları ertesi iş günü iki örnek olarak düzenleyecekleri tahsildar/icra/yoklama memurları günlük çalışma raporunda göstermek zorundadırlar.
1-Düzenlenen raporun bir örneği servis şefine verilir. Diğer örneği ise raporu düzenleyen memur tarafından saklanır.
Tahsildar ve icra memurları daire içinde geçici bir işte çalıştırılsalar bile günlük çalışma raporunu düzenlerler.
2-Bu rapor, köyler ve Köy Kanunu uygulanan beldelerde tahsildarlar tarafından ayda bir düzenlenir ve ay sonlarında servis şefine verilir.
3-Vezne kapandıktan sonra dairede yapılacak ödemeleri kabul etmek üzere görevlendirilen tahsildar ve icra memurlarınca yapılan tahsilat günlük çalışma raporuna dahil edilmez. Bu çalışmalar raporun notlar bölümünde gösterilir.
Günlük Çalışma Raporları İcmal Defterinin Düzenlenmesi
Madde 338- Günlük çalışma raporlarındaki bilgiler birleştirilerek "GÜNLÜK ÇALIŞMA RAPORLARI İCMAL DEFTERİ"ne servis şefi tarafından günlük olarak işlenir.
Servis şefi tarafından defter ile günlük çalışma raporu her gün gözden geçirilerek;
a) Tahsildar ve icra memurlarının elinde bulunan işlerin miktarını ve yeni iş verilmesi gerekip gerekmediği,
b) Bir tahsildar veya icra memuru tarafından yapılan işlerin diğer tahsildar veya icra memurlarınca yapılan işlere ve standartlara uygun olup olmadığı,
c) İşlem görmemiş olan belgelerin ele alınmayış nedenleri
araştırılarak gerekli önlemlerin alınması için durum, müdür yardımcısına ve vergi dairesi müdürüne bildirilir.
Aylık Çalışma Raporlarının Düzenlenmesi
Madde 339- İcra Servisi işlemlerinin değerlendirilmesi amacıyla servis şefi tarafından günlük çalışma raporları icmal defterine dayanılarak "AYLIK ÇALIŞMA RAPORU" düzenlenir. Bölüm müdür yardımcısının incelemesinden sonra vergi dairesi müdürünce onaylanan rapor, tarih sırasına göre bir dosyada saklanır.
Tahsildar ve İcra Memurları Çalışmalarının Denetlenmesi
Madde 340- Tahsildar ve icra memurları çalışmalarının denetimi;
a) Günlük çalışma raporları ile günlük çalışma raporları icmal defterinin incelenmesi ve çalışmaların birbiriyle kıyaslanması ,
b) Verilen tahsilat bordroları ile tahsildar alındılarının dip koçanları ve yatırılan paralar karşılığında alınan vergi dairesi alındıları, tahsildar ve icra memurları için günlük, köyler ve Köy Kanunu uygulanan beldelerde çalışan tahsildarlar için aylık olarak kontrol edilmesi ve bu kontrolün en son kullanılan alındı dipkoçanının arka yüzünde gösterilmesi,
c) Çalışma bölgelerine zaman zaman gidilerek çalışmaların yerinde izlenmesi
suretiyle servis şefi veya bölüm müdür yardımcısı tarafından yapılır.
Tahsildar ve icra memurlarının çalışmaları vergi dairesi müdürü tarafından Kefalet Kanunu gereğince en az iki ayda bir olmak üzere belirsiz günlerde bordrolar ile alındıların örnekleme yoluyla karşılaştırılması suretiyle denetlenir. Tahsildar ve icra memurları çalışmalarının servis şefi veya bölüm müdür yardımcısı tarafından denetlenip denetlenmediği araştırılır. Yapılan denetim, alındı ve bordrolar üzerine yazılmak ve imzalanmak suretiyle gösterilir.

DİĞER İŞLEMLER

Tebliği İstenen Belgelerin Alınması Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 341- Memur eliyle tebliği istenen belgelerin alınması üzerine yapılması gereken işlemler ile tebliğ işlemleri, 26 ncı maddede belirtilen esaslar dahilinde yürütülür.
Gecikme Zammı Uygulamasını Durduran İşlemlerin İlgili Servislere Bildirilmesi
Madde 342- Gecikme zammı, amme alacağının tecilinde tecilin yapıldığı, iflas halinde iflasın açıldığı, aciz halinde bu durumun sabit olduğu güne kadar uygulanacağından, bu işlemlerden birinin oluşumunda, durum ilgili servise bildirilir.
Aciz Halinde Bulunan Borçluların İzlenmesi
Madde 343- Yapılan araştırmalar, saptanan mallar hakkında yapılan işlem ve borcun tahsil edilemeyen kısmı, 335 inci maddeye göre düzenlenen aciz fişine yazılır. Aciz fişinin bir örneği borçluya verilir. Bir örneği takip dosyasına konulmak üzere servis notu ekinde ilgili servise verilir. Diğer örneği ise haciz varakasına iliştirilerek servise iade edilir.
Aciz halinde bulunan borçluların durumları, zamanaşımı süresi içinde yılda en az iki kez olmak üzere sürekli olarak izlenir.
1- İcra memuru veya tahsildar tarafından yapılan araştırma sırasında borçlunun durumunda bir değişiklik olup olmadığı iki örnek olarak düzenlenecek bir tutanakla saptanır. Düzenlenen tutanak borçluya ve borçlunun bağlı bulunduğu muhtara imzalattırılır.
2-Tutanağın bir örneği takip dosyasına konulmak üzere ilgili servise verilir. Diğer örneği ise haciz varakasına iliştirilir.
3-Borçlunun mal edindiğinin saptanması halinde haciz varakalarına istinaden gerekli haciz yapılır.
4-Zamanaşımı süresi içinde borçlunun durumunda bir değişiklik olmaması halinde bu süre sonunda haciz varakası ve ekleri, 324/1 inci maddede belirtilen esaslara göre işleme tabi tutulur.
İhtiyati Tahakkuk ve İhtiyati Haciz ile Ceza Uygulamasını Gerektiren Olayların İlgili Yerlere Bildirilmesi
Madde 344- Kovuşturma işlemlerinin yapılması sırasında ihtiyati tahakkuk ve ihtiyati haciz uygulamasını gerektiren durumların tespit edilmesi halinde bir servis notu ile ilgili servislere, borçlular hakkında 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 110 ila 114 üncü maddelerine göre ceza uygulamasını gerektiren olayların tespiti halinde ise vergi dairesi müdürüne bildirilir.
Ceza uygulamasını gerektiren olaylarla ilgili suçların Cumhuriyet Savcılığınca incelenmesini sağlamak üzere o yerin en büyük memuruna (vali veya kaymakam) gerekli yazı yazılır.
Haciz Varakalarının Geri İstenmesi Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 345- Haciz varakalarının herhangi bir nedenle geri istenmesi üzerine ilgili servisten alınan haciz varakaları sevk bordrosu ile haciz varakaları dağıtım ve izleme bordrosu incelenerek haciz varakalarının tahsildar ve icra memurlarına verilip verilmediği veya haciz tutanaklarının Satış Servisine gönderilip gönderilmediği araştırılır.
Araştırma sonucunda;
a) Tahsildar ve icra memurları üzerinde bulunan haciz varakaları, 328 ve 329 uncu maddelerde belirtilen esaslar dahilinde geri alınır.
b) Satış Servisinde bulunan haciz tutanakları ve ekleri geri istenir.
c) İlgili servis tarafından haczin kaldırılmasının istenmesi halinde 324 üncü maddede belirtilen işlemler yapılır.
Haciz varakaları ve ekleri, bir servis notu ekinde ilgili servise gönderilir ve durum haciz varakaları sevk bordrosuna not edilir.
Haciz Tutanaklarının Tahsildar ve İcra Memurlarına Verilmesi ve Geri Alınması
Madde 346- Cilt halinde bulunan, seri ve sıra numarası taşıyan haciz tutanakları, tahsildar ve icra memurlarına servis şefi tarafından zimmetle verilir.
Tahsildar ve icra memurlarına verilen ve bunlardan geri alınan haciz tutanağı ciltleri servis şefi tarafından tutulacak bir defterden izlenir. Bu defterde, tahsildar ve icra memurunun adı ve soyadı ile haciz tutanağının seri ve sıra numarası, veriliş ve geri alınış tarihi, teslim alanların imzası bulunur.

SATIŞ İŞLEMLERİ

Kapsam ve İlkeler
Madde 347- Haczedilen malların taşıma ve satış işlemleri Satış Servisi tarafından yürütülür.
1-Satış Servisinde;
a)Menkul malların satış işlemlerini yapmak üzere bir satış ekibi kurulur. Satış ekibi, servis şefinin başkanlığında tahsildar veya icra memuru, vergi memuru ve depo sorumlusundan oluşur.
b)Gayrimenkul malların satışı, satış komisyonu tarafından yapılacağından satış şartnamesinin düzenlenmesi ve ilanı ile ilgili işlemler servisteki memurlar tarafından yürütülür.
2-Satış işlemlerinde alacaklı amme idaresi ve borçlunun yararlarının olabildiği kadar gözetilmesine çalışılır.

HACİZ TUTANAK VE BİLDİRİLERİNİN ALINMASI ÜZERİNE YAPILACAK İŞLEMLER

İcra Servisinden Gönderilen Haciz Varakaları, Tutanak ve Bildirilerinin Alınması
Madde 348- İcra Servisinden haciz varakaları sevk bordrosu ekinde gönderilen haciz varakaları ile haciz tutanak ve bildirileri servis şefi tarafından teslim alınır.
1-Servis şefi tarafından bordro ile eklerinin gerekli kontrolü yapılıp uyum sağlandıktan ve imzalandıktan sonra bordronun ikinci örneği İcra Servisine geri verilir. Birinci örneği ise bordro numaraları birbirini izler şekilde bir klasörde saklanır.
2-Haciz varakaları ve eklerinin ilgili servis veya İcra Servisine geri gönderilmesi halinde, gönderilen belgeler bordroya, servisin adı not edilmek suretiyle izlenir.
Haciz Tutanak ve Bildirileri Üzerine Yapılacak İşlemler
Madde 349- Haciz tutanakları ve bildirileri, servis şefi tarafından incelenerek süre, erteleme ve taksitlendirme istemini içerenler diğerlerinden ayrılır ve izleyen maddelerde belirtilen şekilde işleme tabi tutulur.
1-Süre, erteleme ve taksitlendirme istemini içermeyen haciz tutanakları, taşıma ve satış işlemleri yapılmak üzere satış ekibine, haciz bildirileri ise satış şartnamesinin düzenlenmesi, satış ilanının yapılması ve satış dosyasının oluşturulması için bu işle görevlendirilen memura, aynı gün veya en geç ertesi iş günü zimmetle verilir.
2-Haciz tutanaklarında süre veya erteleme ve taksitlendirme istemi kayıtlı olduğu halde;

• Süresinde başvurmayan veya başvurduğu halde istemleri kabul edilmeyen,
• Borcunu süresinde ödemeyen veya erteleme ve taksitlendirme koşullarına uymayan

borçlulara ait haciz tutanakları ve bildirileri bekletilmeksizin satış ekibine verilir.

3-Satış işleminin gerçekleşmesinden önce süre veya erteleme ve taksitlendirme talep eden borçlulara ait haciz tutanakları ve ekleri için 333 ve 334 üncü maddelere göre işlem yapılır.

4-Vergi dairesinin yetkisi dışında kalan erteleme ve taksitlendirme nedeniyle yetkili makama (Defterdarlık veya Bakanlık) başvurmuş olması halinde, yetkili makamın kararı alınmadıkça satış işlemine devam olunur. Satışın fiilen gerçekleşmesinden önce yetkili makamın borçlu istemini olumlu karşılayan kararının vergi dairesince alınması halinde ise erteleme ve taksitlendirme kararına göre işlem yapılır.

MENKUL MALLARIN TAŞINMASI, KORUNMASI VE SATIŞI

Haczedilen Menkul Malların Taşınması
Madde 350- Haciz tutanakları ve bildirileri satış ekibi tarafından incelenerek tutanakta gösterilen malların ne zaman ve nasıl taşınacağı kararlaştırılır.
1-Taşıma, tutanakların ekibe verildiği tarihten itibaren en geç 20 gün içinde yapılır. Ancak, hemen satılması gereken mallar bu süre dikkate alınmadan öncelikle taşınır.
Taşınması kararlaştırılan mallar, borçlu veya zilyedden teslim alınarak vergi dairesinin satış yeri olan depoya getirilir.
2-Satış deposuna taşınması zor olan veya yüksek tutarda masraf gerektiren mallar ile taşınması sırasında değer kaybına uğraması muhtemel malların taşınmasından vazgeçilebilir.
Haczedilen Menkul Malların Korunması
Madde 351- Haczedilen menkul mallar vergi dairesinin satış deposunda saklanır.
Birden çok vergi dairesi bulunan yerlerde vergi dairelerinin tümünün veya bir kısmının gereksinmelerini karşılamak için bir veya daha çok ortak satış deposu kurulabilir.
Satış deposunda, vergi dairesinin memurlarından birisi depo sorumlusu olarak görevlendirilir. Depo sorumlusu memurun görev süresi iki yılı geçemez. Ortak satış deposunun kurulması halinde ise depo sorumlusu, defterdar tarafından belirlenecek vergi dairesi memurlarından seçilir.
1-Taşınan mallar depo sorumlusuna teslim edilir. Malların teslim edildiği üç örnek olarak düzenlenecek bir tutanakla saptanır. Düzenlenecek tutanakta teslim edilen malların türü, özelliği, miktarı, birim değeri ile toplam değeri açık olarak gösterilir. Tutanak, malı teslim eden memur ile depo sorumlusu tarafından imzalanır ve birer örneği imzalayanlarca saklanır. Diğer örneği ise haciz tutanağına iliştirilir.
2-Depoya giren ve depodan çıkan malları izlemek üzere depo sorumlusu tarafından "DEPOYA GİREN VE ÇIKAN MALLARI İZLEME DEFTERİ" düzenlenir. Bu deftere depoya giren ve çıkan mallar için düzenlenen tutanaklar kaydedilir. Ortak satış deposunda bu defter vergi daireleri itibariyle partilere ayrılarak işlenir.
3-Depoya konulacak malların üzerine, sahiplerini ve ilgili tahsil dairelerini belirlemek amacıyla etiket yapıştırılır. Ortak satış deposunda mallar vergi daireleri itibariyle ayrı ayrı yerlerde saklanır.
Menkul Malların Satış Gününün Saptanması ve İlanı
Madde 352- Haczedilen menkul malların haczin yapıldığı tarihin üçüncü gününden itibaren üç ay içinde satışa çıkarılması gerekir. Ancak, bozulma, çürüme ve benzeri nedenlerle saklanmasına olanak olmayan veya beklediğinde önemli bir değer düşüklüğüne uğrama olasılığı bulunan malların satışı derhal yapılır. Ayrıca, borçlu veya zilyet elinde bırakılan malların satışına öncelik verilir.
Satış için;
1-Her vergi dairesince haftanın belli bir iş günü, satış günü olarak saptanır. Acele haller dışında başka günler satış yapılmaz. Satış günü, satış sırasında tellal bulundurması için belediyeye bir yazı ile bildirilir.
2-Satışın yapılacağı yer, gün ve saat ile satılacak malların türü ve özellikleri, tellaliye resminin alıcıya ait olduğu ilgililerce görülebilecek şekilde önceden vergi dairesinde ve satış deposunda ve belediye sınırları içerisindeki vergi dairelerinde ilan olunur. Ayrıca, gerekli ve yararlı görülen hallerde gazete ve diğer yayın araçları ile de ilan yapılabilir.
3-Satış günü ve yeri uygun bir süre önce adi posta ile borçluya bildirilir.
Menkul Malların Satış Yeri ve Şekli
Madde 353- Menkul malların satışı, vergi dairesinin satış deposunda satış ekibi tarafından yapılır. Veznede saklanmakta olan mallar Vezne Servisinden satış ekibince tutanakla teslim alınarak satış günü satış yerinde hazır bulundurulur. Ancak, satış deposuna taşınmayarak borçlu veya zilyedde bırakılan malların satışı, bırakıldıkları yerlerde yapılır. Satış sırasında tellal bulundurulmasına çalışılır.
1-Satıştan elde edilecek bedelin, takip giderleri ile amme alacağından önce ödenmesi gereken rehinli alacakların miktarını geçmeyeceği kesin olarak biliniyorsa, hacizli malların satışı geciktirilebilir.
2-Menkul mallar, açık artırma ve peşin para ile satılır. Satılığa çıkartılan mal artırma sonunda, üç defa bağırıldıktan sonra en çok artırana ihale edilir.
3- 350/2 nci maddeye göre mahallinde bırakılan malların satışı bulunduğu yerde yapılır.
4-Bozulma, çürüme ve benzeri sebeplerle korunması mümkün olmayan ya da beklediği zaman önemli bir değer düşüklüğüne uğrayacağı anlaşılan mallar en uygun yerde pazarlıkla satılabilir.
5-Borsası bulunan mallar ilgili borsada satılabilir.
6-İlk artırmada satılamayan malların ikinci artırması bir başka il veya ilçede yapılabilir.
7-Satılan mal, bedeli alınmadan teslim edilmez. Satış bedelinin ödenmesi için ihale gününü izleyen günden itibaren alıcıya üç günlük süre verilebilir.
8-Bir kısım malların satışı ile amme alacağının karşılanması halinde geriye kalan malların satışından vazgeçilir ve bunlar üzerindeki haciz kaldırılır. Ancak borçlunun, vadesi geldiği halde ödenmemiş borcu varsa yeniden haciz konulabilir.
Satış Tutanağının Düzenlenmesi
Madde 354- Satış işleminin gerçekleşmesi halinde "SATIŞ TUTANAĞI" dört örnek olarak düzenlenir.
1-Düzenlenecek tutanakta;
a) Borçlunun adı, soyadı ve vergi kimlik numarası,
b) Amme alacağının yılı, taksidi, miktarı ve takip numarası,
c) Takip giderleri,
d) Satılan malın türü ve özellikleri,
e) Alıcının adı, soyadı, adresi, artırma tarihi ile varsa önceki artırmalarda satılamayış nedenleri,
f) Satış bedeli ve satış şekli,
g) Satış bedelinin ve tellaliye resminin yatırıldığını gösterir makbuzların tarihi ve numarası veya satış bedelinin tahsili için süre verilmiş ise bu süre,
h) Satış ekibinde bulunanlar ile alıcının imzaları,
ı) Ödenen katma değer vergisine ait alındının tarihi ve numarası 
bulunur.
2-Düzenlenen tutanağın birinci örneği takip dosyasına konulmak üzere haciz tutanağına iliştirilir. İkinci örneği alıcıya verilir. Üçüncü örnek borçluya verilir veya gönderilir. Dördüncü örnek ise satış ekibi tarafından saklanır.
Satış Bedelinin Tahsili ve Vezneye Yatırılması
Madde 355- Alıcının satış bedelini hemen ödemek istemesi ve satış ekibince uygun bulunması halinde satış ekibinde bulunan tahsildar veya icra memuru tarafından 325 inci maddeye göre borçlu adına tahsildar alındısı düzenlenerek satış bedeli tahsil edilir ve 327 nci maddede belirtilen esaslar dahilinde vergi dairesi veznesine yatırılır.
1-Satış bedelinden, önce takip masrafları, sonra takip edilen amme alacağı düşüleceğinden düzenlenecek alındıda sırası ile;
a) Takip masrafları,
b) Takip edilen amme alacağı,
c) Yukarıdaki tutarlar düşüldükten sonra emanet (Hacizli Mallar Satışından Artan Paralar) olarak tahsil edilmesi gereken bakiye tutarları ayrı ayrı gösterilir. Ayrıca, alıcının kimliği ile paranın yatırılış nedeni belirtilir. Düzenlenen alındının mükellef yazılı örneği borçluya verilir veya gönderilir.
2-Satış için yapılan takip masrafları ve satış bedeli üzerinden hesaplanacak katma değer vergisi peşin tahsil edilir.
3-Alıcının satış bedelini ödemek için süre istemesi halinde kendisine ihale gününü izleyen günden itibaren en çok üç günlük süre verilebilir. Verilen süre tutanakta belirtilir ve satış bedelinin bu süre içinde vergi dairesi veznesine yatırılması istenir.
Tellallık Resminin Ödenmesi
Madde 356- Taşınır ve taşınmaz malların satışında tellal hazır bulunsun veya bulunmasın satış bedeli üzerinden Belediye Gelirleri Kanunu gereğince ödenmesi gereken tellallık resmi saptanır.
Satış ilanı veya şartname gereğince tellallık resmi alıcı tarafından ödeneceğinden satış bedeli ile tellallık resmi tutarını ve satışa ilişkin bilgileri içeren bir yazı alıcıya verilerek tellallık resminin ilgili belediyeye yatırılması sağlanır.
Belediye tahsil makbuzunun tarih ve numarası ile tutarı satış tutanağına işlenir.
Alıcının Malı Almaktan Vazgeçmesi
Madde 357- Alıcı malı almaktan vazgeçer veya verilen süre içinde bedelin tamamını ödemezse mal ikinci kez artırmaya çıkarılır ve en çok artırana ihale olunur.
1- İkinci artırmada malın;
a) Birinci ihaleye göre daha düşük bedelle ihale edilmesi halinde birinci ve ikinci ihale arasındaki fark ile diğer zararlar ve yüzde 5 faiz,
b) İhale edilememesi halinde ise birinci ihale bedeli ile diğer zararlar ve yüzde 5 faiz
ayrıca bir hüküm alınmasına gerek kalmaksızın 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre birinci ihalenin yapıldığı kişiden tahsil edilir. Vergi dairesince yapılan her türlü masraflar alınarak mal kendisine bırakılır. Faizin hesabında birinci ihaledeki satış bedeli esas alınır. Tahsil olunan ihale bedelleri ile ihale bedelleri arasındaki fark borçlunun borcuna mahsup edilir. Yüzde 5 faiz ile zarar karşılıkları ise çeşitli gelir olarak tahsil edilir.
2-Satılan mal bedeli, ihale edilen kişiden tahsil edilemediği sürece asıl borçlunun borçlu sıfatı devam eder.
Malların Satılamaması
Madde 358- Haczedilen menkul mallara satış sırasında verilen bedelin, bu mallar için biçilmiş olan değerin yüzde 75'inden aşağı olması veya bu mallar için hiç
alıcı çıkmaması halinde ilk artırma tarihinden başlayarak 15 gün içinde uygun görülen zamanlarda bu mallar tekrar satışa çıkarılır. Ancak, satıştan elde edilecek bedelin, takip giderleri ile amme alacağından önce ödenmesi gereken rehinli alacakların miktarını geçmeyeceği kesin olarak biliniyorsa, hacizli malın satışı geciktirilebilir.
İkinci artırmada verilen bedel ne olursa olsun satış yapılır.
Malların ikinci artırmada da satılamaması halinde, 15 günlük sürenin bitiminden itibaren 6 ay içinde pazarlık suretiyle satış yapılır. Bu şekilde de mallar satılamazsa, satılamayan mallar bir tutanak düzenlenmek suretiyle borçluya geri verilebilir. Borçluya geri verilmeyen malların satış işlemine yeniden devam olunur.

GAYRİMENKUL MALLARIN SATIŞI

Satış Komisyonundan Gayrimenkule Değer Biçilmesinin İstenmesi
Madde 359- Gayrimenkulün satış şartnamesinde gösterilmesi gereken artırmaya esas olacak rayiç değeri satış komisyonu tarafından belirlenir.
Haciz bildirisi ve eklerinin ilgili memur tarafından alınması üzerine;
a) Gayrimenkulün rayiç değerinin belirlenmesi gerektiği bir yazı ile satış komisyonundan istenir.
b) Bu yazıda, satış komisyonunun değer biçmesine esas olmak üzere satışı istenecek gayrimenkulün özellikleri ile gerekli diğer bilgiler açık olarak belirtilir.
c) Yazı, satış komisyonu başkanlığına verilmek üzere defterdarlık veya malmüdürlüğüne gönderilir.
Satış Şartnamesinin Düzenlenmesi
Madde 360- Satış komisyonunca biçilen değeri gösterir yazının alınması üzerine, 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ile Tahsilat Genel Tebliğlerinde belirtilen esaslar dahilinde gayrimenkul satış şartnamesi hazırlanır.
Gayrimenkul satış şartnamesi, isteyenlere verilmek ve ilan edilmek üzere her gayrimenkul için ayrı ayrı olacak şekilde yeter miktarda düzenlenir.
Düzenlenen şartnamenin birinci örneği satış dosyasına konulur, ikinci örneği haciz bildirisine iliştirilir, üçüncü örneği ise vergi dairesinin ilan tahtasına asılır.
Satış Talepnamesinin Düzenlenmesi
Madde 361- Gayrimenkul mallar, satış komisyonu tarafından satılacağından satışın yapılmasını istemek üzere "GAYRİMENKUL MALLAR SATIŞ TALEPNAMESİ" iki örnek olarak düzenlenir.
Düzenlenen satış talepnamesinin bir örneği satış dosyasına konulur. Diğer örneği ise haciz bildirisine iliştirilir.
Satılacak Gayrimenkullerin İlanı
Madde 362- Gayrimenkul satış şartnamesinin hazırlanmasından sonra satılacak gayrimenkuller, artırma tarihinden en az 15 gün önce başlamak koşuluyla vergi dairesince ilan edilir.
1-İlanın nasıl yapılacağı 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ile Bakanlığa bırakılmış olduğundan ilan, Tahsilat Genel Tebliğlerinde belirtilen esaslar dahilinde yapılır.
2-İlanın birer örneği borçluya, vekil veya mümessiline ve tapu sicilinde hakkı kayıtlı bulunanlardan adresi belli olanlara tebliğ olunur.
Satış Dosyasının Oluşturulması ve Satış Komisyonuna Gönderilmesi
Madde 363- Satışı yapılacak gayrimenkullerle ilgili olarak borçlu adına bir "SATIŞ DOSYASI" oluşturulur.
1-Satış dosyasına, gayrimenkul malların satış talepnamesi, satış şartnamesi ile ilanın yapıldığını gösterir gazete, haciz varakasının örneği, haciz bildirisi, belge ve tutanaklar konulur.
2-Oluşturulan satış dosyası, satış işleminin yapılması için bir yazı ekinde satış komisyonu başkanlığına verilmek üzere defterdarlık veya malmüdürlüğüne gönderilir.
Satış İşleminden Sonra Yapılacak İşlemler
Madde 364- Satılan gayrimenkullerin satış bedelleri bu yönergede belirtilen esaslar dahilinde vergi dairesince tahsil olunur.
Gayrimenkullerin yeni malikleri adına tapuda tescilini sağlamak üzere durum bir yazı ile ilgili tapu sicil müdürlüğüne bildirilir.
Satış dosyası, takip dosyası ile birleştirilmek üzere bir servis notu ekinde ilgili servise gönderilir. Ayrıca satıştan elde edilen bedel, vergi alacağını karşılamazsa İcra Servisine servis notu ile bilgi verilir.
Teminat olarak alınan gayrimenkul mallardan satılanların teminat izleme defterine kaydedilmesi için durum bir servis notu ile ilgili servise bildirilir.

DİĞER İŞLEMLER

Haciz Tutanağı ve Bildirilerinin İlgili Servise Gönderilmesi
Madde 365- Satış işleminin yapılması, menkul ve gayrimenkullerin serbest bırakılması veya gayrimenkullerin teferruğu gibi nedenlerle işlemi tamamlanan ya da herhangi bir nedenle İcra Servisinden geri istenen haciz tutanağı ve bildirileri ile ekleri, satış komisyonu başkanlığınca iade edilen satış dosyaları servis şefine verilir.
Belge ve dosyalar, servis şefi tarafından incelendikten sonra İcra Servisince geri istenen haciz tutanağı ve bildirileri ile ekleri İcra Servisine, diğerleri ise takip dosyasına konulmak üzere bir servis notu ekinde ilgili servise gönderilir.
Haciz tutanakları ve bildirilerinin gönderildiği servis, haciz varakaları sevk bordrosunun not kısmında belirtilir.
Satılan veya Serbest Bırakılan Menkul Malların Teslimi
Madde 366- Menkul mallardan serbest bırakılanlar borçluya, satışı yapılanlar ise alıcıya depo sorumlusu tarafından teslim edilir.
1-Malların teslim edildiği üç örnek olarak düzenlenecek bir tutanakla saptanır. Düzenlenecek tutanakta teslim edilecek malların türü, özelliği ve miktarı açık olarak gösterilir. Tutanak, teslim alan ile depo sorumlusu tarafından imzalanır ve birer örneği imzalayanlarca saklanır. Diğer örneği ise haciz tutanağına iliştirilmek üzere servis şefine verilir.
2-Depodan çıkan mallar, teslim tutanağına dayanılarak depoya giren ve çıkan malları izleme defterine kaydedilir.
3-Serbest bırakılan malların (satılamama nedeniyle serbest bırakılanlar hariç) taşıma işlemlerinde vergi dairesi taşıtının bulunması halinde mükellefe yardımcı olunur.
4-Teminat olarak alınan menkul mallardan satılan veya serbest bırakılanların teminat izleme defterine kaydedilmesi için durum bir servis notu ile ilgili servise bildirilir.
Teminat, mükellefin başka borçlarının bulunup bulunmadığı araştırıldıktan sonra iade edilir. Yapılması gereken işlemler, 123 üncü maddede belirtilen esaslar dahilinde yerine getirilir.
Aylık Çalışma Raporlarının Düzenlenmesi
Madde 367- Satış Servisi işlemlerinin değerlendirilmesi amacıyla "AYLIK ÇALIŞMA RAPORU" düzenlenir.
Aylık çalışma raporları, haciz ve satış tutanakları ile ihale kararları ve servis notlarına dayanılarak servis şefi tarafından düzenlenir. Bölüm müdür yardımcısının incelemesinden sonra vergi dairesi müdürünce onaylanan rapor, tarih sırasına göre bir dosya da saklanır.

TARAMA VE KONTROL BÖLÜMÜ

Kapsam
Madde 368- Vergi dairesindeki servislerin iş ve işlemlerinin mevzuat hükümlerine uygunluğunu kontrol ve ortaya çıkan aksaklıkları tespit etmek, vergi dairesi müdürü tarafından verilen görevleri yapmak, kanun ve ilgili mevzuat göz önünde bulundurularak mükelleflere yardımcı olmak, gerektiğinde aydınlatmak ve istatistik amaçlı bilgileri servislerden sağlayarak ilgili yerlere göndermektir.
Tarama ve Kontrol İşlemleri
Madde 369- Vergi dairesi müdürünün uygun gördüğü zamanlarda, servislerin iş ve işlemlerinin mevzuat hükümlerine uygun olup olmadığı araştırılır ve ortaya çıkan aksaklıklar tespit edilerek vergi dairesi müdürüne bilgi verilir.
Halkla İlişkiler
Madde 370- Vergi dairesi ile mükellefler arasındaki ilişkileri düzenlemek amacıyla kanun ve ilgili mevzuat göz önünde bulundurularak mükellefler bilgilendirilir ve gerektiğinde yardımcı olunur.
İstatistik Amaçlı Bilgiler
Madde 371- Vergi dairesinde yapılan iş ve işlemlerle ilgili olarak çıkarılması istenilen istatistik amaçlı bilgiler, ilgili servislerden temin edilir, dökümü yapılarak ilgili yerlere gönderilir.
Beyannamelerin İkinci Nüshalarının Gönderilmesi
Madde 372- Vergilendirme servislerinden alınan beyannamelerin ikinci nüshaları ile bilgisayardan alınan beyanname veren mükellefler listesi kontrol edilerek uygunluğu sağlandıktan sonra Bakanlıkça belirlenen esaslar dikkate alınmak suretiyle, alındıkları ayı izleyen ayın sonuna kadar doğrudan ilgili yerlere adreste teslim şartıyla gönderilir.
Diğer İşlemler
Madde 373- a) Vergi dairesi müdürü/vergi müdürünce vergi incelemesine tabi tutulan mükelleflere ilişkin defter ve belgeler muhafaza edilir ve bu incelemelerle ilgili sekreterya hizmetleri yürütülür.
Düzenlenen rapor ve eklerinin muhafazası sağlanır.
b) İnceleme elemanlarınca saklanmak üzere vergi dairesine gönderilen mükelleflere ait defter ve belgeler Vergi Usul Kanununun 141 inci maddesine göre saklama süresince muhafaza edilir ve bu süre sonunda kanuni bir engel bulunmaması halinde mükellefe iade edilir.
c) Bilgisayar işletmeninden bilgisayarda tutulan defterlerin yıl sonunda çıktılarının alınması istenir. İlgili memur, servis şefi ve müdür yardımcısına defterlerin son sahifesi imzalattırılır.
Söz konusu defterlerin yönerge çerçevesinde kontrolü yapılarak yıllar itibariyle muhafaza edilmesi sağlanır. Ancak Muhasebe Kayıt Servisinin bilgisayar çıktıları Muhasebe Kayıt Servisince muhafaza edilir.

VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI DİĞER HİZMET SERVİSLERİNİN İŞLEMLERİ

Gelir Servisinde Yapılacak İşlemler
Madde 374- Vergilendirme ile ilgili sorulara başkan tarafından verilecek cevaplar ile teftişlerde başkanlık adına verilecek cevap ve emirler hazırlanır.
İstenilen istatistiki bilgiler, ilgili servislerden toplanarak defterdarlık gelir müdürlüğüne gönderilir.
Terkini gereken amme alacaklarının terkinini başkan adına tekemmül ettirilerek ilgililere bildirilir.
Vergi dairesi başkanlığı konu ve yetkisi ile sınırlı olmak üzere, vergi kanunları ve diğer kanunların gelir müdürlüğüne verdiği işler yapılır.
Vergi Denetmenleri Yazışma Servisinde Yapılacak İşlemler
Madde 375- Vergi denetmenlerinin görevlendirilmeleri ile ilgili yazışmaların kayıtları tutulur ve evrakın ilgili yerlere sevki sağlanır.
İncelemeye yönelik dosya, defter ve belgeler tutularak tasnif ve muhafaza edilir, arşivi oluşturularak arşivin güvenliğine yönelik tedbirler alınır.
Takdir Servisinde Yapılacak İşlemler
Madde 376- Vergi dairesi başkanlığı bünyesinde kurulan takdir komisyonuna ilişkin yazışmaların kayıtları tutularak evrakın ilgili yerlere sevki sağlanır ve diğer yazışma işlemleri yürütülür.
Takdir işlemlerine yönelik dosya, defter ve belgeler tutulur, tasnif ve muhafaza edilir, arşivi oluşturularak arşivin güvenliğine yönelik tedbirler alınır.
Uzlaşma Servisinde Yapılacak İşlemler
Madde 377- Vergi dairesi başkanlığı bünyesinde kurulan uzlaşma komisyonuna ilişkin yazışmaların kayıtları tutularak evrakın ilgili yerlere sevki sağlanır ve yazışma işlemleri yürütülür.
Uzlaşma işlemlerine yönelik dosya, defter ve belgeler tutulur, tasnif ve muhafaza edilir, arşivi oluşturularak arşivin güvenliğine yönelik tedbirler alınır.
Ayrıca, Bakanlıkça tayin edilen miktarlar dahilinde, tarhiyat öncesi uzlaşma işlemleri yürütülür.
Özlük ve Destek Hizmetleri Servisinde Yapılacak İşlemler
Madde 378- Vergi dairesi başkanlığı personelinin her türlü özlük işlemlerine ilişkin yazışmaların kayıtları tutulur, evrakın ilgili yerlere sevki sağlanır.
Özlük kayıtlarına ait özlük dosyaları düzenlenerek, defter ve belgeler muhafaza edilir, özlük haklarına ilişkin işlemler yapılır ve izlenir, özlük dosyalarına ilişkin arşiv oluşturularak, arşivin güvenliği sağlanır.
Vergi dairesi başkanlığının ihtiyacı olan döşeme-demirbaş, kırtasiye ve diğer malzemelerin temini ile ilgili işler yapılır.
Yazışma ve Arşiv Servisinde Yapılacak İşlemler
Madde 379- Bu serviste yapılacak iş ve işlemler vergi dairesi müdürlüğü diğer hizmet servisinde yer alan yazışma, arşiv ve diğer işlemler (özlük hizmetleri hariç) başlıkları altındaki maddelerde belirtilen şekilde yürütülür.
Vergi Müdürlüğü Yazışma ve Arşiv Servisinde Yapılacak İşlemler
Madde 380- Vergi dairesi içindeki yazışmaların kayıtları tutulur, evrakın ilgili yerlere sevki sağlanır.
Vergi müdürlüğünce arşive kaldırılan dosya, defter ve belgeler tasnif ve muhafaza edilir, arşivin güvenliği açısından tedbirler alınır.

VERGİ DAİRESİ MÜDÜRLÜĞÜ DİĞER HİZMET SERVİSİNİN İŞLEMLERİ

A-YAZIŞMA İŞLEMLERİ

Kapsam

Madde 381- Her türlü yazışmanın kayıtlarını tutmak ve evrakın ilgili yerlere sevkini sağlamaktır.

Kayıt İşlemleri

Madde 382- Vergi dairesine gelen bütün kağıtların bilgi girişi yapılarak bilgisayarda tutulan "GELEN EVRAK DEFTERİ"ne, daireden gönderilen bütün kağıtların bilgi girişi yapılarak bilgisayarda tutulan "GİDEN EVRAK DEFTERİ" ne kaydedilmesi sağlanır. Kaydedilen her kağıda bilgisayardan evrak numarası verilir. Bu numara evrak üzerine yazılır.

1- Süresinde verilen beyannamelerin bilgi girişi yapılmaz.

2- Yeni bir hukuki durum doğurmayan form yazılar ile aynı durumda bulunan mükelleflere bilgi verme amacıyla topluca gönderilen yazıların bilgi girişi yapılmaz.

3- Vergi dairesince daha önce gönderilmiş bir kağıtla ilgili olarak gelen kağıdın bilgi girişinin yapılmasında, vergi dairesinin önceki yazısına ait tarih ve kayıt numarasının yazılmasına dikkat edilir.

4- Daha önce vergi dairesine gelen bir kağıtla ilgili olarak, giden kağıdın bilgi girişinin yapılmasında, ilk yazının evrak numarasının yazılmasına dikkat edilir.

Gelen Kağıtların Alınması ve İlgisinin Tespit Edilmesi

Madde 383- Gelen evrak defterine giriş kaydı gereken kağıtlar, servis şefi veya memur tarafından alınır.

1- Gizli ve kişiye özel yazılar, zarfları açılmadan zarfın üzerindeki bilgilere dayanılarak bilgi girişi yapıldıktan sonra, müdüre veya tevkil edeceği kimseye verilir.

2- İnceleme ve teftiş raporları ile vergi dairesi müdürünün belli edeceği diğer kağıtların, zarfları açılarak bilgi girişi yapıldıktan sonra, ilgilisinin tespit edilmesi ve yapılacak işlemin belirtilmesi için müdüre veya tevkil edeceği kimseye verilir.

3- Gelen kağıtlara ait zarflar açıldıktan sonra servis şefi veya bu görevi yürüten memur tarafından incelenerek hangi servis ile ilgili olduğu tespit edilir ve sonuç kağıda not edilir.

4- Posta İdaresinden taahhütlü veya acele posta servisi (APS) ile gelen zarfta birden fazla mükellefe ait beyannamenin çıkması halinde, zarf üzerinde kimlerin ismi yazılı ise bu zarf o mükelleflere ait beyannamenin posta ile gönderildiğini ifade edeceğinden, beyannamelerin her biri için ayrı bilgi girişi yapılır. İlk beyannameye verilen evrak numarası ve kayıt tarihi ilgili alana girilerek diğer beyannameler ile ilinti kurulur. Aynı zarfla gelen beyannamelerle ilgili tutanak bilgisayardan alınır.

5- Posta ile gönderilen beyannamelerde vergi kimlik numarasının bulunmaması halinde, aynı gün ilgili memurca Sicil-Yoklama Servisinden vergi kimlik numarasının belirlenmesi sağlanır.

6- Gelen kağıtlarda ilgi olması halinde, hangi servisle ilgili olduğu giden veya gelen evrak defterlerinden gerekli araştırmalar yapılarak tespit edilir.

7- Dava dilekçeleri, vergi mahkemesi, bölge idare mahkemesi, Danıştay ve takdir komisyonu kararlarının alındığı günün tarihi, dilekçe ve kararlar üzerine tebliğ tarihi olarak yazılır. Aynı gün havale ettirilerek bilgi girişi yapılır.

Gelen Kağıtların İlgili Servislere Verilmesi

Madde 384- Gelen kağıtlar ile ilgili olarak servisler itibariyle bilgisayardan iki nüsha "BELGE DAĞITIM VE İZLEME BORDROSU" alınır.

Bordronun ikinci nüshasına ilgili servis şefinin imzası alınmak suretiyle, birinci nüsha ve ekleri teslim edilir.

Bordroların ikinci örnekleri servisler itibariyle ayrı klasörlerde saklanır.

Giden Kağıtların Gönderilmesi

Madde 385- Postaya verilmesi uygun, ekonomik veya mümkün görülmeyen kağıtlar tebliğ memuru veya dağıtıcı olarak görevlendirilen memurlar aracılığı ile alıcıya gönderilir. Alıcı tarafından alındığının belgelenmesi gereken kağıtlar için "ELDEN GÖNDERİLEN KAĞITLAR ZİMMET DEFTERİ" kullanılır.

Giden evrak olarak bilgi girişi yapılması gereksin veya gerekmesin, kanun, tüzük, yönetmelik, yönerge, genel tebliğ veya genelgelerde alma haberli olarak gönderilmesi öngörülmeyen bütün kağıtlar adi posta ile gönderilir.

Seri üretim ilkesine göre hazırlanan ve mükellefin adı ve soyadı ile vergi kimlik numarasından başka alıcıya özgü bir bilgi taşımayan kağıtlar indirimli posta ile gönderilir.

Adi veya indirimli posta ile gönderilen kağıtlar için posta zimmet defteri tutulmaz. Bu kağıtlar için kullanılan posta pullarının miktarı vergi dairesi müdürü ile servis şefinin birlikte düzenleyecekleri bir tutanak ile tespit edilir.

Alma haberli gönderilmesi gerekli kağıtlar için bilgisayardan "POSTA ZİMMET DEFTERİ" alınır. Bu kağıtların dönüşleri halinde sonuçları bu deftere kaydedilir.

B- ARŞİV İŞLEMLERİ

Kapsam

Madde 386- Vergi dairesine gelen veya işlem sırasında düzenlenen kağıtlar, beyannameler, dosyalar vb. süreleri dolduktan veya işlemleri tamamladıktan sonra, defterler ise kullanımdan kaldırıldıktan sonra, dairede uygun bir yere konulur ve muhafaza edilmek üzere arşive kaldırılır.

Arşive Konulacak Kağıt ve Defterlerin Ayrılması, Arşiv Destelerinin Oluşturulması

Madde 387- İşlemli kağıtlar ve defterler Arşiv ve İmha Yönetmeliğinde belirtilen süreleri dolduran veya aşamalara erişen kağıtlar ilgili memur tarafından ayrılarak arşiv desteleri oluşturulur.

Destelerin oluşturulmasında aynı türden ve aynı konuyla ilgili olan beyanname, bildirim, form ve alındı v.b. gibi belgeler bir destede toplanır.

Arşiv Destelerinin Arşiv Sorumlusuna Verilmesi

Madde 388- Bir arşiv destesinde bulunan kağıtlar ve defterler üç nüsha düzenlenecek "DİZİ PUSULASI"na kaydedilir. Dizi pusulasının bir örneği düzenleyen serviste saklanır, kalan iki örneği belgelerle birlikte arşiv sorumlusuna verilir.

Arşive Konan Deste ve Defterlerin Durumlarının İzlenmesi

Madde 389- İki nüsha olarak alınan dizi pusulasının bir nüshası, deste veya defterle birlikte saklanır.

Dizi pusulasının diğer nüshası, arşive verilen deste ve defterlerin servisler itibariyle ve geliş sırasına göre dosyalanır.

Arşivin Düzeni

Madde 390- Arşiv vergi dairesi servislerine ve her servisteki birim ve konulara paralel olarak düzenlenir.

Arşivden gelen destelerden, daha sonra imha edilmek üzere ilgili kurumlara gönderilmesi gereken form veya paketler, bozulmadan destelerin arşive geliş sırasına göre saklanır.

Arşive gelen defterler servislerde düzenlenme sıralarına göre saklanır.

Koruma ve Güvenlik

Madde 391- Arşive, yetkililerden başka bir kimsenin girmesi izne bağlıdır.

Arşivin, temizliği ve güvenliği için (özellikle yangın ihtimaline karşı) gerekli bütün tedbirler alınır.

C- ÖZLÜK HİZMETLERİ

Özlük Hizmetleri

Madde 392- Özlük hizmetleri; vergi dairesinde çalışan personelin sicili ile ilgili dosyalarını düzenlemek, izin ve fazla çalışma işlerini yürütmek, ayrıca vergi dairesinin ihtiyacı olan avansların çekilmesi, kapatılması, ödeneklerin takibi, vergi dairesinin ihtiyacı olan demirbaş, kırtasiye gibi ihtiyaçlarını karşılamak, muhafaza etmek, demirbaşlarla ilgili kayıtları tutmak, izlemek ve vergi dairesi müdürü tarafından verilecek diğer işleri yapmaktır.

D- DİĞER İŞLEMLER

Basılı Formların Dağıtılması ve İzlenmesi

Madde 393- Servislerde kullanılan defter ve basılı formlar aşağıda belirtilen şekilde görevlendirilecek bir servis şefi tarafından ilgili memurlara dağıtılır.

1- Kullanılacak defterler, kullanıma başlamadan önce ilgili memur tarafından sayfa numaraları verilerek, müdür yardımcısına onaylatılır. Defterin hangi yılda kullanılacağı üzerine yazılır.

2- Kullanılacak basılı formların, kullanıma başlamadan önce cilt numaraları itibariyle verilmesi ve izlenmesi servis şefi tarafından yapılır.

3- Birden fazla Sürekli Yükümlülükler Vergilendirme Servisinin bulunması halinde cilt numaralarının verilmesinde mükerrerliği önlemek için müdür yardımcısı tarafından servis şefleri itibariyle dağıtım yapılır.

4- Bu işlemler "BASILI FORMLARA AİT CİLT VE TAKİP NUMARALARINI İZLEME DEFTERİ"ne kaydedilerek yapılır.

Cevap Verme İşlemleri

Madde 394- Vergi dairesine gelen bütün kağıtların uygun bir süre içinde cevaplanması ve/veya işleme tabi tutulması zorunludur. Cevap verilmesi veya herhangi bir işleme tabi tutulması gerekmeyen kağıtlar ise saklıya (hıfza) kaldırılır.

1-Servis şefleri haftada bir, müdür yardımcıları ise ayda bir sorumlu oldukları servis veya bölümlere gelen kağıtları cevaplama ve işlem durumunu inceler.

2-Vergi dairesine gelen kağıtlar aşağıdaki hükümler saklı kalmak üzere bütün servislerde ve bütün aşamalarda geliş sırasına göre ele alınarak cevaplanır veya işleme tabi tutulur.

a) Süreli veya ivedi kağıtlar diğerlerinden önce ele alınır. Aynı ivedilik derecesini taşıyanlar kendi aralarında sıraya konularak cevaplanır veya işleme tabi tutulur.

b) Vergi dairesi müdürünün vergi dairesi mükellef ilişkilerinin geliştirilmesi yönünden ele alınmasını gerekli bulduğu kağıtlar diğerlerinden önce ele alınır.

c) Zaman aşımı veya hak düşürücü süre söz konusu olan kağıtlar geliş sırasına bakılmaksızın öncelikle ele alınır.

Yazışmaların Mükellef Dosyaları ile İlgilendirilmesi

Madde 395- Vergi dairesince alınan ve gönderilen kağıtlardan mükellefle ilgili olanlar, mükellefin tarh veya takip dosyalarından işlem görür.

Genel Yazışmaların Dosyaları ile İlgilendirilmesi

Madde 396- Bir mükellefle doğrudan doğruya ilgili olmayan kağıtlar, konularına göre açılacak genel yazışma dosyalarından işlem görür.

Saklıya (Hıfza) Kaldırma

Madde 397- Cevap veya işlem gerektirmeyen kağıtların, bu durumları üzerine not edilerek veya bu durumu belirten bir yazı düzenlenerek saklıya kaldırılması önerilir.

Vergi dairesi müdürü, saklıya kaldırma önerilerinin kağıtların tür ve konularına göre kimler tarafından onaylanacağını belirler.

Saklıya kaldırılması onaylanan kağıtlar gelen evrak numarasından saklıya kaldırılır.